AVRUPA İÇİN BİR ANAYASA OLUŞTURAN ANTLAŞMA

CONV 850/03 i
TR
AVRUPA KONVANSİYONU
SEKRETERLİK
Brüksel, 18 Temmuz 2003
KAPAK NOTU
CONV 850/03
kimden : Sekreterlik
kime : Konvansiyon
Önceki belge no: CONV 820/1/03 REV 1, CONV 847/03, CONV 848/03
Konu : Avrupa için Bir Anayasa Oluşturan Antlaşma Taslağõ
Konvansiyon üyeleri ekte, 18 Temmuz 2003 tarihinde Roma’da Avrupa Konseyi Başkanõ’na
sunulduğu haliyle Avrupa için Bir Anayasa Oluşturan Antlaşma Taslağõ’nõn nihai metnini
bulabilirler.
_____________
CONV 850/03 ii
TR
AVRUPA İÇİN BİR ANAYASA OLUŞTURAN ANTLAŞMA
Taslağõ
13 Haziran ve 10 Temmuz 2003 tarihlerinde Avrupa Konvansiyonu
tarafõndan consensus ile kabul edilmiştir
ROMA’DA AVRUPA KONSEYİ BAŞKANINA
SUNULMUŞTUR
- 18 Temmuz 2003 -
avrupa konvansiyonu
CONV 850/03 iii
TR
ÖNSÖZ
20 Haziran 2003 tarihinde Selanik’teki Avrupa Konseyi toplantõsõnda sunulan Avrupa için Bir
Anayasa Oluşturan Antlaşma Taslağõ’nõn I. ve II. Bölümleri.
CONV 850/03 1
TR
ÖNSÖZ
Birlikin önemli bir dönüm noktasõndan geçmekte olduğunu göz önünde bulunduran Avrupa
Konseyi, 14 - 15 Aralõk 2001 tarihlerinde Belçika’nõn Laeken şehrinde düzenlen toplantõsõnda,
Avrupa Konvansiyonu’nu Avrupa’nõn Geleceği üzerinde toplanmaya davet etti.
Konvansiyondan üç temel konuya ilişkin Birlikin yanõt verebilmesi için önerilerde bulunmasõ
istendi, bunlar: vatandaşlarõn Avrupa projesi ve Avrupa kurumlarõna daha fazla
yakõnlaştõrõlabileceği; politika ve Avrupa siyasi alanõnõn genişlemiş Avrupa Birliği’nde nasõl
düzenleneceği ve Birlik’in yeni dünya düzeninde nasõl istikrar sağlayõcõ bir etken ve model haline
dönüşeceğiydi.
Konvansiyon, Laeken bildirgesinde yer alan sorulara, yanõtlar belirlemiştir:
- Birlikin ve Üye Devletlerin yetkilerinin daha iyi ayrõştõrõlmasõ önerilmektedir;
- Antlaşmalarõn birleştirilmesi ve Birlik’e tüzel kişilik tanõnmasõ tavsiye edilmektedir;
- Birlikin faaliyet araçlarõnõn basitleştirilmesi sağlanmaktadõr;
- ulusal parlamentolarõn Avrupa projesinin meşruluğuna katõlõmõnõ geliştirerek ve Avrupa
kurumlarõnõn işleyişini daha şeffaf ve anlaşõlõr kõlarak Avrupa Birliğinin demokratiklik,
şeffaflõk ve etkinliğini artõracak önlemler önerilmektedir;
- özellikle genişlemenin sonuçlarõnõ dikkate alarak üç kurumun her birinin rolünü geliştirecek ve
etkililiğini artõracak önlemler önerilmektedir.
CONV 850/03 2
TR
Laeken bildirgesinde ayrõca, Antlaşmalarõn basitleştirilmesinin ve yeniden düzenlenmesinin bir
anayasa metninin kabul edilmesini sağlayõp sağlamayacağõ da sorulmuştu. Konvansiyon’un
görüşmeleri, son olarak 13 Haziran 2003 tarihli nihai oturumda geniş consensusle kabul edilen
Avrupa için Bir Anayasa Oluşturan Antlaşma taslağõyla sonuçlandõ.
Bugün, 20 Haziran 2003te, Avrupa Konvansiyonu adõna Selanikteki Avrupa Konseyi toplantõsõna
Avrupa Anayasasõnõ belirleyen yeni bir Antlaşmanõn temelini oluşturmak üzere sunmak şerefine
eriştiğimiz işte bu metindir.
Valéry Giscard dEstaing
Başkan
Giuliano Amato Jean-Luc Dehaene
Başkan Yardõmcõsõ Başkan Yardõmcõsõ
CONV 850/03 3
TR
GEÇİCİ ÇEVİRİ
AVRUPA İÇİN BİR ANAYASA OLUŞTURAN ANTLAŞMA
Taslağõ
GİRİŞ
Anayasamõza... demokrasi adõ verilir; çünkü iktidar azõnlõğõn değil, çoğunluğun elindedir.
Thucydide II, 37
Avrupa kõtasõnõn uygarlõğõn beşiği olduğunun; ilk çağlardan bu yana art arda dalgalar halinde bu
kõtaya gelen sakinlerinin, hümanizmin temelindeki değerleri, yani kişilerin eşitliği, özgürlük, usa
saygõ duyma değerlerini yavaş yavaş geliştirdiklerinin bilincinde olarak,
Geçmişten bugüne, bireyin merkezi rolüne, dokunulamaz, elinden alõnamaz haklarõna ve yasaya
saygõ duymaya yönelik anlayõşõ ile değerleri her zaman toplum yaşamõnõn özünde yer alan,
Avrupanõn kültürel, dini ve insani mirasõndan ilham alarak,
En zayõfõ ve en yoksunu da dahil olmak üzere, tüm sakinlerinin iyiliği için, bütünleşmiş Avrupanõn
bu uygarlõk, ilerleme ve refah yönünde yol alma niyetinde; kültüre, öğrenmeye ve toplumsal
ilerlemeye açõk bir kõta olarak kalma isteğinde ve kamu yaşamõnõn demokratik ve şeffaf yapõsõnõ
geliştirme ve tüm dünyada barõş, adalet ve dayanõşma için gayret gösterme arzusunda olduğu
inancõyla,
Avrupa halklarõnõn, kendi ulusal kimliklerinden ve tarihlerinden gurur duyarak, geçmişteki
bölünmelerini aşmaya ve her zamandan daha yakõn bir şekilde, ortak bir kaderi paylaşmaya kararlõ
olduklarõna kani olarak,
CONV 850/03 4
TR
Bu şekilde kendi çeşitliliğinde birleşmiş olan Avrupanõn, her bir bireyin haklarõna gereğince
saygõ göstererek ve gelecek nesillerle Yeryüzüne yönelik sorumluluklarõnõn farkõnda olarak, onun
insanlõk umudunun özel bir alanõ olmasõnõ sağlayan bu büyük girişimi sürdürme yönündeki en iyi
fõrsatõ sunduğuna inanarak,
İyi ve gereken biçimde kurulmuş tüm yetkilerini karşõlõklõ birbirine teslim eden Avrupa Ülkeleri ve
vatandaşlarõ, onlar adõna bu Anayasayõ hazõrlamalarõ dolayõsõyla Avrupa Konvansiyonu üyelerine
şükran duyarak, aşağõdaki şekilde anlaşmõşlardõr:
CONV 850/03 5
TR
I.BÖLÜM
BAŞLIK I: BİRLİKİN TANIMI VE AMAÇLARI
Madde 1: Birlikin kuruluşu
1. Sahip olduklarõ ortak hedeflere ulaşmak amacõyla Üye Devletlerin yetki verdiği bu Anayasa,
ortak bir gelecek oluşturacak şekilde, Avrupa Ülkelerinin ve vatandaşlarõnõn iradesini
yansõtarak, Avrupa Birliğini meydana getirir. Birlik, Üye Devletlerin bu amaçlara ulaşma
hedefindeki politikalarõnõ koordinasyon içinde yürütür ve Üye Devletler tarafõndan kendisine
verilen yetkileri Topluluk yöntemiyle uygular.
2. Birlik, değerlerine saygõ gösteren ve kendini bunlarõ birlikte geliştirmeye adamõş olan tüm
Avrupa Ülkelerine açõktõr.
Madde 2: Birlikin değerleri
Birlik, insan onuruna saygõ, özgürlük, demokrasi, eşitlik, hukuk devleti ve insan haklarõna saygõ
değerleri üzerine kurulmuştur. Bu değerler, çoğulcu, hoşgörülü, adil, dayanõşmacõ ve ayrõm
gözetmeyen bir toplumda, Üye Devletlerin hepsi için ortaktõr.
CONV 850/03 6
TR
Madde 3: Birlikin amaçlarõ
1. Birlikin amacõ, barõşõ, kendi değerlerini ve uluslarõnõn refahõnõ desteklemektir.
2. Birlik, vatandaşlarõna iç sõnõrlarõn bulunmadõğõ bir özgürlük, güvenlik ve adalet alanõ ile
rekabetin serbest olduğu ve çarpõtõlmadõğõ tek bir pazar sunar.
3. Birlik, tam istihdam ve toplumsal ilerleme hedefine sahip rekabet gücü yüksek bir sosyal
piyasa ekonomisi, dengeli ekonomik büyümeye dayanan, sürdürülebilir şekilde Avrupa’nõn
kalkõnmasõ için çalõşõr.
Birlik, çevrenin yüksek ölçüde korunmasõ ve kalitesinin artõrõlmasõ amacõnõ güder. Bilimsel ve
teknolojik ilerlemeleri teşvik eder.
Birlik, toplumsal dõşlamaya ve ayrõmcõlõğa karşõ savaşõr ve toplumsal adaleti ve korumayõ,
kadõn erkek eşitliğini, nesiller arasõ dayanõşmayõ ve çocuk haklarõnõn korunmasõnõ destekler.
Birlik, Üye Devletlerin arasõndaki ekonomik, toplumsal ve bölgesel uyumu ve dayanõşmayõ
teşvik eder.
Birlik, sahip olduğu zengin kültür ve dil çeşitliliğine saygõ gösterir ve Avrupanõn kültürel
mirasõnõn korunmasõnõ ve geliştirilmesini garanti altõna alõr.
4. Birlik, diğer ülkeler ile ilişkilerinde kendi değerlerini ve çõkarlarõnõ savunur ve destekler.
Barõşa, güvenliğe, dünyanõn sürdürülebilir kalkõnmasõna, kişiler arasõndaki karşõlõklõ saygõ ve
dayanõşmaya, özgür ve adil ticarete, yoksulluğun ortadan kaldõrõlmasõna, özellikle çocuk
haklarõ başta olmak üzere insan haklarõnõn korunmasõna ve Birleşmiş Milletler Antlaşmasõnõn
ilkelerine saygõ gösterilmesi de dahil olmak üzere uluslararasõ hukuka harfiyen uyulmasõna ve
geliştirilmesine katkõda bulunur.
5. Bu hedefler, Anayasada, hangi ilgili yetkilerin Birlike verildiğine bağlõ olarak, uygun
yollarla takip edilir.
CONV 850/03 7
TR
Madde 4: Temel özgürlükler ve ayrõm gözetmeme
1. Kişilerin, mallarõn, hizmetlerin ve sermayenin serbest dolaşõmõ ile yerleşme ve iş kurma
özgürlüğü, Birlik içinde ve Birlik tarafõndan Anayasanõn hükümlerine uygun olarak garanti
edilir.
2. Anayasa’nõn herhangi bir özel hükmüne halel getirmemek kaydõyla Anayasanõn uygulama
alanõnda tabiyet gerekçesiyle yapõlan her türlü ayrõm yasaktõr.
Madde 5: Birlik ile Üye Devletler arasõndaki ilişkiler
1. Birlik, bölgesel ve yerel özerk idareler dahil de olmak üzere, Üye Devletlerin siyasi ve
anayasal temel yapõlarõnõn özünde var olan ulusal kimliklerine saygõ gösterir. Ülkenin toprak
bütünlüğünün garanti altõna alõnmasõ ile hukuk ve düzenin korunmasõ ve iç güvenliğin
sağlanmasõnõ da içeren temel Ülke işlevlerine saygõ gösterir.
2. Birlik ve Üye Devletler, iyi niyetli işbirliği ilkesini izleyerek, tam bir karşõlõklõ saygõ
çerçevesinde, Anayasadan doğan görevlerin yürütülmesi amacõyla birbirlerine yardõmcõ
olurlar.
Üye Devletler, Birlikin görevlerinin yerine getirilmesini kolaylaştõrõrlar ve bu Anayasada
ortaya koyulan hedeflere ulaşõlmasõnõ tehlikeye atan her türlü uygulamadan uzak dururlar.
Madde 6: Tüzel kişilik
Birlik, tüzel bir kişiliğe sahiptir.
CONV 850/03 8
TR
BAŞLIK II: TEMEL HAKLAR VE BİRLİK VATANDAŞLIĞI
Madde 7: Temel haklar
1. Birlik, Anayasanõn II. Bölümünü oluşturan Temel Haklar Şartõ’nda ortaya koyulan haklarõ,
özgürlükleri ve ilkeleri tanõr.
2. Birlik, İnsan Haklarõ ve Temel Özgürlüklerin Korunmasõ hakkõndaki Avrupa Sözleşmesi’ne
katõlma çabasõndadõr. Bu katõlma, Birlikin bu Anayasada tanõmlandõğõ şekildeki yetkilerini
etkilemez.
3. İnsan Haklarõ ve Temel Özgürlüklerin Korunmasõ hakkõndaki Avrupa Sözleşmesi tarafõndan
belirlenen ve Üye Devletlerde ortak olan anayasal geleneklerden kaynaklanan şekliyle temel
haklar, Birlik hukukunun genel ilkelerini oluşturur.
Madde 8: Birlik vatandaşlõğõ
1. Üye Devletlerden herhangi birinin yurttaşlarõ, Birlikin vatandaşlarõdõr. Birlik vatandaşlõğõ,
ulusal yurttaşlõğa ilavedir; onun yerini almaz.
2. Birlik Vatandaşlarõ, Anayasada belirtilen haklardan yararlanõrlar ve ödevlerden
sorumludurlar. Birlik vatandaşlarõ:
Üye Devletlerin topraklarõnda serbestçe hareket ve ikamet etme hakkõna sahiplerdir;
ikamet ettikleri Üye Ülkede, o Ülkenin yurttaşlarõyla aynõ koşullar altõnda Avrupa
Parlamentosu seçimlerinde ve belediye seçimlerinde oy verme ve aday olma hakkõna
sahiplerdir;
CONV 850/03 9
TR
yurttaşõ bulunduklarõ Üye Ülkenin temsil edilmediği üçüncü bir ülkenin topraklarõnda,
Üye Devletlerden herhangi birinin diplomatik makamlarõ veya konsolosluk
makamlarõnca, o Üye Ülkenin yurttaşlarõyla aynõ şartlar altõnda korunma hakkõna
sahiplerdir;
Avrupa Parlamentosuna dilekçe verme, Avrupa Ombudsman’õna başvurma ve Birlik
Kurumlarõna ve danõşma organlarõna, Anayasanõn resmi dillerinden birini kullanarak
başvurma ve aynõ dilde yanõt alma hakkõna sahiplerdir.
3. Bu haklar, Anayasada tanõmlanan şart ve sõnõrlamalara ve bu Anayasayõ yürürlüğe koymak
için kabul edilen önlemlere uygun olarak uygulanõr.
BAŞLIK III: BİRLİKİN YETKİLERİ
Madde 9: Temel ilkeler
1. Birlik yetkilerinin sõnõrlarõ, yetkilendirme ilkesine göre belirlenir. Birlik yetkilerinin
kullanõmõ, ikincillik ve oransallõk ilkelerine göre yönlendirilir.
2. Birlik, yetkilendirme ilkesi kapsamõnda, Üye Devletler tarafõndan Anayasada belirtilen
hedeflere ulaşmak için, Anayasada kendisine verilen yetkilerin sõnõrlarõ dahilinde hareket
eder. Birlike Anayasa ile verilmemiş yetkiler Üye Devletlere aittir.
3. Birlik, ikincillik ilkesi kapsamõnda, Birlikin münhasõr yetkisi dahilinde bulunmayan
alanlarda, yalnõzca öngörülen faaliyetin hedeflerine Üye Devletler tarafõndan, merkezi
düzeyde veya bölgesel ve yerel düzeyde ulaşõlamamasõ, ancak bunun yerine, önerilen
faaliyetin boyutu veya etkileri nedeniyle Birlik düzeyinde ulaşõlmasõnõn daha iyi olmasõ
koşuluyla ve yalnõzca bu noktaya kadar hareket edebilir.
CONV 850/03 10
TR
Birlik kurumlarõ, ikincillik ilkesini, Anayasanõn ekinde bulunan ikincillik ve oransallõk
uygulamasõna ilişkin Protokolde belirtildiği şekilde uygularlar. Ulusal Parlamentolar, bu
ilkenin Protokolde ortaya koyulan prosedüre uygun olmasõnõ sağlarlar.
4. Oransallõk ilkesi kapsamõnda, Birlik faaliyetinin kapsamõ ve biçimi, Anayasada belirtilen
hedeflere ulaşmak için gerekli olanlarõ aşmaz.
Kurumlar, oransallõk ilkesini 3. paragrafta anlatõlan Protokolde belirtildiği şekilde uygularlar.
Madde 10: Birlik hukuku
1. Kendilerine verilen yetkilerin uygulanmasõ sõrasõnda Anayasa ve Birlik kurumlarõ tarafõndan
kabul edilen hukuk, Üye Devletlerin yasalarõ karşõsõnda önceliğe sahiptir.
2. Üye Devletler, Anayasadan doğan veya Birlik kurumlarõnõn işlemlerinden kaynaklanan
yükümlülüklerin yerine getirilmesini sağlamak amacõyla, genel ya da özel, tüm uygun
önlemleri alõrlar.
Madde 11: Yetki kategorileri
1. Birlik, yalnõzca Anayasanõn Birlike belirli bir alanda münhasõr yetki vermesi halinde, yasal
olarak bağlayõcõ kanunlar çõkarabilir ve kabul edebilir; Üye Devletler, bunu kendi kendilerine
yalnõzca Birlik tarafõndan kendilerine bu konuda bir yetki verilmesi koşuluyla ya da Birlik
tarafõndan kabul edilen kanunlarõn uygulanmasõ amacõyla gerçekleştirebilirler.
CONV 850/03 11
TR
2. Anayasanõn, Birlike belirli bir alanda Üye Devletlerle birlikte ortak bir yetki vermesi
durumunda, Birlik ve Üye Devletler bu alanda yasal olarak bağlayõcõ kanunlar çõkarma ve
benimseme yetkisine sahip olurlar. Üye Devletler, sahip olduklarõ yetkileri, Birlikin söz
konusu yetkileri henüz kullanmadõğõ ölçüde veya kullanmaktan vazgeçmesi halinde
kullanõrlar.
3. Birlik, Üye Devletlerin ekonomik politikalarõyla istihdam politikalarõnõ koordine etme
yetkisine sahiptir.
4. Birlik, ortak savunma politikasõnõn aşamalõ olarak tanõmlanmasõ da dahil olmak üzere, ortak
bir dõş politika ve güvenlik politikasõ tanõmlama ve uygulama yetkisine sahiptir.
5. Birlik, belirli alanlarda ve Anayasa tarafõndan ortaya koyulan koşullar dahilinde, Üye
Devletlerin bu alanlardaki yetkilerini geçersiz kõlmaksõzõn, onlarõn faaliyetlerini desteklemek,
koordinasyonunu sağlamak veya tamamlamak amacõyla faaliyetlerde bulunma yetkisine
sahiptir.
6. Birlikin sahip olduğu yetkilerin kullanõmõnõn kapsamõ ve bu konudaki düzenlemeler, III.
Bölümde yer alan her alan için özel hükümler tarafõndan belirlenir.
Madde 12: Münhasõr yetkiler
1. Birlik, iç pazarõn işleyişi için gerekli rekabet kurallarõnõ oluşturma konusunda ve aşağõdaki
konularda münhasõr yetkiye sahiptir:
Euro para birimini benimseyen Üye Devletler için para politikasõ,
ortak ticaret politikasõ,
Gümrük Birliği,
ortak balõkçõlõk politikasõ kapsamõnda denizlerdeki biyolojik kaynaklarõn korunmasõ.
CONV 850/03 12
TR
2. Birlik, akdedilmesi Birlikin yasalarõnca öngörülen, Birlikin dahili yetkisini kullanmasõnõ
sağlamak için gerekli olan veya Birlikin iç tasarruflarõndan birini etkileyen durumlarda,
uluslararasõ bir anlaşmanõn akdi konusunda münhasõr yetkiye sahiptir.
Madde 13: Ortak yetki alanlarõ
1. Birlik, Anayasanõn kendisine [12. ve 16.] Maddelerde belirtilen alanlarla ilgisi olmayan bir
yetki verdiği durumlarda, bu yetkisini Üye Devletlerle paylaşõr.
2. Birlik ve Üye Devletler arasõnda paylaşõlan ortak yetki, esas olarak aşağõdaki alanlara
uygulanõr:
iç pazar,
özgürlük, güvenlik ve adalet alanõ,
denizlerdeki biyolojik kaynaklarõn korunmasõ dõşõnda tarõm ve balõkçõlõk,
ulaşõm ve Avrupa çapõndaki şebekeler,
enerji,
III. Bölümde tanõmlanan açõlardan toplumsal politika,
ekonomik, toplumsal ve bölgesel uyum,
çevre,
tüketicilerin korunmasõ,
kamu sağlõğõ konularõnda ortak güvenlik meseleleri.
3. Birlik, araştõrma, teknolojik gelişim ve uzay alanlarõnda, özellikle programlarõn tanõmlanmasõ
ve gerçekleştirilmesi olmak üzere, faaliyetlerde bulunma yetkisine sahiptir; ancak bu yetkinin
kullanõmõ, Üye Devletleri kendi yetkilerini kullanmaktan alõkoymayacaktõr.
CONV 850/03 13
TR
4. Kalkõnma işbirliği ve insani yardõm alanlarõnda Birlik, eylemde bulunma ve ortak bir politika
izleme yetkisine sahiptir; ancak bu yetkinin kullanõmõ, Üye Devletleri kendi yetkilerini
kullanmaktan alõkoymayacaktõr.
Madde 14: İktisadi politikalarla istihdam politikalarõnõn koordinasyonu
1. Birlik, özellikle Üye Devletlerin iktisadi politikalarõ için geniş yönelimli ana hatlar
benimseyerek, söz konusu politikalarõn koordinasyonunu sağlamak için önlemler alõr. Üye
Devletler, Birlik içindeki iktisadi politikalarõnõ koordine ederler.
2. Euro para birimini benimseyen Üye Devletlere özel hükümler uygulanõr.
3. Birlik, özellikle Üye Devletlerin istihdam politikalarõ için yönlendirici ana hatlar
benimseyerek, bu politikalarõn koordinasyonunu sağlamak için önlemler alõr.
4. Birlik, Üye Devletlerin sosyal politikalarõnõn koordinasyonunu sağlamak için girişimlerde
bulunabilir.
Madde 15: Ortak dõş politika ve güvenlik politikasõ
1. Ortak dõş politika ve güvenlik politikasõ konularõnda Birlikin sahip olduğu yetkiler, ortak
savunmaya yönelik olarak ortak bir savunma politikasõnõn aşamalõ olarak çerçevesinin
oluşturulmasõ da dahil olmak üzere, tüm dõş politika alanlarõnõ ve Birlikin güvenliğiyle ilgili
tüm sorunlarõ kapsar.
2. Üye Devletler, etkin bir biçimde ve şartsõz olarak, Birlikin ortak dõş ve güvenlik politikalarõnõ
sadakat ve karşõlõklõ dayanõşma ruhu içinde desteklerler ve Birlik tarafõndan bu alanda kabul
edilen yasalara uyarlar. Üye Devletler, Birlikin çõkarlarõyla çelişen veya etkisini zayõflatma
olasõlõğõ olan faaliyetlerden sakõnõrlar.
CONV 850/03 14
TR
Madde 16: Destekleyici, koordine edici veya tamamlayõcõ faaliyet alanlarõ
1. Birlik, destekleyici, koordine edici veya tamamlayõcõ faaliyetlerde bulunabilir.
2. Avrupa düzeyinde destekleyici, koordine edici veya tamamlayõcõ faaliyet alanlarõ şunlardõr:
sanayi,
insan sağlõğõnõn korunmasõ ve geliştirilmesi,
eğitim, mesleki eğitim, gençlik ve spor,
kültür,
sivil savunma.
3. Bu alanlara özel olarak Birlik tarafõndan III. Bölümdeki hükümlere dayanarak kabul edilen
yasal olarak bağlayõcõ tasarruflar, Üye Devletlerin yasalarõnõn veya düzenlemelerinin uyumlu
hale getirilmesini gerektirmeyebilir.
Madde 17: Esneklik maddesi
1. Birlik tarafõndan gerçekleştirilen bir faaliyetin, Anayasa tarafõndan belirlenen hedeflerden
birine ulaşõlmasõ amacõyla, III. Bölümde tanõmlanan ilkeler çerçevesinde gerekli olmasõ ve
Anayasanõn gerekli yetkileri vermemesi durumunda, Komisyonun bir teklifi üzerine
oybirliğiyle ve Avrupa Parlamentosunun rõzasõnõn ardõndan harekete geçen Bakanlar
Konseyi, gerekli önlemleri alacaktõr.
2. Komisyon, 9(3). Maddede belirtilen ikincillik ilkesinin izlenmesi prosedürünü kullanarak,
Üye Devletlerin ulusal parlamentolarõnõn dikkatlerini bu Maddeye dayanan tekliflere çeker.
3. Bu Maddeyi temel alarak kabul edilen hükümler, Anayasanõn söz konusu uyumlaştõrmayõ
dõşarõda bõraktõğõ durumlarda, Üye Devletlerin yasalarõnõn veya düzenlemelerinin uyumlu hale
getirilmesini gerektirmeyebilir.
CONV 850/03 15
TR
BAŞLIK IV: BİRLİKİN KURUMLARI
Bölüm 1 Kurumsal çerçeve
Madde 18: Birlikin kurumlarõ
1. Birlike, aşağõdaki amaçlara sahip tek bir kurumsal çerçevede hizmet verilir:
Birlikin hedeflerini ilerletmek,
Birlikin değerlerine katkõda bulunmak,
Birlikin, vatandaşlarõnõn ve Üye Devletlerin çõkarlarõna hizmet etmek
ve Birlik, hedeflerine ulaşma yolunda üstlendiği politikalarõn ve faaliyetlerin tutarlõ, etkili ve
sürekli olmasõnõ sağlar.
2. Bu kurumsal çerçeve aşağõdakilerden oluşur:
Avrupa Parlamentosu,
Avrupa Konseyi,
Bakanlar Konseyi,
Avrupa Komisyonu,
Adalet Divanõ.
3. Her kurum, Anayasa tarafõndan kendisine verilen yetkilerin sõnõrlarõ dahilinde ve Anayasada
ortaya koyulan süreç ve koşullara uygun olarak hareket eder. Kurumlar tam bir karşõlõklõ
işbirliği içinde hareket ederler.
Madde 19: Avrupa Parlamentosu
1. Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi ile ortaklaşa olarak, Anayasada belirtildiği şekilde
yasama ve bütçe faaliyetlerini yürütür ve siyasi denetim ve istişare işlevlerini yerine getirir;
Avrupa Komisyonu Başkanõnõ seçer.
CONV 850/03 16
TR
2. Avrupa Parlamentosu, beş yõllõk bir dönem için Avrupa vatandaşlarõ tarafõndan serbest ve
gizli oy pusulasõyla, doğrudan genel oylama yoluyla seçilir. Üyelerin sayõsõ yedi yüz otuz
altõyõ aşmaz. Avrupa vatandaşlarõnõn temsili, Üye Ülke başõna en az dört üye olmak kaydõyla,
kademeli olarak orantõlõdõr.
2009 yõlõndaki Avrupa Parlamentosu seçimlerinin yeterince öncesinde ve bundan sonra da
gerek oldukça gelecek seçimler için, Avrupa Parlamentosunun önerisi ve onayõyla, Avrupa
Konseyi, Avrupa Parlamentosunun oluşumunu yukarõda belirtilen ilkeler çerçevesinde
belirleyen bir kararõ oybirliğiyle alacaktõr.
3. Avrupa Parlamentosu, kendi Başkanõnõ ve divanõnõ üyeleri arasõndan seçer.
Madde 20: Avrupa Konseyi
1. Avrupa Konseyi, Birlike gelişmesi yönünde güç kazandõrõr ve Birlikin genel siyasi
yönelimleriyle önceliklerini tanõmlar. Yasama işlevi yoktur.
2. Avrupa Konseyi, Üye Devletlerin Devlet veya Hükümet Başkanlarõyla birlikte kendi
Başkanõndan ve Komisyon Başkanõndan oluşur. Birlik Dõşişleri Bakanõ çalõşmalarda yer alõr.
3. Avrupa Konseyi, her üç ayda bir Başkanõn davetiyle toplanõr. Gündem gerektirdiğinde,
üyeleri bir bakanõn ve gerektiğinde de Komisyon Başkanõnõn, bir Avrupa Komisyonu
Üyesinin yardõmõnõ almaya karar verebilir. Durum gerektirdiğinde, Başkan Avrupa
Konseyini ek toplantõya çağõrõr.
4. Anayasada aksi belirtilen durumlar dõşõnda, Avrupa Konseyinin kararlarõ oydaşma
(consensus) ile alõnõr.
CONV 850/03 17
TR
Madde 21: Avrupa Konseyi Başkanlõğõ
1. Avrupa Konseyi, kendi Başkanõnõ iki buçuk yõllõk bir dönem için ve süresi bir kez
uzatõlabilecek şekilde, nitelikli çoğunlukla seçer. Ciddiyet arz eden şekilde görevi kötüye
kullanma veya görev yapmasõna bir engel teşkil edecek durumlarõnda, Avrupa Konseyi aynõ
prosedüre uygun olarak Başkanõ görevden alabilir.
2. Avrupa Konseyi Başkanõ:
- Avrupa Konseyine başkanlõk eder ve çalõşmalarõnõ yürütür
- Komisyon Başkanõyla işbirliği halinde ve Genel İşler Konseyinin çalõşmalarõnõ esas alarak
Avrupa Konseyinin gereğince hazõrlanmasõnõ ve sürekliliğini sağlar
- Avrupa Konseyi içindeki uyumun ve fikir birliğinin kolaylaştõrõlmasõ yönünde çaba sarf eder.
- Başkan, her toplantõdan sonra Avrupa Parlamentosuna bir rapor sunar.
Avrupa Konseyi Başkanõ, Birlik Dõşişleri Bakanõnõn yetkilerini ihlal etmeden, dõş dünyada
ortak dõş politikalarõ ve güvenlik politikalarõnõ ilgilendiren konularda, kendi düzeyinde ve bu
sõfatla Birlikin etkili bir şekilde temsil edilmesini sağlar.
3. Avrupa Konseyi Başkanõ, ulusal düzeyde bir görev alamaz.
Madde 22: Bakanlar Konseyi
1. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuyla ortaklaşa olarak, Anayasada belirtildiği şekilde
yasama ve bütçeyle ilgili işlevler ile politika üretme ve koordinasyon işlevlerini yürütür.
2. Bakanlar Konseyi, oluşumlarõndan her biri için, her Üye Ülkenin bakan düzeyinde
temsilcilerinden oluşur. Yalnõzca bu temsilci Üye Ülkeyi taahhüt altõna sokabilir ve bu
ülkenin oyunu kullanabilir.
3. Anayasada aksi belirtilen haller dõşõnda, Bakanlar Konseyi nitelikli çoğunlukla karar alõr.
CONV 850/03 18
TR
Madde 23: Bakanlar Konseyinin oluşumlarõ
1. Yasama ve Genel İşler Konseyi, Bakanlar Konseyinin çalõşmalarõnõn tutarlõ olmasõnõ sağlar.
Genel İşler Komisyonu sõfatõyla hareket ettiğinde Komisyonun katõlõmõyla, Avrupa
Konseyinin toplantõlarõnõ hazõrlar ve bunlarõn takibini sağlar.
Yasama sõfatõyla hareket ettiğinde, Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosu ile ortaklaşa
olarak, Anayasanõn hükümlerine uygun şekilde, Avrupa yasalarõnõ ve Avrupa çerçeve
yasalarõnõ çõkarõr. Konsey bu sõfatla hareket ettiğinde, her Üye Ülke, nitelikleri Bakanlar
Konseyinin gündeminde bulunan işlere uygun olan Bakan düzeyinde bir veya iki üye ile
temsil edilir.
2. Dõşişleri Konseyi, Avrupa Konseyi tarafõndan belirlenen stratejik çizgiyi esas alarak, Birlikin
dõş politikalarõnõ zenginleştirir ve faaliyetlerinin tutarlõ olmasõnõ sağlar. Bu konseye Birlik
Dõşişleri Bakanõ başkanlõk eder.
3. Avrupa Konseyi, Bakanlar Konseyinin bir araya gelebileceği başka oluşumlarõn kurulmasõna
yönelik bir Avrupa kararõ alabilir.
4. Bakanlar Konseyi’nin Dõşişleri Konseyi dõşõndaki oluşumlarõnõn başkanlõğõ Üye Devletlerin
birinin Bakanlar Konseyindeki temsilcisi tarafõndan eşit dönüşüm esasõyla en az bir yõllõk
dönemlerle üstlenilir. Avrupa Konseyi, bu dönüşümün kurallarõnõ Avrupanõn siyasi ve
coğrafi dengesini ve Üye Devletlerin çeşitliliğini göz önünde bulundurarak belirleyen bir
Avrupa kararõ alacaktõr.
CONV 850/03 19
TR
Madde 24: Nitelikli çoğunluk
1. Avrupa Konseyi veya Bakanlar Konseyi kararlarõ nitelikli çoğunlukla aldõğõnda, söz konusu
çoğunluk, Birlik nüfusunun en az beşte üçünü temsil edecek şekilde Üye Devletlerin
çoğunluğundan oluşur.
2. Anayasanõn Avrupa Konseyi veya Bakanlar Konseyinin Komisyonun bir önerisini esas
alarak hareket etmesini gerektirmediği veya Avrupa Konseyi veya Bakanlar Konseyinin
Birlik Dõşişleri Bakanõnõn inisiyatifiyle hareket etmediği durumlarda, gerekli nitelikli
çoğunluk, Birlik nüfusunun en az beşte üçünü temsil edecek şekilde Üye Devletlerin üçte
ikisinden oluşur.
3. 1 ve 2. paragraflardaki hükümler, 19. Maddesi hükümlerine uygun şekilde Avrupa
Parlamentosu seçimleri yapõldõktan sonra 1 Kasõm 2009 tarihinde yürürlüğe girecektir.
4. Anayasanõn III. Bölümünde Avrupa yasalarõ ve Avrupa çerçeve yasalarõnõn Bakanlar
Konseyi tarafõndan özel bir yasama prosedürüne uygun olarak belirlenmesi öngörüldüğü
durumlarda, Avrupa Konseyi, kendi inisiyatifi ve oybirliğiyle, en az altõ aylõk bir inceleme
süresinden sonra, bu yasa veya çerçeve yasalarõn olağan yasama prosedürüne uygun olarak
kabul edilmesine yetki veren bir kararõ kabul edebilir. Avrupa Konseyi, Avrupa
Parlamentosuna danõştõktan ve ulusal parlamentolarõ bilgilendirdikten sonra harekete
geçecektir.
CONV 850/03 20
TR
Anayasanõn III. Bölümünde Bakanlar Konseyinin belli bir alanda oybirliğiyle hareket etmesi
öngörülüyorsa, Avrupa Konseyi, kendi inisiyatifi ve oybirliğiyle Bakanlar Konseyine bu
alanda nitelikli çoğunlukla hareket etme yetkisini veren bir Avrupa kararõ alabilir. Avrupa
Konseyi tarafõndan bu paragrafa göre alõnan her türlü inisiyatif, bir kararõn kabul
edilmesinden en az dört ay önce ulusal parlamentolara iletilir.
5. Avrupa Konseyinde, Konsey Başkanõ ve Komisyon Başkanõ oy vermez.
Madde 25: Avrupa Komisyonu
1. Avrupa Komisyonu, Avrupanõn genel çõkarlarõnõ teşvik eder ve bu amaçla uygun girişimlerde
bulunur. Anayasa hükümlerinin uygulanmasõnõ ve Kurumlarõn Anayasa kapsamõnda
çalõşmasõnõ sağlar. Birlik yasalarõnõn uygulanmasõnõ Adalet Divanõnõn kontrolü altõnda
denetler. Bütçeyi uygular ve programlarõ yönetir. Anayasada ortaya koyulduğu şekilde
eşgüdüm, yürütme ve yönetim işlevlerini uygular. Ortak dõş politika ve güvenlik politikasõ ve
Anayasada belirtilen diğer durumlar haricinde Birlikin dõş dünyada temsilini sağlar.
Birlikin yõllõk ve çok yõllõk programlarõnõn kurumlar arasõ mutabakatõ sağlayacak şekilde
yapõlmasõyla ilgili inisiyatifleri alõr.
2. Anayasada aksi belirtilen haller dõşõnda, Birlikin yasama tasarruflarõ yalnõzca Komisyon
önerisi esasõna göre kabul edilebilir. Diğer faaliyetler, Anayasada bu şekilde belirtildiği
durumlarda Komisyon önerisiyle benimsenebilir.
CONV 850/03 21
TR
3. Komisyon, bir Başkan ile Birlik Dõşişleri Bakanõ/Başkan Yardõmcõsõ ve Üye Devletler
arasõnda eşit dönüşüm esasõyla seçilen on üç Avrupa Komisyonu üyesinden oluşan bir
Kolej’den oluşacaktõr. Bu sistem, Avrupa Konseyi tarafõndan kabul edilen ve aşağõdaki
ilkeleri esas alan bir Avrupa kararõyla belirlenecektir:
a) Üye Devletler, vatandaşlarõnõn Kolej Üyesi olarak geçirdiği süre ve sõralama konusunda
kesin bir eşitliğe sahip olacaklar ve bunun sonucunda herhangi iki Üye Ülkenin
vatandaşlarõnõn görevde kaldõğõ toplam dönem arasõndaki fark asla birden fazla
olamayacaktõr;
b) a) madddesine tabi olarak, birbirini izleyen her bir Heyet, Birlikin tüm Üye Devletlerinin
demografik ve coğrafi erimini tatmin edici bir biçimde yansõtacak şekilde oluşturulacaktõr.
Komisyon Başkanõ, Heyet Üyeleri ile aynõ ölçütler çerçevesinde seçilen ve tüm diğer Üye
Ülkelerden gelen oylama hakkõ olmayan Komisyon Üyeleri atayacaktõr.
Bu hükümler 1 Kasõm 2009 tarihinde yürürlüğe girecektir.
4. Komisyon, sorumluluklarõnõ yerine getirme konusunda tamamen bağõmsõzdõr. Avrupa
Komisyonu üyeleri ve Komisyon üyeleri görevlerini yerine getirirken herhangi bir
hükümetten veya başka bir organdan talimat istemez veya almaz.
5. Bir Heyet olarak Komisyon, Avrupa Parlamentosuna karşõ sorumludur. Komisyon Başkanõ,
Avrupa Parlamentosu önünde Komisyon Üyelerinin faaliyetlerinden sorumlu olacaktõr.
Avrupa Parlamentosu, III-243. maddede belirtilen prosedürlere uygun olarak Komisyona
karşõ bir gensoru verebilir. Böyle bir gensoru kabul edilirse tüm Avrupa Komisyonu ve
Komisyon üyelerinin görevlerini topluca bõrakmalarõ gerekir. Komisyon, yeni üyelerin aday
gösterilmesine kadar gündelik işleri sürdürür.
CONV 850/03 22
TR
Madde 26: Avrupa Komisyonu Başkanõ
1. Avrupa Konseyi, Avrupa Parlamentosundaki seçimleri göz önünde bulundurarak ve uygun
görüşmeler sonrasõnda, nitelikli çoğunlukla karar alarak, Avrupa Parlamentosuna Komisyon
Başkanlõğõ için bir aday teklif eder. Bu aday, üyelerinin çoğunluğunun oylarõyla Avrupa
Parlamentosu tarafõndan seçilir. Bu adayõn gereken çoğunluk desteğini alamamasõ
durumunda, Avrupa Konseyi aynõ prosedürü izleyerek bir ay içinde Avrupa Parlamentosu’na
yeni bir aday teklif eder.
2. Dönüşüm sistemi esasõyla belirlenen bütün Üye Devletler, Avrupa Komisyonu Üyesi vasfõna
haiz olduğunu düşündüğü ve her iki cinsiyetin de temsil edildiği üç kişilik bir liste verir.
Seçimle işbaşõna gelen Başkan, teklif edilen üç isimlik her listeden yeterliklerine, Avrupaya
olan bağlõlõklarõna ve garanti edilmiş bağõmsõzlõklarõna göre belirlenen birer kişi olmak üzere,
seçilmiş on üç Avrupa Komisyonu üyesini atar. Başkan ve gelecekteki Birlik Dõşişleri Bakanõ
dahil olmak üzere Kolej üyeliği için aday gösterilen kişiler ile oy hakkõ olmayan Komisyon
Üyeliğine atanmõş kişiler, Avrupa Parlamentosunun onayõ için oylanmak üzere toplu olarak
verilir. Komisyonun görev süresi beş yõldõr.
3. Komisyon Başkanõ:
- Komisyonun görevinde uyacağõ ana hatlarõ belirler,
- tutarlõ, verimli bir biçimde ve topluluk ruhuyla göre hareket etmesini sağlayarak,
Komisyonun kendi iç düzenlemesi konusunda karar verir
- yardõmcõlarõnõ Kolej üyeleri arasõndan atar.
Bir Avrupa Komisyonu Üyesi veya bir Komisyon Üyesi Başkan tarafõndan talep edildiğinde istifa
eder.
CONV 850/03 23
TR
Madde 27: Birlik Dõşişleri Bakanõ
1. Avrupa Konseyi, nitelikli çoğunlukla karara vararak, Komisyon Başkanõyla anlaşma içinde,
Birlik Dõşişleri Bakanõnõ atar. Birlik Dõşişleri Bakanõ, Birlikin ortak dõş politikasõnõ ve
güvenlik politikasõnõ yürütür. Avrupa Konseyi, Bakanõn görevini aynõ prosedürle sona
erdirebilir.
2. Birlik Dõşişleri Bakanõ, teklifleriyle, Bakanlar Konseyi tarafõndan belirlendiği şekilde
yürüteceği ortak dõş politikanõn geliştirilmesine katkõda bulunur. Aynõ durum, ortak güvenlik
ve savunma politikasõ için de geçerlidir.
3. Birlik Dõşişleri Bakanõ, Komisyonun Başkan Yardõmcõlarõndan biridir. Bu konumuyla, dõş
ilişkilerin yürütülmesinden ve Birlikin dõş faaliyetlerinin diğer yönlerinin koordinasyon
içinde yürütülmesinden sorumludur. Komisyon içindeki bu sorumluluklarõnõ yerine getirirken
ve yalnõzca bu sorumluluklar için, Birlik Dõşişleri Bakanõ, Komisyonun işleyişini düzenleyen
prosedürlere bağlõ kalõr.
CONV 850/03 24
TR
Madde 28: Adalet Divanõ
1. Adalet Divanõ, Avrupa Adalet Divanõ, Yüksek Mahkeme ve uzmanlaşmõş mahkemeleri
içerecektir. Adalet Divanõ, Anayasanõn yorumlanmasõ ve uygulanmasõnda yasaya saygõ
gösterilmesini sağlar.
Üye Devletler, Birlik yasasõ alanõnda etkili yasal korumanõn sağlanmasõ için yeterli denetleme
hakkõ sağlarlar.
2. Avrupa Adalet Divanõ Üye Ülke başõna bir hakimden oluşur ve bunlara kanun sözcüleri
yardõmcõ olur.
Avrupa Adalet Divanõ, Üye Ülke başõna en az bir hakim içerir: bu sayõ Adalet Divanõ Tüzüğü
tarafõndan belirlenir.
Avrupa Adalet Divanõnõn ve Yüksek Mahkemenin bağõmsõzlõklarõ şüphe götürmeyen kişiler
arasõndan seçilmiş ve III-260 III-261. Maddelerde belirtilen koşullara uygun hakimleri ile
Avrupa Adalet Divanõnõn kanun sözcüleri, altõ yõllõk yenilenebilir dönemlerle Üye
Devletlerin hükümetlerinin ortak mutabakatõyla atanõrlar.
3. Adalet Divanõ,
Komisyon, Üye Devletlerden biri, bir Kurum veya gerçek ya da tüzel bir kişi tarafõndan
açõlan davalar hakkõnda III. Bölümün hükümlerine uygun olarak karar verir;
Üye Devletlerin mahkemelerinin talebi üzerine, Birlik hukukunun yorumlanmasõ veya
Kurumlar tarafõndan kabul edilen tasarruflarõn geçerliliği hakkõnda ön karar verr;
Anayasada öngörülen diğer durumlar hakkõnda karar verir.
CONV 850/03 25
TR
Bölüm II Diğer kurumlar ve organlar
Madde 29: Avrupa Merkez Bankasõ
1. Avrupa Merkez Bankasõ ve ulusal merkez bankalarõ Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemini
oluşturur. Avrupa Merkez Bankasõ, Birlikin Euro adlõ para birimini benimseyen Üye
Devletler’in ulusal merkez bankalarõ ile birlikte Birlikin parasal politikasõnõ yönetir.
2. Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi, Avrupa Merkez Bankasõnõn karar organlarõ tarafõndan
yönetilir. Avrupa Merkez Bankalarõ Sisteminin temel amacõ, fiyat istikrarõ sağlamaktõr. Fiyat
istikrarõ hedefi için engel oluşturmadan, Birlikin hedeflerine ulaşõlmasõna katkõda bulunma
düşüncesiyle, Birlik içindeki genel ekonomik politikalarõ desteklerler. III. Bölümün
hükümlerine ve Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi ve Birlik Merkez Bankasõ tüzüklerine
uygun olarak diğer Merkez Bankasõ görevlerini yürütürler.
3. Avrupa Merkez Bankasõ, tüzel kişiliğe sahip bir kurumdur. Euronun piyasa sürülmesi
konusunda tek yetkilidir. Yetkilerinin kullanõmõ ve mali durumu konularõnda bağõmsõzdõr.
Birlik kurumlarõ ve organlarõ ile Üye Devletlerin hükümetleri, bu ilkeye saygõ göstermeyi
taahhüt ederler.
4. Avrupa Merkez Bankasõ, Anayasanõn III-77 III-83 Maddeleri arasõnda bulunan maddelerin
III-90 Maddesi hükümlerine ve Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi ve Avrupa Merkez
Bankasõnõn Tüzüğünde belirtilen koşullara göre görevlerini yürütmesi için gerekli olan
önlemleri alõr. Aynõ hükümlere göre, Euro para birimini benimsememiş Üye Devletlerle bu
ülkelerin merkez bankalarõ, parasal konularda kendi yetkilerini ellerinde bulundururlar.
5. Avrupa Merkez Bankasõnõn yetki alanõ içinde, önerilen tüm Birlik kanunlarõ ile ulusal
düzeydeki düzenlemelere ilişkin tüm teklifler konusunda Avrupa Merkez Bankasõna
danõşõlabilir ve Avrupa Merkez Bankasõ görüş bildirebilir.
CONV 850/03 26
TR
6. Avrupa Merkez Bankasõnõn karar organlarõ, bu organlarõn oluşumu ve çalõşma yöntemleri,
Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi ve Avrupa Merkez Bankasõ Tüzüklerinin yanõ sõra, III-84
III-87 maddelerinde belirtilmiştir.
Madde 30: Sayõştay
1. Sayõştay, mali denetim işlerini yürüten Kurumdur.
2. Birlikin tüm gelir ve gider hesaplarõnõ inceler ve mali yönetimin iyi şekilde yerine
getirilmesini sağlar.
3. Her Üye Ülkenin bir vatandaşõndan oluşur. Üyeleri, görevlerini yerine getirirken tamamen
bağõmsõzdõrlar.
Madde 31: Birlikin Danõşma Organlarõ
1. Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi ve Komisyon, danõşma işlevini yerine getiren bir
Bölgeler Komitesi ve bir Ekonomik ve Sosyal Komitenin yardõmõnõ alõr.
2. Bölgeler Komitesi, bölgesel veya yerel bir makamõn seçimle emrinde olan ya da seçilen
meclise karşõ siyasi olarak sorumlu olan bölgesel ve yerel organlarõn temsilcilerinden oluşur.
3. Ekonomik ve Sosyal Komite, işveren ve çalõşan örgütlerinin temsilcileriyle, sivil toplumdaki
diğer örgütlerin, özellikle sosyoekonomik, yurttaşlõkla ilgili, mesleki ve kültürel alanlardaki
temsilcilerinden oluşur.
4. Bölgeler Komitesi ile Ekonomik ve Sosyal Komitenin üyeleri, herhangi bir zorunlu yöneriyle
bağlõ değildir. Bu üyeler, Birlikin genel çõkarõ için görevlerini yerine getirirken tamamen
bağõmsõzdõrlar.
CONV 850/03 27
TR
5. Bu Komitelerin oluşumlarõnõ, üyelerinin belirlenmesini, yetkilerini ve çalõşmalarõnõ yöneten
kurallar, III-292 III-298 Maddelerinde tanõmlanmõştõr. Bu Komitelerin oluşumlarõnõ
düzenleyen kurallar, bir Komisyon teklifi üzerine, Birlik içindeki ekonomik, sosyal ve
demografik gelişmeler õşõğõnda, Bakanlar Konseyi tarafõndan düzenli aralõklarla gözden
geçirilir.
BAŞLIK V: BİRLİK YETKİLERİNİN KULLANILMASI
Bölüm I: Ortak hükümler
Madde 32: Birlikin yasama faaliyetleri
1. Birlik, Anayasa tarafõndan kendisine verilen yetkilerin kullanõmõnda, III. Bölümün
hükümlerine uygun olarak, Avrupa yasalarõnõ, Avrupa çerçeve yasalarõnõ, Avrupa tüzüklerini,
Avrupa kararlarõnõ, tavsiye ve görüşleri yasal araçlar olarak kullanõr.
Avrupa yasasõ, genel uygulamasõ olan bir yasama tasarrufudur; bütün yönleriyle bağlayõcõdõr
ve tüm Üye Devletlerde doğrudan uygulanõr.
Avrupa çerçeve yasasõ, ulaşõlacak sonuçlar açõsõndan Üye Ülkeler üzerinde bağlayõcõ olan,
ancak ulusal makamlarõ söz konusu sonuçlara ulaşma biçimi ve araçlarõnõ seçme konusunda
tamamen özgür bõrakan bir yasama faaliyetidir.
Avrupa tüzükleri, yasama faaliyetlerinin ve Anayasanõn bazõ özel hükümlerinin
gerçekleştirilmesi için yasama dõşõ genel uygulama faaliyetlerdir. Kendi bütünlüğü içinde
bağlayõcõ ve Üye Devletlerin tümünde doğrudan uygulanõr olabilir ya da ulaşõlacak sonuçlar
açõsõndan, ilgili olduğu Üye Devletlerin tümünde, ancak söz konusu sonuca ulaşma biçimiyle
ve araçlarõnõn seçiminde uluslararasõ makamlarõ tamamen özgür bõrakarak bağlayõcõ olabilir.
CONV 850/03 28
TR
Avrupa kararõ, kendi bütünlüğü içinde bağlayõcõ olan, yasama dõşõ faaliyetlerdir. Muhatabõ
belirtilen bir karar, yalnõzca muhatabõ için bağlayõcõ olacaktõr.
Kurumlar tarafõndan kabul edilen tavsiyeler ve görüşlerin hiçbir bağlayõcõ gücü yoktur.
2. Avrupa Parlamentosu ve Bakanlar Konseyi, yasama faaliyetleri için önerileri göz önüne
alõrken, söz konusu alanda bu Madde tarafõndan öngörülmeyen tasarruflarõn kabul
edilmesinden sakõnõr.
Madde 33: Yasama faaliyetleri
1. Avrupa yasalarõ ve Avrupa çerçeve yasalarõ, Komisyonun önerileri temel alõnarak, III-302
Maddesinde belirtilen olağan yasama usulü kapsamõnda, Avrupa Parlamentosu ve Bakanlar
Konseyi tarafõndan ortaklaşa kabul edilir. İki kurum bir tasarõ hakkõnda anlaşmaya varamazsa,
bu tasarõ benimsenmez.
III-165 Maddesinde özel olarak belirtilen durumlarda, Avrupa yasalarõ ve Avrupa çerçeve
yasalarõ, III-302 Maddesine göre bir grup Üye Ülkenin girişimiyle benimsenebilir.
2. Anayasa tarafõndan belirtilen özel durumlarda, Avrupa yasalarõ ve Avrupa çerçeve yasalarõ,
Avrupa Parlamentosu tarafõndan Bakanlar Konseyinin katõlõmõyla ya da Bakanlar
Konseyinin kendisi tarafõndan Avrupa Parlamentosunun katõlõmõyla, özel yasal prosedürlere
uygun olarak kabul edilir.
CONV 850/03 29
TR
Madde 34: Yasama dõşõ faaliyetler
1. Bakanlar Konseyi ve Komisyon, 35. ve 36. Maddelerde belirtilen durumlarda ve Anayasa
tarafõndan özel olarak belirtilen durumlarda, Avrupa tüzüklerini ve Avrupa kararlarõnõ kabul
eder. Avrupa Konseyi, Anayasa tarafõndan özel olarak belirtilen durumlarda Avrupa
kararlarõnõ kabul eder. Avrupa Merkez Bankasõ, Anayasa tarafõndan yetki verilen konularda
Avrupa tüzüğünü ve Avrupa kararlarõnõ kabul eder.
2. Bakanlar Konseyi ve Komisyon ile Anayasa tarafõndan yetki verilen konularda Avrupa
Merkez Bankasõ, tavsiyeleri kabul edebilir.
Madde 35: Devredilen tüzük
1. Avrupa yasalarõ ve Avrupa çerçeve yasalarõ, yasanõn ve çerçeve yasasõnõn temel olmayan bazõ
öğelerinin tamamlanmasõ veya değiştirilmesi için, devredilmiş tüzüğü yasalaştõrma yetkisini
Komisyona verebilir.
Bu yetki vermenin hedefleri, içeriği, kapsamõ ve süresi, yasalarda ve çerçeve yasalarõnda
açõkça tanõmlanõr. Yetki verme işlemi, bir alanõn temel öğelerini kapsamaz. Bunlar, yasanõn
veya çerçeve yasasõnõn tasarrufundadõr.
2. Yetki verme işleminin tabi olduğu uygulamanõn koşullarõ, Avrupa yasalarõ ve çerçeve
yasalarõnda açõkça belirlenir; bunlar aşağõdaki olasõlõklardan oluşabilirler:
Avrupa Parlamentosu veya Bakanlar Konseyi yetki verme işlemini feshedebilir;
CONV 850/03 30
TR
devredilen tüzük, yalnõzca Avrupa Parlamentosu veya Bakanlar Konseyi tarafõndan
yasada veya çerçeve yasasõnda belirtilen süre zarfõnda herhangi bir itiraz getirilmemesi
durumunda yürürlüğe girer.
Önceki paragrafõn amaçlarõ açõsõndan, Avrupa Parlamentosu, üyelerinin çoğunluğuyla,
Konsey ise nitelikli çoğunlukla hareket eder.
Madde 36: Uygulama tasarruflarõ
1. Üye Devletler, yasal olarak bağlayõcõ Birlik faaliyetlerini uygulamak için gereken tüm ulusal
hukuk önlemlerini kabul eder.
2. Bu faaliyetler, bağlayõcõ Birlik faaliyetlerinin uygulamaya konmasõ için aynõ koşullarõn
gerekli olduğu hallerde, Komisyona ya da özel durumlarda ve 39. Maddede belirtilen
durumlarda, Bakanlar Konseyine uygulama yetkisi verebilir.
3. Avrupa yasalarõ, Üye Devletlerin Birlikin faaliyetleri uygulamasõ üzerindeki denetim
mekanizmalarõnõn kurallarõnõ ve genel ilkelerini önceden belirler.
4. Birlikin uygulama tasarruflarõ, Avrupa uygulama tüzüğü veya Avrupa uygulama kararlarõ
biçimini alõr.
Madde 37: Birlikin yasama faaliyetlerinde ortak olan ilkeler
1. Anayasada özellikle belirtilmedikçe, Kurumlar, uygulanabilir prosedürlere uygun olarak, her
bir durumda kabul edilecek tasarruf türüne, 9. Maddede ileri sürülen oransallõk ilkesine göre
karar verir.
2. Avrupa yasalarõ, Avrupa çerçeve yasalarõ, Avrupa tüzüğü ve Avrupa kararlarõ, dayandõklarõ
nedenleri bildirirler ve Anayasanõn gerektirdiği tüm öneri ve görüşlere başvururlar.
CONV 850/03 31
TR
Madde 38: Yayõmlama ve yürürlüğe girme
1. Doğal yasal prosedür kapsamõnda kabul edilen Avrupa yasalarõ ve Avrupa çerçeve yasalarõ,
Avrupa Parlamentosu Başkanõ ve Bakanlar Konseyi Başkanõ tarafõndan imzalanõr. Diğer
durumlarda, söz konusu yasalar Avrupa Parlamentosu Başkanõ tarafõndan ya da Bakanlar
Konseyi Başkanõ tarafõndan imzalanõr. Avrupa yasalarõ ve çerçeve yasalarõ, Avrupa Birliği
Resmi Gazetesinde yayõmlanõr ve bu yasalarda belirtilen tarihlerde veya bir tarih
belirtilmemesi durumunda, yayõmlanmalarõnõ takip eden yirminci günde yürürlüğe girerler.
2. Muhatabõ özel olarak belirtilemeyen veya tüm Üye Devletlere hitap eden Avrupa tüzüğü ve
Avrupa kararlarõ, onlarõ benimseyen kurumun Başkanõ tarafõndan imzalanõr, Avrupa Birliği
Resmi Gazetesinde yayõmlanõr ve kendi içlerinde belirtilen tarihlerde veya bir tarih
belirtilmemesi durumunda, yayõmlanmalarõnõ takip eden yirminci günde yürürlüğe girer.
3. Diğer kararlar, ilgili olduklarõ kişilere bildirilirler ve bildirilmeleriyle yürürlüğe girerler.
Bölüm II : Özel hükümler
Madde 39: Ortak dõş politikanõn ve güvenlik politikasõnõn uygulanmasõ için özel hükümler
1. Avrupa Birliği, Üye Devletler arasõnda müşterek siyasi dayanõşmaya, genel çõkar konusu olan
hususlarõn belirlenmesine ve Üye Devletler’in faaliyetlerinin daima artan bir biçimde aynõ
noktaya doğru yönelmesini sağlamaya dayanan, ortak bir dõş politika ve güvenlik politikasõ
güder.
CONV 850/03 32
TR
2. Avrupa Konseyi, Birlikin stratejik çõkarlarõnõ saptar ve Birlikin ortak dõş politikasõ ile
güvenlik politikasõ hedeflerini belirler. Bakanlar Konseyi, Avrupa Konseyi tarafõndan
oluşturulmuş ana hatlar çerçevesinde ve III. Bölümde yer alan düzenlemelere uygun olarak,
bu politikayõ tasarlar.
3. Avrupa Konseyi ve Bakanlar Konseyi, gerekli Avrupa kararlarõnõ kabul ederler.
4. Bu ortak dõş politika ve güvenlik politikasõ, Birlik Dõşişleri Bakanõ ile Üye Devletler
tarafõndan, ulusal kaynaklar ve Birlik kaynaklarõ kullanõlarak uygulanõr.
5. Üye Devletler, ortak bir yaklaşõm belirlemek amacõyla, genel çõkarlarõ ilgilendiren dõş politika
ve güvenlik politikasõ meseleleriyle ilgili olarak, Avrupa Konseyi ve Bakanlar Konseyi içinde
birbirleri ile görüş alõşverişinde bulunurlar. Uluslararasõ sahnede, Birlikin çõkarlarõnõ
etkileyebilecek olan herhangi bir hareketi veya sorumluluğu üstlenmeden önce, her Üye Ülke,
Avrupa Konseyi veya Bakanlar Konseyi içinde bulunan diğer ülkelerle görüş alõşverişinde
bulunur. Üye Devletler, faaliyetlerinin aynõ noktaya doğru yönelmesi yoluyla, Birlikin
uluslararasõ çõkarlarõnõ ve değerlerini uluslararasõ sahnede ileri sürebilmesini sağlarlar. Üye
Devletler, müşterek dayanõşma sergilerler.
6. Avrupa Parlamentosuna, ortak dõş politika ile güvenlik politikasõnõn başlõca özellikleri ve
temel tercihleri hakkõnda düzenli olarak danõşõlõr ve Avrupa Parlamentosu gelişmelerden
haberdar edilir.
7. III. Bölümde bahsedilen durumlar haricinde, ortak dõş politika ve güvenlik politikasõyla ilgili
Avrupa kararlarõ, Avrupa Konseyi ve Bakanlar Konseyi tarafõndan oybirliğiyle kabul edilir.
Avrupa Konseyi ve Bakanlar Konseyi, bir Üye Devletin, Birlik Dõşişleri Bakanõnõn ya da
Komisyon desteğiyle Bakanõn önerisi üzerine tasarrfuta bulunur. Avrupa yasalarõ ile çerçeve
yasalarõ bunun dõşõnda tutulur.
8. III. Bölümde belirtilen durumlar haricinde, Avrupa Konseyi, oybirliğiyle Bakanlar
Konseyinin nitelikli çoğunlukla hareket etmesi gerektiğine dair karar alabilir.
CONV 850/03 33
TR
Madde 40: Ortak güvenlik ve savunma politikasõnõn uygulanmasõ için özel hükümler
1. Ortak güvenlik ve savunma politikasõ, ortak dõş politika ile güvenlik politikasõnõn bölünmez
bir parçasõdõr. Ortak güvenlik ve savunma politikasõ, Birlike sivil ve askeri varlõklar sevk
etmek için operasyonel güç sağlar. Birlik, Birleşmiş Milletler Antlaşmasõ ilkelerine uygun
olarak barõşõ sağlamak, çatõşmalarõ önlemek ve uluslararasõ güvenliği güçlendirmek amacõyla,
bunlarõ Birlik dõşõndaki görevlerde kullanabilir. Bu görevlerin yerine getirilmesi, Üye
Devletler’in sağladõklarõ güçler tarafõndan üstlenilir.
2. Ortak güvenlik ve savunma politikasõ, Birlikin ortak savunma politikasõnõn aşamalõ olarak
tasarlanmasõnõ içerir. Oybirliğiyle hareket eden Avrupa Konseyi bu doğrultuda karar
aldõğõnda bu durum, ortak bir savunmanõn ortaya çõkmasõna yol açar. Bu durumda Avrupa
Konseyi, Üye Devletler’e kendi anayasal kurallarõna uygun olarak bu tür bir kararõn kabul
edilmesine dair tavsiyede bulunur.
Birlikin bu Maddeye uygun politikasõ, bazõ Üye Devletler’in güvenlik ve savunma
politikalarõnõn özel niteliğini ihlal edemez; ortak savunmalarõnõn Kuzey Atlantik Paktõ
dahilinde Kuzey Atlantik Paktõ Teşkilatõnda tanõndõğõnõ kabul eden bazõ Üye Devletler’in
yükümlülüklerine uyar ve bu çerçevede oluşturulan ortak güvenlik ve savunma politikasõyla
uyumludur.
3. Üye Devletler, Bakanlar Konseyi tarafõndan tanõmlanan hedeflere katkõda bulunmak
amacõyla ortak güvenlik ve savunma politikasõnõn uygulanmasõ için, sivil ve askeri
yeteneklerini Birlikin hizmetine sunarlar. Birlikte çokuluslu güçler kuran Üye Devletler,
aynõ zamanda bunlarõ ortak güvenlik ve savunma politikasõnõn hizmetine de sunabilirler.
CONV 850/03 34
TR
Üye Devletler, aşamalõ olarak kendi askeri güçlerini geliştirmeyi üstlenirler. Operasyonel
gereklilikleri saptamak, bu gereklilikleri karşõlayacak önlemleri ortaya koymak, savunma
sektörünün endüstriyel ve teknolojik tabanõnõ güçlendirmek üzere gerek duyulan önlemlerin
tümünü saptamaya katkõda bulunmak ve uygun olduğunda uygulamak, Avrupa güçleri ve
silahlanmalarõ politikasõnõn tanõmlanmasõna katõlmak ve askeri yeteneklerin gelişiminin
değerlendirilmesi konusunda Bakanlar Konseyine yardõmcõ olmak için, bir Avrupa
Silahlanma, Araştõrma ve Askeri Güçler Dairesi kurulacaktõr.
4. Bu Maddede bahsedilen gibi bir görev başlatmak da dahil olmak üzere, ortak güvenlik ve
savunma politikasõnõn uygulanmasõna ilişkin Avrupa kararlarõ, Birlik Dõşişleri Bakanõnõn
veya bir Üye Ülkenin önerisi üzerine oybirliğiyle hareket eden Bakanlar Konseyi tarafõndan
kabul edilir. Birlik Dõşişleri Bakanõ, uygun olan durumlarda Komisyonla birlikte, hem ulusal
kaynaklarõn, hem de Birlik araçlarõnõn kullanõlmasõnõ teklif edebilir.
5. Bakanlar Konseyi, Birlikin değerlerini korumak ve çõkarlarõna hizmet etmek amacõyla, Birlik
çerçevesinde, bir görevin yerine getirilmesini Üye Devletler’den oluşan bir grubun
sorumluluğuna verebilir. Bu tür bir görevin gerçekleştirilmesi, III-211. Madde tarafõndan
düzenlenir.
6. Askeri güçleri daha yüksek ölçütleri karşõlayan ve daha fazla çaba gerektiren görevleri
hedefleyen bir görüşle birlikte bu alanda birbirlerine karşõ daha bağlayõcõ ilişkiler içinde olan
Üye Devletler, Birlik çerçevesi içinde yapõsal işbirliği oluştururlar. Bu tür bir işbirliği, III-
213. Madde tarafõndan düzenlenir.
CONV 850/03 35
TR
7. Avrupa Konseyi bu Maddenin 2. paragrafõna uygun olarak hareket edene dek, müşterek
savunmayla ilgili olarak, Birlik çerçevesi içinde daha yakõn işbirliği kurulacaktõr. Bu işbirliği
dahilinde, bu işbirliğine katõlan Üye Devletlerden birinin, bölgesinde silahlõ saldõrõ kurbanõ
konumunda olmasõ halinde, Birleşmiş Milletler Antlaşmasõnõn 51. Maddesine uygun olarak,
diğer katõlõmcõ Ülkeler bu ülkeye askeri veya diğer güçler açõsõndan yardõmda bulunur.
Müşterek savunmayla ilgili yakõn işbirliğinin uygulanmasõnda, katõlõmcõ Üye Devletler,
Kuzey Atlantik Paktõ Teşkilatõ ile yakõn işbirliği içinde çalõşõrlar. Bu işbirliğine ve onun
işlevlerine katõlõm için ayrõntõlõ düzenlemeler ile ilgili karar verme prosedürleri, III-209.
Maddesinde belirtilmiştir.
8. Avrupa Parlamentosuna, ortak güvenlik ve savunma politikasõnõn başlõca özellikleri ve temel
tercihleri hakkõnda düzenli olarak danõşõlõr ve Avrupa Parlamentosu gelişmelerden haberdar
edilir.
Madde 41: Özgürlük, güvenlik ve adalet alanõnõn uygulanmasõ için özel hükümler
1. Birlik, aşağõdakileri yollarla bir özgürlük, güvenlik ve adalet alanõ oluşturur:
gerek görüldüğünde, III. Bölümde listelenen alanlarda, ulusal yasalara yakõn olmak için
Avrupa yasalarõ ve Avrupa çerçeve yasalarõ benimseme yoluyla;
özellikle adli ve yargõ dõşõ kararlarõn karşõlõklõ olarak tanõnmasõna dayanarak, Üye
Devletlerin yetkili makamlarõ arasõnda karşõlõklõ güveni teşvik etme yoluyla;
polis, gümrük ve suçlarõn önlenmesi ve ortaya çõkarõlmasõ konularõnda uzmanlaşmõş
diğer hizmetler de dahil olmak üzere, Üye Devletlerin yetkili makamlarõ arasõnda
operasyonel işbirliği yoluyla.
CONV 850/03 36
TR
2. Özgürlük, güvenlik ve adalet alanõ dahilinde ulusal Parlamentolar, III-161. Maddede
öngörülen değerlendirme mekanizmalarõna katõlabilirler ve III-177. ve III-171. Maddelere
uygun olarak, Eurojustun faaliyetlerinin değerlendirilmesi ve Europolun siyasi
kontrolünde yer alõrlar.
3. Üye Devletler, ceza hususlarõnda polis ve adli işbirliği alanõnda, III-165. Maddeye uygun
olarak girişimde bulunma hakkõna sahiptir.
Madde 42: Dayanõşma maddesi
1. Herhangi bir Üye Ülkenin terörist saldõrõdan ya da doğal veya insani nedenlerden
kaynaklanan bir felaketin kurbanõ olmasõ halinde, Birlik ve ona Üye Devletler, bir dayanõşma
ruhu içinde bir arada hareket ederler. Birlik, aşağõdaki amaçlar doğrultusunda, Üye Devletler
tarafõndan sağlanan askeri kaynaklar da dahil olmak üzere, tüm araçlarõ bu Üye Devletin
kullanõmõ için seferber eder:
a) Üye Devletlerin bölgelerindeki terörist tehdidin önlenmesi;
demokratik kurumlarõn ve sivil halkõn herhangi bir terörist saldõrõdan korunmasõ;
terörist saldõrõ durumunda, bir Üye Ülkenin siyasi makamlarõnõn talebi üzerine, o
ülkeye kendi bölgesinde yardõmda bulunulmasõ;
b) afet durumunda, bir Üye Ülkenin siyasi makamlarõnõn talebi üzerine, o ülkeye
kendi bölgesinde yardõmda bulunulmasõ.
2. Bu hükmün uygulanmasõna yönelik ayrõntõlõ düzenlemeler, III-231. Maddede yer alõr.
CONV 850/03 37
TR
Bölüm III: Güçlendirilmiş işbirliği
Madde 43: Güçlendirilmiş işbirliği
1. Birlikin münhasõr olmayan yetkileri çerçevesinde kendi aralarõnda güçlendirilmiş işbirliği
kurmak isteyen Üye Devletler, Birlik kurumlarõndan yararlanabilirler ve bu madde ile III-322
ile III-329 arasõndaki Maddelerde belirtilen sõnõrlara tabi olarak ve buralarda belirtilen
prosedürlere uygun şekilde, Anayasanõn uygun hükümlerini uygulayarak bu yetkileri
kullanõrlar.
Güçlendirilmiş işbirliği, Birlikin hedeflerini daha ileri taşõmayõ, çõkarlarõnõ korumayõ ve
bütünleşme sürecini güçlendirmeyi amaçlar. III-324. maddesine uygun şekilde, bu tür bir
işbirliği, kurulmasõ esnasõnda ve her zaman bütün Üye Devletlere açõktõr.
2. Birlikin makul bir süre dahilinde güçlendirilmiş işbirliği hedeflerine bir bütün halinde
ulaşamadõğõnõn Konsey tarafõndan tespit edilmesi ve bunun Üye Devletlerin en azõndan üçte
birini bir araya getirmesi durumunda, bu işbirliğini sürdürme izni, en son çare olarak Bakanlar
Konseyi tarafõndan verilir. Konsey, III-325. Maddesinde belirlenen prosedüre uygun olarak
hareket eder.
3. Yalnõzca güçlendirilmiş işbirliğine katõlan Ülkeleri temsil eden Bakanlar Konsey üyeleri
kararlarõn kabul edilmesine katõlõrlar. Bununla birlikte, bütün Üye Devletler, Bakanlar
Konseyi müzakerelerinde yer alõrlar.
Oybirliği, yalnõzca katõlõmcõ Ülkelerin temsilcileri tarafõndan oluşturulur. Nitelikli çoğunluk,
katõlõmcõ Ülkelerin nüfusunun en azõndan beşte üçünü temsil edecek şekilde, bu Ülkelerin
oylarõnõn çoğunluğu olarak tanõmlanõr. Anayasanõn Bakanlar Konseyinin bir Komisyon
önerisiyle hareket etmesini gerektirmediği veya Bakanlar Konseyinin Birlik Dõşişleri
Bakanõnõn inisiyatifiyle hareket etmediği durumlarda gerekli nitelikli çoğunluk, katõlõmcõ
Ülkelerin nüfusunun en az beşte üçünü temsil edecek şekilde, katõlõmcõ Ülkelerin oylarõnõn
üçte ikisinden oluşan bir çoğunluk olarak tanõmlanacaktõr.
CONV 850/03 38
TR
4. Güçlendirilmiş işbirliği çerçevesinde kabul edilen faaliyetler, yalnõzca katõlõmcõ Ülkeleri
bağlar. Bu faaliyetler, aday ülkeler tarafõndan Birlike girebilmek için kabul edilmesi gereken
Birlik müktesebatõnõn bir parçasõ olarak değerlendirilmemelidir.
BAŞLIK VI: BİRLİKİN DEMOKRATİK YAŞAMI
Madde 44: Demokratik eşitlik ilkesi
Birlik, bütün faaliyetlerinde vatandaşlarõn eşitliği ilkesine uyar. Herkes, Birlik Kurumlarõndan eşit
ölçüde ilgi görür.
Madde 45: Temsili demokrasi ilkesi
1. Birlikin çalõşmasõ, temsili demokrasi ilkesi üzerine kurulmuştur.
2. Vatandaşlar, Avrupa Parlamentosunda doğrudan temsil edilirler. Üye Devletler, Avrupa
Konseyinde ve kendi vatandaşlarõ tarafõndan seçilen ve ulusal Parlamentolara karşõ sorumlu
olan kendi hükümetleri tarafõndan Konseyde temsil edilirler.
3. Her vatandaş, Birlikin demokratik yaşamõna katõlma hakkõna sahiptir. Kararlar, vatandaşlara
mümkün olan en açõk ve yakõn biçimde verilir.
4. Avrupa düzeyindeki siyasi partiler, Avrupa siyasi bilincini biçimlendirmeye ve Birlik
vatandaşlarõnõn isteklerini ifade etmeye katkõda bulunurlar.
CONV 850/03 39
TR
Madde 46: Katõlõmcõ demokrasi ilkesi
1. Birlik Kurumlarõ, uygun yollarla, vatandaşlara ve temsilci derneklere, Birlik faaliyetlerinin
tüm alanlarõnda kendi görüşlerini bildirme ve açõkça tartõşma fõrsatõnõ tanõrlar.
2. Birlik Kurumlarõ, temsilci derneklerle ve sivil toplumla açõk, şeffaf ve düzenli bir diyalog
kurarlar.
3. Komisyon, Birlik faaliyetlerinin tutarlõ ve şeffaf olmasõnõ garantilemek için, ilgili taraflarla
kapsamlõ müzakereler gerçekleştirir.
4. Kayda değer sayõda üye Devletten gelen en az bir milyon kişiden oluşan Birlik vatandaşõ
Komisyonu, vatandaşlarõn Anayasanõn uygulanmasõ için Birlikin bir yasama faaliyetlerinin
gerekli olduğunu düşündükleri konularda öneri vermeye davet edebilirler. Vatandaşlarõn
böyle bir talebi için gerekli olan özel prosedürler ve koşullarla ilgili hükümler bir Avrupa
Kanunu tarafõndan belirlenecektir.
Madde 47: Toplumsal ortaklar ve özerk sosyal diyalog
Avrupa Birliği, ulusal sistemlerdeki farklõlõklarõ göz önünde bulundurarak, toplumsal ortaklarõn
rolünü Birlik düzeyinde tanõr ve teşvik eder; özerkliklerine saygõ göstererek toplumsal ortaklar
arasõndaki diyalogu kolaylaştõrõr.
Madde 48: Avrupa Ombudsman’õ
Avrupa Parlamentosu tarafõndan atanan bir Avrupa Ombudsman’õ, Birlik Kurumlarõnõn,
organlarõnõn veya dairelerinin kötü yönetimiyle ilgili şikayetleri alõr, bunlarõ inceler ve rapor eder.
Avrupa Ombudsman’õ, görevlerini yerine getirme konusunda tamamen bağõmsõzdõr.
CONV 850/03 40
TR
Madde 49: Birlik Kurumlarõnõn işlemlerinin şeffaflõğõ
1. İyi yönetimi teşvik etmek ve sivil toplumun katõlõmõnõ sağlamak için, Birlik Kurumlarõ,
organlarõ ve daireleri, çalõşmalarõnõ açõklõk ilkesine mümkün olan en uygun şekilde
gerçekleştirirler.
2. Bakanlar Konseyi gibi, Avrupa Parlamentosu da bir yasa tasarõsõnõ incelerken ve kabul
ederken herkese açõk biçimde toplanõr.
3. III. Bölümde belirtilen koşullara uygun olarak, kadõn ya da erkek olmasõ fark etmeksizin,
Birlikin herhangi bir vatandaşõ ve Üye Devletlerden birinde ikamet eden veya işyeri bulunan
herhangi bir özel ya da tüzel kişilik, Birlik kurumlarõnõn, organlarõnõn ve dairelerinin
belgelerine, hangi biçimde oluşturulmuş olurlarsa olsunlar erişme hakkõna sahiptir.
4. Avrupa yasasõ, kamu çõkarlarõna ve özel çõkarlara dayanarak bu tür belgelere erişim hakkõnõ
düzenleyen genel ilkeleri ve sõnõrlarõ belirtir.
5. 4. paragrafta adõ geçen Avrupa yasasõna uygun olarak, 3. paragrafta sözü edilen her kurum,
organ veya daire, kendi prosedür kurallarõ çerçevesinde, kendi belgelerine erişim konusunda
özel hükümler belirler.
Madde 50: Kişisel nitelikteki bilgilerin korunmasõ
1. Herkes, kendisiyle ilgili bilgilerin korunmasõ hakkõna sahiptir.
2. Avrupa yasasõ, Birlik yasasõ kapsamõna giren faaliyetler gerçekleştirilirken, Birlik Kurumlarõ,
organlarõ ve daireleri ile Üye Devletler tarafõndan kişisel bilgilerin işlenmesi durumunda
bireylerin korunmasõyla ve bu bilgilerin serbest dolaşõmõyla ilgili kurallarõ belirtir. Bu
kurallarla uyumluluk, bağõmsõz bir makamõn denetimine tabidir.
CONV 850/03 41
TR
Madde 51: Kiliselerin ve dini cemaatlerin statüsü
1. Birlik, Üye Devletlerde bulunan kiliselerin ve dini örgütlerin veya topluluklarõn ulusal yasa
çerçevesindeki statülerine saygõ gösterir ve ihlal etmez.
2. Birlik, felsefi ve dini cemaatlerin statülerine karşõ eşit ölçüde saygõlõdõr.
3. Bu kiliselerin ve örgütlerin kimliklerinin ve özel katkõlarõnõn farkõnda olan Birlik, bunlarla
açõk, şeffaf ve düzenli diyalogunu sürdürür.
BAŞLIK VII: BİRLİKİN MALİ DURUMU
Madde 52: Bütçe ilkeleri ve mali ilkeler
1. III. Bölümdeki hükümlere uygun olarak, Birlikin tüm gelir ve gider kalemleri, her mali yõl
için hazõrlanan tahmini hesaplara dahil edilir ve bütçede gösterilir.
2. Bütçede görünen gelirler ve giderler dengeli olacaktõr.
3. III-318. Maddede sözü edilen Avrupa yasasõna uygun olarak, bütçede görünen giderler, yõllõk
bütçe dönemi için yetkilendirilir.
4. Bütçede görünen harcamalarõn gerçekleşmesi, III-318. Maddede sözü edilen Avrupa yasasõna
uygun olarak, Birlik faaliyeti ve harcamanõn gerçekleştirilmesi için yasal temel oluşturan
bağlayõcõ bir yasama faaliyetinin önceden kabul edilmesini gerektirir. Bu faaliyet, bir Avrupa
yasasõ, Avrupa çerçeve yasasõ, Avrupa tüzüğü veya Avrupa kararõ biçiminde olmalõdõr.
CONV 850/03 42
TR
5. Bütçe disiplinini koruma görüşüyle hareket ederek, Birlik bütçe açõsõndan büyük olumsuz bir
etki yapabilecek herhangi bir faaliyeti, söz konusu tasarõnõn veya tedbirin Birlikin kendi
kaynaklarõ ile Madde 54te bahsedilen yõllõk mali çerçevenin sõnõrlarõ dahilinde finanse
edilebileceğine dair güvence sağlamadan benimsemez.
6. Birlik bütçesi, makul mali yönetim ilkesine uygun olarak uygulanõr. Üye Devletler, bütçeye
eklenen ödeneklerin makul mali yönetim ilkelerine uygun olarak kullanõlmasõnõ sağlamak için
Üye Devletlerle işbirliği yaparlar.
7. III-321. Maddenin hükümlerine uygun olarak, Birlik ve Üye Devletler, Birlikin mali
çõkarlarõna etki eden dolandõrõcõlõkla ve diğer yasadõşõ faaliyetlere karşõ koyar.
Madde 53: Birlikin kaynaklarõ
1. Birlik, hedeflerine ulaşmak ve politikalarõnõ gerçekleştirmek için gereken araçlarõ kendisine
sağlar.
2. Geliri herhangi bir zarara uğratmayacak şekilde, Birlik bütçesi bütünüyle Birlikin kendi
kaynaklarõndan finanse edilir.
3. Bakanlar Konseyinin bir Avrupa yasasõ, Birlik kaynaklarõnõn sõnõrõnõ belirtir ve yeni kaynak
kategorileri oluşturabilir veya mevcut bir kategoriyi kaldõrabilir. Bu yasa, Üye Devletler
tarafõndan kendi anayasal gerekliliklerine uygun olarak onaylanmadan yürürlüğe girmez.
Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna bilgi verildikten sonra oybirliğiyle hareket eder.
4. Bakanlar Konseyinin bir Avrupa yasasõ, Birlik kaynaklarõyla ilgili ayrõntõlõ düzenlemeleri
belirtir. Bakanlar Konseyi, Parlamentonun iznini aldõktan sonra harekete geçer.
CONV 850/03 43
TR
Madde 54: Çok yõllõk mali çerçeve
1. Çok yõllõk mali çerçeve, Birlik harcamalarõnõn düzenli bir şekilde ve Birlikin kendi
kaynaklarõnõn sõnõrlarõ dahilinde ilerlemesini sağlar. III-308. Maddeye uygun olarak, çok yõllõk
mali çerçeve, harcama kategorisiyle, katõlõm ödenekleri için yõllõk tavan miktarõ belirler.
2. Bakanlar Konseyinin bir Avrupa yasasõ, çok yõllõk mali çerçeveyi belirler. Konsey, Avrupa
Parlamentosunun üyelerinin çoğunluğu tarafõndan verilecek olan onayõ aldõktan sonra
harekete geçer.
3. Birlikin yõllõk bütçesi, çok yõllõk mali çerçeveyle uyumludur.
4. Anayasanõn yürürlüğe girmesinden sonra ilk çok yõllõk mali çerçeveyi kabul ederken
Bakanlar Konseyi oybirliğiyle hareket edecektir.
Madde 55: Birlikin bütçesi
Avrupa Parlamentosu ve Bakanlar Konseyi, Komisyonun teklifi önerisi ve III-310. Maddede
belirtilen düzenlemelere uygun olarak, Birlikin yõllõk bütçesini belirleyen bir Avrupa yasasõnõ kabul
eder.
BAŞLIK VIII: BİRLİK VE YAKIN ÇEVRESİ
Madde 56: Birlik ve yakõn çevresi
1. Birlikin değerleri üzerine kurulmuş ve işbirliğine dayanan yakõn ve barõşçõl ilişkilerle
nitelenen bir refah ve komşuluk bölgesi oluşturma hedefiyle, Birlik, komşusu olan ülkelerle
özel bir ilişki geliştirir.
CONV 850/03 44
TR
2. Bu amaçla Birlik, III-227. Maddeye uygun olarak, ilgili ülkelerle birlikte özel antlaşmalar
yapabilir ve yürürlüğe koyabilir. Bu antlaşmalar, karşõlõklõ haklarõn ve yükümlülüklerin yanõ
sõra, birlikte faaliyetler üstlenmeyi de içerebilir. Bu antlaşmalarõn uygulanmasõ, düzenli
istişare konusudur.
BAŞLIK IX: BİRLİK ÜYELİĞİ
Madde 57: Birlik üyeliğine başvuruda bulunmak için gerekli koşullar ve prosedür
1. Birlik, Madde I-2de anlatõlan değerlere saygõlõ ve bunlarõ birlikte geliştirmeye bağlõ olan
Avrupa Ülkelerinin tümüne açõktõr.
2. Birlike üye olmak isteyen herhangi bir Avrupa Ülkesi, başvurusunu Bakanlar Konseyine
iletir. Avrupa Parlamentosu ile Üye Devletlerin ulusal parlamentolarõ, bu başvuru hakkõnda
bilgilendirilirler. Komisyonu bilgilendirdikten ve Avrupa Parlamentosunun onayõnõ aldõktan
sonra, Bakanlar Konseyi oybirliğiyle hareket eder. Kabul koşullarõ ve düzenlemeleri, Üye
Devletler ile aday Ülke arasõnda yapõlacak olan anlaşmanõn konusunu oluşturur. Bu anlaşma,
kendi anayasal gerekliliklerine uygun olarak, imzalayan Ülkeler tarafõndan onaylanmaya
tabidir.
Madde 58: Birlike üyelik haklarõnõn geçici olarak askõya alõnmasõ
1. Üye Devletlerin üçte biri, Avrupa Parlamentosu veya Komisyon tarafõndan gerekçeli bir öneri
getirilmesi halinde, Avrupa Parlamentosunun onayõnõ aldõktan sonra üyelerinin beşte dört
çoğunluğuna göre hareket eden Bakanlar Konseyi, bir Üye Ülkenin Madde 2de belirtilen
değerleri ihlal etme yönünde ciddi bir risk oluşturduğunu belirleyen bir Avrupa kararõ kabul
edebilir. Konsey, bu tür bir saptamada bulunmadan önce söz konusu Üye Ülkeyi dinler ve
aynõ prosedüre uygun şekilde hareket ederek bu Ülkeye öneriler yöneltebilir.
CONV 850/03 45
TR
Bakanlar Konseyi, bu türde bir saptamanõn gerekçelerinin hâlâ geçerli olduğunu düzenli
olarak doğrular.
2. Avrupa Parlamentosundan onay aldõktan sonra Üye Devletlerin veya Komisyonun üçte biri
tarafõndan yapõlan bir öneri hakkõnda oybirliğiyle hareket eden Avrupa Konseyi, bir Üye
Ülkeyi gözlemlerini bildirmek üzere davet ettikten sonra, söz konusu Üye Ülkenin Madde I-
2de anlatõlan değerleri ihlal etme yönünde ciddi ve sürekli bir risk oluşturduğunu belirleyen
bir Avrupa kararõ kabul edebilir.
3. 2. paragraf çerçevesinde bir saptama yapõldõğõnda, nitelikli çoğunlukla hareket eden Bakanlar
Konseyi, söz konusu Üye Ülkeye ait, bu Üye Ülkenin Bakanlar Konseyinde oy kullanma
haklarõ da dahil olmak üzere, bu Anayasanõn uygulanmasõndan kaynaklanan belli haklarõn
geçici olarak askõya alõnmasõ yönünde bir Avrupa kararõ kabul edebilir. Bu yolla Bakanlar
Konseyi, bu tür bir askõya alma kararõnõn gerçek ve tüzel kişilerin haklarõ ve yükümlülükleri
üzerindeki olasõ sonuçlarõnõ dikkate alõr.
Söz konusu Üye Ülkenin Anayasa çerçevesindeki yükümlülükleri, her koşulda bu Ülke için
bağlayõcõ olmaya devam eder.
4. 3. paragraf çerçevesinde alõnan önlemlere yol açan durumda değişiklik olmasõ halinde,
nitelikli çoğunlukla hareket eden Bakanlar Konseyi, sonradan bu önlemleri değiştiren veya
iptal eden bir Avrupa kararõ kabul edebilir.
5. Bakanlar Konseyi, bu Maddenin amacõ doğrultusunda, söz konusu Üye Ülkenin oyunu
dikkate almadan hareket eder. Şahsen bulunan veya temsil edilen üyelerin çekimser olmalarõ,
2. paragrafta anlatõlan kararlarõn kabul edilmesini önlemez.
Bu paragraf, aynõ zamanda oy kullanma haklarõnõn 3. paragrafa göre durdurulmasõ durumu
için de geçerlidir.
CONV 850/03 46
TR
6. 1. ve 2. paragraflarõn amacõ doğrultusunda, Avrupa Parlamentosu, kendi Üyelerinin
çoğunluğunu temsil edecek şekilde, oy verenlerin üçte iki çoğunluğuna göre hareket eder.
Madde 59: Gönüllü olarak Birlikten çekilme
1. Herhangi bir Üye Ülke, kendi anayasal gerekliliklerine uygun olarak Avrupa Birliğinden
çekilme kararõ alabilir.
2. Çekilme kararõ alan bir Üye Ülke, bu niyetiyle ilgili olarak Avrupa Konseyine bildirimde
bulunur; Avrupa Konseyi de bu bildirimi inceler. Avrupa Konseyi tarafõndan belirtilen ana
hatlar õşõğõnda, Birlik bu Ülke ile görüşür ve bu Ülkenin Birlik ile gelecekteki ilişkisinin
çerçevesini dikkate alarak, çekilme için gerekli düzenlemeleri belirleyen bir anlaşma yapar.
Bu anlaşma, Birlik adõna, Avrupa Parlamentosunun onayõnõ aldõktan sonra nitelikli
çoğunlukla hareket eden Bakanlar Konseyi tarafõndan yapõlõr.
Çekilen Üye Devletin temsilcisi, bu konuyla ilgili Bakanlar Konseyi ve Avrupa Konseyi
tartõşmalarõna ve kararlarõna katõlmaz.
3. Çekilme anlaşmasõnõn yürürlüğe girdiği tarihten itibaren veya bunun gerçekleşmemesi
halinde, Avrupa Konseyi ve Üye Ülke bu sürenin uzatõlmasõ konusunda mutabõk olmadõklarõ
sürece, 2. paragrafta anlatõlan bildirimden iki yõl sonra, Anayasanõn söz konusu Ülke için
geçerliliği sona erer.
4. Birlikten çekilen bir Ülke yeniden katõlmak isterse, talebi Madde 57de anlatõlan prosedüre
tabi olur.
CONV 850/03 47
TR
II. BÖLÜM
BİRLİĞİN TEMEL HAKLAR ANTLAŞMASI
ÖNSÖZ
Avrupa halklarõ, kendi aralarõnda şimdiye kadarki en yakõn birliği oluşturarak, ortak değerlere
dayanan barõşçõl bir geleceği paylaşma azmindedirler.
Manevi ve ahlaki mirasõnõn bilincinde olarak Birlik, bölünmez ve evrensel değerler olan insan
onuru, özgürlük, eşitlik ve dayanõşma değerleri üzerine kurulmuştur; Birlik, demokrasi ve hukukun
üstünlüğü ilkelerini temel alõr. Birlik vatandaşlõğõnõ kurarak ve bir özgürlük, güvenlik ve adalet
alanõ oluşturarak, bireyi faaliyetlerinin merkezine yerleştirir.
Birlik, Avrupa halklarõnõn kültürlerindeki ve geleneklerindeki çeşitliliğe ve Üye Devletlerin ulusal
kimliklerine ve ulusal, bölgesel ve yerel seviyelerde kamu makamlarõnõn teşkilatõna saygõ duyarken,
söz konusu ortak değerlerin korunmasõna ve geliştirilmesine katkõda bulunur; dengeli ve
sürdürülebilir kalkõnmayõ teşvik etme çabasõndadõr ve kişilerin, mallarõn, hizmetleri ve sermayenin
serbest dolaşõmõyla iş kurma özgürlüğü sağlar.
Bu amaçla, temel haklarõ bir Antlaşma kapsamõnda daha görünür kõlarak, sosyal gelişmeler ile
bilimsel ve teknolojik ilerlemedeki değişikliklerin õşõğõnda söz konusu haklarõn korunmasõnõ
artõrmak gereklidir.
Bu Antlaşma; Birlikin yetkileriyle görevlerine ve ikincillik ilkesine, özellikle Üye Devletlerde
ortak olan anayasal geleneklerden ve uluslararasõ yükümlülüklerden doğan haklara gereğince saygõ
göstererek, İnsan Haklarõ ve Temel Özgürlüklerin Korunmasõ hakkõndaki Avrupa
Konvansiyonunu, Birlik ve Avrupa Konseyi tarafõndan kabul edilen Sosyal Anlaşmalarõ ve Avrupa
Birliği Adalet Divanõ ile Avrupa İnsan Haklarõ Mahkemesinin içtihat hukuklarõnõ teyid eder.
Bu haklardan yararlanmak, diğer kişilere, insanlõğa ve gelecek nesillere ilişkin sorumluluklarõ ve
ödevleri beraberinde getirir.
Dolayõsõyla Birlik, aşağõda belirtilen haklarõ, özgürlükleri ve ilkeleri tanõr.
CONV 850/03 48
TR
BAŞLIK I: ONUR
Madde II-1: İnsanlõk onuru
İnsanlõk onuru çiğnenemez. İnsanlõk onuru saygõ görmeli ve korunmalõdõr.
Madde II-2: Yaşama hakkõ
1. Herkes yaşama hakkõna sahiptir.
2. Hiç kimse ölüm cezasõna çarptõrõlamaz veya idam edilemez.
Madde II-3: Kişinin bütünlük hakkõ
1. Herkes, kendi fiziksel ve zihinsel bütünlüğü için saygõ görme hakkõna sahiptir.
2. Tõp ve biyoloji alanlarõnda, aşağõdaki konulara özellikle saygõ gösterilmelidir:
a) yasalarca belirlenen prosedürlere göre, söz konusu kişinin özgür ve bilgilendirilmiş
rõzasõ,
b) özellikle insanlarõn ayõklanmasõnõ hedefleyen nesil õslahõ uygulamalarõnõn yasaklanmasõ,
c) insan bedeninin ve onun parçalarõnõn, mali kazanç kaynağõ haline getirilmesinin
yasaklanmasõ,
d) insanlarõn eşeysiz üretilmesinin (klonlama) yasaklanmasõ.
Madde II-4: İşkencenin ve insanlõk dõşõ veya alçaltõcõ muamelenin veya cezalandõrmanõn
yasaklanmasõ
Hiç kimse, işkenceye veya insanlõk dõşõ ya da aşağõlayõcõ muameleye veya cezaya maruz
kalmayacaktõr.
Madde II-5: Köleliğin ve zorla çalõştõrmanõn yasaklanmasõ
1. Hiç kimse, esir ya da köle olarak tutulamaz.
2. Hiç kimseden zorla veya zorunlu olarak çalõşmasõ istenemez.
3. İnsan ticareti yapõlmasõ yasaktõr.
CONV 850/03 49
TR
BAŞLIK II: ÖZGÜRLÜKLER
Madde II-6: Özgürlük ve güvenlik hakkõ
Herkes, kişisel özgürlük ve güvenlik haklarõna sahiptir.
Madde II-7: Özel yaşama ve aile yaşamõna saygõ
Herkes, kendi özel yaşamõnda ve aile yaşamõnda, evinde ve iletişiminde saygõ görme hakkõna
sahiptir.
Madde II-8: Kişisel bilgilerin korunmasõ
1. Herkes, kendisiyle ilgili kişisel bilgilerin korunmasõ hakkõna sahiptir.
2. Bu tür bilgiler, belirli amaçlar için ve ilgili kişinin rõzasõnõn alõnmasõ esasõna göre veya yasa
tarafõndan belirlenen başka bir meşru esasa göre, adil bir şekilde işlemden geçirilmelidir.
Herkes, kendisi hakkõnda toplanmõş bilgilere erişme ve bu bilgilerin düzeltilmesini sağlama
hakkõna sahiptir.
3. Bu kurallara uyulmasõ, bağõmsõz bir makamõn denetimine tabi olacaktõr.
Madde II-9: Evlenme ve aile kurma hakkõ
Evlenme ve aile kurma hakkõ, bu hakkõn uygulanmasõnõ yönlendiren ulusal kanunlar gereğince
garanti edilecektir.
Madde II-10: Düşünce, vicdan ve inanç özgürlüğü
1. Herkes düşünce, vicdan ve inanç özgürlüğü hakkõna sahiptir. Bu hak, tek başõna ya da
başkalarõyla birlikte topluluk halinde ve herkesin önünde veya özel olarak, din ya da inanç
değiştirme özgürlüğünün yanõ sõra, ibadette, öğretimde, uygulamada ve törenlerde dinini veya
inancõnõ açõkça ortaya koyma özgürlüğünü de içerir.
2. Vicdani nedenlerle itiraz hakkõ, bu hakkõn uygulanmasõnõ yönlendiren ulusal kanunlara uygun
olarak tanõnõr.
CONV 850/03 50
TR
Madde II-11: İfade ve haber alma özgürlüğü
1. Herkes ifade özgürlüğü hakkõna sahiptir. Bu hak, bir görüş sahibi olma ve haberlerle fikirleri,
kamu yetkililerinin herhangi bir müdahalesiyle karşõlaşmadan ve sõnõrlardan bağõmsõz olarak
alma ve bildirme özgürlüklerini de içine alõr.
2. Kitle iletişim araçlarõnõn özgürlüğüne ve çoğulculuğuna saygõ gösterilecektir.
Madde II-12: Toplantõ düzenleme ve dernekleşme özgürlüğü
1. Herkes, huzur içinde toplantõ yapma özgürlüğüne ve özellikle politika, sendika ve yurttaşlõk
konularõ da dahil olmak üzere her düzeyde dernekleşme özgürlüğüne sahiptir; bu da, herkesin
kendi çõkarlarõnõ korumak için sendikalar oluşturma ve sendikalara katõlma hakkõ bulunduğu
anlamõna gelir.
2. Birlik düzeyindeki siyasi partiler, Birlik vatandaşlarõnõn siyasi iradesini ifadeye etmeye
katkõda bulunurlar.
Madde II-13: Sanat ve bilim özgürlüğü
Sanat ve bilimsel araştõrmalar, sõnõrlamalara maruz kalmayacaktõr. Akademik özgürlüğe saygõ
gösterilecektir.
Madde II-14: Eğitim hakkõ
1. Herkes eğitim görme hakkõ ile mesleki ve sürekli eğitime erişebilme hakkõna sahiptir.
2. Bu hak, ücretsiz zorunlu eğitim alma olanağõnõ da içerir.
3. Demokratik ilkelere gereken saygõ gösterilerek eğitim kurumlarõ kurma özgürlüğüne ve
ebeveynlerin kendi çocuklarõnõn eğitimi ve öğretimini kendi dini, felsefi ve eğitim
kanaatlerine uygun şekilde sağlama haklarõna, söz konusu özgürlüğü ve hakkõ yönlendiren
ulusal yasalara uygun olarak saygõ gösterilecektir.
Madde II-15: Meslek seçme özgürlüğü ve bir işte çalõşma hakkõ
1. Herkes, bir işte çalõşma ve özgürce seçilmiş veya kabul edilmiş bir mesleği sürdürme hakkõna
sahiptir.
2. Her Birlik vatandaşõ, Üye Devletlerin herhangi birinde iş arama, çalõşma, iş kurma hakkõnõ
kullanma ve hizmet sağlama özgürlüklerine sahiptir.
3. Üye Devletlerin topraklarõnda çalõşma izni verilmiş üçüncü ülkelerin vatandaşlarõ, Birlik
vatandaşlarõyla eşit koşullar altõnda çalõşma hakkõna sahiptir.
CONV 850/03 51
TR
Madde II-16:İşyeri çalõştõrma özgürlüğü
Birlik yasalarõ ile ulusal yasalar ve uygulamalara uygun olarak, bir işyeri çalõştõrma özgürlüğü kabul
edilmiştir.
Madde II-17: Mülkiyet hakkõ
1. Herkes, yasal olarak edindiği varlõklarõna sahip olma, bunlarõ kullanma, elden çõkarma ve
miras olarak bõrakma hakkõna sahiptir. Kamu yararõna olmasõ ve yasa gereğince kayõplarõ için
zamanõnda adil bir tazminat ödenen durumlar ve koşullar altõnda olmasõ dõşõnda, hiç kimse
varlõklarõndan mahrum bõrakõlamaz. Mülkün kullanõmõ, genel çõkar açõsõndan gerekli olduğu
ölçüde yasalarca düzenlenebilir.
2. Fikri mülkiyet hakkõ korunacaktõr.
Madde II-18: Sõğõnma hakkõ
Sõğõnma hakkõ, 28 Temmuz 1951 tarihli Cenevre Konvansiyonu ve mültecilerin statüsü hakkõndaki
31 Ocak 1967 tarihli Protokol kurallarõna gereken saygõ gösterilerek ve Anayasa uyarõnca garanti
edilecektir.
Madde II-19: Nakil, ihraç veya suçlularõn iadesi durumunda korunma
1. Toplu ihraçlar yasaklanmõştõr.
2. Hiç kimse, ölüm cezasõna, işkenceye veya başka insanlõk dõşõ ya da alçaltõcõ muamelelere
veya cezalara maruz kalma riskinin yüksek olduğu bir Ülkeye nakledilemez, sõnõr dõşõ
edilemez veya iade edilemez.
BAŞLIK III: EŞİTLİK
Madde II-20: Yasalar önünde eşitlik
Herkes yasalar önünde eşittir.
Madde II-21: Ayrõm yapmama
1. Cinsiyet, õrk, ten rengi, etnik veya toplumsal köken, genetik özellikler, dil, din veya inanç,
siyasi veya herhangi başka bir görüş, bir ulusal azõnlõğõn üyesi olma, mülkiyet, doğum, özür,
yaş veya cinsel tercih gibi gerekçelere dayanan her türlü ayrõmcõlõk yasaklanmõştõr.
2. Anayasanõn uygulanmasõ kapsamõnda ve Anayasanõn belirli hükümlerini ihlal etmeyecek
şekilde, milliyete dayanan her türlü ayrõmcõlõk yasaklanmõştõr.
CONV 850/03 52
TR
Madde II-22: Kültür, din ve dil çeşitliliği
Birlik, kültür, din ve dil çeşitliliğine saygõ gösterecektir.
Madde II-23: Kadõn-erkek eşitliği
İstihdam, çalõşma ve ücret dahil olmak üzere her alanda, erkeklerle kadõnlar arasõnda eşitlik
sağlanacaktõr.
Eşitlik ilkesi, yeterli ölçüde temsil edilemeyen cinsiyetin lehine belirli bazõ avantajlar sağlayan
önlemlerin sürdürülmesini veya kabul edilmesini engellemeyecektir.
Madde II-24: Çocuk haklarõ
1. Çocuklar, kendi iyilikleri için gereken korunmayõ ve bakõmõ alma hakkõna sahiptir. Çocuklar,
görüşlerini özgürce dile getirebilirler. Bu görüşler, onlarõ ilgilendiren konularda, yaşlarõna ve
olgunluklarõna göre göz önüne alõnacaktõr.
2. İster kamu makamlarõnca, ister özel kurumlarca gerçekleştirilsin, çocuklarla ilgili tüm
işlemlerde çocuklarõn menfaati dikkate alõnacak birincil husus olacaktõr.
3. Her çocuk, menfaatine ters düşmediği sürece, ebeveynlerinin her ikisiyle de düzenli olarak
kişisel ilişki sürdürme ve doğrudan temasta bulunma hakkõna sahiptir.
Madde II-25: Yaşlõlarõn haklarõ
Birlik, yaşlõlarõn onurlu ve bağõmsõz bir yaşam sürme ve toplumsal ve kültürel yaşama katõlma
haklarõ olduğunu kabul eder ve bu haklara saygõ gösterir.
Madde II-26: Özürlü kişilerin topluma kazandõrõlmasõ
Birlik, özürlü kişilerin bağõmsõzlõklarõnõ, toplumsal ve mesleki bütünleşmelerini ve toplumsal
yaşama katõlõmlarõnõ sağlayacak şekilde tasarlanmõş önlemlerden yararlanma haklarõ olduğunu
kabul eder ve bu haklara saygõ gösterir.
CONV 850/03 53
TR
BAŞLIK IV: DAYANIŞMA
Madde II-27: Çalõşanlarõn işte bilgi alma ve danõşma hakkõ
Çalõşanlara ya da onlarõn temsilcilerine, uygun düzeylerde, Birlik yasalarõ ile ulusal yasalar ve
uygulamalar tarafõndan sağlanan durumlar ve koşullar altõnda, zamanõnda bilgi alma ve danõşma
haklarõ garanti edilmelidir.
Madde II-28: Toplu iş görüşmesi ve eylem hakkõ
Birlik yasalarõ ile ulusal yasalar ve uygulamalar gereğince, çalõşanlar ve işverenler ya da bunlarõ
temsil eden örgütler, uygun düzeylerde toplu anlaşmalarõ görüşme ve sonuca bağlama ve çõkarlarõn
çatõşmasõ durumunda kendi çõkarlarõnõ korumak amacõyla greve gitme de dahil olmak üzere, toplu
olarak harekete geçme haklarõna sahiptir.
Madde II-29: İş bulma hizmetine erişme hakkõ
Herkes, bir iş bulma hizmetine ücretsiz olarak erişme hakkõna sahiptir.
Madde II-30: Haksõz işten çõkarma durumunda korunma
Tüm çalõşanlar, Birlik yasalarõ ile ulusal yasalar ve uygulamalara uygun olarak, haksõz işten
çõkarmaya karşõ korunma hakkõna sahiptir.
Madde II-31: Adil ve dürüst çalõşma koşullarõ
1. Her çalõşan, kendi sağlõğõna, güvenliğine ve onuruna saygõ gösterilen çalõşma koşullarõnda
çalõşma hakkõna sahiptir.
2. Her çalõşan, azami çalõşma saatlerini sõnõrlandõrma, günlük ve haftalõk dinlenme süreleri ve
yõllõk ücretli izin alma hakkõna sahiptir.
CONV 850/03 54
TR
Madde II-32: Çocuklarõn çalõştõrõlmasõnõn yasaklanmasõ ve gençlerin işyerinde korunmasõ
Çocuklarõn çalõştõrõlmasõ yasaktõr. En erken işe başlama yaşõ, gençler için daha yararlõ olabilecek
durumlara aykõrõ olmayacak şekilde ve sõnõrlõ ihlaller haricinde, en erken okuldan ayrõlma yaşõndan
daha düşük olamaz.
İşe alõnan gençler, yaşlarõna uygun çalõşma koşullarõna sahip olmalõ; ekonomik sömürüye ve
güvenliklerini, sağlõklarõnõ veya fiziksel, zihinsel, ahlaki ya da toplumsal gelişimlerine zarar
verebilecek veya eğitimlerine müdahale edecek tüm işlere karşõ korunmalõdõr.
Madde II-33: Aile yaşamõ ve mesleki yaşam
1. Aile, yasal, ekonomik ve toplumsal korunmadan yararlanacaktõr.
2. Aile yaşamõyla mesleki yaşamõn uzlaştõrõlmasõ için, herkes, annelikle ilgili bir nedenden
dolayõ işten çõkarõlmaya karşõ korunma hakkõna ve çocuğun doğmasõnõ veya evlat edinilmesini
müteakip ücretli doğum izni ve ebeveyn izni alma haklarõna sahiptir.
Madde II-34: Sosyal güvenlik ve sosyal yardõm
1. Birlik, doğum, hastalõk, endüstriyel kazalar, bağõmlõlõk veya yaşlõlõk durumlarõ ile iş kaybõ
durumlarõnda korunma sağlayan sosyal güvenlik ödeneklerinden ve sosyal hizmetlerden
yararlanma haklarõnõ, Birlik yasalarõ ile ulusal yasalar ve uygulamalar tarafõndan belirlenmiş
kurallara uygun olarak kabul eder ve bu haklara saygõ gösterir.
2. Avrupa Birliği içinde yasal olarak ikamet eden veya hareket eden herkes, Birlik yasalarõ ile
ulusal yasalar ve uygulamalara uygun olarak, sosyal güvenlik haklarõndan ve sosyal
avantajlardan yararlanma hakkõna sahiptir.
3. Birlik, toplumsal dõşlanma ve yoksullukla savaş için, Birlik yasalarõ ile ulusal yasalar ve
uygulamalara uygun olarak, yeterli kaynaklardan yoksun olan herkesin düzgün koşullara
sahip bir yaşam sürebilmesini garantilemek amacõyla, sosyal yardõm ve barõnma yardõmõ
hakkõnõ kabul eder ve bu hakka saygõ gösterir.
Madde II-35: Sağlõk hizmetleri
Herkes koruyucu sağlõk hizmetlerine erişme hakkõna ve ulusal yasalarla uygulamalar tarafõndan
belirlenen koşullar altõnda tõbbi tedaviden yararlanma hakkõna sahiptir. Tüm Birlik politikalarõnõn ve
etkinliklerinin tanõmõnda ve uygulanmasõnda, insan sağlõğõnõn yüksek ölçüde korunmasõ
sağlanacaktõr.
CONV 850/03 55
TR
Madde II-36: Genel ekonomik çõkara yönelik hizmetlere erişim
Birlik, kendi toplumsal ve bölgesel uyumunun teşvik edilmesi amacõyla, ulusal yasalar ve
uygulamalarca belirtildiği şekilde, Anayasaya uygun olarak, genel ekonomik çõkara yönelik
hizmetlere erişimi kabul eder ve bu erişime saygõ gösterir.
Madde II-37: Çevrenin korunmasõ
Gelişmiş düzeyde çevre koruma ve çevre kalitesinin artõrõlmasõ konularõ, Birlik politikalarõna dahil
edilmeli ve sürdürülebilir gelişim ilkesine göre sağlanmalõdõr.
Madde II-38: Tüketicinin Korunmasõ
Birlik politikalarõ, tüketicilere yüksek düzeyde korunma sağlayacaktõr.
CONV 850/03 56
TR
BAŞLIK V: VATANDAŞLIK HAKLARI
Madde II-39:Avrupa Parlamentosu seçimlerinde oy verme ve aday olma hakkõ
1. Tüm Birlik vatandaşlarõ, ikamet ettikleri Üye Ülkede, o ülkenin yurttaşlarõyla aynõ koşullar
altõnda, Avrupa Parlamentosu seçimlerinde oy verme ve aday olma hakkõna sahiptir.
2. Avrupa Parlamentosunun üyeleri, serbest ve gizli oy pusulasõyla, doğrudan genel oylama
yoluyla seçilecektir.
Madde II-40: Belediye seçimlerinde oy verme ve aday olma hakkõ
Tüm Birlik vatandaşlarõ, ikamet ettikleri Aday Ülkelerde, o Ülkenin yurttaşlarõyla aynõ koşullar
altõnda, Belediye seçimlerinde oy verme ve aday olma hakkõna sahiptir.
Madde II-41: İyi yönetim hakkõ
1. Herkes, Birlik kurumlarõ, teşkilatlarõ ve dairelerinde kendi işlerinin tarafsõz ve adil biçimde,
makul bir sürede yapõlmasõ hakkõna sahiptir.
2. Bu hak aşağõdakileri içerir:
a) bir kişiyi olumsuz yönde etkileyecek herhangi bir bireysel önlem alõnmadan önce,
kişinin kendisini savunma hakkõ;
b) herkesin, gizlilik konusundaki ve mesleki sõrlarla iş sõrlarõ konularõndaki meşru haklara
saygõ gösterilerek, kendi dosyasõna erişme hakkõ;
c) idarenin, verdiği kararlarõn nedenlerini bildirme yükümlülüğü.
3. Herkes, Birlik kurumlarõnõn veya görevlilerinin işlerini yaparken neden olduklarõ zararlarõn
Birlik tarafõndan, Üye Devletlerin yasalarõnda ortak olan genel ilkelere göre Birlik tarafõndan
telafi edilmesi hakkõna sahiptir.
4. Herkes, Birlik kurumlarõna, Birlikin resmi dillerinden birini kullanarak yazabilir ve aynõ
dilde yanõt almalõdõr.
CONV 850/03 57
TR
Madde II-42: Belgelere erişim hakkõ
Herhangi bir Birlik vatandaşõ ve Üye Devletlerden birinde ikamet eden ya da kayõtlõ işyeri Üye
Devletlerden birinde bulunan bütün gerçek ya da tüzel kişiler, Birlik kurumlarõ, teşkilatlarõ ve
dairelerinin belgelerine, bu belgelerin oluşturulduklarõ biçimde ulaşma hakkõna sahiptir.
Madde II-43: Avrupa ombudsman’õ
Herhangi bir Birlik vatandaşõ ve Üye Devletlerden birinde ikamet eden ya da kayõtlõ işyeri Üye
Devletlerden birinde bulunan bütün gerçek ya da tüzel kişiler, Avrupa Adalet Divanõ ve Yüksek
Mahkemelerinin kendi salahiyetlerindeki çalõşmalarõ dõşõnda, Birlik kurumlarõnõn, teşkilatlarõnõn
veya dairelerinin etkinliklerinde kötü yönetim durumlarõna rastlamalarõ halinde, Avrupa
Ombudsman’larõna başvurma hakkõna sahiptir.
Madde II-44: Dilekçe hakkõ
Herhangi bir Birlik vatandaşõ ve Üye Devletlerden birinde ikamet eden ya da kayõtlõ işyeri Üye
Devletlerden birinde bulunan bütün gerçek ya da tüzel kişiler, Avrupa Parlamentosuna dilekçe
verme hakkõna sahiptir.
Madde II-45: Hareket ve ikamet etme özgürlüğü
1. Her Birlik vatandaşõ, Üye Devletlerin topraklarõnda özgürce hareket ve ikamet etme hakkõna
sahiptir.
2. Üye Devletlerden birinin topraklarõnda yasal olarak ikamet eden üçüncü ülke vatandaşlarõna,
Anayasaya uygun olarak hareket ve ikamet etme özgürlüğü tanõnabilir.
Madde II-46: Diplomatik korunma ve konsolosluk korumasõ
Her Birlik vatandaşõ, yurttaşõ bulunduğu Üye Ülkenin temsil edilmediği üçüncü bir ülkenin
topraklarõnda, Üye Devletlerden herhangi birinin diplomatik makamlarõ veya konsolosluk
makamlarõnca, o Üye Ülkenin yurttaşlarõyla aynõ şartlar altõnda korunma hakkõna sahiptir.
CONV 850/03 58
TR
BAŞLIK VI: ADALET
Madde II-47: İhlalin etkin bir şekilde giderilmesini talep etme ve adil yargõlanma hakkõ
Birlik yasalarõnca garanti altõna alõnan haklarõ ve özgürlükleri ihlal edilen herhangi bir kişi, bu
Maddede belirtilen koşullara uygun olarak, bir mahkeme önünde etkin bir şekilde giderilmesini
talep etme hakkõna sahiptir.
Herkes, daha önce yasalarca oluşturulmuş bağõmsõz ve tarafsõz bir mahkemede, makul bir süre
içinde, adil ve açõk bir duruşma yapõlmasõ hakkõna sahiptir. Herkes, tavsiye alma, savunulma ve
temsil edilme olanağõna sahip olacaktõr.
Yeterli kaynaklardan yoksun kişilere, adalete etkin bir biçimde erişim için, gerekli oranda adli
yardõm yapõlacaktõr.
Madde II-48: Masumiyet karinesi ve savunma hakkõ
1. Suçlanan herkesin, yasa tarafõndan suçu kanõtlanana kadar masum olduğu varsayõlõr.
2. Suçlanan herhangi bir kişinin savunma haklarõna saygõ gösterileceği garanti edilecektir.
Madde II-49: Suçlarõn ve cezalarõn meşruluğu ve oransallõğõ ilkeleri
1. İşlendiği sõrada ulusal veya uluslararasõ yasalar kapsamõnda suç oluşturmayan herhangi bir
eylem veya ihmal nedeniyle, hiç kimse herhangi bir suçla suçlanmayacaktõr. Hiç kimseye, suç
işlendiği sõrada uygulanabilir olan cezadan daha ağõr bir ceza verilmeyecektir. Belirlenen bir
suçun ardõndan, yasa ile daha hafif bir ceza getirilirse, hafif olan ceza uygulanacaktõr.
2. Bu Madde, suç işlendiği sõrada devletler topluluğu tarafõndan kabul edilen genel ilkelere göre
suç oluşturan herhangi bir eylem ya da ihmal için, herhangi bir kişinin yargõlanmasõ ve
cezalandõrõlmasõ konusunu ihlal etmeyecektir.
3. Cezalarõn şiddeti, suçlarõn şiddetiyle orantõsõz olmayacaktõr.
Madde II-50: Cezai kovuşturmada aynõ suçtan iki kez yargõlanmama veya
cezalandõrõlmama hakkõ
Hiç kimse, daha önce yargõlandõğõ ve beraat ettiği ya da hüküm giydiği bir suçtan dolayõ tekrar
yargõlanamaz ve cezalandõrõlmaz.
CONV 850/03 59
TR
BAŞLIK VII: ANTLAŞMANIN YORUMLANMASINI VE UYGULANMASINI
DÜZENLEYEN GENEL HÜKÜMLER
Madde II-51: Kapsam
1. Bu Antlaşmanõn hükümleri, tamamlayõcõlõk ilkesi göz önüne alõnarak Birlikin kurumlarõna,
teşkilatlarõna ve dairelerine ve yalnõzca Birlik yasasõnõ uyguladõklarõ durumlarda Üye
Devletlere hitap eder. Dolayõsõyla bunlar, kendi yetkileri uyarõnca ve Anayasanõn diğer
kõsõmlarõnda Birlike verilen Birlik yetkilerinin sõnõrlarõna saygõ göstererek, haklara saygõ
göstermeli, ilkelere uymalõ ve hükümlerin uygulanmasõnõ teşvik etmelidirler.
2. Bu Antlaşma, Birlik yasasõnõn uygulanma kapsamõnõ Birlik yetkileri dõşõnda genişletmez veya
Birlik için yeni bir yetki ya da görev oluşturmaz veya Anayasanõn diğer kõsõmlarõnda
tanõmlanan yetkilerde ve görevlerde değişiklik yapmaz.
Madde II-52: İlkelerin ve haklarõn kapsamõ ve yorumlanmasõ
1. Bu Antlaşmayla kabul edilen haklarõn ve özgürlüklerin kullanõlmasõ konusundaki
sõnõrlamalar, yasalar kapsamõnda olmalõ ve bu haklarla özgürlüklerin özüne saygõ
göstermelidir. Sõnõrlandõrmalar orantõlõlõk ilkesine tabi olarak, yalnõzca gerekli olduklarõnda ve
Birlik tarafõndan kabul edilen genel çõkar amaçlarõnõ gerçekten karşõladõklarõnda veya
başkalarõna ait haklarõn ve özgürlüklerin korunmasõ gerektiğinde getirilebilir.
2. Anayasanõn diğer kõsõmlarõnda daha ayrõntõlõ düzenlemelerinin yapõldõğõ bu Antlaşma
tarafõndan kabul edilen haklar, bu ilgili kõsõmlar tarafõndan tanõmlanan koşullar ve
sõnõrlamalar dahilinde uygulanacaktõr.
3. Bu Antlaşma, İnsan Haklarõ ve Temel Özgürlüklerin Korunmasõna dair Avrupa
Konvansiyonu tarafõndan garanti edilen haklara karşõlõk gelen haklar içerir; bu haklarõn
anlamõ ve kapsamõ, adõ geçen Konvansiyonda belirlendiği şekilde olacaktõr. Bu hüküm, daha
kapsamlõ korunma sağlayan Birlik yasalarõnõ engellemeyecektir.
4. Bu Antlaşmanõn, Üye Devletlerde ortak olan anayasal geleneklerden kaynaklanan temel
haklarõ kabul ettiği ölçüde; bu haklar, sözü edilen geleneklere uygun olarak yorumlanacaktõr.
5. Bu Antlaşmanõn ilkeler içeren hükümleri, Birlik kurumlarõ ve teşkilatlarõ tarafõndan
gerçekleştirilen yasal ve idari uygulamalar ile Birlik yasasõnõ uyguladõklarõ durumlarda Üye
Devletlerin uygulamalarõ tarafõndan kendi yetkilerini kullanõrken uygulanabilir. Bunlar,
yalnõzca söz konusu uygulamalarõn yorumlanmasõ ve meşruluklarõ konusunda karar
verilmesinde hukuki olarak tanõnabilir hale gelir.
6. Bu Antlaşmada belirtildiği şekliyle, ulusal yasalar ve uygulamalar, tam olarak dikkate
alõnmalõdõr.
CONV 850/03 60
TR
Madde II-53: Korunmanõn düzeyi
Birlik yasalarõ, uluslararasõ yasalar ve Birlikin veya Üye Devletlerin tümünün tarafõ olduğu İnsan
Haklarõ ve Temel Özgürlüklerin Korunmasõna dair Avrupa Konvansiyonunu da içeren uluslararasõ
antlaşmalar ve Üye Devletlerin anayasalarõ tarafõndan ilgili uygulama alanlarõnda kabul edildiği
şekliyle, bu Antlaşmada bulunan hiçbir madde, insan haklarõnõ ve temel özgürlükleri kõsõtlayõcõ veya
olumsuz yönde etkileyici olarak yorumlanamaz.
Madde II-54: Haklarõn kötüye kullanõlmasõnõn yasaklanmasõ
Bu Antlaşmada bulunan hiçbir madde, bu Antlaşmada kabul edilen haklarõn ve özgürlüklerin
herhangi birinin yok edilmesini veya burada belirtilenden daha büyük oranda sõnõrlandõrõlmasõnõ
hedefleyen herhangi bir etkinliğe girişilmesi veya herhangi bir işlemde bulunulmasõ anlamõnda
şekilde yorumlanamaz.
CONV 850/03 61
TR
III. BÖLÜM
BİRLİĞİN POLİTİKALARI VE İŞLEYİŞİ
CONV 850/03 62
TR
BAŞLIK I
GENEL UYGULAMAYA YÖNELİK MADDELER
Madde III-1
Birlik, Birlikin tüm hedeflerini göz önüne alarak ve yetki devretme ilkesine uygun olarak, bu
bölümde belirtilen farklõ politikalar ve faaliyetler arasõnda tutarlõlõk sağlayacaktõr.
Madde III-2
Birlik, bu bölümde belirtilen tüm faaliyetlerde, eşitsizlikleri ortadan kaldõrma ve kadõn-erkek
eşitliğini teşvik etme amacõnõ güder.
Madde III-3
Bu bölümde belirtilen politika ve faaliyetlerin tanõmlanmasõ ve uygulanmasõnda Birlik, cinsiyet, õrk
veya etnik köken, din ya da inanç, özürlülük, yaş veya cinsel tercihe dayalõ ayrõmcõlõğa karşõ
savaşmayõ amaçlayacaktõr.
Madde III-4
Çevre koruma gereklilikleri, Birlik politikalarõnõn tanõmõ ve uygulanmasõyla, özellikle sürdürülebilir
kalkõnmanõn teşvik edilmesi düşüncesiyle, bu bölümde belirtilen faaliyetlere dahil edilmelidir.
Madde III-5
Diğer Birlik politikalarõ ve faaliyetlerinin tanõmlanmasõ ve uygulanmasõnda, tüketicinin korunmasõ
ile ilgili gereklilikler dikkate alõnmalõdõr.
Madde III-6
Madde III-55, III-56 ve III-136yõ ihlal etmeksizin ve toplumsal ve bölgesel uyumu teşvik etme
yönündeki rollerinin yanõ sõra, Birlik içinde tümüne değer atfedilen hizmetler olarak genel
ekonomik çõkar hizmetlerinin kapladõğõ alan göz önünde bulundurulduğunda, Birlik ve Üye
Devletler, her biri kendi yetkileri ve Anayasayõ uygulama kapsamlarõ içinde, söz konusu
hizmetlerin, üstlendikleri özel görevleri yerine getirmelerini sağlayan ilkeler ve koşullar, özellikle
de ekonomik ve mali ilkeler ve koşullar esasõna dayanarak işlemesini sağlarlar. Bu ilkeler ve
koşullar Avrupa yasalarõ ile tanõmlanacaktõr.
CONV 850/03 63
TR
BAŞLIK II
AYRIM YAPMAMA VE VATANDAŞLIK
Madde III-7
Madde I-4te belirtildiği şekilde, milliyete dayanan ayrõmcõlõğõ yasaklayan kurallarõ, Avrupa yasasõ
veya çerçeve yasasõ belirleyebilir.
Madde III-8
1. Anayasanõn diğer hükümlerini ihlal etmeyecek şekilde ve Anayasa tarafõndan Birlike verilen
yetkiler dahilinde, bir Avrupa yasasõ veya Bakanlar Konseyinin çerçeve yasasõ, cinsiyet, õrksal ya
da etnik köken, din veya inanç, özürlülük, yaş veya cinsel tercih gerekçelerine dayanan ayrõmcõlõkla
savaşõlmasõ için gereken tedbirleri alabilir. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosunun rõzasõnõ
aldõktan sonra oybirliğiyle hareket eder.
2. Avrupa yasasõ veya çerçeve yasasõ, yasalarla tüzüğün herhangi bir şekilde uyumlulaştõrõlmasõ
dõşõnda Üye Devletler tarafõndan yapõlan faaliyetleri desteklemek amacõyla, Birlikin teşvik edici
tedbirleri için temel ilkeleri belirleyebilir ve bu teşvik edici tedbirleri tanõmlayabilir.
Madde III-9
1. Birlikin bir faaliyetinin, Madde I-8de belirtilen şekilde, tüm Birlik vatandaşlarõnõn serbest
hareket ve ikamet hakkõnõn uygulanmasõnõ kolaylaştõrmak için gerekli olmasõ ve Anayasanõn
gerekli yetkileri vermemiş olmasõ durumunda, Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ bu amaçla
tedbirler belirleyebilir.
2. Aynõ amaçla ve Anayasa bu alanda hareket yetkisi sağlamadõğõ sürece, pasaportlar, nüfus
cüzdanlarõ, oturma izinleri veya diğer benzeri belgelere ilişkin tedbirlerle sosyal güvenlik veya
sosyal korumaya ilişkin tedbirler, bir Avrupa yasasõ veya Bakanlar Konseyinin çerçeve yasasõ ile
belirlenebilir. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna danõştõktan sonra oybirliğiyle harekete
geçecektir.
Madde III-10
Bir Avrupa yasasõ veya Bakanlar Konseyinin çerçeve yasasõ, Madde I-8de belirtilen, tüm Birlik
vatandaşlarõnõn, o ülke vatandaşõ olmadan ikamet ettikleri Üye Ülkede belediye seçimleri ile
Avrupa Parlamentosu seçimlerinde oy verme ve aday olma haklarõnõn uygulanmasõna ilişkin
ayrõntõlõ düzenlemeleri belirler. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna danõştõktan sonra
oybirliğiyle hareket eder. Bir Üye Ülkeye özel olan sorunlar açõsõndan haklõ neden gösterilen
durumlarda, bu düzenlemelerde istisnai uygulamaya gidilebilir.
Avrupa Parlamentosu seçimlerinde oy verme ve aday olma hakkõ, Madde III-232(2)yi ve bu
maddenin uygulanmasõ yönünde alõnan tedbirleri ihlal etmeksizin uygulanõr.
CONV 850/03 64
TR
Madde III-11
Üye Devletler, Madde I-8e göre Birlik vatandaşlarõnõn üçüncü ülkelerdeki diplomatik ve
konsolosluk korunmasõnõ sağlayacak gerekli hükümleri kabul eder.
Bakanlar Konseyinin bir Avrupa yasasõ, söz konusu korumanõn kolaylaştõrõlmasõ için gereken
tedbirleri belirleyebilir. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna danõştõktan sonra hareket eder.
Madde III-12
Her Birlik vatandaşõnõn Madde I-8 kapsamõnda kurumlara veya danõşma teşkilatlarõna başvuruda
bulunma ve aynõ şekilde yanõt alma hakkõna sahip olduğu diller, Madde IVte sõralanan dillerdir. Bu
Maddede belirtilen kurumlar ve danõşma teşkilatlarõ, Madde I-18(2), I-30 ve I-31de sõralananlar ve
aynõ zamanda Avrupa Ombudsman’õdõr.
Madde III-13
Komisyon, her üç yõlda bir, Madde I-8 ile bu başlõk hükümlerinin uygulanmasõ hakkõnda, Avrupa
Parlamentosuna, Bakanlar Konseyine ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye rapor verir. Söz konusu
rapor, Birlikin gelişmelerini dikkate alõr.
Bu esasa göre ve Anayasanõn diğer hükümlerini ihlal etmeyecek şekilde, Bakanlar Konseyinin
Avrupa yasasõ veya çerçeve yasasõ, Madde I-8de belirlenen haklarõ tamamlayabilir. Bakanlar
Konseyi, Avrupa Parlamentosunun rõzasõnõ aldõktan sonra oybirliğiyle hareket eder. Söz konusu
yasa ya da çerçeve yasasõ, Üye Devletler tarafõndan kendi anayasa gerekliliklerine göre
onaylanõncaya kadar yürürlüğe girmez.
CONV 850/03 65
TR
BAŞLIK III
İÇ POLİTİKALAR VE FAALİYETLER
KISIM I
İÇ PAZAR
BÖLÜM 1
İÇ PAZARIN OLUŞTURULMASI
Madde III-14
1. Birlik, iç pazar oluşturmak amacõyla, bu Madde, Madde III-15, III-26(1) ve Madde III-29, III-
39, III-52, III-65 ve III-143e uygun olarak ve Anayasanõn diğer hükümlerini ihlal etmeyecek
şekilde, tedbirler kabul eder.
2. İç pazar, mallarõn, kişilerin, hizmetlerin ve sermayenin serbest dolaşõmõnõn Anayasa’ya göre
sağlandõğõ, iç sõnõrlarõ olmayan bir bölgeyi içerir.
3. Bakanlar Konseyi, Komisyonun önerisi üzerine, ilgili tüm sektörlerde dengeli bir ilerleme
sağlanmasõ için gereken ana hatlarõ ve koşullarõ belirleyen Avrupa tüzüğünü ve kararlarõnõ kabul
eder.
Madde III-15
Komisyon, Madde III-14te belirtilen hedeflere ulaşma fikriyle teklifini hazõrlarken, kalkõnmada
farklõlõk gösteren bazõ ekonomilerin, iç pazar oluşturulmasõ için göstermeleri gereken çabanõn
boyutunu göz önünde bulundurur ve uygun tedbirler önerebilir.
Bu tedbirlerin istisnai uygulama biçimini almalarõ durumunda, bunlarõn geçici bir yapõya sahip
olmalarõ ve iç pazarõn işleyişinde mümkün olan en az rahatsõzlõğa neden olmalarõ gerekir.
CONV 850/03 66
TR
Madde III-16
Üye Devletler, bir Üye Ülkenin, kamu düzenini etkileyen iç sorunlarõn varlõğõnda, savaş
durumunda, savaş tehdidi oluşturan ciddi iç gerilim durumlarõnda veya barõş ve uluslararasõ
güvenliği sürdürmek amacõyla üstlendiği yükümlülükleri yürütmek için almasõ gereken önlemler
nedeniyle, iç pazarõn işleyişinin etkilenmesini engelleyecek gerekli adõmlarõ birlikte atmak
amacõyla, birbirleriyle istişarede bulunurlar.
Madde III-17
Madde III-6 ve III-34te belirtilen hallerde alõnan önlemler iç pazardaki rekabet koşullarõnõ bozma
yönünde etki gösterirse, Komisyon, söz konusu Ülkeyle birlikte, bu önlemlerin Anayasada
belirlenen kurallara nasõl uygun hale getirileceğini araştõrõr.
Komisyon veya herhangi bir Üye Ülke, başka bir Üye Ülkenin Madde III-6 ve III-34te belirtilen
yetkileri kötüye kullandõğõ görüşünü taşõrsa, Madde III-265 ve III-266da belirtilen prosedüre istisna
olarak, konuyu doğrudan Adalet Divanõna götürebilir. Adalet Divanõ kararõnõ kapalõ oturumla verir.
BÖLÜM 2
KİŞİLERİN VE HİZMETLERİN SERBEST DOLAŞIMI
Alt Bölüm 1
Çalõşanlar
Madde III-18
1. Çalõşanlar, Birlik içerisinde serbestçe dolaşma hakkõna sahiptirler.
2. Üye Devletlerin çalõşanlarõ arasõnda, istihdam, kazanç ve diğer iş ve istihdam koşullarõ
açõsõndan, milliyete dayanan herhangi bir ayrõm yapõlmasõ yasaktõr.
3. Çalõşanlar, kamu politikasõ, kamu güvenliği veya kamu sağlõğõ gerekçeleriyle oluşan
kõsõtlamalara tabi olarak, aşağõdaki haklara sahiptirler:
a) fiili olarak yapõlan iş tekliflerini kabul etme hakkõ;
b) bu amaçla Üye Devletlerin topraklarõnda serbestçe dolaşabilme hakkõ;
CONV 850/03 67
TR
c) istihdam amacõyla, bir Üye Ülkede, o Ülkenin vatandaşlarõnõn istihdamõnõ yönlendiren yasa,
tüzük veya idari tedbir hükümleriyle uygun olarak ikamet etme hakkõ;
d) Komisyon tarafõndan kabul edilen Avrupa tüzüğünde belirtilen koşullar dahilinde, bir Üye
Ülkede işe alõndõktan sonra, o Ülkenin topraklarõnda kalma hakkõ.
4. Bu Madde, kamu hizmetindeki istihdam için geçerli değildir.
Madde III-19
Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, [Madde III-18de tanõmlandõğõ gibi, çalõşanlara serbest
dolaşõm özgürlüğü getirmek için ihtiyaç duyulan tedbirleri belirler. Bunlar, Ekonomik ve Sosyal
Komiteye danõştõktan sonra kabul edilir.
Bu Avrupa yasasõ veya çerçeve yasasõ, özellikle aşağõdakileri amaçlar:
a) ulusal istihdam hizmetleri arasõnda yakõn işbirliğinin sağlanmasõ;
b) ulusal yasalardan ya da Üye Devletler arasõnda önceden yapõlmõş anlaşmalardan kaynaklanan
ve sürdürülmesi çalõşanlarõn dolaşõmõnõn özgürleşmesine karşõ bir engel oluşturan idari
prosedür ve uygulamalar ile mevcut istihdamõn uygunluğuyla ilgili kõsõtlayõcõ sürelerin
kaldõrõlmasõ;
c) diğer Üye Devletlerin çalõşanlarõna, serbest istihdam seçimi koşullarõ hakkõnda, ilgili Ülkenin
çalõşanlarõna uygulananlardan farklõ koşullar getiren ulusal yasalar ya da Üye Devletler
arasõnda önceden yapõlmõş anlaşmalar kapsamõnda belirtilen tüm kõsõtlayõcõ sürelerin ve diğer
sõnõrlamalarõn kaldõrõlmasõ;
d) çeşitli bölgelerde ve sektörlerde, yaşam standardõ ve istihdam düzeyine karşõ ciddi tehditler
oluşmasõna engel olacak şekilde, iş tekliflerinin iş başvurularõyla eşleştirilmesi ve istihdam
pazarõnda arz ve talep arasõnda denge sağlanmasõnõn kolaylaştõrõlmasõ için uygun sistemin
kurulmasõ.
Madde III-20
Üye Devletler, ortak bir program çerçevesinde, genç çalõşanlarõn değiş tokuşunu teşvik ederler.
CONV 850/03 68
TR
Madde III-21
Sosyal güvenlik alanõnda, bir Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, özellikle de maaşlõ veya
maaşsõz göçmen çalõşanlarõ ve onlara bağõmlõ olan kişileri korumak üzere bir sistem oluşturarak,
çalõşanlara dolaşõm serbestisi sağlamak için gerekli olan şu tedbirleri alõr:
a) çeşitli ülkelerin yasalarõ çerçevesinde dikkate alõnan tüm sürelerin, sosyal yardõm hakkõnõ
kazanmak ve korumak ve sosyal yardõm miktarõnõ hesaplamak amacõyla bir araya getirilmesi;
b) Üye Devletlerin topraklarõnda yaşayan kişilere sosyal yardõm ödenmesi.
Alt Bölüm 2
İş kurma özgürlüğü
Madde III-22
Bu Alt Bölüm çerçevesinde, bir Üye Ülkenin vatandaşlarõnõn başka bir Üye Ülkenin topraklarõnda
iş kurma özgürlüğüne kõsõtlama getirilmesi yasaktõr. Bu yasaklama, aynõ zamanda herhangi bir Üye
Ülkenin vatandaşlarõ tarafõndan, başka bir Üye Ülkenin topraklarõnda birimler, şubeler veya yan
kuruluşlar kurulmasõna kõsõtlama getirilmesi için de geçerlidir.
Bir Üye Ülkenin vatandaşlarõ, başka bir Üye Ülkenin topraklarõnda, serbest çalõşanlar olarak,
sermaye ile ilgili Bölüm hükümleri dahilinde, o Üye Ülkenin kendi yasalarõnda kendi vatandaşlarõ
için belirlenen koşullar çerçevesinde, çeşitli faaliyetler sürdürme, iş ve özellikle de Madde III-
27nin ikinci paragrafõ kapsamõnda şirketler ve firmalar kurma ve yönetme hakkõna sahiptirler.
Madde III-23
1. Avrupa çerçeve yasalarõ, belirli bir faaliyetle ilgili olarak iş kurma özgürlüğü elde etme
konusunda tedbirler alõr. Bunlar, Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõştõktan sonra kabul edilir.
2. Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi ve Komisyon, aşağõdakiler yoluyla, 1. paragraf
kapsamõnda kendilerine düşen görevleri gerçekleştirirler:
a) genel bir kural olarak, iş kurma özgürlüğünün, üretimin ve ticaretin gelişmesine özellikle
faydalõ bir katkõda bulunduğu faaliyetleri öncelikli olarak değerlendirerek;
b) Birlik içinde çeşitli faaliyetlerin özel konumunu belirlemek üzere, Üye Devletlerdeki yetkili
ulusal makamlar arasõnda yakõn işbirliği sağlayarak;
CONV 850/03 69
TR
c) sürdürülmeleri iş kurma özgürlüğü karşõsõnda bir engel oluşturacak olan ulusal yasalardan ya
da Üye Devletler arasõnda önceden yapõlmõş anlaşmalardan kaynaklanan idari prosedürleri
kaldõrarak;
d) bir Üye Ülkenin topraklarõnda işe alõnmõş olan ve başka bir Üye Ülkeden gelen kişilerin, bu
Ülkeye kendi işlerini kurmak amacõyla girselerdi kendilerinden gerçekleştirmeleri beklenecek
olan koşullarõ karşõlamalarõ halinde, serbest çalõşanlar olarak faaliyette bulunmak üzere bu
topraklarda kalmalarõnõ sağlayarak;
e) Madde III-123(2)de belirtilen ilkelerle ters düşmemek koşuluyla, bir Üye Ülke vatandaşõnõn,
başka bir Üye Ülkenin topraklarõnda bulunan arazileri ve binalarõ edinebilmesini ve
kullanabilmesini sağlayarak;
f) bir Üye Ülkenin topraklarõnda birimlerin, şubelerin veya yan kuruluşlarõn kurulma koşullarõ
ve ana kuruluşa ait personelin bu birimlerde, şubelerde veya yan kuruluşlarda idari veya
denetçi görevlerine girişini yönlendiren koşullar hakkõnda, söz konusu tüm faaliyet dallarõnda,
iş kurma özgürlüğü karşõsõndaki kõsõtlamalarõn kademeli olarak kaldõrõlmasõnõ sağlayarak;
g) üyelerin ve diğerlerinin çõkarlarõnõn korunmasõ için, Madde III-27nin ikinci paragrafõna göre,
Üye Devletlerdeki şirketler veya firmalar tarafõndan ihtiyaç duyulan korumalarõ, bu tür
korumalarõn Birlik çapõnda eşdeğer olmasõna çalõşarak, gerekli ölçüde koordine ederek;
h) iş kurma koşullarõnõn, Üye Devletler tarafõndan verilen yardõmlarla çarpõtõlmadõğõ konusunda
ikna olarak.
Madde III-24
Bir Üye ülkedeki faaliyetlerin ara sõra da olsa resmi yetkinin uygulanmasõyla bağlantõlõ olmasõ
halinde, bu Alt Bölüm o ülke için geçerli olmaz.
Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, belirli faaliyetleri bu Alt Bölümün uygulanmasõndan muaf
tutabilir.
Madde III-25
1. Bu Alt Bölüm ve onun kapsamõnda kabul edilen tedbirler, Üye Devletlerde yabancõ
vatandaşlar için kamu politikasõ, kamu güvenliği veya kamu sağlõğõ açõlarõndan özel muamele
içeren yasa, tüzük ve idari tedbirlerin hükümlerinin uygulanabilirliğini ihlal etmez.
2. Avrupa çerçeve yasalarõ, 1. paragrafta anõlan ulusal hükümleri koordine eder.
CONV 850/03 70
TR
Madde III-26
1. Avrupa yasalarõ, kişilerin serbest meslek faaliyetlerine başlamalarõnõ ve bu faaliyetleri
yürütmelerini kolaylaştõrõr ve aşağõdakileri kapsar:
a) diplomalarõn, sertifikalarõn ve diğer resmi vasõf kanõtlarõnõn karşõlõklõ olarak tanõnmasõ;
b) Üye Devletlerde, kişilerin serbest meslek faaliyetlerine başlamalarõnõ ve bu faaliyetleri
yürütmeleri ile ilgili yasa, tüzük veya idari tedbirlerdeki hükümlerin koordinasyonu.
2. Tõbbi, tõbba yakõn ve farmasötik mesleklerle ilgili olarak, kõsõtlamalarõn kademeli olarak
kaldõrõlmasõ, bunlarõn çeşitli Üye Devletlerde uygulanmalarõ için koşullarõn koordinasyonuna
bağlõdõr.
Madde III-27
Bir Üye Ülkenin yasalarõna uygun olarak oluşturulan ve kayõtlõ işyerleri, yönetim merkezleri veya
asõl iş yerleri Birlik içinde bulunan şirketlere veya firmalara, bu Alt Bölüm amaçlarõ doğrultusunda,
Üye Devletlerin vatandaşlarõ olan gerçek kişilerle aynõ şekilde davranõlõr.
"Şirketler veya firmalar" ifadesi, kâr amaçlõ olmayanlar haricinde, kooperatif birlikleri ile kamu
hukuku ya da özel hukuk tarafõndan yönlendirilen diğer tüzel kişiler de dahil olmak üzere, kamu
veya ticaret hukuku kapsamõnda kurulan şirketler veya firmalar anlamõna gelir.
Madde III-28
Üye Devletler, Madde III-27ye göre, Anayasanõn diğer hükümlerinin uygulanmasõna halel
getirmeksizin, şirketlerin veya firmalarõn sermayelerine katõlõm açõsõndan, diğer Üye Devletlerin
vatandaşlarõna kendi vatandaşlarõ ile aynõ muameleyi gösterirler.
Alt Bölüm 3
Hizmet sunma özgürlüğü
Madde III-29
Bu Alt Bölüm çerçevesinde, Üye Devletlerin, hizmetlerin hedef aldõğõ kişilerin yaşadõklarõ Üye
Ülke dõşõndaki bir Üye Ülkede yerleşik vatandaşlarõnõn Birlik içinde hizmet sunma özgürlüğünün
kõsõtlanmasõ yasaktõr.
Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, bu Alt Bölümü, hizmet sunan ve Birlik içinde yerleşmiş
üçüncü bir ülkenin vatandaşlarõnõ kapsayacak şekilde genişletebilir.
CONV 850/03 71
TR
Madde III-30
Mallarõn, sermayenin ve insanlarõn serbest dolaşõm özgürlüğüyle ilgili hükümler tarafõndan
yönlendirilmedikleri ölçüde ve normal olarak kâr için sunulduklarõ durumda hizmetler, Anayasa
anlamõndaki hizmetler olarak ele alõnõrlar.
"Hizmetler" özellikle aşağõdakileri içerir:
a) endüstriyel nitelikteki faaliyetler;
b) ticari nitelikteki faaliyetler;
c) zanaatkarlarõn faaliyetleri;
d) serbest meslek faaliyetleri.
İş kurma hakkõyla ilgili Alt Bölümü ihlal etmeksizin, bir hizmet sunan kişi, bu amaçla, hizmetin
sunulduğu Üye Ülkede, o Ülkenin kendi vatandaşlarõna uyguladõğõ koşullarõn aynõsõ altõnda
faaliyetini geçici olarak gerçekleştirebilir.
Madde III-31
1. Ulaşõm alanõnda hizmet sağlama özgürlüğü, ulaşõmla ilgili Bölüm tarafõndan yönlendirilir.
2. Sermaye hareketleriyle bağlantõlõ olarak bankacõlõk ve sigortacõlõk hizmetlerinin
serbestleşmesi, sermaye hareketinin serbestleşmesine paralel olarak gerçekleşecektir.
Madde III-32
1. Bir Avrupa çerçeve yasasõ, belirli bir hizmetin serbestleşmesine ulaşma tedbirlerini belirler.
Bu, Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõştõktan sonra kabul edilir.
2. Genel bir kural olarak, 1. paragrafta belirtilen Avrupa çerçeve yasasõyla ilgili öncelik, üretim
maliyetlerini doğrudan etkileyen veya serbestleşmesi mallarõn ticaretine yardõmcõ olan hizmetlere
tanõnõr.
Madde III-33
Üye Devletler, genel ekonomik durumun ve ilgili ekonomik sektörün durumunun izin vermesi
halinde, hizmetlerin [Madde III-32(1)e göre kabul edilen Avrupa çerçeve yasasõnõn gerektirdiği
ölçünün ötesinde serbestleşmesini üstlenme konusundaki istekliliklerini beyan ederler.
Bu amaçla, Komisyon, ilgili Üye Devletlere tavsiyelerde bulunur.
CONV 850/03 72
TR
Madde III-34
Hizmet sunma özgürlüğü hakkõndaki kõsõtlamalar kaldõrõlmadõğõ sürece, her Üye Ülke, Madde III-
29un ilk paragrafõ çerçevesinde, hizmeti sağlayan kimseler arasõnda milliyete veya ikamete
dayanan ayrõmlara girmeden, bu tür kõsõtlamalarõ uygular.
Madde III-35
Madde III-24 - III-27, bu Alt Bölümün kapsadõğõ hususlar için geçerlidir.
CONV 850/03 73
TR
BÖLÜM 3
MALLARIN SERBEST DOLAŞIMI
Alt Bölüm 1
Gümrük birliği
Madde III-36
1. Birlik, mallarõn her türlü ticaretini kapsayacak ve Üye Devletler arasõnda ithalat ve ihracat
için alõnan gümrük vergilerinin ve eşdeğer etkiye sahip tüm vergilerin yasaklanmasõnõ ve Üye
Devletlerin üçüncü ülkelerle olan ilişkilerinde ortak bir gümrük tarifesinin kabul edilmesini
içerecek bir gümrük birliğini kapsamõna alõr.
2. Bu Bölümün Madde III-38i ile Alt Bölüm 3ü, Üye Devletler menşeli ürünler ve Üye
Devletlerde serbest dolaşõmda olan üçüncü ülkelerden gelen ürünler için geçerlidir.
Madde III-37
İthalat formaliteleri yerine getirilmiş ve gümrük resimleri ile eşdeğer etkiye sahip ödenmesi gereken
tüm vergiler ve harçlar söz konusu Üye Ülkede tahsil edilmiş ve bu tür vergilerin veya harçlarõn
toplam veya kõsmi iadesinden faydalanõlmamõşsa, Üçüncü bir ülkeden gelen ürünlerin, bir Üye
Ülkede serbest dolaşõmda olduğu düşünülür.
Madde III-38
İhracat ve ithalata uygulanan gümrük resimleri ve eşdeğer etkiye sahip gümrük vergileri, Üye
Devletler arasõnda yasaktõr. Bu yasaklama, aynõ zamanda mali yapõya sahip gümrük vergileri için de
geçerlidir.
Madde III-39
Bakanlar Konseyi, Komisyonun önerisi üzerine, Ortak Gümrük Tarife vergilerini kararlaştõran
Avrupa tüzüğünü ve kararlarõnõ kabul eder.
CONV 850/03 74
TR
Madde III-40
Komisyon, bu Alt Bölüm altõnda kendisine emanet edilen görevleri, aşağõdakilerin rehberliğinde
yürütür:
a) Üye Devletler ile üçüncü ülkeler arasõnda ticareti teşvik etme ihtiyacõ;
b) Girişimlerin rekabet kapasitesinde gelişmeye yol açtõklarõ ölçüde, Birlik içindeki rekabet
koşullarõnõn gelişmesi;
c) hammadde ve yarõ mamullerin tedarikiyle ilgili Birlikin ihtiyaçlarõ; bu konuyla ilgili olarak,
Komisyon, Üye Devletler arasõnda mamul mallarõn rekabet koşullarõnõ çarpõtmaktan
kaçõnmaya dikkat eder;
d) Üye Devletlerin ekonomilerinde ciddi sõkõntõlarõ önleme ve Birlik içinde üretimin mantõklõ
gelişimini ve tüketiminin genişlemesini sağlama ihtiyacõ.
Alt Bölüm 2
Gümrük işbirliği
Madde III-41
Anayasanõn uygulanmasõ kapsamõnda, Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, Üye Devletler
arasõnda ve Üye Devletlerle Komisyon arasõnda gümrük işbirliğinin geliştirilmesi yönünde tedbirler
alõr.
Alt Bölüm 3
Nicelik kõsõtlamalarõnõn yasaklanmasõ
Madde III-42
İthalat ve ihracat üzerindeki niceliksel kõsõtlamalar ile eşdeğer etkiye sahip tüm tedbirler, Üye
Devletler arasõnda yasaktõr.
CONV 850/03 75
TR
Madde III-43
Madde III-42, kamu ahlakõ, kamu düzeni ve kamu güvenliği; insanlarõn, hayvanlarõn veya bitkilerin
sağlõğõnõn ve yaşamõnõn korunmasõ; sanatsal, tarihsel veya arkeolojik değere sahip ulusal hazinelerin
korunmasõ; endüstriyel ve ticari mallarõn korunmasõ gerekçelerinin haklõ çõkardõğõ ithalat, ihracat
veya ulaşõm halindeki mallar üzerinde bulunan yasaklamalarõ veya kõsõtlamalarõ engellemez. Ancak
bu tür yasaklamalar veya kõsõtlamalar, Üye Devletler arasõnda ticaret konusunda keyfi ayrõm veya
örtülü kõsõtlama için bir araç oluşturmaz.
Madde III-44
1. Üye Devletler, ticari yapõdaki her türlü tekeli, Üye Devletlerin vatandaşlarõ arasõnda mallarõn
sağlandõğõ ve pazarlanma koşullarõ kapsamõnda herhangi bir ayrõm yapõlmamasõnõ sağlayacak
şekilde düzenlerler.
Bu Madde, bir Üye Ülkenin kanunen veya fiilen, doğrudan veya dolaylõ olarak Üye Devletler
arasõndaki ithalatõ veya ihracatõ denetlediği, belirlediği veya büyük ölçüde etkilediği her türlü
teşkilat için geçerlidir. Bu Madde aynõ zamanda Devlet tarafõndan devredilen tekeller için de
geçerlidir.
2. Üye Devletler, [paragraf 1]de belirtilen ilkelere ters düşen veya Üye Devletler arasõnda
gümrük vergilerinin yasaklanmasõyla ve niceliksel kõsõtlamalarla ilgili Maddelerin kapsamõnõ
kõsõtlayan herhangi bir yeni önlemden kaçõnõrlar.
3. Ticari yapõdaki bir Devlet tekelinin, tarõm ürünlerinin elden çõkarõlmasõnõ veya onlar için en
iyi getirinin elde edilmesini kolaylaştõrmak üzere tasarlanmõş kurallarõ bulunuyorsa, bu Maddenin
uygulanmasõnda ilgili üreticilerin istihdamõ ve yaşam standartlarõ için eşdeğer koruma sağlamak
yönünde adõmlar atõlmalõdõr.
CONV 850/03 76
TR
BÖLÜM 4
SERMAYE VE ÖDEMELER
Madde III-45
1. Bu Bölüm çerçevesinde, sermayenin dolaşõmõ ve Üye Devletlerin kendi aralarõndaki ödemeler
ile Üye Devletler ve üçüncü ülkeler arasõndaki ödemeler üzerindeki kõsõtlamalar yasaklanmõştõr.
Madde III-46
1. Madde III-45, doğrudan yatõrõm (gayrimenkul de dahil olmak üzere) yapõlmasõnõ, mali
hizmetler sağlanmasõnõ veya menkul kõymetlerin sermaye pazarlarõna girmesini içeren, üçüncü
ülkelere veya üçüncü ülkelerden sermayenin dolaşõmõ ile ilgili ulusal yasa veya Birlik yasasõ
dahilindeki 31 Aralõk 1993 tarihinde mevcut kõsõtlamalarõn üçüncü ülkelere uygulanmasõna halel
getirmez.
2. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, doğrudan yatõrõm (gayrimenkul de dahil olmak üzere)
yapõlmasõnõ, mali hizmetler sağlanmasõnõ veya menkul kõymetlerin sermaye pazarlarõna girmesini
içeren, üçüncü ülkelere veya üçüncü ülkelerden sermaye dolaşõmõ ile ilgili tedbirleri belirler.
Avrupa Parlamentosu ve Bakanlar Konseyi, Üye Devletler ve üçüncü ülkeler arasõnda sermayenin
serbest dolaşõmõ hedefini olabilecek en yüksek ölçüde gerçekleştirmek için, Anayasanõn diğer
hükümlerini ihlal etmeksizin, çaba gösterir.
3. 2. paragrafa rağmen, yalnõzca Bakanlar Konseyi’nin bir Avrupa yasasõ veya çerçeve yasasõ,
üçüncü ülkelere veya üçüncü ülkelerden olan sermaye dolaşõmõnõn serbestleştirilmesiyle ilgili Birlik
yasasõnda bir geri adõm oluşturacak tedbirleri kanunlaştõrabilir. Bakanlar Konseyi, Avrupa
Parlamentosuna danõştõktan sonra oybirliğiyle hareket eder.
Madde III-47
1. Madde III-45, aşağõdakileri gerçekleştirmek için, Üye Devletlerin haklarõnõ ihlal etmez:
a) ikamet yerlerine veya sermayelerini yatõrdõklarõ yere göre aynõ durumda bulunmayan vergi
mükellefleri arasõnda ayrõm yapmak için, ulusal vergi yasalarõnõn ilgili hükümlerinin
uygulanmasõ;
b) özellikle vergilendirme ve mali kurumlarõn tedbirli bir biçimde denetlenmesi alanõnda,
yasalarda veya tüzükte belirtilen ulusal hükümlerin ihlallerinin önlenmesi amacõyla gereken
tüm adõmlarõn atõlmasõ; idari veya istatistik bilgi amacõyla sermaye dolaşõmõnõn beyan
edilmesi için prosedürlerin belirtilmesi; kamu düzeni veya kamu güvenliği gerekçesine sahip
önlemlerin alõnmasõ.
CONV 850/03 77
TR
2. Bu Bölüm, iş kurma hakkõ üzerinde Anayasaya uygun kõsõtlamalar uygulama olasõlõğõnõ ihlal
etmez.
3. 1. ve 2. paragraflarda belirtilen önlemler ve prosedürler, Madde III-45ta tanõmlandõğõ üzere,
sermayenin serbest dolaşõmõ ve ödemeler üzerinde bir keyfi ayrõm veya örtülü kõsõtlama aracõ
oluşturmaz.
Madde III-48
İstisnai durumlarda, üçüncü ülkelere veya üçüncü ülkelerden olan sermaye dolaşõmõ, ekonomik ve
parasal birliğin işleyişi açõsõndan ciddi güçlüklere neden olduğunda veya neden olma tehdidi
oluşturduğunda, tedbir alõnmasõnõn çok gerekli olmasõ halinde, Bakanlar Konseyi, Komisyonun
teklifi üzerine altõ ayõ geçmeyen bir süre boyunca üçüncü ülkelerle ilgili koruma tedbirleri getiren
Avrupa tüzüğü veya kararlarõ kabul edebilir. Bakanlar Konseyi, Avrupa Merkez Bankasõna
danõştõktan sonra hareket eder.
Madde III-49
Madde III-158de belirtilen hedeflere ulaşõlmasõ için gerektiğinde, özellikle organize suçun,
terörizmin ve insan ticaretinin önlenmesi ve bunlara karşõ savaş açõsõndan, Avrupa yasalarõ, sermaye
dolaşõmlarõ ve ödemelerle ilgili olarak gerçek veya tüzel kişilere, gruplara ya da sivil varlõklara ait
olan veya bunlarõn sahip olduklarõ ya da ellerinde bulundurduklarõ fonlarõn, mali varlõklarõn veya
ekonomik kazançlarõn dondurulmasõ gibi tedbirler için bir çerçeve tanõmlayabilir.
Bakanlar Konseyi, Komisyonun teklifi üzerine 1. paragrafta belirtilen yasalarõn uygulanmasõ için
Avrupa tüzüğü veya Avrupa kararlarõ kabul eder.
CONV 850/03 78
TR
BÖLÜM 5
REKABET KURALLARI
Alt Bölüm 1
Girişimlere uygulanan kurallar
Madde III-50
1. Girişimler arasõndaki tüm anlaşmalar, girişim birliklerinin kararlarõ ve Üye Devletler
arasõndaki ticareti etkileyebilecek olan ve iç pazarda rekabeti önleme, kõsõtlama veya çarpõtma
hedefi veya etkisi bulunan ve özellikle de aşağõdaki özelliklere sahip anlaşmalõ uygulamalar iç
pazarla uyumlu olmadõklarõndan yasaklanõr:
a) doğrudan veya dolaylõ olarak satõn alma ya da satõş fiyatlarõnõ veya diğer ticaret koşullarõnõ
sabitleyen;
b) üretimi, pazarlarõ, teknik gelişimi veya yatõrõmõ sõnõrlandõran ya da kontrol eden;
c) pazarlarõ veya tedarik kaynaklarõnõ paylaşan;
d) farklõ ticaret taraflarõyla, eşdeğer işlere farklõ koşullar uygulayan ve böylece onlarõ rekabete
dayalõ dezavantajlõ bir konuma sokan;
e) sözleşmelerin akdedilmesini, yapõlarõ gereği veya ticari kullanõma göre bu tür sözleşmelerin
konusuyla hiçbir bağlantõsõ bulunmayan ek yükümlülüklerin karşõ tarafça kabul edilmesine
tabi kõlan.
2. Bu Maddeye göre yasaklanan tüm anlaşmalar veya kararlar, kendiliğinden hükümsüz olur.
3. Ancak, aşağõdakilerin olmasõ halinde, 1. paragraf uygulanamaz kabul edilebilir:
- girişimler arasõnda herhangi bir anlaşma veya anlaşmalar kategorisi;
- girişim birliklerinin herhangi bir kararõ veya kararlar kategorisi;
- ortaya çõkan faydadan tüketicilerin adil bir pay almalarõna izin verirken, mallarõn
üretimini ya da dağõtõmõnõ iyileştirmeye veya teknik ya da ekonomik ilerlemeyi teşvik
etmeye katkõda bulunan herhangi bir anlaşmalõ uygulama veya anlaşmalõ uygulamalar
kategorisi;
a) bu hedeflere ulaşõlmasõ için vazgeçilmez olmayan girişimlere, söz konusu
kõsõtlamalarõn uygulanmasõ;
CONV 850/03 79
TR
b) bu tür girişimlere söz konusu ürünlerin büyük bir kõsmõyla ilgili olarak rekabeti
ortadan kaldõrma olasõlõğõ tanõnmamasõ.
Madde III-51
İç pazarla uyumlu olmamasõ nedeniyle ve Üye Ülkeler arasõndaki ticareti etkileyebileceği ölçüde,
iç pazarda veya onun büyük bir kõsmõnda, bir veya daha çok girişim tarafõndan hakim bir konumun
istismarõ yasaklanmõştõr.
Bu tür bir istismar özellikle aşağõdakilere dayanabilir:
a) doğrudan ya da dolaylõ olarak haksõz satõn alma veya satõş fiyatlarõ ya da haksõz ticaret
koşullarõ uygulanmasõ;
b) üretimin, pazarlarõn veya teknik gelişimin, tüketicilerin zararõna olacak şekilde kõsõtlanmasõ;
c) farklõ ticaret taraflarõyla, eşdeğer işlere farklõ koşullar uygulanmasõ ve böylece onlarõn
rekabete dayalõ dezavantajlõ bir konuma sokulmasõ;
d) sözleşmelerin akdedilmesini, yapõlarõ gereği veya ticari kullanõma göre bu tür sözleşmelerin
konusuyla hiçbir bağlantõsõ bulunmayan ek yükümlülüklerin karşõ tarafça kabul edilmesine
tabi kõlmasõ.
Madde III-52
1. Bakanlar Konseyi, Komisyonun önerisi üzerine, Madde III-50 ve III-51de belirtilen ilkeleri
yürürlüğe koymak için Avrupa tüzüğü kabul eder. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna
danõştõktan sonra hareket eder.
2. 1. paragrafta anõlan Avrupa tüzüğü, özellikle aşağõdaki amaçlarla tasarlanõr:
a) para cezalarõ ve periyodik ceza ödemeleri için tedbir alarak, Madde III-50’nin 1. paragrafõ ile
Madde III-51de belirtilen yasaklamalara uymanõn sağlanmasõ;
b) bir yandan etkili denetim sağlama, öte yandan ise olasõ en yüksek ölçüde idareyi basitleştirme
ihtiyacõnõ göz önünde bulundurarak, Madde III-50nin 3. paragrafõnõn uygulanmasõ için
ayrõntõlõ kurallarõn belirlenmesi;
c) gerek duyulduğunda, ekonominin çeşitli dallarõnda, Madde III-50 ve III-51 hükümlerinin
kapsamõnõn tanõmlanmasõ;
d) bu paragrafta belirtilen hükümlerin uygulanmasõnda, Komisyonun ve Adalet Divanõnõn
kendi işlevlerinin tanõmlanmasõ;
e) ulusal yasalar ve bu Bölüme veya bu Maddeye göre kabul edilen Avrupa tüzüğü arasõndaki
ilişkinin belirlenmesi.
CONV 850/03 80
TR
Madde III-53
Madde III-52ye göre kabul edilen Avrupa tüzüğünün yürürlüğe girmesine kadar, Üye
Devletlerdeki yetkililer, iç yasalarõna ve Madde III-50nin özellikle 3. paragrafõ ve Madde III-51e
uygun olarak, anlaşmalarõn, kararlarõn ve anlaşmalõ uygulamalarõn kabul edilebilirliği ve iç
pazardaki hakim bir konumun istismarõ konusunda karar veriler.
Madde III-54
1. Madde III-53ü ihlal etmeksizin, Komisyon, Madde III-50 ve Madde III-51de belirtilen
ilkelerin uygulanmasõnõ sağlar. Komisyon, bir Üye Ülkenin başvurusu üzerine veya kendi
inisiyatifiyle ve kendisine yardõmda bulunacak olan Üye Devletlerin yetkili makamlarõyla işbirliği
içinde, bu ilkelerin ihlalinden şüphelenilen durumlarõ incelemeye alõr. Bir ihlal olduğunu fark
ederse, bu durumu sonlandõrmak için uygun tedbirleri alõr.
2. İhlalin sona ermemesi halinde, Komisyon, ilkelerin ihlalinin kaydõnõ tutan bir gerekçeli
Avrupa kararõ kabul eder. Komisyon, kararõnõ yayõmlayabilir ve durumu düzeltmek üzere,
koşullarõnõ ve ayrõntõlarõnõ kendisinin belirleyeceği adõmlarõn atõlmasõ yönünde, Üye Devletleri
yetkilendirebilir.
3. Komisyon, Bakanlar Konseyi’nin Madde III-52’nin paragrafõ, b alt paragrafõna uygun olarak
hareket ettiği anlaşma kategorileri ile ilgili Avrupa tüzüğü kabul edebilir.
Madde III-55
1. Kamu girişimleri ve Üye Devletlerin özel veya münhasõr haklar verdikleri girişimler
konusunda, Üye Devletler, Anayasa hükümleriyle ve özellikle de Madde I-4ün 2. paragrafõ ve
Madde III-55 - III-58 arasõndaki hükümlerle çelişen herhangi bir önlemi kanunlaştõrmazlar veya
yürürlükte bõrakmazlar.
2. Genel ekonomik çõkara yönelik hizmetlerin işletilmesi emanet edilen veya gelir üreten tekel
niteliğine sahip girişimler, Anayasa hükümlerine ve bu kurallar kanunen veya fiilen kendilerine
atanan özel görevlerin yerine getirilmesini engellemedikleri sürece özellikle de rekabetle ilgili
kurallara, tabidir. Ticaretin gelişmesi, Birlik çõkarlarõna aykõrõ olacak ölçüde etkilenmemelidir.
3. Komisyon, bu Maddenin uygulanmasõnõ sağlar ve gereken hallerde uygun Avrupa tüzüğünü
veya kararlarõnõ kabul eder.
CONV 850/03 81
TR
Alt Bölüm 2
Üye Devletler tarafõndan yapõlan yardõmlar
Madde III-56
1. Anayasada aksi bir hüküm bulunmadõğõ sürece, bir Üye Ülke tarafõndan veya Devlet
kaynaklarõ yoluyla yapõlan, belli girişimler ya da belli mallarõn üretimi lehinde bir durum
oluşturarak rekabeti çarpõtan veya çarpõtma tehdidi oluşturan herhangi bir biçimdeki her türlü
yardõm, Üye Devletler arasõndaki ticareti etkilediği ölçüde, iç pazarla uyumsuzdur.
2. Aşağõdakiler iç pazarla uyumludur:
a) yardõmõn, ilgili ürünlerin menşeiyle ilgili ayrõm yapõlmadan sağlanmasõ koşuluyla, bireysel
tüketicilere yapõlan sosyal nitelikli yardõmlar
b) doğal afetlerin veya istisnai olaylarõn yol açtõğõ hasarõ düzeltme amaçlõ yardõmlar;
c) yardõma Almanyanõn bölünmesinin yol açtõğõ ekonomik dezavantajlarõ telafi etmek için
gereksinim duyulduğu ölçüde, Federal Almanya Cumhuriyetinin bölünmeden etkilenen belli
bölgelerinin ekonomisi için yapõlan yardõmlar.
3. Aşağõdakilerin, iç pazarla uyumlu olduğu düşünülebilir:
a) yaşam standardõnõn anormal ölçüde düşük olduğu veya işsizliğin ciddi boyutlarda yüksek
olduğu bölgelerde, ekonomik kalkõnmanõn teşvik edilmesi için yapõlan yardõmlar;
b) ortak Avrupa çõkarõna yönelik önemli bir projenin gerçekleştirilmesinin teşvik edilmesi veya
bir Üye Ülkenin ekonomisindeki ciddi bir rahatsõzlõğõn düzeltilmesi için yapõlan yardõmlar;
c) belirli ekonomik faaliyetlerin veya yardõmõn ticaret koşullarõnõ ortak çõkara aykõrõ olacak
şekilde ters yönde etkilemediği durumlarda, belirli ekonomik bölgelerin kalkõnmalarõnõ
kolaylaştõrmak üzere yapõlan yardõmlar;
d) yardõmõn ticaret koşullarõnõ ve Birlik içindeki rekabeti ortak çõkara aykõrõ olacak şekilde ters
yönde etkilemediği durumlarda, kültürün ve mirasõn korunmasõnõ teşvik etmek üzere yapõlan
yardõmlar;
e) Komisyonun teklifi üzerine Bakanlar Konseyi tarafõndan kabul edilen Avrupa tüzüğüyla
veya kararlarõyla belirlenebilen diğer bazõ yardõm kategorileri.
CONV 850/03 82
TR
Madde III-57
1. Üye Devletlerle işbirliği içinde, Komisyon, bu Ülkelerdeki mevcut yardõm sistemlerini sürekli
incelemeye tabi tutar. İç pazarõn aşamalõ gelişimi veya işleyişi için gerek duyulan her türlü tedbiri
Üye Devletlere teklif eder.
2. İlgili taraflara yorumlarõnõ göndermeleri için bildirimde bulunduktan sonra, Komisyon, bir
Üye Ülke tarafõndan veya Ülke kaynaklarõ yoluyla yapõlan bir yardõmõn, Madde III-56ya göre iç
pazarla uyumlu olmadõğõnõ veya bu yardõmõn kötüye kullanõldõğõnõ görürse, ilgili Ülkenin bu
yardõmõ Komisyon tarafõndan belirlenecek olan bir süre dahilinde sona erdirmesini ya da
değiştirmesini gerektiren bir Avrupa kararõ kabul eder.
Belirlenen süre içinde ilgili Ülke bu Avrupa kararõna uygun davranmazsa, Komisyon veya konuyla
ilgili herhangi bir Üye Ülke, Madde III-265 ve III-266ya istisna oluşturacak şekilde, bu meseleyi
doğrudan Adalet Divanõna götürebilir.
Bir Üye Ülkenin başvurusu üzerine, Bakanlar Konseyi, Madde III-56ya veya Madde III-58de
belirtilen Avrupa tüzüğüna istisna oluşturacak şekilde, oybirliğiyle bu Ülkenin yaptõğõ veya
yapmayõ tasarladõğõ yardõmõn iç pazarla uyumlu olduğunun düşünüldüğü yönünde bir Avrupa
Kararõnõ, bu karar istisnai olaylarla doğrulanõrsa kabul edebilir. Söz konusu yardõmla ilgili olarak,
Komisyon, bu paragrafõn ilk alt paragrafõnda belirtilen prosedürü önceden başlatmõşsa, ilgili
Ülkenin Bakanlar Konseyine fiilen başvuru yapmasõnõn, Bakanlar Konseyi tutumunu belli edene
kadar bu prosedürü geçici olarak durdurmaya etkisi olur.
Ancak, Bakanlar Konseyi söz konusu başvurunun ardõndan üç ay içinde tutumunu belli etmezse,
Komisyon bu durumla ilgili olarak harekete geçer.
3. Komisyon, yardõm yapma veya değiştirme hakkõndaki planlarla ilgili yorumlarõnõ
göndermesine yetecek sürede, Üye Devletlerin bu planlarõ hakkõnda Üye Devletler tarafõndan
bilgilendirilir. Komisyon, bu tür bir planõn Madde III-56ya göre iç pazarla uyumlu olmadõğõnõ
düşünürse, gecikmeden 2. paragrafta belirtilen prosedürü başlatõr. Bu prosedür nihai bir karara
bağlanmadan, ilgili Üye Ülke teklif edilen tedbirleri yürürlüğe koyamaz.
4. Komisyon, Bakanlar Konseyi’nin Madde III-58’e göre 3. paragrafta belirtilen prosedürden
muaf olabileceğini belirlediği Devlet yardõmõ kategorileri ile ilgili Avrupa tüzüğü kabul edebilir.
Madde III-58
Bakanlar Konseyi, Komisyonun teklifi üzerine Madde III-56 ve III-57nin uygulanmasõ ve
özellikle Madde III-57nin 3. paragrafõnõn geçerli olacağõ koşullarõn ve bu prosedürden muaf tutulan
yardõm kategorilerinin belirlenmesi yönünde Avrupa tüzüğü kabul edebilir. Bakanlar Konseyi,
Avrupa Parlamentosuna danõştõktan sonra hareket eder.
CONV 850/03 83
TR
BÖLÜM 6
MALİ HÜKÜMLER
Madde III-59
Doğrudan ya da dolaylõ olarak, hiçbir Üye Ülke, herhangi bir biçimde diğer Üye Devletlerin
ürünlerine, benzer ülke içi ürünlere doğrudan veya dolaylõ olarak uygulanandan daha fazla iç
vergilendirme uygulayamaz.
Ayrõca, hiçbir Üye Ülke, diğer Üye Devletlerin ürünlerine, diğer ürünlere dolaylõ olarak koruma
sağlayacak yapõda herhangi bir iç vergilendirme uygulayamaz.
Madde III-60
Ürünlerin bir Üye Ülke tarafõndan başka bir Üye Ülkenin topraklarõna ihraç edildiği durumlarda, iç
vergilendirmenin geri ödemesi, doğrudan veya dolaylõ olarak bu ürünlere uygulanan iç
vergilendirmeyi geçemez.
Madde III-61
Tasarlanan hükümler daha önceden sõnõrlõ bir süre için Komisyonun teklifi üzerine Bakanlar
Konseyi tarafõndan kabul edilen bir Avrupa kararõyla onaylanmadõğõ sürece, satõş hasõlatõ üzerinden
alõnan vergilerde, tüketim vergilerinde ve diğer dolaylõ vergilendirme biçimleri hariç harçlarda,
diğer Üye Devletlere yapõlan ihracatla ilgili olarak indirim ve geri ödeme yapõlmasõ kabul edilemez
ve Üye Devletlerden yapõlan ithalatla ilgili olarak telafi edici ücretler uygulanamaz.
Madde III-62
1. Bakanlar Konseyinin bir Avrupa yasasõ veya çerçeve yasasõ, satõş hasõlatõ üzerinden alõnan
vergilerle, tüketim vergileriyle ve diğer dolaylõ vergilendirme biçimleriyle ilgili yasalarõn
uyumlulaştõrõlmasõ için gereken tedbirleri, bu uyumlulaştõrmanõn iç pazarõn işleyişi ve rekabetin
çarpõtõlmasõnõn engellenmesi için gerekli olmasõ şartõyla belirler. Bakanlar Konseyi, Avrupa yasasõ
veya çerçeve yasasõnõ, Avrupa Parlamentosuna ve Sosyal Komiteye danõştõktan sonra oybirliğiyle
kabul eder.
2. Komisyonun teklifi üzerine oybirliğiyle hareket eden Bakanlar Konseyi 1. paragrafta
öngörülen tedbirlerin idari işbirliğiyle veya vergi dolandõrõcõlõğõ ve vergi kaçõrmaya karşõ savaşla
ilgisi olduğunu fark ederse, 1. paragrafa rağmen, Avrupa yasasõnõ veya bu tedbirleri benimseyen
çerçeve yasasõnõ kabul ederken, nitelikli çoğunlukla hareket eder.
CONV 850/03 84
TR
Madde III-63
Komisyonun teklifi üzerine oybirliğiyle hareket eden Bakanlar Konseyi, şirket vergilendirmesi
hakkõndaki tedbirlerin idari işbirliğiyle veya vergi dolandõrõcõlõğõna ve yasadõşõ vergi kaçõrmaya
karşõ savaşla ilgisi olduğunu fark ederse, iç pazarõn işleyişi ve rekabetin çarpõtõlmasõnõn önlenmesi
için gerekli olmasõ şartõyla, nitelikli çoğunlukla, bu tedbirleri belirler bir Avrupa yasasõ veya
çerçeve yasasõ kabul eder.
Bu yasa veya çerçeve yasasõ, Avrupa Parlamentosuna ve Sosyal Komiteye danõştõktan sonra kabul
edilir.
BÖLÜM 7
YASALARIN BİRBİRİNE YAKINLAŞTIRILMASI
Madde III-64
Bakanlar Konseyinin bir Avrupa çerçeve yasasõ, Madde III-65’e halel getirmeden, Üye Devletlerin,
iç pazarõn kurulmasõnõ veya işleyişini doğrudan etkileyen ulusal yasalarõnõn, tüzüklerinin veya idari
hükümlerinin birbirine yakõnlaştõrõlmasõ için alõnmasõ gereken tedbirleri tespit eder. Bakanlar
Konseyi, Avrupa Parlamentosuna ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõştõktan sonra
oybirliğiyle hareket eder.
Madde III-65
1. Anayasada aksi belirtilmediği sürece, bu Madde, Madde III-14te belirtilen hedeflere
ulaşmak için geçerlidir. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, hedefleri iç pazarõn kurulmasõ ve
işleyişi olan Üye Devletlerde yasa, tüzük veya idari tedbirlerdeki hükümlerin birbirine
yakõnlaştõrõlmasõ için alõnmasõ gereken tedbirleri tespit eder. Bunlar, Ekonomik ve Sosyal
Komiteye danõştõktan sonra kabul edilir.
2. 1. paragraf, mali hükümler, kişilerin serbest dolaşõmõyla ilgili hükümler veya maaşla
çalõştõrõlan kişilerin haklarõ ve çõkarlarõyla ilgili hükümler için geçerli değildir.
3. Komisyon, 1. paragraf çerçevesinde sağlõkla, güvenlikle, çevrenin korunmasõyla ve
tüketicinin korunmasõyla ilgili olarak belirtilen hükümlerde, özellikle bilimsel gerçeklere dayanan
tüm yeni gelişmeleri dikkate alarak, yüksek bir koruma düzeyini taban olarak alõr. Ayrõca, Avrupa
Parlamentosu ve Bakanlar Konseyi, kendi yetkileriyle bu hedefe ulaşmaya çabalarlar.
4. Komisyon’un bir Avrupa yasasõ, çerçeve yasasõ veya tüzüğü yoluyla bir uyumlulaştõrma
tedbirinin kabul edilmesinin ardõndan, bir Üye Ülke, Madde III-43te anõlan ana ihtiyaçlarõ veya
çevrenin ya da çalõşma ortamõnõn korunmasõnõ gerekçe olarak göstererek ulusal hükümlerini
sürdürmeyi gerekli görürse, bu hükümlerle ve bunlarõn sürdürülme nedenleriyle ilgili olarak
Komisyonu bilgilendirir.
CONV 850/03 85
TR
5. Ayrõca, 4. paragrafõ ihlal etmeksizin, bir uyumlulaştõrma tedbirinin, Komisyon’un bir Avrupa
kanunu, çerçeve kanunu veya tüzüğü yoluyla kabul edilmesinin ardõndan, bir Üye Ülke,
uyumlulaştõrma tedbirinin kabul edilmesinden sonra ortaya çõkan kendisine özel bir sorunu gerekçe
olarak göstererek, çevrenin veya çalõşma ortamõnõn korunmasõyla ilgili yeni bilimsel kanõtlara
dayanarak ulusal hükümler başlatmayõ gerekli görürse, öngörülen hükümlerle ve bunlarõn nedenleri
ile ilgili Komisyonu bilgilendirir.
6. 4. ve 5. paragraflarda belirtilen bildirimden sonraki altõ ay içinde, Komisyon, ilgili ulusal
hükümlerin Üye Devletler arasõndaki ticaretle ilgili bir keyfi ayrõm veya örtülü kõsõtlama aracõ teşkil
etmediğini ve bunlarõn iç pazarõn işleyişine karşõ bir engel oluşturmadõğõnõ doğruladõktan sonra,
bunlarõ onaylayan veya reddeden bir Avrupa kararõ kabul eder.
Bir Komisyon kararõnõn olmamasõ halinde, bu süre içinde 4. ve 5. paragraflarda anõlan ulusal
hükümler onaylanmõş olarak kabul edilir.
Meselenin karmaşõklõğõ ispat edilmişse ve durum insan sağlõğõ için herhangi bir tehlike arz
etmiyorsa, Komisyon, bu paragrafta belirtilen sürenin altõ aya kadar bir süre daha uzatõlabileceği
konusunda ilgili Üye Ülkeyi bilgilendirebilir.
7. Bir Üye Ülke, 6. paragrafa göre, uyumlulaştõrma tedbirine istisna oluşturan ulusal hükümleri
sürdürme veya başlatma konusunda yetkilendirilmişse, Komisyon hemen bu tedbir karşõsõnda bir
uyarlama teklif edip etmeme konusunu inceler.
8. Bir Üye Ülke, önceki uyumlulaştõrma tedbirlerinin konusunu oluşturan bir alanda kamu
sağlõğõyla ilgili özel bir sorunu gündeme getirdiğinde bunu, uygun tedbirleri teklif edip etmeme
konusunu anõnda inceleyecek olan Komisyonun dikkatine sunar.
9. Madde III-265 ve III-266da belirtilen prosedüre istisna oluşturacak şekilde, Komisyon ve
herhangi bir Üye Ülke, başka bir Üye Ülkenin bu Maddede belirtilen yetkileri uygunsuz bir biçimde
kullandõğõnõ düşünürse, meseleyi doğrudan Adalet Divanõna götürebilir.
10. Bu Maddede belirtilen uyumlulaştõrma tedbirleri, uygun olan durumlarda, Madde III-43te
belirtilen ve ekonomik olmayan bir veya daha fazla nedenden ötürü, Birlik denetim prosedürüne
tabi olan geçici önlemler alma konusunda Üye Devletleri yetkilendiren bir koruma şartõ içerir.
Madde III-66
Komisyon, Üye Devletlerde yasa, tüzük veya idari tedbirlerdeki hükümler arasõndaki bir farkõn, iç
pazarõn rekabet koşullarõnõ çarpõttõğõnõ ve ortaya çõkan çarpõklõğõn ortadan kaldõrõlmasõ gerektiğini
görürse, ilgili Üye Devletlerle görüşür.
Bu görüşme istenilen sonucu vermezse, söz konusu çarpõklõğõ Avrupa çerçeve yasalarõ ortadan
kaldõrõr. Anayasada öngörülen diğer uygun tedbirler de kabul edilebilir.
CONV 850/03 86
TR
Madde III-67
1. Yasa, tüzük veya idari tedbir tarafõndan belirtilen ulusal bir hükmün kabul edilmesinin ya da
değiştirilmesinin Madde III-66’ya göre bir çarpõklõğa neden olmasõndan korkmak için yeterli neden
mevcutsa, bu yönde ilerlemek isteyen bir Üye Ülke Komisyona danõşõr. Komisyon, Üye
Devletlerle görüştükten sonra, ilgili Üye Devletlere söz konusu çarpõklõğa engel olmak için uygun
olabilecek tedbirler hakkõnda bir tavsiyede bulunur.
2. Kendi hükümlerini başlatmak veya değiştirmek isteyen bir Üye Ülke, Komisyon tarafõndan
kendisine yöneltilen tavsiyeye uygun şekilde davranmazsa, Madde III-66ya göre, bu çarpõklõğõ
gidermek için diğer Üye Devletlerin kendi ulusal hükümlerini değiştirmeleri istenmez. Komisyon
tavsiyesini göz ardõ eden Üye Ülke, yalnõzca kendisine zarar veren bir çarpõklõğa neden oluyorsa,
Madde III-66 geçerli olmaz.
Madde III-68 (yeni)
İç pazarõn kurulmasõ çerçevesinde, tüm Birlikte birörnek fikri mülkiyet haklarõ sağlamak üzere
Avrupa araçlarõnõn tanõtõlmasõ ve Birlik çapõnda merkezileştirilmiş yetkilendirme, koordinasyon ve
denetim düzenlemelerinin kurulmasõ için gereken tedbirler, Avrupa yasalarõ veya çerçeve
yasalarõyla belirlenir.
Bakanlar Konseyi’nin bir Avrupa yasasõ, araçlarõn dille ilgili düzenlemelerini belirler. Bakanlar
Konseyi, oybirliğiyle ve Avrupa Parlamentosuna danõştõktan sonra hareket eder.
CONV 850/03 87
TR
KISIM II
EKONOMİ VE PARA POLİTİKASI
Madde III-69
1. Madde I-3te belirtilen amaçlar doğrultusunda, Üye Devletlerin ve Birlikin
gerçekleştirdikleri faaliyetler, Anayasada öngörülen koşullara uygun olarak, Üye Devletlerin
ekonomi politikalarõnõn yakõn bir şekilde koordinasyonuna, iç pazara ve ortak hedeflerin tanõmõna
dayanan ve serbest rekabeti içeren, açõk pazar ekonomisi ilkesine göre yürütülen bir ekonomi
politikasõnõn kabul edilmesini içerir.
2. Yukarõda belirtilenlerin yanõ sõra, Anayasada öngörüldüğü şekilde ve Anayasada belirtilen
prosedürlere uygun olarak, her ikisinin de birincil hedefi fiyat istikrarõnõn sağlanmasõ ve bu hedefe
ters düşmeyecek şekilde, Birlik içindeki genel ekonomi politikalarõnõ serbest rekabeti içeren bir açõk
pazar ekonomisi ilkesine göre desteklenmesi olacak şekilde, söz konusu faaliyetler tek para birimi
olan Euroyu ve tek para politikasõ ve kur oranõ politikasõ yürütülmesini içerir.
3. Üye Devletlerin ve Birlikin faaliyetleri, şu kõlavuz ilkelere uyulmasõnõ beraberinde getirir:
istikrarlõ fiyatlar, sağlõklõ kamu finansmanõ ve para koşullarõ ile istikrarlõ bir ödemeler dengesi.
BÖLÜM 1
EKONOMİ POLİTİKASI
Madde III-70
Üye Devletler ekonomi politikalarõnõ, Madde I-3te tanõmlandõğõ şekilde ve Madde III-71in ikinci
paragrafõnda öngörülen geniş ana hatlar bağlamõnda, Birlikin hedeflerine ulaşmasõna katkõda
bulunmak amacõyla yürütürler. Üye Devletler ve Birlik, serbest rekabeti içeren bir açõk pazar
ilkesine göre, kaynaklarõn verimli tahsisini gözeterek ve Madde III-69da belirlenen ilkelere uygun
şekilde hareket eder.
Madde III-71
1. Üye Devletler, ekonomi politikalarõnõ bir ortak çõkar konusu olarak ele alõrlar ve bu
politikalarõ Bakanlar Konseyiyle birlikte Madde III-70in hükümlerine göre koordine ederler.
2. Bakanlar Konseyi, Komisyonun tavsiyesi üzerine, Üye Devletlerin ve Birlikin ekonomi
politikalarõnõn geniş ana hatlarõnõn taslağõnõ oluşturur ve bulgularõnõ Avrupa Konseyine sunar.
CONV 850/03 88
TR
Avrupa Konseyi, Bakanlar Konseyi raporuna dayanarak, Üye Devletlerin ve Birlikin ekonomi
politikalarõnõn geniş ana hatlarõ hakkõnda bir sonuç çõkarmak üzere tartõşõr. Bu sonuca göre,
Bakanlar Konseyi, söz konusu geniş ana hatlarõ belirleyen bir tavsiye kabul eder. Bakanlar Konseyi,
tavsiyesi konusunda Avrupa Parlamentosunu bilgilendirir.
3. Bakanlar Konseyi, ekonomi politikalarõnõn daha yakõn bir şekilde koordine edilmesini ve Üye
Devletlerin ekonomik uygulamalarõnõn birbirine yakõnlaşmasõnõn sürdürülmesini sağlamak
amacõyla, Komisyon tarafõndan sunulan rapora dayanarak, Üye Devletlerin tümündeki ve Birlik
içindeki ekonomik kalkõnmayõ ve ekonomi politikalarõnõn 2. paragrafta belirtilen geniş ana hatlarla
tutarlõlõğõnõ izler, düzenli olarak genel değerlendirmeler yürütür.
Bu çok taraflõ izlemenin amaçlarõ açõsõndan, Üye Devletler, ekonomi politikasõ alanõnda attõklarõ
önemli adõmlar hakkõnda ve gerekli gördükleri diğer konularda Komisyonu bilgilendirirler.
4. 3. paragrafta belirtilen prosedür kapsamõnda, bir Üye Ülkenin ekonomi politikasõnõn 2.
paragrafta belirtilen sürülen geniş ana hatlarla tutarlõ olmadõğõ veya ekonomik ve parasal birliğin
düzgün şekilde işleyişini tehlikeye atacak şekilde risk oluşturduğu tespit edildiğinde, Komisyon söz
konusu Üye Ülkeye uyarõda bulunabilir. Bakanlar Konseyi, Komisyonun tavsiyesi üzerine, söz
konusu Üye Ülkeye gerekli tavsiyelerde bulunabilir. Bakanlar Konseyi, Komisyonun teklifi
üzerine, tavsiyelerini kamuoyuna açma kararõ alabilir.
Bu paragraf kapsamõnda, Bakanlar Konseyi, söz konusu Üye Ülkenin oyunu göz önünde
bulundurmadan hareket edecek ve nitelikli çoğunluk, nüfuslarõnõn en az beşte üçünü temsil edecek
şekilde, diğer Üye Devletlerin oylarõnõn çoğunluğu olarak tanõmlanõr.
5. Bakanlar Konseyi Başkanõ ve Komisyon, Avrupa Parlamentosuna çok taraflõ izlemenin
sonuçlarõna ilişkin rapor verir. Bakanlar Konseyinin tavsiyelerini kamuoyuna açmasõ durumunda,
Bakanlar Konseyi Başkanõ, Avrupa Parlamentosunun yetkili komitesine davet edilebilir.
6. Avrupa yasalarõ, 3. ve 4. paragraflarda belirtilen çok taraflõ izlemenin ayrõntõlõ kurallarõnõ
belirleyebilir.
Madde III-72
1. Anayasa tarafõndan belirtilen herhangi başka bir prosedürü ihlal etmeksizin, Komisyon’un
teklifiyle Bakanlar Konseyi, özellikle bazõ ürünlerin tedarikinde ciddi güçlükler çõkmasõ halinde,
ekonomik duruma uygun tedbirleri belirleyen bir Avrupa kararõ alabilir.
2. Bir Üye Ülkenin güçlük yaşamasõ veya doğal felaketler ya da denetimi dõşõndaki olağanüstü
olaylarõn neden olduğu ciddi bir güçlük açõsõndan tehdit altõnda olmasõ durumunda, Bakanlar
Konseyi, Komisyonun teklifi üzerine belirli koşullar altõnda Birlikin söz konusu Üye Ülkeye mali
yardõmda bulunmasõ hakkõnõ tanõyan bir Avrupa kararõ kabul edebilir. Bakanlar Konseyi Başkanõ,
alõnan karar konusunda Avrupa Parlamentosunu bilgilendirir.
CONV 850/03 89
TR
Madde III-73
1. Avrupa Merkez Bankasõnõn ya da Üye Devletlerin merkez bankalarõnõn (bundan sonra ulusal
merkez bankalarõ olarak anõlacaktõr), Birlik kurumlarõ, teşkilatlarõ veya daireleri, merkezi
hükümetler, bölgesel, yerel veya diğer kamu makamlarõ, kamu hukukuyla yönetilen diğer teşkilatlar
veya Üye Devletlerin kamu girişimleri lehine, hesapta mevcut olandan daha çok para çekme olanağõ
veya herhangi başka bir türdeki kredi kolaylõğõ tanõmasõnõn yanõ sõra, Avrupa Merkez Bankasõ veya
ulusal merkez bankalarõnõn borç araçlarõnõ doğrudan söz konusu kurumlardan almasõ da yasaktõr.
2. 1. paragraf, merkez bankalarõ tarafõndan rezerv sağlanmasõ bağlamõnda, ulusal merkez
bankalarõ ve Avrupa Merkez Bankasõ tarafõndan özel kredi kurumlarõyla aynõ muameleyi görecek
olan kamu kredi kurumlarõ için geçerli değildir.
Madde III-74
1. Birlik kurumlarõ veya teşkilatlarõnõn, merkezi hükümetlerin, bölgesel, yerel veya diğer kamu
makamlarõ, kamu hukuku tarafõndan yönlendirilen diğer teşkilatlar veya daireler ya da Üye
Devletlerin kamu girişimlerinin mali kurumlara ayrõcalõklõ erişime sahip olmasõnõ sağlayan,
sağduyulu görüşleri temel almayan tüm tedbirler ya da hükümler yasaktõr.
2. Bakanlar Konseyi, Komisyonun teklifi üzerine, 1. paragrafta belirtilen yasağõn
uygulanmasõnõ tanõmlayan Avrupa tüzüğü veya kararlarõnõ kabul edebilir. Bakanlar Konseyi,
Avrupa Parlamentosuna danõştõktan sonra hareket eder.
Madde III-75
1. Birlik, belirli bir projenin ortak yürütülmesi için karşõlõklõ mali garantiler hariç, merkezi
hükümetlerin, bölgesel, yerel veya diğer kamu makamlarõnõn, kamu hukuku tarafõndan
yönlendirilen diğer teşkilatlarõn veya herhangi bir Üye Ülkenin kamu girişimlerinin taahhütlerinden
yükümlü olmaz ve bunlarõ üstlenmez. Bir Üye Ülke, belirli bir projenin ortak yürütülmesi için
karşõlõklõ mali garantiler hariç, başka bir Üye Ülkenin merkezi hükümetlerinin, bölgesel, yerel veya
diğer kamu makamlarõnõn, kamu hukuku tarafõndan yönlendirilen diğer teşkilatlarõnõn veya kamu
girişimlerinin taahhütlerinden yükümlü olmaz ve bunlarõ üstlenmez.
2. Bakanlar Konseyi, Komisyonun teklifi üzerine, Madde III-73te ve bu Maddede belirtilen
yasaklamalarõn uygulamalarõnõn tanõmlanmasõ için Avrupa tüzüğü veya kararlarõ kabul edebilir.
Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna danõştõktan sonra hareket eder.
CONV 850/03 90
TR
Madde III-76
1. Üye Devletler yüksek miktarlarda devlet bütçesi açõğõndan kaçõnõrlar.
2. Komisyon, göze batan hatalarõ belirlemek amacõyla, Üye Devletlerdeki bütçe durumunu ve
hükümetlerin borç stokunu izler. Komisyon, özellikle aşağõdaki iki ölçüte göre bütçe disiplinine
uyulup uyulmadõğõnõ inceler:
a) aşağõdaki durumlar dõşõnda, planlanan veya gerçek hükümet bütçesi açõğõnõn gayri safi yurt içi
hasõlaya oranõnõn belirli bir referans değerini aşõp aşmadõğõ:
i) oran önemli ölçüde ve sürekli olarak düşer ve referans değerine yakõn bir düzeye
ulaşõrsa;
ii) ya da faklõ şekilde, referans değerinin üzerinde kalan fazla kõsõm yalnõzca olağanüstü ve
geçiciyse ve oran referans değerine yakõn olarak kalõrsa;
b) oranõn önemli ölçüde azalmasõ ve tatmin edici bir ilerleyişle referans değere yaklaşmasõ
dõşõnda, hükümet borcunun gayri safi yurt içi hasõlaya oranõnõn bir referans değeri geçip
geçmediği.
Referans değerler, aşõrõ bütçe açõğõ prosedürü hakkõndaki Protokolde belirlenir.
3. Bir Üye Ülke bu ölçütlerden biri ya da ikisinin gerekliliklerini yerine getirmezse, Komisyon
bir rapor hazõrlar. Komisyonun raporu aynõ zamanda hükümet bütçe açõğõnõn, hükümet yatõrõm
harcamalarõnõ aşõp aşmadõğõnõ ve Üye Ülkenin orta vadeli ekonomik ve bütçesel konumu da dahil
olmak üzere, diğer ilgili etkenlerin tümünü göz önünde bulundurur.
Komisyon, aynõ zamanda ölçüt gerekliliklerinin yerine getirilmesine karşõn, bir Üye Ülkede aşõrõ
bütçe açõğõ meydana gelmesi riski olduğu görüşünü taşõdõğõnda da rapor hazõrlayabilir.
4. Ekonomik ve Mali Komite, Komisyon raporu hakkõnda görüş bildirir.
5. Komisyon, bir Üye Ülkede aşõrõ bütçe açõğõ olduğu görüşünü taşõrsa, söz konusu Üye Ülkeye
görüşünü bildirir.
6. Bakanlar Konseyi, Komisyonun teklifi üzerine, söz konusu Üye Ülkenin yapmayõ dileyeceği
tüm gözlemleri göz önünde bulundurarak ve yapõlan genel değerlendirmeden sonra, aşõrõ bütçe açõğõ
olup olmadõğõna karar verir. Bu durumda, aynõ prosedürler uyarõnca, durumu belirli bir sürede sona
erdirme düşüncesiyle, söz konusu Üye Ülkeye bildirilecek tavsiyeleri kabul eder. 8. paragrafa tabi
olarak, söz konusu tavsiyeler kamuoyuna duyurulmaz.
Bakanlar Konseyi, bu paragraf kapsamõnda, ilgili Üye Ülkenin temsilcisinin oyunu dikkate almadan
hareket eder ve nitelikli çoğunluk, nüfuslarõnõn en az beşte üçünü temsil edecek şekilde, diğer Üye
Devletlerin oylarõnõn çoğunluğu olarak tanõmlanõr.
CONV 850/03 91
TR
7. Bakanlar Konseyi, Komisyonun tavsiyesi üzerine, 8 ile 11 arasõndaki paragraflarda belirtilen
Avrupa kararlarõnõ ve tavsiyelerini kabul eder. Bakanlar Konseyi, ilgili Üye Ülke temsilcisinin
oyunu dikkate almadan hareket eder ve nitelikli çoğunluk, nüfuslarõnõn en az beşte üçünü temsil
edecek şekilde, diğer Üye Devletlerin çoğunluğu olarak tanõmlanõr.
8. Bakanlar Konseyi, belirlenen süre zarfõnda tavsiyelerine karşõlõk olarak hiçbir etkili faaliyette
bulunulmadõğõnõ tespit ederse, tavsiyelerini kamuoyuna açabilir.
9. Bir Üye Ülkenin, Bakanlar Konseyinin tavsiyelerini uygulamaya koymamakta õsrar etmesi
halinde; Bakanlar Konseyi, belirlenen süre içinde durumun giderilmesi amacõyla Bakanlar Konseyi
tarafõndan gerekli olduğu yargõsõna varõlmõş açõğõ azaltma yönündeki tedbirleri almasõ konusunda
Üye Ülkeye bildirimde bulunulmasõnõ sağlayan bir Avrupa kararõ kabul edebilir.
Böyle bir durumda Bakanlar Konseyi, ilgili Üye Ülkenin uyum sağlama çabalarõnõ incelemek
amacõyla o Üye Ülkeden belirli bir programa göre rapor vermesini talep edebilir.
10. Bir Üye Ülke, 9. paragrafa göre kabul edilen bir Avrupa kararõna uymazsa, Bakanlar Konseyi
aşağõdaki tedbirlerden birini uygulama veya duruma göre sõkõlaştõrma kararõ alabilir:
a) söz konusu Üye Ülkenin, hisse senetleri ve menkul kõymetler çõkarmadan önce Bakanlar
Konseyi tarafõndan belirlenen ek bilgileri yayõnlamasõnõn talep edilmesi;
b) Avrupa Yatõrõm Bankasõnõn söz konusu Üye Ülkeye kredi verme politikasõnõ gözden
geçirmeye davet edilmesi;
c) Bakanlar Konseyi aşõrõ bütçe açõğõ durumunun düzeldiği görüşünü taşõyana kadar, söz konusu
Üye Ülkeden, faiz getirisi olmayan uygun miktarda mevduatõ Birlike yatõrmasõnõn talep
edilmesi;
d) uygun miktarda para cezasõnõn verilmesi.
Bakanlar Konseyi Başkanõ, kabul edilen tedbirler konusunda Avrupa Parlamentosunu bilgilendirir.
11. Bakanlar Konseyi, 6. paragraf ile 8 ve 10 arasõndaki paragraflarda belirtilen tedbirlerin bir
kõsmõnõ ya da tamamõnõ, söz konusu Üye Ülkenin aşõrõ miktardaki bütçe açõğõnõn düzeltildiğini
düşündüğü durumda. Bakanlar Konseyinin daha önce tavsiyelerini kamuoyuna açmasõ halinde, 8.
paragraf kapsamõndaki karar feshedilir edilmez, söz konusu Üye Ülkede artõk aşõrõ miktarda bütçe
açõğõ olmadõğõnõ kamuya duyurur.
12. Madde III-265 ve III-266da öngörülen dava açma haklarõ, 1 ile 6 arasõndaki paragraflar veya
8. ve 9. paragraflar çerçevesinde uygulanmayabilir.
13. Bu Maddede açõklanan prosedürün uygulanmasõna ilişkin diğer hükümler, aşõrõ bütçe açõğõ
prosedürü hakkõndaki Protokolde belirtilmiştir.
CONV 850/03 92
TR
Bakanlar Konseyinin bir Avrupa kararõ, anõlan Protokolün yerini almak üzere uygun tedbirleri
belirler. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna ve Avrupa Merkez Bankasõna danõştõktan
sonra oybirliğiyle hareket eder.
Konsey, Komisyonun teklifi üzerine, bu paragrafõn diğer hükümlerine tabi olarak, adõ geçen
Protokolün uygulanmasõ için ayrõntõlõ kurallarõ ve tanõmlarõ belirleyen Avrupa tüzüğünü veya
kararlarõnõ kabul eder.
BÖLÜM 2
PARA POLİTİKASI
Madde III-77
1. Avrupa Merkez Bankalarõ Sisteminin birincil hedefi, fiyat istikrarõnõ korumaktõr. Avrupa
Merkez Bankalarõ Sistemi, bu hedefi ihlal etmeksizin, Madde I-3te belirtilen hedeflerine ulaşmaya
katkõda bulunmak amacõyla, Birlik içindeki genel ekonomi politikalarõnõ destekler. Avrupa Merkez
Bankalarõ Sistemi, serbest rekabete sahip bir açõk pazar ekonomisi ilkesine göre, kaynaklarõn
verimli tahsisini gözeterek ve Madde III-69da belirlenen ilkelere uygun olarak hareket eder.
2. Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi yoluyla gerçekleştirilecek temel görevler aşağõdakilerdir:
a) Birlikin para politikasõnõ tanõmlamak ve uygulamak;
b) Madde III-228 ile tutarlõ biçimde yabancõ para işlemlerini yürütmek;
c) Üye Devletlerin resmi yabancõ para rezervlerini bulundurmak ve yönetmek;
d) ödeme sistemlerinin sorunsuz işleyişini teşvik etmek.
3. 2. paragrafõn (c) alt paragrafõ, döviz işletme dengesinin Üye Devletlerin hükümetleri
tarafõndan tutulmasõnõ ve yönetilmesini ihlal etmez.
4. Aşağõdaki durumlarda Avrupa Merkez Bankasõna danõşõlõr:
a) kendi yetki alanõna giren ve teklif edilen herhangi bir Birlik tasarrufu hakkõnda;
b) ulusal makamlarca, kendi yetki alanõnda olan ancak Madde III-79un 6. paragrafõnda belirtilen
prosedüre göre Bakanlar Konseyi tarafõndan belirlenen sõnõrlar ve koşullar altõnda herhangi bir
kanun tasarõsõ hükmü hakkõnda.
Avrupa Merkez Bankasõ, Birlik kurumlarõna, teşkilatlarõna veya dairelerine ya da ulusal makamlara
kendi yetki alanõna giren konulardaki görüşlerini sunabilir.
CONV 850/03 93
TR
5. Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi, kredi kurumlarõnõn sağduyulu gözetimi ve mali sistemin
istikrarõna ilişkin yetkili makamlarca izlenen politikalarõn sorunsuz yürütülmesine katkõda bulunur.
6. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ Avrupa Merkez Bankasõna, sigorta kurumlar dõşõnda
kredi kurumlarõnõn ve diğer mali kurumlarõn sağduyulu gözetimine ilişkin politikalarla ilgili özel
görevler verebilir. Söz konusu Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, Avrupa Merkez Bankasõna
danõşõldõktan sonra kabul edilir.
Madde III-78
1. Avrupa Merkez Bankasõ, Birlik içinde Euro banknotlarõnõn tedavüle çõkarõlmasõna yetki
verme konusunda münhasõr hakka sahiptir. Avrupa Merkez Bankasõ ve ulusal merkez bankalarõ, söz
konusu banknotlarõ tedavüle çõkarabilir. Yalnõzca Avrupa Merkez Bankasõ ve ulusal merkez
bankalarõ tarafõndan tedavüle çõkarõlan banknotlar, Birlik içinde kanuni para statüsüne sahiptir.
2. Üye Devletler, tedavüle çõkarõlan paranõn hacmi konusunda Avrupa Merkez Bankasõ
tarafõndan onaya tabi olacak şekilde, Euro madeni paralarõnõ tedavüle çõkarabilir. Komisyon’un
teklifi üzerine Bakanlar Konseyi, dolaşõm amacõ güden tüm madeni paralarõn, Birlik içinde sorunsuz
dolaşõmlarõna izin verecek ölçüde itibari değerini ve teknik özelliklerini uyumlulaştõracak olan
tedbirleri belirleyen Avrupa tüzüğü kabul edebilir. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosu ve
Avrupa Merkez Bankasõna danõştõktan sonra hareket eder.
Madde III-79
1. Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi, Avrupa Merkez Bankasõ ile ulusal merkez bankalarõndan
oluşur.
2. Avrupa Merkez Bankasõ tüzel kişiliğe sahiptir.
3. Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi, Avrupa Merkez Bankasõnõn karar alma teşkilatlarõ, yani
Yönetim Kurulu ve İcra Kurulu tarafõndan yönlendirilir.
4. Avrupa Merkez Bankalarõ Sisteminin Tüzüğü, Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi ve Avrupa
Merkez Bankasõ Tüzüğü hakkõnda Protokolde belirlenmiştir.
5. Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi ve Avrupa Merkez Bankasõ Tüzüğünde Madde 5.1, 5.2,
5.3, 17, 18, 19.1, 22, 23, 24, 26, 32.2, 32.3, 32.4, 32.6, 33.1(a) ve 36 Avrupa yasalarõyla aşağõdaki
gibi değiştirilebilir:
a) Avrupa Merkez Bankasõna danõştõktan sonra Komisyon önerisiyle;
b) ya da Komisyona danõşõldõktan sonra Avrupa Merkez Bankasõnõn tavsiyesi üzerine.
CONV 850/03 94
TR
6. Bakanlar Konseyi, Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi ve Avrupa Merkez Bankasõ Tüzüğünde
Madde 4, 5.4, 19.2, 20, 28.1, 29.2, 30.4 ve 34.3te anõlan tedbirleri belirleyen Avrupa tüzüğünü ve
kararlarõnõ kabul eder. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna danõştõktan sonra:
a) Avrupa Merkez Bankasõna danõştõktan sonra Komisyonun teklifiyle;
b) ya da Komisyona danõşõlmasõnõn ardõndan Avrupa Merkez Bankasõnõn tavsiyesi üzerine
hareket eder.
Madde III-80
Avrupa Merkez Bankasõ, ulusal merkez bankalarõndan biri veya bunlarõn karar alma teşkilatlarõnõn
herhangi bir üyesi, Anayasa ve Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi ile Avrupa Merkez Bankasõ
Tüzüğü tarafõndan kendilerine verilen yetkileri kullanõrken ve görevlerle ödevleri yerine getirirken,
Birlik kurumlarõndan, teşkilatlarõndan veya dairelerinden, hiçbir Üye Ülkenin hükümetinden veya
herhangi başka bir teşkilattan talimat almaz veya istemez. Birlik kurumlarõ, teşkilatlarõ ve
daireleriyle Üye Devletlerin hükümetleri, bu ilkeye saygõ göstermeyi ve görevlerini yerine
getirirken Avrupa Merkez Bankasõ ile ulusal merkez bankalarõnõn karar alma teşkilatlarõnõ
etkilemeye çalõşmamayõ taahhüt ederler.
Madde III-81
Üye Devletlerin tümü, merkez bankasõ tüzüğü de dahil olmak üzere, ulusal yasalarõnõn Anayasa ve
Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi ile Avrupa Merkez Bankasõ Tüzüğü ile uyumlu olmasõnõ
sağlarlar.
Madde III-82
1. Avrupa Merkez Bankasõ, Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemine yüklenen görevleri yerine
getirmek amacõyla, Anayasaya göre ve Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi ile Avrupa Merkez
Bankasõ Tüzüğünde belirtilen koşullar altõnda aşağõdakileri kabul eder:
a) Madde III-79un 6. paragrafõnda belirtilen Avrupa tüzüğü ve kararlarõnda belirlenen
durumlarda ve Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi ve Avrupa Merkez Bankasõ Tüzüğü Madde
3.1, birinci paragraf, Madde 19.1, 22 ve 25.2de tanõmlanan görevlerin gerçekleştirilmesi için
gereken ölçüde Avrupa tüzüğü;
b) Anayasa ve Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi ve Avrupa Merkez Bankasõ Tüzüğü
kapsamõnda, Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemine verilen görevlerin yürütülmesi için gerekli
Avrupa kararlarõ;
c) tavsiyeler ve görüşler.
2. Avrupa Merkez Bankasõ, Avrupa kararlarõnõ, tavsiyelerini ve görüşlerini yayõnlama kararõ
alabilir.
CONV 850/03 95
TR
3. Bakanlar Konseyi, Madde III-79un 6. paragrafõnda belirtilen prosedür kapsamõnda Avrupa
Merkez Bankasõnõn, Avrupa tüzüğü ve kararlarõ kapsamõndaki yükümlülüklere uyulmamasõ halinde
girişimlere para cezalarõ veya süreli ceza ödemeleri verme hakkõna sahip olacağõ sõnõrlar ve
koşullarõ belirleyen Avrupa tüzüğü kabul eder.
Madde III-83
Bir Avrupa yasasõ veya çerçeve yasasõ, Avrupa Merkez Bankasõnõn yetkilerini ihlal etmeksizin,
Euronun Üye Devletlerde tek para birimi olarak kullanõlmasõ için gerekli tedbirleri belirleyebilir.
Söz konusu yasa veya çerçeve yasasõ, Avrupa Merkez Bankasõna danõştõktan sonra kabul edilir.
CONV 850/03 96
TR
BÖLÜM 3
KURUMLARLA İLGİLİ HÜKÜMLER
Madde III-84
1. Avrupa Merkez Bankasõ Yönetim Kurulu, Madde III-91’de belirtildiği şekilde istisnai bir
uygulama olmaksõzõn, Avrupa Merkez Bankasõ İcra Kurulu üyeleri ve Üye Devletlerin ulusal
merkez bankalarõnõn Yöneticilerinden oluşur.
2. (a) İcra Kurulu, Başkan, Başkan Yardõmcõsõ ve diğer dört üyeden oluşur.
(b) İcra Kurulunun Başkanõ, Başkan Yardõmcõsõ ve diğer dört üyesi, Üye Devletlerin
Devlet veya Hükümet Başkanlarõ düzeyinde, hükümetlerinin ortak mutabakatõ sonucu,
Bakanlar Konseyinin tavsiyesi üzerine, Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Merkez
Bankasõ Yönetim Kuruluna danõşõldõktan sonra, parasal konularda veya bankacõlõk
konularõnda tanõnmõş ve mesleki deneyime sahip kişiler arasõndan atanõr.
Görev süreleri sekiz yõldõr ve yenilenemez.
Yalnõzca Üye Devletlerin vatandaşlarõ İcra Kurulunun üyeleri olabilir.
Madde III-85
1. Bakanlar Konseyi Başkanõ ve bir Komisyon üyesi, oy hakkõ olmaksõzõn, Avrupa Merkez
Bankasõnõn Yönetim Kurulu toplantõlarõna katõlabilir.
Bakanlar Konseyi Başkanõ, Avrupa Merkez Bankasõ Yönetim Kuruluna müzakere önerisi verebilir.
2. Avrupa Merkez Bankalarõ Sisteminin hedefleri ve görevleriyle ilgili konular tartõşõlõrken,
Avrupa Merkez Bankasõ Başkanõ, Bakanlar Konseyi toplantõlarõna katõlmak üzere davet edilir.
3. Avrupa Merkez Bankasõ, Avrupa Parlamentosuna, Bakanlar Konseyine, Komisyona ve
Avrupa Konseyine, önceki yõl ile içinde bulunulan yõl için, Avrupa Merkez Bankalarõ Sisteminin
faaliyetleri ile para politikasõ hakkõnda yõllõk rapor hazõrlar. Avrupa Merkez Bankasõ Başkanõ, bu
raporu Bakanlar Konseyine ve Avrupa Parlamentosuna sunar; Bakanlar Konseyi ve Avrupa
Parlamentosu da bu esasa göre genel bir müzakerede bulunabilir.
Avrupa Merkez Bankasõ Başkanõ ve İcra Kurulunun diğer üyeleri, Avrupa Parlamentosunun talebi
üzerine ya da kendi inisiyatifleriyle, Avrupa Parlamentosunun yetkili komiteleri tarafõndan
dinlenebilirler.
CONV 850/03 97
TR
Madde III-86
1. Üye Devletlerin politikalarõnõn koordinasyonunun, iç pazarõn işleyişi için gerekli olan
düzeyde teşvik edilmesi amacõyla, bu vesileyle bir Ekonomik ve Mali Komite kurulmuştur.
2. Komitenin görevleri aşağõdakilerdir:
a) Bakanlar Konseyinin veya Komisyonun talebi üzerine ya da kendi inisiyatifiyle, söz konusu
kurumlara sunulmak üzere görüşler sağlamak;
b) Üye Devletlerin ve Birlikin ekonomik ve mali durumunu izlemek ve özellikle üçüncü ülkeler
ve uluslararasõ kurumlarla girişilen mali ilişkiler hakkõnda olmak üzere, bu konu hakkõnda
Bakanlar Konseyine ve Komisyona düzenli rapor vermek;
c) Madde III-247yi ihlal etmeyecek şekilde, Bakanlar Konseyinin [Madde III-48 - III-71, 2., 3.,
4. ve 6. paragraflar, Madde III-72, III-74, III-75 ve III-76, Madde III-77 6. paragraf, Madde
III-78 2. paragraf, Madde III-79 5. ve 6. paragraflar, Madde III-83, III-90, Madde III-92 2. ve
3. paragraflar, Madde III-95, Madde III-96 2. ve 3. paragraflar ve Madde III-224 ve Madde
III-228de belirtilen çalõşmalarõnõn hazõrlanmasõna katkõda bulunmak ve Bakanlar Konseyi
tarafõndan kendisine verilen diğer danõşma ve hazõrlõk görevlerini yürütmek;
d) en az yõlda bir kez, Anayasanõn ve Birlik faaliyetlerinin uygulanmasõndan dolayõ ortaya
çõktõklarõ şekilde, sermayenin hareketine ve ödemelerin serbestliğine ilişkin durumu
incelemek; söz konusu inceleme, sermaye hareketleri ve ödemelere ilişkin tüm tedbirleri
kapsar; Komite, bu incelemenin sonucu hakkõnda Komisyona ve Bakanlar Konseyine rapor
verir.
Üye Devletler, Komisyon ve Avrupa Merkez Bankasõndan her biri, ikiden fazla Komite üyesi
atayamaz.
3. Bakanlar Konseyi, Komisyonun teklifi üzerine, Ekonomik ve Mali Komitenin bileşimine
ilişkin ayrõntõlõ hükümleri belirleyen bir Avrupa kararõ kabul eder. Bakanlar Konseyi, Avrupa
Merkez Bankasõna ve Komiteye danõştõktan sonra hareket eder. Bakanlar Konseyi Başkanõ, bu
kararla ilgili olarak Avrupa Parlamentosunu bilgilendirir.
4. 2. paragraftaki görevlere ek olarak, Madde III-91de belirtildiği şekilde, istisnai uygulamaya
tabi Üye Devletler varsa ve olduğu sürece, Komite, parasal ve mali durum ile söz konusu Üye
Devletlerin genel ödeme sistemini denetler ve konu hakkõnda Bakanlar Konseyine ve Komisyona
düzenli olarak rapor verir.
Madde III-87
Madde III-71 4. paragraf, 13. paragraf hariç Madde III-76, Madde III-83, III-90 ve III-91, Madde
III-92 3. paragraf ve Madde III-228 kapsamõndaki konular hakkõnda, Bakanlar Konseyi ya da Üye
Devletlerden biri, Komisyondan uygun olduğu şekilde bir tavsiyede veya teklifte bulunmasõnõ talep
edebilir. Komisyon bu talebi inceler ve gecikmeden sonuçlarõnõ Bakanlar Konseyine verir.
CONV 850/03 98
TR
BÖLÜM 3a
EURO BÖLGESİNE DAHİL ÜYE DEVLETLERE YÖNELİK HÜKÜMLER
Madde III-88
1. Ekonomik ve parasal birliğin düzgün ve Anayasanõn ilgili hükümlerine uygun şekilde
işleyişine katkõda bulunmak amacõyla, ekonomik politikalarõ ve bütçe disiplinlerinin
koordinasyonunu güçlendirmek üzere, euro bölgesine dahil olan Üye Devletlere yönelik tedbirler
kabul edilir. Bu tedbirler:
a) bütçe disiplinin koordinasyonunu güçlendirmeyi ve denetlemeyi;
b) bunlar için ekonomik politika ilkeleri belirlenirken, Birlik’in tamamõ için kabul edilen
tedbirlerle uyumlu olmalarõnõn sağlanmasõnõ ve denetlenmelerini amaçlar.
2. Birinci paragrafta belirtilen tedbirler için, sadece euro bölgesine dahil olan Üye Devletleri
temsil eden Bakanlar Konseyi üyeleri oy verecektir. Nitelikli çoğunluk, nüfuslarõnõn en az beşte üçü
temsil edilecek şekilde euro bölgesine dahil olan Üye Devletlerin temsilcilerinin oylarõnõn
çoğunluğu olarak tanõmlanacaktõr. Oybirliği gerektiren faaliyetler için bu Bakanlar Konseyi
üyelerinin oybirliği gerekecektir.
Madde III-89
Euro bölgesine dahil olan Üye Devletlerin bakanlarõ arasõndaki toplantõlarla ilgili düzenlemeler
hükümler Euro Grup Hakkõnda Protokolde belirtilmiştir.
Madde III-90
1. Euronun uluslararasõ para sistemindeki yerini güvenceye almak amacõyla, Komisyon’un
teklifiyle Bakanlar Konseyi, Avrupa Merkez Bankasõ’na danõştõktan sonra, yetkili uluslararasõ mali
kurumlar ve konferanslarda ekonomik ve parasal birliği özellikle ilgilendiren konularda ortak
tutumlarõ belirleyen bir Avrupa kararõnõ kabul eder.
2. Birinci paragrafta anõlan tedbirler için, sadece euro bölgesine dahil olan Üye Devletleri temsil
eden Bakanlar Konseyi üyeleri oy verecektir. Nitelikli çoğunluk, nüfuslarõnõn en az beşte üçü temsil
edilecek şekilde euro bölgesine dahil olan Üye Devletlerin temsilcilerinin oylarõnõn çoğunluğu
olarak tanõmlanacaktõr. Oybirliği gerektiren faaliyetler için bu Bakanlar Konseyi üyelerinin
oybirliği gerekecektir.
3. Bakanlar Konseyi, Komisyonun teklifi üzerine, uluslararasõ mali kurumlar ve konferanslarda
birleştirilmiş bir temsili sağlamak amacõyla, uygun tedbirleri kabul edebilir. 1 ve 2. paragraflarõn
prosedürle ilgili hükümleri geçerli olacaktõr.
CONV 850/03 99
TR
BÖLÜM 4
GEÇİCİ HÜKÜMLER
Madde III-91
1. Bakanlar Konseyinin, Euronun kabul edilmesi için gereken koşullarõ yerine getirmediklerine
karar verdiği Üye Devletler, bundan sonra istisnai uygulamaya tabi Üye Devletler olarak
anõlacaktõr.
2. Anayasanõn aşağõda belirtilen hükümleri istisnai uygulamaya tabi Üye Devletlere
uygulanmayacaktõr:
a) genel olarak euro alanõnõ ilgilendiren geniş ekonomi politikasõ ana hatlarõnõn kõsõmlarõnõn
kabul edilmesi (Madde III-71in 2. paragrafõ);
b) aşõrõ bütçe açõklarõnõn giderilmesi konusunda zorlayõcõ yöntemler (Madde III-76nõn 9. ve 10.
paragraflarõ);
c) Avrupa Merkez Bankalarõ Sisteminin hedefleri ve görevleri (Madde III-77nin 1., 2., 3. ve 5.
paragraflarõ);
d) Euro emisyonu (Madde III-78);
e) Avrupa Merkez Bankasõnõn tasarruflarõ (Madde III-82);
f) Euro kullanõmõnõ yönlendiren tedbirler (Madde III-83);
g) parasal anlaşmalar ve döviz kuru politikasõ ile ilgili diğer tedbirler (Madde III-228);
h) Avrupa Merkez Bankasõ İcra Kurulu üyelerinin tayin edilmesi (Madde III-84ün 2.
paragrafõnõn (b) alt paragrafõ).
Yukarõda belirtilen maddelerde Üye Devletler bu durumda, istisnai uygulamaya tabi olmayan Üye
Devletler anlamõna gelecektir.
3. Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi ve Avrupa Merkez Bankasõ Tüzüğünün IX. Bölümü
kapsamõnda, istisnai uygulamaya tabi Üye Devletler ve bunlarõn ulusal merkez bankalarõ, Avrupa
Merkez Bankalarõ Sistemi dahilindeki haklarõn ve yükümlülüklerin dõşõnda bõrakõlacaktõr.
4. İstisnai uygulamaya tabi Üye Devletleri temsil eden Bakanlar Konseyi üyelerinin oy haklarõ,
2. paragrafta listelenen maddelerde belirtilen tedbirlerin Bakanlar Konseyi tarafõndan kabul
edilmesiyle geçici olarak askõya alõnõr. Nitelikli çoğunluk, nüfuslarõnõn en az beşte üçünü temsil
edecek şekilde, istisnai uygulamaya tabi olmayan Üye Ülke temsilcilerinin oylarõnõn çoğunluğu
olarak tanõmlanõr. Oybirliği gerektiren bir tasarruf için söz konusu Üye Devletlerin oybirliği
gereklidir.
CONV 850/03 100
TR
Madde III-92
1. Komisyon ve Avrupa Bankasõ, en az iki yõlda bir veya istisnai uygulamaya tabi bir Üye
Ülkenin talebi üzerine, istisnai uygulamaya tabi Üye Ülkenin ekonomik ve parasal birliğe ulaşma
yönündeki yükümlülüklerini yerine getirme konusunda gösterdiği ilerleme hakkõnda Bakanlar
Konseyine rapor verir. Bu raporlar, özellikle ulusal merkez bankasõnõn tüzüğü dahil olmak üzere,
söz konusu Üye Devletlerin ulusal yasalarõ ile Madde III-80 ve Madde III-81 ile Avrupa Merkez
Bankalarõ Sistemi ve Avrupa Merkez Bankasõ Tüzükleri arasõndaki uyumun incelenmesini içerir.
Raporlar, aynõ zamanda anõlan Üye Devletlerin her birinin aşağõdaki ölçütleri ne derecede yerine
getirdiklerini analiz ederek, yüksek seviyede bir sürdürülebilir yakõnlaşmaya ulaşõlõp ulaşõlmadõğõnõ
inceler:
a) yüksek düzeyde bir fiyat istikrarõna ulaşõlmasõ; bu, fiyat istikrarõ açõsõndan en iyi performansõ
gösteren en çok üç Üye Ülkenin enflasyonuna yaklaşan bir enflasyon oranõndan anlaşõlacaktõr;
b) hükümetin mali pozisyonunun sürdürülebilirliği; bu, Madde III-76nõn 6. paragrafõna göre
aşõrõ olarak belirlenen bir bütçe açõğõ bulunmayan bir bütçe pozisyonuna ulaşmakla
anlaşõlacaktõr;
c) Euro karşõsõnda değer kaybõna uğramaksõzõn, en az iki yõl süreyle kur oranõ mekanizmasõnõn
sağladõğõ normal dalgalanma sõnõrlarõna uyulmasõ;
d) istisnai uygulamaya tabi Üye Ülke tarafõndan ulaşõlan yakõnlaşmanõn sürekliliği ve uzun
vadeli faiz oranõ seviyeleriyle belirlenecek şekilde, kur oranõ mekanizmasõna katõlõmõ.
Bu paragrafta belirtilen dört ölçüt ile bu ölçütlere uyulmasõ gereken ilgili dönemler, yakõnlaşma
ölçütleri hakkõndaki Protokolde daha da geliştirilmiştir. Komisyonun ve Avrupa Merkez
Bankasõnõn raporlarõ, ayrõca pazarlarõn bütünleştirilmesinin sonuçlarõnõ, cari hesaplardaki ödeme
bakiyelerinin durumu ve gelişimi ile birim işgücü maliyetleri ve diğer fiyat endekslerinin
gelişiminin incelemesini göz önünde bulundurur.
2. Avrupa Parlamentosuna danõştõktan ve Avrupa Konseyinde tartõştõktan sonra, Bakanlar
Konseyi, Komisyonun teklifi üzerine, istisnai uygulamaya tabi Üye Devletlerden hangilerinin 1.
paragrafta belirtilen ölçütleri temel alan gerekli koşullarõ yerine getirdiğine ve söz konusu Üye
Devletlerin istisnai uygulamalarõnõn iptal edilmesini belirleyen bir Avrupa kararõnõ kabul eder.
3. 2. paragrafta belirtilen prosedür gereğince, bir istisnai uygulamanõn kaldõrõlmasõna karar
verilmesi halinde; Bakanlar Konseyi, Komisyonun teklifi üzerine, istisnai uygulamaya tabi
olmayan Üye Devletleri ve ilgili Üye Ülkeyi temsil eden üyelerin oybirliğiyle, Euronun söz konusu
Üye Ülkenin para biriminin yerini alacağõ oranõ değiştirilemez şekilde sabitler ve o Üye Ülkede
Euronun tek para birimi olarak uygulanmasõ için gerekli olan diğer tedbirleri belirler. Bakanlar
Konseyi, Avrupa Merkez Bankasõna danõştõktan sonra hareket eder.
CONV 850/03 101
TR
Madde III-93
1. İstisnai uygulamaya tabi Üye Devletler varsa ve olduğu sürece ve Madde III-79un 3.
paragrafõnõ ihlal etmeksizin, Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi ve Avrupa Merkez Bankasõ Tüzüğü
Madde 45te belirtilen Avrupa Merkez Bankasõ Genel Konseyi, Avrupa Merkez Bankasõnõn
üçüncü karar alma teşkilatõ olarak oluşturulur.
2. İstisnai uygulamaya tabi Üye Devletler varsa ve olduğu sürece, Avrupa Merkez Bankasõ bu
Üye Devletlerle ilgili olarak:
a) ulusal merkez bankalarõ arasõndaki işbirliğini güçlendirir;
b) fiyat istikrarõnõ sağlamak hedefiyle, Üye Devletlerin para politikalarõnõn koordinasyonunu
güçlendirir;
c) kur oranõ mekanizmasõnõ işleyişini izler;
d) ulusal merkez bankalarõnõn yetki alanõna giren ve mali kurumlarla piyasalarõn istikrarõnõ
etkileyen konulara ilişkin istişarelerde bulunur;
e) Avrupa Parasal İşbirliği Fonunun, daha önce Avrupa Para Enstitüsünün üstlendiği
görevlerini yürütür.
Madde III-94
İstisnai uygulamaya tabi Üye Devletlerden her biri, kendi kur oranõ politikasõnõ ortak çõkar konusu
olarak ele alõr. Bunu yaparken, kur oranõ mekanizmasõ çerçevesinde işbirliğinden edinilen deneyimi
göz önünde bulundurur.
Madde III-95
1. İstisnai uygulamaya tabi bir Üye Ülkenin, gerek ödemeler dengesindeki genel dengesizliğin,
gerekse kullanõmdaki para birimi türünün bir sonucu olarak, ödemeler dengesiyle ilgili güçlük
içinde olmasõ veya söz konusu güçlüklerin ciddi tehdidi altõnda bulunmasõ halinde ve söz konusu
güçlüklerin özellikle iç pazarõn işleyişini veya ortak ticari politikanõn gerçekleştirilmesini tehlikeye
atacak düzeyde olduğu hallerde; Komisyon, derhal söz konusu Ülkenin pozisyonunu ve Ülkenin
kendi tasarrufundaki tüm yollarõ kullanarak aldõğõ tedbirleri veya Anayasaya göre alabileceği
tedbirleri araştõrõr. Komisyon, ilgili Üye Ülkenin kabul etmesini tavsiye ettiği tedbirleri bildirir.
İstisnai uygulamaya tabi bir Üye Ülke tarafõndan alõnan tedbirlerle Komisyon tarafõndan önerilen
tedbirlerin, meydana gelen veya tehdit eden güçlüklerin üstesinden gelmek için yeterli olmadõğõnõn
ortaya çõkmasõ durumunda; Komisyon, Ekonomik ve Mali Komiteye danõştõktan sonra, Bakanlar
Konseyine ortak yardõm yapõlmasõnõ ve uygun yöntemleri tavsiye eder.
Komisyon, durum konusunda ve durumun gelişmesi hakkõnda Bakanlar Konseyini düzenli olarak
bilgilendirir.
CONV 850/03 102
TR
2. Bakanlar Konseyi, söz konusu karşõlõklõ yardõmõ yapar; aşağõdaki biçimlerde olabilecek söz
konusu yardõmõn koşullarõnõ ve ayrõntõlarõnõ belirleyen Avrupa tüzüğünü veya kararlarõnõ kabul
eder:
a) istisnai uygulamaya tabi Üye Devletlerin başvurabileceği herhangi başka bir uluslararasõ
kuruluş veya bu kuruluş çerçevesinde bir ortak yaklaşõm;
b) güçlük yaşayan istisnai uygulamaya tabi Üye Ülkenin üçüncü ülkelere karşõ niceliksel
kõsõtlamalarõ sürdürmesi veya yeniden uygulamasõ durumunda, ticareti saptõrmaktan kaçõnmak
için gereken tedbirler;
c) diğer Üye Devletler tarafõndan, aralarõndaki anlaşmalara tabi olarak sõnõrlõ krediler verilmesi.
3. Komisyon tarafõndan tavsiye edilen karşõlõklõ yardõmõn Bakanlar Konseyi tarafõndan
verilmemesi veya verilen karşõlõklõ yardõmõn ve alõnan tedbirlerin yetersiz olmasõ durumunda,
Komisyon, güçlük yaşayan istisnai uygulamaya tabi Üye Ülkeye, koşullarõnõ ve ayrõntõlarõnõ
Komisyonun belirleyeceği koruyucu tedbirler alma yetkisi tanõr.
Söz konusu yetki geri alõnabilir ve söz konusu koşullarla ayrõntõlar Bakanlar Konseyi tarafõndan
değiştirilebilir.
Madde III-96
1. Ödemeler dengesinde ani bir krizin ortaya çõktõğõ ve Madde III-95in 2. paragrafõna göre
derhal bir faaliyete geçilmediği hallerde, istisnai uygulamaya tabi Üye Ülke önlem olarak gerekli
koruyucu tedbirleri alabilir. Söz konusu tedbirler, iç pazarõn işleyişi üzerinde mümkün olan en az
karõşõklõğa neden olmalõ ve ortaya çõkmõş olan ani güçlüklerin giderilmesi bulunmasõ için
gerekenden kesinlikle daha geniş kapsamlõ olmamalõdõr.
2. Komisyon ve diğer Üye Devletler, söz konusu koruyucu tedbirler hakkõnda, tedbirlerin
yürürlüğe girmesinden daha geç olmayacak şekilde bilgilendirilir. Komisyon, Bakanlar Konseyine
Madde III-95 kapsamõnda karşõlõklõ yardõm yapõlmasõ tavsiyesinde bulunabilir.
3. Komisyon görüş bildirdikten ve Ekonomik ve Mali Komiteye danõşõldõktan sonra, Bakanlar
Konseyi, ilgili Üye Ülkenin yukarõda anõlan koruyucu tedbirleri değiştirmesi, askõya almasõ ya da
lağvetmesini belirten bir kararõ kabul edebilir.
CONV 850/03 103
TR
KISIM III
DİĞER BAZI ALANLARDAKİ POLİTİKALAR
BÖLÜM 1
İSTİHDAM
Madde III-97
Birlik ve Üye Devletler, bu Bölüm uyarõnca, istidam için koordine edilmiş bir strateji geliştirilmesi
yönünde ve özellikle vasõflõ, eğitimli ve uyum sağlayabilen bir işgücünü ve ekonomik değişikliğe
yanõt verebilen işgücü piyasalarõnõ, Madde I-3te tanõmlanan hedeflere ulaşõlmasõ düşüncesiyle
teşvik etmek amacõyla çalõşõrlar.
Madde III-98
1. Üye Devletler, istihdam politikalarõ yoluyla, Üye Devletlerin ve Birlikin ekonomi
politikalarõnõn Madde III-71in 2. paragrafõna göre kabul edilen geniş ana hatlarõ ile tutarlõ biçimde,
Madde III-97de belirtilen hedeflere ulaşõlmasõna katkõda bulunurlar.
2. Sosyal ortaklarla ilgili ulusal uygulamalar konusunda; Üye Devletler, istihdamõn teşvik
edilmesini ortak çõkar konusu olarak ele alõrlar ve Bakanlar Konseyi içinde bu konuyla ilgili
faaliyetlerini Madde III-100e uygun olarak koordine ederler.
Madde III-99
1. Birlik, Üye Devletler arasõndaki işbirliğini teşvik ederek ve gerektiğinde faaliyetlerini
tamamlayarak, yüksek düzeyde bir istihdam sağlanmasõna katkõda bulunur. Bu yapõlõrken, Üye
Devletlerin yetkilerine saygõ gösterilir.
2. Yüksek düzeyde istihdam hedefi, Birlik politikalarõ ile faaliyetlerinin oluşturulmasõ ve
gerçekleştirilmesi sõrasõnda göz önünde bulundurulur.
Madde III-100
1. Avrupa Konseyi, her yõl Birlik içindeki istihdam durumunu ele alõr ve Bakanlar Konseyiyle
Komisyon tarafõndan hazõrlanan ortak yõllõk rapora göre bu konu hakkõnda sonuçlar kabul eder.
CONV 850/03 104
TR
2. Bakanlar Konseyi, Avrupa Konseyinin sonuçlarõna dayanarak ve Komisyonun teklifi
üzerine, her yõl Üye Devletlerin kendi istihdam politikalarõnda göz önünde bulunduracaklarõ ana
hatlarõ kabul eder. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna, Bölgeler Komitesine, Ekonomik ve
Sosyal Komiteye ve İstihdam Komitesine danõştõktan sonra hareket eder.
Bu ana hatlar, Madde III-71in 2. paragrafõna göre kabul edilen geniş ana hatlarla tutarlõdõr.
3. Her Üye Ülke, 2. paragrafta belirtilen istihdam ana hatlarõnõn õşõğõnda, kendi istihdam
politikasõnõ gerçekleştirme yönünde attõğõ temel adõmlar hakkõnda Bakanlar Konseyine ve
Komisyona yõllõk rapor sunar.
4. Bakanlar Konseyi, 3. paragrafta belirtilen raporlara dayanarak ve İstihdam Komitesinin
görüşlerini aldõktan sonra, istihdam ana hatlarõ õşõğõnda, her yõl Üye Devletlerin istihdam
politikalarõnõn uygulanmasõ hakkõnda bir inceleme yürütür. Bakanlar Konseyi, Komisyonun teklifi
üzerine, Üye Devletlere vereceği tavsiyeleri kabul edebilir.
5. Bakanlar Konseyi ve Komisyon, bu incelemeye dayanarak, Avrupa Konseyine Birlik
içindeki istihdam durumu ve istihdam ana hatlarõnõn uygulanmasõ hakkõnda ortak yõllõk rapor verir.
Madde III-101
Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, Üye Devletler arasõndaki işbirliğinin teşvik edilmesi ve
istihdam alanõndaki faaliyetlerinin, bilgi ve en iyi uygulama alõşverişinin geliştirilmesi,
karşõlaştõrmalõ analiz ve tavsiye sağlanmasõnõn yanõ sõra, özellikle pilot projelere başvurarak,
girişimci yaklaşõmlarõn teşvik edilmesi ve deneyimlerin değerlendirilmesi yoluyla desteklenmesi
için hazõrlanmõş teşvik tedbirlerini saptayabilir. Söz konusu Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ,
Bölgeler Komitesine ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõştõktan sonra kabul edilir.
Bu Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasaslar, Üye Devletlerin yasalarõnõn ve tüzüğünün
uyumlulaştõrõlmasõnõ içermez.
Madde III-102
Bakanlar Konseyi, istihdam ve işgücü piyasasõ politikalarõ hakkõnda, Üye Devletler arasõndaki
koordinasyonun teşvik edilmesi için, danõşman statüsünde bir İstihdam Komitesini oluşturma
yönündeki bir Avrupa kararõnõ salt çoğunlukla kabul eder. Bakanlar Konseyi, Avrupa
Parlamentosuna danõştõktan sonra hareket eder.
Komitenin görevleri:
a) Üye Devletlerdeki ve Birlik içindeki istihdam durumunun ve istihdam politikalarõnõn
gelişimini izlemek;
CONV 850/03 105
TR
b) Madde III-247yi ihlal etmeksizin, Bakanlar Konseyi veya Komisyonun talebi üzerine ya da
kendi inisiyatifiyle, görüşler oluşturmak ve Madde III-100de belirtilen Bakanlar Konseyi
işlemlerinin hazõrlanmasõna katkõda bulunmak.
Komite, görevini yerine getirirken, sosyal ortaklara danõşõr.
Her Üye Ülke ve Komisyon, Komitenin iki üyesini tayin ederler.
CONV 850/03 106
TR
BÖLÜM 2
SOSYAL POLİTİKA
Madde III-103
18 Ekim 1961 tarihinde Torinoda imzalanan Avrupa Sosyal Haklar Antlaşmasõnda ve 1989da
imzalanan İşçilerin Temel Sosyal Haklarõna İlişkin Topluluk Antlaşmasõnda belirtilen temel sosyal
haklarõ göz önünde bulunduran Birlik ve Üye Devletler; ilerleme sürdürülürken uyumlulaşmayõ
mümkün kõlmak için istihdamõn teşvik edilmesi, gelişmiş yaşama ve çalõşma koşullarõ, uygun
sosyal koruma, sosyal ortaklar arasõndaki diyalog, sürekli yüksek istihdam ve işten çõkarmalarla
savaş görüşü doğrultusunda insan kaynaklarõnõn geliştirilmesi konularõnõ hedef alõrlar
Birlik ve Üye Devletler, bu amaçla, özellikle sözleşmeli ilişkiler alanõnda, farklõ ulusal uygulama
biçimlerini ve Birlik ekonomisinin rekabetçi yeteneğinin korunmasõ gereğini göz önünde
bulundurarak hareket ederler.
Böyle bir kalkõnmanõn, sosyal sistemlerin uyumlulaştõrõlmasõnõn lehine olacak şekilde yalnõzca iç
pazarõn işleyişinden değil, aynõ zamanda Anayasada belirtilen prosedürlerden ve yasa, tüzük veya
idari tedbirlerce belirlenen hükümlerin yakõnlaştõrõlmasõndan doğacağõna inanmaktadõrlar.
Madde III-104
1. Birlik, Madde III-103de belirtilen hedeflere ulaşma düşüncesi içinde, aşağõdaki alanlarda
Üye Devletlerin faaliyetlerini destekler ve tamamlar:
a) çalõşanlarõn sağlõğõnõn ve güvenliğinin korunmasõ için özellikle çalõşma ortamõnõn
iyileştirilmesi;
b) çalõşma koşullarõ;
c) çalõşanlarõn sosyal güvenliği ve sosyal koruma;
d) çalõşanlarõn, iş akitlerinin sona ermesi durumunda korunmasõ;
e) çalõşanlara bilgi ve danõşma sağlanmasõ;
f) 6. paragrafa tabi olacak şekilde, ortak belirleme de dahil olmak üzere, çalõşanlarõn ve
işverenlerin temsil edilmesi ve çõkarlarõnõn topluca savunulmasõ;
g) Birlik topraklarõnda yasal olarak ikamet eden üçüncü ülkelerin vatandaşlarõ için istihdam
koşullarõ;
CONV 850/03 107
TR
h) işgücü piyasasõnõn dõşõnda bõrakõlmõş kişilerin Madde III-183ü ihlal etmeyecek şekilde geri
kazandõrõlmasõ;
i) işgücü piyasasõ fõrsatlarõ ve işte karşõlaştõklarõ muamele açõsõndan kadõn-erkek eşitliği;
j) toplumsal dõşlamayla savaşma;
k) c) maddesini ihlal etmeyecek şekilde, sosyal koruma sistemlerinin çağdaşlaştõrõlmasõ.
2. Bu amaçla:
a) Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, Üye Devletlerin yasalarõnõn ve tüzüğünün
uyumlulaştõrõlmasõ dõşõnda, bilginin iyileştirilmesi, bilgi ve iyi uygulamalar alõşverişinin
geliştirilmesi, yenilikçi girişimlerin teşvik edilmesi ve deneyimlerin değerlendirilmesini hedef
alan girişimler yoluyla, Üye Devletler arasõndaki işbirliğinin teşvik edilmesini amaçlayan
tedbirler alabilir;
b) Avrupa çerçeve yasalarõ, Üye Devletlerin her birinde geçerli olan koşullar ve teknik kurallara
dikkat ederek, 1. paragrafõn (a) ile (i) arasõndaki alt paragraflarõnda belirtilen alanlarda,
aşamalõ uygulama için asgari gereklilikleri belirleyebilir. Söz konusu Avrupa çerçeve yasalarõ,
küçük ve orta ölçekli girişimlerin oluşmasõnõ ve gelişmesini durduracak bir şekilde idari, mali
ve yasal sõnõrlamalar getirmekten kaçõnõr.
Her durumda, bu Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, Bölgeler Komitesine ve Ekonomik ve
Sosyal Komiteye danõştõktan sonra kabul edilir.
3. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, 2. paragrafa istisna olarak, Avrupa Parlamentosuna,
Bölgeler Komitesine ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõştõktan sonra oybirliğiyle hareket
eden Bakanlar Konseyi tarafõndan 1. paragrafõn (c), (d), (f) ve (g) alt paragraflarõnda belirtilen
alanlarda kabul edilir.
Bakanlar Konseyi, Komisyonun teklifiyle, olağan yasal prosedürü 1. paragrafõn (d), (f) ve (g) alt
paragraflarõ için geçerli kõlacak bir Avrupa kararõnõ kabul edebilir. Bakanlar Konseyi, Avrupa
Parlamentosuna danõştõktan sonra oybirliğiyle hareket eder.
4. Bir Üye Ülke, 2. paragrafa göre kabul edilen Avrupa çerçeve yasalarõnõn gerçekleştirilmesini,
ortak talepleri üzerine, sosyal ortaklara emanet edebilir.
Bu durumda, söz konusu Üye Ülke, Avrupa çerçeve yasasõnõn değiştirilmesi gerektiği tarihten daha
geç olmamak kaydõyla, sosyal ortaklarõn anlaşma yoluyla gerekli önlemleri uygulamasõnõ sağlar ve
Üye Ülkenin, her zaman bu çerçeve yasasõnõn zorunlu kõldõğõ sonuçlarõ garanti edebilecek bir
konumda olmasõnõ sağlayacak gerekli tüm tedbirleri almasõ gerekir.
5. Bu Maddeye göre kabul edilen Avrupa yasalarõ ve çerçeve yasalarõ:
a) Üye Devletlerin kendi sosyal güvenlik sistemlerinin temel ilkelerini tanõmlama hakkõnõ
etkilemez ve söz konusu sistemin mali dengesini önemli ölçüde etkilememelidir;
CONV 850/03 108
TR
b) hiçbir Üye Ülkenin, Anayasaya uygun daha sõkõ koruyucu tedbirler sürdürmesini veya
uygulamasõnõ engellemez.
6. Bu Madde, ücret, örgütlenme hakkõ, grev hakkõ veya lokavt hakkõna uygulanmaz.
Madde III-105
1. Komisyon, sosyal ortaklarõn Birlik düzeyinde istişarede bulunmasõnõ teşvik etme görevini
üstlenir ve taraflarõn dengeli destek almasõnõ sağlayarak aralarõndaki diyaloga yardõmcõ olmak
amacõyla ilgili tüm tedbirleri kabul eder.
2. Komisyon, bu amaçla, sosyal politika alanõnda teklif vermeden önce, Birlik faaliyetinin olasõ
yönü hakkõnda sosyal ortaklara danõşõr.
3. Bu danõşmanõn ardõndan, Komisyon, Birlik faaliyetinin makul olduğu görüşünü taşõrsa,
öngörülen teklifin içeriği hakkõnda sosyal ortaklarla görüşür. Sosyal ortaklar, Komisyona bir görüş
veya uygun olduğu yerde bir tavsiye iletir.
4. Böyle bir görüşme olmasõ durumunda, sosyal ortaklar, Madde III-106da belirtilen süreci
başlatma yönündeki arzularõnõ Komisyona bildirebilirler. İlgili sosyal ortaklar ile Komisyon,
sürenin uzatõlmasõ konusunda ortak karar almadõkça, prosedürün süresi dokuz ayõ geçemez.
Madde III-106
1. Sosyal ortaklarõn istemeleri halinde, aralarõnda Birlik düzeyinde kurulan diyalog, anlaşmalar
da dahil olmak üzere, sözleşmeye dayalõ ilişkileri yönlendirebilir.
2. Birlik düzeyinde akdedilen anlaşmalar, sosyal ortaklarla Üye Devletlere özel prosedürlere ve
uygulamalara göre veya Madde III-104 kapsamõndaki konularda, imzalayan taraflarõn ortak talebi
üzerine, Bakanlar Konseyi tarafõndan Komisyonun teklifi üzerine kabul edilen Avrupa tüzüğü veya
kararlarõ ile gerçekleştirilir. Avrupa Parlamentosu bilgilendirilecektir.
Söz konusu anlaşmanõn Madde III-104ün 3. paragrafõ gereği oybirliği gerektiren alanlardan biriyle
ilgili bir ya da daha çok hüküm içermesi durumunda, Bakanlar Konseyi oybirliğiyle hareket eder.
Madde III-107
Komisyon, Madde III-103te belirtilen hedeflere ulaşma düşüncesiyle ve Anayasanõn diğer
hükümlerini ihlal etmeksizin, bu Bölüm kapsamõndaki tüm sosyal politika alanlarõnda, özellikle
aşağõdaki konularla ilgili olarak, Üye Devletler arasõndaki işbirliğini teşvik eder ve faaliyetlerinin
koordinasyonunu kolaylaştõrõr:
CONV 850/03 109
TR
a) istihdam;
b) iş yasasõ ve çalõşma koşullarõ;
c) temel ve ileri mesleki eğitim;
d) sosyal güvenlik;
e) meslek kazalarõnõn ve hastalõklarõnõn önlenmesi;
f) işyeri hijyeni;
g) örgütlenme hakkõ ve işverenlerle çalõşanlar arasõndaki toplu iş sözleşmeleri.
Komisyon, bu amaçla, ulusal düzeyde ortaya çõkan sorunlarla uluslararasõ kuruluşlarõ ilgilendiren
konularda, özellikle de ana hatlar ve göstergelerin belirlenmesini, en iyi uygulama alõşverişinin
düzenlenmesini ve düzenli izleme ve değerlendirme için gerekli öğelerin hazõrlanmasõnõ amaçlayan
inisiyatiflerle görüşler sunarak ve istişareler düzenleyerek, Üye Devletlerle yakõn temas içinde
hareket eder. Avrupa Parlamentosu sürekli olarak bilgilendirilecektir.
Komisyon, bu Maddede belirtilen görüşleri sunmadan önce, Ekonomik ve Sosyal Komiteye
danõşõr.
Madde III-108
1. Tüm Üye Devletler, erkek ve kadõn çalõşanlara eşit veya eşit değerde iş karşõlõğõnda eşit ücret
ilkesinin uygulanmasõnõ sağlar.
2. Bu Maddede geçen ücret sözcüğü, çalõşmasõ karşõlõğõnda çalõşanõn işvereninden doğrudan
ya da dolaylõ olarak aldõğõ, normal temel veya en asgari ücret ya da maaş ile diğer ücretlerin tümü
anlamõna gelir.
Cinsiyet ayrõmõ yapõlmaksõzõn eşit işe eşit ücret:
a) parça başõ fiyatlandõrõlan aynõ işler için ücretin aynõ ölçü birimine göre hesaplanmasõ;
b) zamana göre fiyatlandõrõlan işlerde, aynõ iş için aynõ ücret uygulanmasõ anlamõna gelir.
3. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, eşit işe veya eşit değerdeki işe eşit ücret ilkesi de dahil
olmak üzere, istihdam ve meslek konularõnda erkeklerle kadõnlarõn eşit fõrsatlara sahip olmalarõ ve
eşit muamele görmeleri ilkesinin uygulanmasõnõ sağlayacak tedbirleri alõr. Söz konusu yasalar veya
çerçeve yasalarõ, Ekonomik ve Soysal Komiteye danõştõktan sonra kabul edilir.
CONV 850/03 110
TR
4. Eşit muamele ilkesi, çalõşma hayatõnda erkeklerle kadõnlar arasõnda uygulamada tam eşitliğin
sağlanmasõ düşüncesiyle, hiçbir Üye Ülkeyi, yeterli ölçüde temsil edilmeyen cinsiyetin mesleki bir
faaliyette bulunmasõnõ veya mesleki kariyerlerin dezavantajlarõna karşõ korunmasõnõ veya tazmin
edilmesini kolaylaştõrmak amacõyla bazõ avantajlar sağlayan tedbirleri sürdürmekten ya da
benimsemekten alõkoymaz.
Madde III-109
Üye Devletler, ücretli izin programlarõ arasõnda mevcut eşitliği koruma yönünde çaba gösterirler.
Madde III-110
Komisyon, Birlikin demografik durumu da dahil olmak üzere, Madde III-103te belirtilen
hedeflere ulaşõlmasõ konusundaki ilerlemeler hakkõnda her yõl bir rapor hazõrlar. Komisyon, raporu
Avrupa Parlamentosuna, Bakanlar Konseyine ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye iletir.
Madde III-111
Bakanlar Konseyi, Üye Devletlerle Komisyon arasõndaki sosyal koruma politikalarõ hakkõnda
yapõlan işbirliğini teşvik etmek amacõyla, salt çoğunlukla danõşman statüsünde bir Sosyal Koruma
Komitesi kuran bir Avrupa kararõnõ kabul eder. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna
danõştõktan sonra harekete geçer.
Komitenin görevleri:
a) Üye Devletler ve Birlik içindeki sosyal durumu ve sosyal koruma politikalarõnõn gelişimini
izlemek;
b) Üye Devletler ve Komisyon arasõndaki bilgi, deneyim ve iyi uygulama alõşverişini teşvik
etmek;
c) Madde III-247yi ihlal etmeyecek şekilde, Bakanlar Konseyinin veya Komisyonun talebi
üzerine ya da kendi inisiyatifiyle, yetki alanõna giren konularda raporlar hazõrlamak, görüş
oluşturmak veya diğer işleri üstlenmektir.
Komite, görevini yerine getirirken, sosyal ortaklarla uygun temaslarda bulunur.
Üye Devletlerin her biri ve Komisyon, Komitenin iki üyesini tayin eder.
Madde III-112
Komisyon, Avrupa Parlamentosuna hazõrladõğõ yõllõk raporuna, ayrõca Birlik içindeki sosyal
gelişmelere ilişkin bir bölüm ekler.
Avrupa Parlamentosu, Komisyonu, sosyal konularõ ilgilendiren herhangi bir sorun hakkõnda rapor
hazõrlamaya davet edebilir.
CONV 850/03 111
TR
Alt bölüm 1
Avrupa Sosyal Fonu
Madde III-113
İç pazardaki çalõşanlarõn istihdam fõrsatlarõnõn iyileştirilmesi ve bu şekilde yaşam standartlarõnõn
yükseltilmesine katkõda bulunmak amacõyla, bu belgeyle bir Avrupa Sosyal Fonu kurulmuştur; söz
konusu Fon, Birlik içinde çalõşanlarõn işe alõnmasõnõ kolaylaştõrmak ve Birlik içindeki coğrafi ve
mesleki hareketliliklerini artõrmak, özellikle mesleki eğitim ve meslek içi eğitim yoluyla,
endüstriyel değişikliklere ve üretim sistemlerindeki değişimlere uyum sağlamalarõnõ kolaylaştõrmak
amacõnõ güder.
Madde III-114
Komisyon, Fonu yönetir.
Komisyona bu görevinde, Komisyon Üyelerinden birinin başkanlõk ettiği ve Üye Devletlerin,
sendikalarõn ve işveren örgütlerinin temsilcilerinden oluşan bir Komite yardõmcõ olur.
Madde III-115
Avrupa Sosyal Fonu ile ilgili uygulama tedbirleri, bir Avrupa yasalarõyla kanunlaştõrõlõr. Söz
konusu yasalar, Bölgeler Komitesi ile Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõştõktan sonra kabul
edilir.
CONV 850/03 112
TR
BÖLÜM 3
EKONOMİK, TOPLUMSAL VE BÖLGESEL UYUM
Madde III-116
Birlik genelinde uyumlu kalkõnmayõ teşvik etmek amacõyla Birlik, ekonomik, toplumsal ve bölgesel
uyumunu güçlendirme yönündeki faaliyetlerini geliştirir ve takip eder.
Birlik, özellikle çeşitli bölgelerin kalkõnma seviyeleri arasõndaki eşitsizlikleri ve kõrsal alanlar da
dahil olmak üzere, en az rağbet gören bölgeler veya adalarõn geri kalmõşlõğõnõ gidermek amacõnõ
güder.
Madde III-117
Üye Devletler, kendi ekonomi politikalarõnõ yürütürler ve buna ek olarak bu politikalarõ, Madde III-
116da belirtilen hedeflere ulaşacak şekilde koordine ederler. Birlik politikalarõnõn ve faaliyetlerinin
oluşturulmasõ ve gerçekleştirilmesi ile iç pazarõn uygulamaya konmasõ, söz konusu hedefleri göz
önünde bulundurur ve bu hedeflere ulaşõlmasõna katkõda bulunur. Birlik ayrõca, Yapõsal Fonlar
(Avrupa Tarõmsal Yönlendirme ve Garanti Fonu, Yönlendirme Birimi; Avrupa Sosyal Fonu;
Avrupa Bölgesel Kalkõnma Fonu), Avrupa Yatõrõm Bankasõ ve diğer mevcut mali araçlar yoluyla
aldõğõ tedbirlerle, söz konusu hedeflere ulaşõlmasõnõ destekler.
Komisyon, ekonomik, toplumsal ve bölgesel uyuma ulaşma yönünde gerçekleştirilen ilerlemeler ve
bu Maddede belirtilen çeşitli araçlarõn bu konuya katkõ sağlama biçimleri hakkõnda, Avrupa
Parlamentosuna, Bakanlar Konseyine, Bölgeler Komitesine ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye
her üç yõlda bir rapor verir. Gereken hallerde, bu rapora uygun teklifler eşlik eder.
Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, Birlikin diğer politikalarõ çerçevesinde kabul edilen
tedbirleri ihlal etmeyecek şekilde, Fonlar dõşõnda herhangi bir özel tedbir alabilir. Söz konusu
yasalar, Bölgeler Komitesine ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõştõktan sonra kabul edilir.
Madde III-118
Avrupa Bölgesel Kalkõnma Fonu, kalkõnmada geri kalmõş bölgelerin kalkõnmasõ ve yapõsal
ayarlamasõ ile düşüş gösteren endüstriyel bölgelerin dönüştürülmesine katõlma yoluyla, Birlik
içindeki temel bölgesel dengesizliklerin düzeltilmesine yardõmcõ olma niyetini taşõr.
CONV 850/03 113
TR
Madde III-119
Avrupa yasalarõ, Madde III-120yi ihlal etmeksizin, (Fonlarõn gruplandõrõlmasõnõ içerebilecek
şekilde) Yapõsal Fonlarõn görevlerini, öncelikli hedeflerini ve yapõsõnõ, bunlara uygulanabilecek
genel kurallarõ, Fonlarõn etkililiğinin ve birbirleri ve diğer mevcut mali araçlarla koordinasyonunun
sağlanmasõ için gerekli olan hükümleri tanõmlar.
Bir Avrupa yasasõ tarafõndan oluşturulan Uyum Fonu, nakliye altyapõsõ alanõnda çevre ve Avrupa
çapõndaki şebekeler konusundaki projelere mali katkõ sağlar.
Her durumda, söz konusu Avrupa yasalarõ, Bölgeler Komitesine ve Ekonomik ve Sosyal
Komiteye danõştõktan sonra kabul edilir. Bakanlar Konseyi, 1 Ocak 2007 tarihine kadar oybirliğiyle
hareket eder.
Madde III-120
Avrupa Bölgesel Kalkõnma Fonuna ilişkin uygulama tedbirleri, Avrupa yasalarõyla kanunlaştõrõlõr.
Söz konusu yasalar, Bölgeler Komitesine ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõştõktan sonra
kabul edilir.
Avrupa Tarõmsal Yönlendirme ve Garanti Fonu, Yönlendirme Birimi ve Avrupa Sosyal Fonuna
ilişkin olarak sõrasõyla Madde III-127 ve III-115 uygulanõr.
CONV 850/03 114
TR
BÖLÜM 4
TARIM VE BALIKÇILIK
Madde III-121
Birlik, ortak bir tarõm ve balõkçõlõk politikasõ tanõmlar ve uygular.
"Tarõm ürünleri", topraktan, hayvan yetiştiriciliğinden ve balõkçõlõktan elde edilen ürünler ve bu
ürünlerle doğrudan ilgili olan birinci aşama işlemlerden elde edilen ürünler anlamõna gelir. Ortak
tarõm politikasõndan veya tarõmdan söz edildiğinde ve tarõmsal terimi kullanõldõğõnda, bu sektörün
özel karakteristiklerine bağlõ olarak, aynõ zamanda balõkçõlõktan söz edildiği anlaşõlõr.
Madde III-122
1. İç pazar, tarõmõ ve tarõm ürünlerinin ticaretini de kapsar.
2. Aksi Madde III-123 ile Madde III-128 arasõ maddelerde belirtilen haller dõşõnda, iç pazarõn
oluşturulmasõ için belirlenen kurallar tarõm ürünlerine uygulanõr.
3. Ek Ide* listelenen ürünler, Madde III-123 ile III-128 arasõndaki maddelere tabidir.
4. Tarõm ürünleri açõsõndan, iç pazarõn işleyişine ve gelişimine, ortak bir tarõm politikasõnõn
oluşturulmasõ eşlik eder.
Madde III-123
1. Ortak tarõm politikasõnõn hedefleri:
a) teknik ilerlemenin teşvik edilmesi ile tarõm üretiminin ve özellikle emek olmak üzere, üretim
etkenlerinin en uygun düzeyde kullanõlmasõnõn sağlanmasõ yoluyla tarõmsal üretkenliğin
artõrõlmasõ;
b) böylece, özellikle tarõmla uğraşan kişilerin bireysel kazançlarõnõn artõrõlmasõ yoluyla,
çiftçilerin adil bir yaşam standardõna ulaşmasõnõn sağlanmasõ;
c) piyasalarda istikrar sağlanmasõ;
d) kaynaklarõn güvenceye alõnmasõ;
e) mallarõn tüketicilere makul fiyatlarla ulaştõrõlmasõnõn sağlanmasõdõr.
2. Ortak tarõm politikasõnõn ve bu politikanõn uygulanmasõ için özel yöntemlerin oluşturulmasõ
sõrasõnda aşağõdakiler göz önünde bulundurulur:
a) tarõmõn toplumsal yapõsõndan ve çeşitli tarõm bölgeleri arasõndaki yapõsal ve doğal
eşitsizliklerden kaynaklanan, tarõm faaliyetinin kendine özgü doğasõ;
* ABA’nõn Ek I’ine karşõlõk gelen bu ek henüz hazõrlanmamõştõr.
CONV 850/03 115
TR
b) uygun ayarlamalarõn kademeli olarak gerçekleştirilmesi gerekliliği;
c) Üye Devletlerde tarõmõn, bir bütün olarak ekonomiyle yakõn bağlantõya sahip bir sektör
oluşturduğu gerçeği.
Madde III-124
1. Madde III-123te belirtilen hedeflere ulaşõlmasõ için, ortak bir tarõm piyasalarõ örgütü kurulur.
Bu örgüt, ilgili ürüne bağlõ olarak, aşağõdaki biçimlerden birini alõr:
a) ortak rekabet kurallarõ;
b) çeşitli ulusal piyasa örgütlerinin zorunlu koordinasyonu;
c) bir Avrupa piyasasõ örgütü.
2. 1. paragrafa göre oluşturulan ortak örgüt, özellikle fiyatlarõn düzenlenmesi, çeşitli ürünlerin
üretimi ve pazarlanmasõ için sübvansiyonlar, depolama ve erteleme düzenlemeleri ile ithalat veya
ihracatõn istikrara kavuşturulmasõ için ortak mekanizmalar olmak üzere, Madde III-123te belirtilen
hedeflere ulaşõlmasõ için gereken tüm tedbirleri içerir.
Ortak örgüt, Madde III-123te belirtilen hedefleri izlemekle sõnõrlõdõr ve Birlik içindeki üreticilerle
tüketiciler arasõnda herhangi bir ayrõm yapmaz.
Tüm ortak fiyat politikalarõ, ortak ölçütlere ve aynõ hesaplama yöntemlerine dayanacaktõr.
3. 1. paragrafta anõlan ortak örgütün hedeflerine ulaşmasõnõ sağlamak amacõyla, bir ya da daha
çok tarõmsal yönlendirme ve garanti fonu oluşturulabilir.
Madde III-125
Madde III-123te belirtilen hedeflere ulaşõlmasõnõ sağlamak amacõyla, ortak tarõm politikasõ
çerçevesinde aşağõdaki gibi tedbirler alõnabilir:
a) mesleki eğitim, araştõrma ve tarõm bilgisinin yayõlmasõ alanlarõnda gösterilen çabalarõn etkili
koordinasyonu; bu, projelere veya kurumlara ortak para sağlanmasõnõ gerektirebilir;
b) bazõ ürünlerin tüketiminin teşvik edilmesi için ortak tedbirler.
CONV 850/03 116
TR
Madde III-126
1. Rekabet kurallarõyla ilgili Bölüm, tarõm ürünlerinin üretimine ve ticaretinin yapõlmasõna
Madde III-123te belirtilen amaçlarla ilgili olarak, yalnõzca Madde III-127nin 2. paragrafõna göre
Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ tarafõndan belirlendiği oranda uygulanõr.
2. Komisyonun bir teklifi üzerine Bakanlar Konseyi, aşağõdaki konularda yardõm yapõlmasõnõ
yetkilendiren bir Avrupa tüzüğü veya kararõ kabul edebilir:
a) yapõsal veya doğal koşullar tarafõndan elverişsiz duruma gelmiş olan işletmelerin korunmasõ
için;
b) ekonomik kalkõnma programlarõ çerçevesinde.
Madde III-127
1. Komisyon, ulusal örgütlerin Madde III-124ün 1. paragrafõnda yer alan ortak örgüt
biçimlerinden biriyle değiştirilmesi dahil olmak üzere, ortak tarõm politikasõnõn hazõrlanmasõ ve
uygulanmasõ ve bu Bölümde anõlan tedbirlerin uygulanmasõ için teklifler verebilir.
Bu teklifler, bu Bölümde belirtilen tarõmla ilgili konularõn karşõlõklõ bağõmlõlõğõnõ göz önünde
bulundurur.
2. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, Madde III-124ün 1. paragrafõnda yer alan ortak örgütü
ve ortak tarõm politikasõ ile ortak balõkçõlõk politikasõ hedeflerine ulaşõlmasõ için gerekli olan diğer
hükümleri belirler. Bu yasalar veya çerçeve yasalar Ekonomik ve Sosyal Komite’ye danõşõldõktan
sonra kabul edilir.
3. Komisyonun bir teklifi üzerine Bakanlar Konseyi, fiyatlarõn sabitlenmesi, vergiler, yardõmlar
ve niceliksel sõnõrlamalarla balõk avlama olanaklarõnõn sabitlenmesi ve tahsisi hakkõndaki Avrupa
tüzüğünü veya kararlarõnõ kabul eder.
4. 2. paragrafa göre, ulusal pazar örgütleri aşağõdaki hallerde, Madde III-124ün 1. paragrafõnda
yer alan ortak örgütle değiştirilebilir:
a) ortak örgüt, bu tedbire karşõ olan ve anõlan üretim için kendi örgütüne sahip olan Üye
Devletlere, söz konusu üreticilerin istihdamõ ve yaşam standartlarõ için, olasõ ayarlamalar ve
zaman içinde gerekecek uzmanlõk göz önünde bulundurularak, eşit düzeyde koruma sunar;
b) bu gibi bir örgüt, Birlik içindeki ticaret koşullarõnõn, bir ulusal pazarda mevcut olanlara benzer
olmasõnõ sağlar.
CONV 850/03 117
TR
5. İlgili işlenmiş ürünler için ortak bir örgüt varolmadan önce belirli hammaddeler için ortak bir
örgüt kurulursa, üçüncü ülkelere ihraç edilmek istenen işlenmiş ürünler için kullanõlan söz konusu
hammaddeler, Birlik dõşõndan ithal edilebilir.
Madde III-128
Bir Üye Ülkede bir ürünün, ulusal pazar örgütlerinden birine veya başka bir Üye Ülkedeki benzer
bir üretimin rekabetçi konumunu etkileyen eşit bir etkiye sahip iç kurallara tabi olduğu hallerde, o
Ülkenin ihracata telafi edici bir vergi uygulamamasõ koşuluyla, Üye Devletler tarafõndan söz
konusu örgütün veya kurallarõn mevcut olduğu Üye Ülkeden gelen bu ürünün ithalatõna Üye
Devletler tarafõndan telafi edici bir vergi uygulanõr.
Komisyon bu vergilerin miktarõnõ dengenin sağlanmasõ için gereken seviyede sabitleyen Avrupa
tüzüğü veya kararlarõ kabul eder; ayrõca, saptadõğõ diğer tedbirleri, koşullarõ ve ayrõntõlarõ da
yetkilendirebilir.
CONV 850/03 118
TR
BÖLÜM 5
ÇEVRE
Madde III-129
1. Birlikin çevre politikasõ, aşağõdaki hedeflerin gerçekleştirilmesine katkõda bulunur:
a) çevre kalitesinin muhafaza edilmesi, korunmasõ ve geliştirilmesi;
b) insan sağlõğõnõn korunmasõ;
c) doğal kaynaklardan sağgörülü ve makul biçimde faydalanõlmasõ;
d) bölgesel veya dünya çapõnda çevre sorunlarõnõn üstesinden gelebilmek için uluslararasõ
düzeyde tedbirlerin teşvik edilmesi.
2. Birlikin çevre politikasõ, Birlikin çeşitli bölgelerindeki durumlarõn farklõlõğõnõn dikkate
alarak, yüksek düzeyde bir koruma hedefler. Bu politika, ihtiyati ilkeye ve önleyici tedbirlerin
alõnmasõ, çevre hasarõnõn bir öncelik olarak kaynağõnda düzeltilmesi ve kirletici unsurun cezasõnõ
çekmesi gerektiği ilkelerine dayanõr
Bu bağlamda, çevre koruma gerekliliklerine yanõt veren uyumlulaştõrma tedbirleri, uygun olan
durumlarda, Üye Devletlerin ekonomik olmayan çevreyle ilgili nedenlerle, Birlik tarafõndan bir
denetim prosedürüne tabi olan geçici adõmlar atmalarõna izin veren bir koruma şartõ içerir.
3. Çevre politikasõnõ hazõrlarken, Birlik aşağõdakileri göz önünde bulundurur:
a) mevcut bilimsel ve teknik veriler;
b) Birlikin çeşitli bölgelerindeki çevre koşullarõ;
c) faaliyetin veya faaliyetsizliğin potansiyel faydalarõ ve maliyetleri;
d) Birlikin bir bütün olarak ekonomik ve sosyal gelişimi ve bölgelerinin dengeli gelişimi.
4. Kendi yetki alanlarõnda, Birlik ve Üye Devletler, üçüncü ülkelerle ve yetkili uluslararasõ
kuruluşlarla işbirliği yaparlar. Birlikin işbirliği düzenlemeleri, Madde III-272ye uygun olarak
görüşülecek ve akdedilecek olan, Birlik ve ilgili üçüncü ülkeler arasõndaki anlaşmalarõn konusu
olabilir.
Bir önceki alt paragraf, Üye Devletlerin uluslararasõ teşkilatlarla müzakereye oturma ve uluslararasõ
anlaşmalar akdetme yetkilerini ihlal etmez.
CONV 850/03 119
TR
Madde III-130
1. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, Madde III-129de öngörülen hedeflere ulaşmak için
gerekli faaliyetleri belirler. Bunlar, Bölgeler Komitesine ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye
danõşõldõktan sonra kabul edilir.
2. 1. paragrafa istisna olarak ve Madde III-65i ihlal etmeksizin, Bakanlar Konseyi aşağõdakileri
belirleyen Avrupa yasalarõnõ ve çerçeve yasalarõnõ oybirliğiyle kabul eder:
a) daha çok mali niteliğe sahip tedbirler;
b) aşağõdakileri etkileyen tedbirler:
i) şehir ve ülke planlamayõ;
ii) su kaynaklarõnõn niceliksel yönetimini ya da doğrudan veya dolaylõ olarak bu
kaynaklarõn kullanõlabilirliğini;
iii) çöp yönetimi haricinde, arazi kullanõmõnõ;
(c) bir Üye Ülkenin farklõ enerji kaynaklarõ arasõndan tercihini ve enerji kaynağõnõn genel
yapõsõnõ büyük ölçüde etkileyen tedbirler.
Bakanlar Konseyi, oybirliğiyle, bu paragrafõn ilk alt paragrafõnda belirtilen meselelere
uygulanabilen olağan yasama prosedürünü gerçekleştiren bir Avrupa kararõnõ oybirliğiyle alabilir.
Her durumda, Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna, Bölgeler Komitesine ve Ekonomik ve
Sosyal Komiteye danõştõktan sonra harekete geçer.
3. Ulaşõlacak öncelik hedeflerini belirleyen genel faaliyet programlarõ, Avrupa yasalarõ veya
çerçeve yasalarõyla kanunlaştõrõlõr. Bunlar, Bölgeler Komitesine ve Sosyal Komiteye danõşõldõktan
sonra kabul edilir.
Bu programlarõn uygulanmasõ için gereken tedbirler, duruma göre, 1. paragraf veya 2. paragraf
altõnda kabul edilir.
4. Birlik tarafõndan kabul edilen belli tedbirleri ihlal etmeksizin, Üye Devletler çevre politikasõnõ
finanse eder ve uygular.
5. Kirletici unsurun cezasõnõ çekmesi ilkesini ihlal etmeksizin, 1. paragrafa dayanan bir tedbir bir
Üye Ülkenin kamu yetkilileri açõsõndan oransõz maliyetler içeriyorsa, bu tedbir uygun biçimde
aşağõdakileri sağlayacaktõr:
a) geçici istisnai uygulamalar ve/veya
b) Uyum Fonundan mali destek.
CONV 850/03 120
TR
Madde III-131
Madde III-130a göre kabul edilen koruyucu tedbirler, herhangi bir Üye Ülkeyi daha sert koruyucu
hükümler sürdürmekten veya başlatmaktan alõkoymaz. Bu tür hükümler, Anayasa ile uyumlu
olmalõdõr. Bunlar, Komisyona bildirilir.
CONV 850/03 121
TR
BÖLÜM 6
TÜKETİCİNİN KORUNMASI
Madde III-132
1. Tüketicilerin çõkarlarõnõn desteklenmesi ve yüksek tüketici korumasõnõn sağlanmasõ için,
Birlik, tüketici sağlõğõnõn, güvenliğinin ve ekonomik çõkarlarõnõn korunmasõnõn yanõ sõra,
tüketicilerin bilgiye, eğitime erişmelerini ve çõkarlarõnõ korumak üzere örgütlenmelerini
desteklemeye de katkõda bulunur.
2. Birlik, aşağõdakiler yoluyla, 1. paragrafta belirtilen hedeflere ulaşmaya katkõda bulunur:
a) iç pazarõn tamamlanmasõ bağlamõnda Madde III-65e göre kabul edilen tedbirler;
b) Üye Devletlerin izledikleri politikayõ destekleyen, eksikliklerini gideren ve gözleyen tedbirler.
3. 3(b) paragrafõnda belirtilen tedbirler, Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ ile kanunlaştõrõlõr.
Bunlar, Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõşõldõktan sonra kabul edilir.
4. 4. paragrafa göre kabul edilen faaliyetler, herhangi bir Üye Ülkeyi daha ağõr koruyucu
hükümler sürdürmekten veya başlatmaktan alõkoymaz. Bu tür hükümler, Anayasa ile uyumlu
olmalõdõr. Bunlar, Komisyona bildirilir.
CONV 850/03 122
TR
BÖLÜM 7
NAKLİYAT
Madde III-133
Bu Başlõk tarafõndan yönlendirilen meselelerde, Anayasanõn hedefleri, ortak bir nakliyat politikasõ
çerçevesinde izlenir.
Madde III-134
Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, nakliyatõn farklõ özelliklerini göz önünde bulundurarak
Madde III-133ü uygular. Bunlar, Bölgeler Komitesine ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye
danõşõldõktan sonra kabul edilir.
Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, aşağõdakileri içerir:
a) bir Üye Ülkenin topraklarõna veya topraklarõndan gerçekleştirilen ya da bir veya daha çok
Üye Ülkenin topraklarõndan geçen uluslararasõ nakliyat için uygulanabilen genel kurallar;
b) yerleşik olmayan nakliyat şirketlerinin bir Üye Ülke içinde nakliyat hizmetleri sunabilme
koşullarõ;
c) nakliyat güvenliğinin artõrõlmasõ için tedbirler;
d) başka herhangi uygun bir tedbir.
Madde III-135
Madde III-134ün 1. paragrafõnda belirtilen Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ kabul edilene
kadar, Bakanlar Konseyi bir istisnai uygulamayõ kabul eden bir Avrupa kararõnõ oybirliğiyle kabul
etmedikçe, hiçbir Üye Ülke, 1 Ocak 1958 veya yeni katõlan Ülkeler için kabul edildikleri tarih
itibarõyla, o Ülkenin vatandaşlarõ olan taşõyõcõlara kõyasla, diğer Üye Devletlerin taşõyõcõlarõ
üzerinde doğrudan veya dolaylõ etkileri daha az tercih edildiği şeklinde olan çeşitli hükümlerde
bulunamaz.
Madde III-136
Yardõmlar, nakliyat koordinasyonu ihtiyaçlarõnõ karşõlarlar ve kamu hizmeti kavramõna özgü belli
yükümlülüklerden kurtulmak için tazmin etmeye karşõlõk gelirlerse, Anayasaya uygun olurlar.
CONV 850/03 123
TR
Madde III-137
Nakliyat ücretleri ve koşullarõ açõsõndan Anayasa çerçevesinde kabul edilen tüm tedbirler, nakliyat
şirketlerinin ekonomik durumlarõnõ göz önünde bulundururlar.
Madde III-138
1. Birlik içi nakliyatta, aynõ mallarõn aynõ nakliyat yollarõ üzerinden taşõnmasõ karşõlõğõnda, söz
konusu mallarõn çõktõğõ Üye Ülke veya mallarõn gideceği Üye Ülke nedeniyle nakliyat şirketleri
tarafõndan farklõ ücretler alõnmasõ ve farklõ koşullar dayatõlmasõ şeklinde bir ayrõm yasaktõr.
2. 1. paragraf, Madde III-134ün 1. paragrafõna göre diğer Avrupa yasalarõnõn veya çerçeve
yasalarõnõn kabul edilmesini hariç tutmaz.
3. Bakanlar Konseyi, Komisyonun teklifi üzerine 1. paragrafõn uygulanmasõ için Avrupa
yasalarõ veya kararlarõ kabul eder. Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõşõldõktan sonra harekete
geçer.
Konsey, özellikle kurumlarõn 1. paragrafta belirtilen kuralla uyumluluğu güvence altõna almalarõ ve
kullanõcõlarõn bundan tam anlamõyla faydalanmalarõnõ sağlamalarõ için gereken Avrupa tüzüğünü ve
kararlarõnõ kabul edebilir.
4. Komisyon, kendi inisiyatifiyle hareket ederek veya bir Üye Ülkenin başvurusu üzerine, 1.
paragrafta belirtilen ayrõm durumlarõnõ inceler ve ilgili Üye Ülke ile görüştükten sonra, 3. paragrafta
belirtilen Avrupa tüzüğü ve kararlarõ çerçevesinde gerekli Avrupa kararlarõnõ alõr.
Madde III-139
1. Birlik içinde gerçekleştirilen nakliyat işlemleriyle ilgili olarak, bir Üye Ülkenin bir veya daha
çok özel girişimin ya da sektörün çõkarõnõ gözeten destek veya koruma öğesi içeren ücretler ve
koşullar dayatmasõ, Komisyonun Avrupa kararõ ile yetkilendirilmediği sürece yasaktõr.
2. Komisyon, kendi inisiyatifiyle hareket ederek veya bir Üye Ülkenin başvurusu üzerine, bir
yandan özellikle uygun bir bölgesel ekonomi politikasõnõn gerekliliklerini, az gelişmiş bölgelerin
ihtiyaçlarõnõ ve siyasi durumlardan ciddi ölçüde etkilenen bölgelerin sorunlarõnõ, öte yandan ise bu
tür ücretlerle koşullarõn farklõ nakliyat biçimleri arasõndaki rekabet üzerinde yarattõğõ etkileri
dikkate alarak, 1. paragrafta belirtilen ücretleri ve koşullarõ inceler.
Komisyon, ilgili Üye Devletlerin tümüyle görüştükten sonra gerekli Avrupa kararlarõnõ kabul eder.
3. 1. paragrafta belirtilen yasaklama, rekabeti karşõlamak üzere sabitlenmiş tarifeler için geçerli
değildir.
CONV 850/03 124
TR
Madde III-140
Nakliyat ücretlerine ek olarak nakliyat şirketi tarafõndan sõnõr geçişiyle ilgili olarak alõnan ücretler
veya vergiler, ilgili gerçek maliyetler dikkate alõndõktan sonra makul bir düzeyin üzerine geçemez.
Üye Devletler, bu maliyetleri düşürmeye gayret ederler.
Komisyon, bu Maddenin uygulanmasõ için Üye Devletlere tavsiyede bulunabilir.
Madde III-141
Bu Bölümün hükümleri, Almanyanõn bölünmesinden etkilenen Federal Almanya Cumhuriyetinin
belli bölgelerinin ekonomisinde, bu bölünmenin neden olduğu ekonomik zararlarõ telafi etmek için
bu tedbirlere ihtiyaç duyulduğu ölçüde, Federal Almanya Cumhuriyetinde alõnan tedbirlerin
uygulanmasõna herhangi bir engel oluşturmaz.
Madde III-142
Üye Devletlerin hükümetleri tarafõndan atanmõş uzmanlardan oluşan bir Danõşma Kurulu,
Komisyon nezdinde kurulur. Komisyon, faydalõ olduğunu düşündüğü her durumda, nakliyat
meseleleriyle ilgili olarak Kurula danõşõr.
Madde III-143
1. Bu Bölüm, demiryolu, karayolu ve iç denizyolu için geçerlidir.
2. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, deniz ve hava nakliyatõ için uygun tedbirleri
belirleyebilir. Bunlar, Bölgeler Komitesine ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõşõldõktan sonra
kabul edilir.
CONV 850/03 125
TR
BÖLÜM 8
AVRUPA ÇAPINDAKİ ŞEBEKELER
Madde III-144
1. Madde III-14 ve III-116da belirtilen hedeflere ulaşmaya yardõmcõ olmak ve Birlik
vatandaşlarõnõn, ekonomik işletmecilerin ve bölgesel ve yerel komitelerin, iç sõnõrlar olmadan bir
bölgenin kurulmasõndan tam anlamõyla faydalanmalarõnõ sağlamak için, Birlik, Avrupa çapõnda
nakliyat, telekomünikasyon ve enerji altyapõlarõ alanlarõnda şebekelerin kurulmasõna ve
geliştirilmesine katkõda bulunur.
2. Açõk ve rekabete dayalõ bir pazar sistemi çerçevesinde, Birlik faaliyeti, ulusal şebekeler
arasõndaki bağlantõ ve karşõlõklõ çalõşmanõn yanõ sõra, bu şebekelere erişimi de teşvik etmeyi
hedefler. Özellikle, ada, kara ile kuşatõlmõş ve çevre bölgelerin merkezi bölgelerle bağlantõ
ihtiyacõnõ göz önünde bulundurur.
Madde III-145
1. Madde III-144te belirtilen hedeflere ulaşabilmek için, Birlik aşağõdakileri gerçekleştirir:
a) Avrupa çapõndaki şebekeler alanõnda öngörülen tedbirlerin hedeflerini, önceliklerini ve geniş
hatlarõnõ kapsayan birtakõm ana hatlar oluşturur; bu ana hatlar, ortak çõkar projelerini belirler;
b) özellikle teknik standartlaştõrma alanõnda, şebekeler arasõ karşõlõklõ çalõşmayõ sağlamak için
gerekli olabilecek tüm tedbirleri uygular;
c) özellikle fizibilite çalõşmalarõ, borç teminatlarõ veya faiz oranõ tahsisatlarõ yoluyla, a)
maddesinde anõlan ana hatlar çerçevesinde belirlenen ve Üye Devletler tarafõndan desteklenen
ortak çõkar projelerini destekleyebilir; aynõ zamanda Birlik, Uyum Fonu yoluyla, Üye
Devletlerde nakliyat altyapõsõ alanõnda gerçekleştirilen özel projelerin finansmanõna da
katkõda bulunabilir.
Birlikin faaliyetleri, projelerin ekonomik fizibilitesini dikkate alõr.
2. 1. paragrafta belirtilen ana hatlar ve diğer tedbirler, Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ ile
kanunlaştõrõlõr. Bunlar, Bölgeler Komitesine ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõşõldõktan sonra
kabul edilir.
Bir Üye Ülkenin topraklarõnõ ilgilendiren ortak çõkar ana hatlarõ ve projeleri, ilgili Üye Ülkenin
kabulünü gerektirir.
CONV 850/03 126
TR
3. Üye Devletler, Komisyonla irtibat halinde, ulusal düzeyde izledikleri ve Madde III-144te
anõlan hedeflere ulaşma açõsõndan önemli bir etkiye sahip olabilecek politikalarõ kendi aralarõnda
koordine ederler. Komisyon, Üye Ülke ile yakõn işbirliği içerisinde, bu tür bir koordinasyonu teşvik
etmek için faydalõ olabilecek her türlü girişimde bulunur.
4. Birlik, ortak çõkar projelerini teşvik etmek ve şebekelerin karşõlõklõ çalõşmasõnõ sağlamak
üzere üçüncü ülkelerle işbirliği yapabilir.
CONV 850/03 127
TR
BÖLÜM 9
ARAŞTIRMA, TEKNOLOJİK GELİŞİM VE UZAY
Madde III-146
1. Birlik, Anayasanõn diğer kõsõmlarõna dayanarak gerekli gördüğü araştõrma faaliyetlerini
teşvik etmenin yanõ sõra, Birlik endüstrisinin bilimsel ve teknolojik üslerini güçlendirmeyi ve
uluslararasõ düzeyde daha rekabetçi hale gelmek üzere bunlarõ teşvik etmeyi hedefler.
2. Bu amaçla Birlik, yüksek kaliteye sahip araştõrma ve teknolojik gelişim faaliyetlerinde, küçük
ve orta ölçekli girişimler, araştõrma merkezleri ve üniversiteler de dahil olmak üzere, Birlik
çapõndaki girişimleri teşvik eder; özellikle ulusal devlet ihalelerinin açõlmasõ, ortak standartlarõn
tanõmlanmasõ ve işbirliği karşõsõndaki yasal ve mali engellerin ortadan kaldõrõlmasõ yoluyla
araştõrmacõlarõn sõnõrlarõn ötesinde serbestçe işbirliği yapabilmelerini, girişimlerin iç pazar
potansiyelini kullanmalarõnõ sağlamayõ hedefleyerek, bunlarõn birbirleriyle işbirliği çabalarõnõ
destekler.
3. Gösteri projeleri de dahil olmak üzere, araştõrma ve teknolojik gelişim alanõnda Birlikin
Anayasa çerçevesindeki tüm faaliyetleri, bu Bölüme uygun olarak kararlaştõrõlõr ve uygulanõr.
Madde III-147
Bu hedeflere ulaşmak amacõyla, Üye Devletlerde yürütülen faaliyetleri tamamlayõcõ biçimde, Birlik
aşağõdaki faaliyetleri gerçekleştirir:
a) girişimler, araştõrma merkezleri ve üniversiteler ile birlikte ve bunlar arasõnda işbirliğini
teşvik ederek, araştõrma, teknolojik gelişim ve gösteri programlarõnõn uygulanmasõ;
b) Üçüncü ülkelerle ve uluslararasõ kuruluşlarla, Birlikin araştõrma, teknolojik gelişim ve gösteri
alanõndaki işbirliğinin teşvik edilmesi;
c) Birlikin araştõrma, teknolojik gelişim ve gösteri faaliyetlerinin sonuçlarõnõn yayõlmasõ ve
etkili kõlõnmasõ;
d) Birlik içinde araştõrmacõlarõn eğitimlerinin ve hareket kabiliyetlerinin teşvik edilmesi.
CONV 850/03 128
TR
Madde III-148
1. Birlik ve Üye Devletler, kendi araştõrma ve teknolojik gelişim faaliyetlerini, ulusal
politikalarla Birlik politikasõnõn karşõlõklõ tutarlõ olmalarõnõ sağlayacak şekilde koordine ederler.
2. Komisyon, Üye Devletlerle yakõn işbirliği içerisinde, 1. paragrafta belirtilen bu tür bir
koordinasyonu teşvik etmek için faydalõ olabilecek, özellikle de ana hatlar ve göstergelerin
belirlenmesini, en iyi uygulama alõşverişinin düzenlenmesini ve düzenli izleme ve değerlendirme
için gerekli öğelerin hazõrlanmasõnõ amaçlayan girişimler olmak üzere her türlü girişimde bulunur.
Avrupa Parlamentosu sürekli olarak bilgilendirilecektir.
Madde III-149
1. Birlikin tüm faaliyetlerini belirleyen çok yõllõk bir çerçeve programõ Avrupa yasalarõyla
kanunlaştõrõlacaktõr. Bu yasalar, Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõşõldõktan sonra kabul edilir.
Çerçeve programõ:
a) Madde III-147de belirtilen faaliyetlerle ulaşõlmasõ gereken bilimsel ve teknolojik hedefleri
oluşturur ve uygun öncelikleri kararlaştõrõr;
b) bu tür faaliyetlerin geniş hatlarõnõ belirtir;
c) Birlikin çerçeve programõna mali katõlõmõ ve belirtilen faaliyetlerin her birindeki hisseleri
için gereken maksimum toplam miktarõ ve ayrõntõlõ kurallarõ kararlaştõrõr.
2. Çerçeve programõ, değişen durumlarla birlikte uyarlanõr veya eksiklikleri tamamlanõr.
3. Çerçeve programõ, her faaliyette geliştirilen özel programlar yoluyla uygulanõr. Her özel
program, bunu uygulamak için gereken ayrõntõlõ kurallarõ tanõmlar, süresini kararlaştõrõr ve gerekli
görülen araçlarõ öngörür. Özel programlarda kararlaştõrõlmõş olan gerekli görülen miktarlarõn
toplamõ, sonuç olarak çerçeve programõ ve her bir faaliyet için kararlaştõrõlan maksimum miktarõ
geçemez.
4. Komisyonun teklifi üzerine Bakanlar Konseyi, özel programlarõ belirleyen Avrupa tüzüğü
veya kararlarõ kabul eder. Avrupa Parlamentosuna ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõştõktan
sonra harekete geçer.
Madde III-150
Çok yõllõk çerçeve programõnõn uygulanmasõ için Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ
aşağõdakileri belirler:
a) girişimlerin, araştõrma merkezlerinin ve üniversitelerin katõlma kurallarõnõ;
b) araştõrma sonuçlarõnõn yayõlmasõnõ yönlendiren kurallarõ.
Bu Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõşõldõktan sonra
kabul edilir.
CONV 850/03 129
TR
Madde III-151
Çok yõllõk çerçeve programõnõ uygularken, Avrupa yasalarõ, yalnõzca belli Üye Devletlerin
katõlõmõnõ içeren ve onlarõ Birlik tarafõndan olasõ katõlõma bağlõ olarak finanse edecek olan
tamamlayõcõ programlar belirleyebilir.
Yasalar, özellikle bilginin yayõlmasõ ve bu bilgiye diğer Üye Devletlerin erişebilmeleriyle ilgili
olarak, tamamlayõcõ programlar için uygulanabilir olan kurallarõ belirler. Bunlar, Ekonomik ve
Sosyal Komiteye danõşõldõktan sonra ve Üye Ülkenin kabulüyle kabul edilir.
Tamamlayõcõ programlarõn kabul edilmesi, ilgili Üye Devletlerin onayõnõ gerektirir.
Madde III-152
Çok yõllõk çerçeve programõnõ uygularken, Avrupa yasalarõ, ilgili Üye Devletlerle anlaşma
içerisinde, programlarõn gerçekleştirilmesi için oluşturulan yapõlara katõlõm da dahil olmak üzere,
çeşitli Üye Devletlerin üstlendikleri araştõrma ve geliştirme programlarõna katõlõmõnõ öngörebilir.
Bu yasalar, Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõşõldõktan sonra kabul edilir.
Madde III-153
Çok yõllõk çerçeve programõnõ uygularken, Birlik araştõrmada, teknolojik gelişimde ve gösteride
üçüncü ülkelerle veya uluslararasõ kuruluşlarla işbirliği yapõlmasõnõ öngörebilir.
Bu tür bir işbirliğinin ayrõntõlõ düzenlemeleri, Birlik ile söz konusu üçüncü şahõslar arasõndaki,
Madde III-227ye uygun olarak görüşülecek ve akdedilecek olan anlaşmalarõn konusunu
oluşturabilir.
Madde III-154
Bakanlar Konseyi, Komisyonun teklifi üzerine ortak girişimler ya da Birlikin araştõrma, teknolojik
gelişim ve gösteri programlarõnõn verimli bir şekilde yürütülmesi için gereken başka herhangi bir
yapõ kurmak üzere, Avrupa tüzüğü ve kararlarõ kabul edebilir. Bakanlar Konseyi, Avrupa
Parlamentosuna ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõşõldõktan sonra harekete geçer.
Madde III-155
1. Bilimsel ve teknolojik ilerlemeyi, sõnai rekabeti ve politikalarõnõn uygulanmasõnõ teşvik etmek
için, Birlik bir Avrupa uzay politikasõ tasarlar. Bu amaçla, Birlik, ortak girişimleri teşvik edebilir,
araştõrmayõ ve teknolojik gelişimi destekleyebilir ve uzayõn keşfedilmesi ve kullanõlmasõ için
gerekli çabalarõ koordine eder.
CONV 850/03 130
TR
2. 1. paragrafta belirtilen hedeflere ulaşma konusuna katkõda bulunmak için, Avrupa yasalarõ
veya çerçeve yasalarõ, ileride Avrupa uzay programõ biçimini alabilecek olan gerekli tedbirleri
belirler.
Madde III-156
Her yõlõn başõnda, Komisyon Avrupa Parlamentosuna ve Bakanlar Konseyine bir rapor gönderir.
Rapor, araştõrma ve teknolojik gelişim faaliyetleri ile önceki yõlda sonuçlarõn yayõlmasõ ve mevcut
yõlõn çalõşma programõ hakkõnda bilgiler içerir.
CONV 850/03 131
TR
BÖLÜM 10
ENERJİ
Madde III-157
1. Bir iç pazar kurulmasõ çerçevesinde ve çevrenin korunmasõ ve iyileştirilmesi gereğini göz
önüne alarak, Birlikin enerji politikasõ aşağõdakileri hedefler:
a) enerji pazarõnõn işleyişinin sağlanmasõnõ,
b) Birlik içinde enerji kaynağõnõn güvenliğinin sağlanmasõnõ ve
c) enerji verimliliği ve tasarrufu ile yeni ve yenilenebilir enerji biçimleri geliştirilmesinin teşvik
edilmesini.
2. 1. paragraftaki hedeflere ulaşabilmek için gerekli olan tedbirler, Avrupa yasalarõ veya çerçeve
yasalarõyla kanunlaştõrõlõr. Bu yasalar, Bölgeler Komitesine ve Ekonomik ve Sosyal Komiteye
danõşõldõktan sonra kabul edilir.
Madde III-130un (2)(c) alt paragrafõna halel gelmeden, yasalar veya çerçeve yasalarõ, bir Üye
Ülkenin farklõ enerji kaynaklarõ arasõndaki tercihini ve enerji kaynağõnõn genel yapõsõnõ etkilemez.
CONV 850/03 132
TR
KISIM IV
ÖZGÜRLÜK, GÜVENLİK VE ADALET ALANI
BÖLÜM 1
GENEL HÜKÜMLER
Madde III-158
1. Birlik, Üye Devletlerin farklõ hukuksal geleneklerini ve sistemlerini göz önünde
bulundurarak, temel haklara saygõ duyan bir özgürlük, güvenlik ve adalet alanõ oluşturur.
2. Kişiler için iç sõnõr denetimlerinin kaldõrõlmasõnõ sağlar ve sõğõnma, göç ve dõş sõnõr
denetimleri konusunda, Üye Devletler arasõndaki dayanõşmayõ esas alan, üçüncü ülkelerin
vatandaşlarõna karşõ adil bir ortak politika geliştirir. Bu kõsmõn amaçlarõ için vatansõz kişiler, üçüncü
ülke vatandaşõ olarak ele alõnacaktõr.
3. Birlik, suç, õrkçõlõk ve yabancõ düşmanlõğõnõn önlenmesi ve bu konularda savaş verilmesi ve
polis, adli merciler ve diğer yetkili merciler arasõnda koordinasyon ve işbirliği sağlanmasõ
yönündeki tedbirlerin yanõ sõra, cezai konularda yargõlarõn karşõlõklõ tanõnmasõ ve gerekirse ceza
yasalarõnõn yakõnlaştõrõlmasõ yoluyla, yüksek düzeyli bir güvenlik sağlama yönünde gayret gösterir.
4. Birlik, özellikle medeni konularda adli ve diğer kararlarõn karşõlõklõ tanõnmasõ ilkesi yoluyla,
adalete erişimi kolaylaştõrõr.
Madde III-159
Avrupa Konseyi, özgürlük, güvenlik ve adalet alanõ dahilinde kanuni ve işletimsel planlamanõn
stratejik ana hatlarõnõ tanõmlar.
Madde III-160
1. Üye Devletlerin ulusal Parlamentolarõ, bu Kõsõmda Bölüm 4 ve 5 kapsamõnda verilen yasama
önerisi ve girişimlerinin, ikincillik ve oransallõk ilkelerinin uygulanmasõ hakkõndaki Protokoldeki
düzenlemelere göre, ikincillik ilkesine uygun olmasõnõ sağlar.
Üye Devletlerin ulusal Parlamentolarõ, Madde III-161in kapsamõna giren değerlendirme
mekanizmalarõna ve Madde III-174 ile III-177 uyarõnca Europol’ün siyasi izlenmesine ve
Eurojustõn değerlendirilmesine katõlabilirler.
CONV 850/03 133
TR
Madde III-161
Bakanlar Konseyi, Komisyonun bir teklifi üzerine ve III-265 ile III-267 arasõndaki Maddeleri ihlal
etmeksizin, Üye Devletlerin Komisyonla işbirliği içinde, özellikle karşõlõklõ tanõma ilkesinin tam
olarak uygulanmasõnõ kolaylaştõrmak amacõyla, bu Kõsõmda anõlan Birlik politikalarõnõn Üye
Devletlerin makamlarõnca uygulanmasõnõn nesnel ve tarafsõz biçimde değerlendirilmesini yürüttüğü,
düzenlemeleri belirleyen Avrupa tüzüğünü veya kararlarõnõ kabul eder. Avrupa Parlamentosu ve
Üye Devletlerin ulusal parlamentolarõ, bu değerlendirmenin içeriği ve sonuçlarõ konusunda
bilgilendirilirler.
Madde III-162
İç güvenlik konusunda girişilen operasyonel işbirliğinin Birlik içinde teşvik edilmesi ve
güçlendirilmesini sağlamak için Bakanlar Konseyi bünyesinde bir daimi komite kurulur. Bu daimi
komite, Madde III-247yi ihlal etmeksizin, Üye Devletlerin yetkili makamlarõnõn faaliyetlerinin
koordinasyonunu kolaylaştõrõr. İlgili Birlik teşkilatlarõnõn ve dairelerinin temsilcileri, bu komitenin
çalõşmalarõnda yer alabilirler. Avrupa Parlamentosu ve Üye Devletlerin ulusal parlamentolarõ
çalõşmalar hakkõnda bilgilendirilir.
Madde III-163
Bu Kõsõm, yasa ve düzenin sürdürülmesi ve iç güvenliğin korunmasõ konusunda Üye Devletlere
yüklenmiş sorumluluklarõn uygulanmasõnõ etkilemez.
Madde III-164
Bakanlar Konseyi, bu Kõsõmda ele alõnan alanlarda Üye Devletlerin ilgili birimlerinin yanõ sõra, bu
birimlerle Komisyon arasõndaki idari işbirliği sağlamak amacõyla, Avrupa tüzüğünü kabul eder.
Konsey, Komisyonun bir teklifi üzerine, Madde III-165i ihlal etmeksizin ve Avrupa
Parlamentosuna danõşõldõktan sonra hareket eder.
Madde III-165
Bu Kõsõmda Bölüm 4 ve 5te belirtilen tasarruflar:
a) Komisyonun bir teklifi üzerine veya
b) Üye Devletlerin dörtte birinin inisiyatifiyle kabul edilir.
CONV 850/03 134
TR
BÖLÜM 2
SINIR DENETİMLERİ, SIĞINMA VE GÖÇ
HAKKINDAKİ POLİTİKALAR
Madde III-166
1. Birlik, aşağõdakileri gerçekleştirme düşüncesiyle, bir politika geliştirir:
a) milliyetleri ne olursa olsun, iç sõnõrlarõ geçen kişilere denetim uygulanmamasõ;
b) dõş sõnõr geçişlerinde kişiler üzerinde kontrol yapõlmasõ ve bu geçişlerin izlenmesi;
c) dõş sõnõrlar için bütünleştirilmiş bir yönetim sisteminin kademeli olarak uygulanmasõ.
2. Bu amaçla, Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ aşağõdakilerle ilgili tedbirleri alõr:
a) vizeler ve diğer kõsa süreli oturma izinleri hakkõnda ortak politika;
b) dõş sõnõrlarõ geçen kişilerin tabi olacağõ denetimler;
c) üçüncü ülkelerin vatandaşlarõnõn Birlik içinde kõsa bir süre seyahat etme özgürlüğüne sahip
olacağõ koşullar;
d) dõş sõnõrlar için bütünleştirilmiş bir yönetim sisteminin kademeli olarak oluşturulmasõ için
gereken tüm tedbirler;
e) milliyetleri ne olursa olsun, iç sõnõrlarõ geçen kişilere denetim uygulanmamasõ.
3. Bu Madde, uluslararasõ yasa gereğince Üye Devletlerin sõnõrlarõnõn coğrafi hudutlarõna ilişkin
yetkilerini etkilemez.
Madde III-167
1. Birlik, uluslararasõ koruma gerektiren herhangi bir üçüncü ülke vatandaşõna uygun statü
sunma ve geri göndermeme ilkesine uyulmasõnõ sağlama düşüncesiyle, sõğõnma ve geçici koruma
hakkõnda ortak bir politika geliştirir. Bu politika, 28 Temmuz 1951 tarihli Cenevre Sözleşmesi ve
31 Ocak 1967 tarihli mültecilerin statüsüne ilişkin Protokol ile diğer ilgili antlaşmalara uygun
olacaktõr.
CONV 850/03 135
TR
2. Bu amaçla, Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, aşağõdakileri kapsayan ortak bir Avrupa
sõğõnma sistemi için gereken tedbirleri belirler:
a) üçüncü ülkelerin vatandaşlarõ için tüm Birlikte geçerli, birörnek sõğõnma statüsü;
b) Avrupaya sõğõnmadan uluslararasõ korunma ihtiyacõnda olan üçüncü ülkelerin vatandaşlarõ
için birörnek yardõmcõ koruma statüsü;
c) kitlesel iç akõş durumunda yerleri değiştirilen kişiler için ortak geçici koruma sistemi;
d) birörnek sõğõnma veya yardõmcõ koruma statüsünün verilmesi ve iptal edilmesi için ortak
prosedürler;
e) hangi Üye Ülkenin sõğõnma veya yardõmcõ koruma başvurularõnõ ele almakla sorumlu
olduğunun belirlenmesi için ölçütler ve mekanizmalar;
f) sõğõnma veya yardõmcõ koruma için başvuran kişilerin kabul edilmesi koşullarõna ilişkin
standartlar;
g) sõğõnma veya yardõmcõ ya da geçici koruma için başvuran kişilerin iç akõşõnõn yönetilmesi
amacõyla, üçüncü ülkelerle ortaklõk ve işbirliğinde bulunulmasõ.
3. Bir ya da daha çok Üye Ülkenin, üçüncü ülkelerin vatandaşlarõnõn ani iç akõşõyla nitelenen bir
acil durumla karşõ karşõya kalmasõ durumunda, Bakanlar Konseyi, Komisyonun bir teklifi üzerine,
ilgili Üye Ülkenin/Ülkelerin yararõna geçici önlemleri içeren Avrupa tüzüğünü veya kararlarõnõ
kabul edebilir. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna danõştõktan sonra hareket eder.
Madde III-168
1. Birlik, göç akõşlarõnõn her aşamada etkili yönetilmesini, yasal olarak Üye Devletlerde ikamet
eden üçüncü ülke vatandaşlarõna adil muamelede bulunulmasõnõ ve yasadõşõ göç ile insan ticaretine
karşõ savaşõlmasõ için alõnan tedbirlerin artõrõlmasõnõ sağlama hedefini güden ortak bir göç politikasõ
geliştirir.
2. Bu amaçla, Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ aşağõdaki alanlarda alõnacak tedbirleri
oluşturur:
a) giriş ve ikamet koşullarõ ile aile birleşmesi amacõyla olanlar dahil olmak üzere, uzun süreli
vizeler ve oturma izinlerinin Üye Devletler tarafõndan verilmesi konusundaki standartlar;
b) diğer Üye Devletlerde ikamet özgürlüğü ile dolaşõm özgürlüğünü yönlendiren koşullar dahil
olmak üzere, bir Üye Ülkede yasal olarak ikamet eden üçüncü ülke vatandaşlarõnõn haklarõnõn
tanõmlanmasõ;
CONV 850/03 136
TR
c) izinsiz ikamet eden kişilerin ihraç veya iade edilmesi dahil olmak üzere, yasadõşõ göç ve
izinsiz ikamet;
d) özellikle de kadõn ve çocuklar olmak üzere insan ticaretine karşõ savaş.
3. Birlik, Madde III-227’ye uygun olarak, izinsiz ikamet eden üçüncü ülke vatandaşlarõnõn kendi
menşei ülkelerine veya geldikleri yerlere yeniden kabul edilmeleri için üçüncü ülkelerle yeniden
kabul anlaşmalarõ akdedebilir.
4. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, Üye Devletlerin yasalarõnõn ve tüzüğünün herhangi bir
şekilde uyumlulaştõrõlmasõ dõşõnda, yasal olarak kendi topraklarõnda ikamet eden üçüncü ülke
vatandaşlarõnõn topluma kazandõrõlmasõnõ teşvik etmek düşüncesiyle, Üye Devletlerin faaliyetleri
için teşvikler ve destek sağlayacak tedbirler alabilir.
5. Bu Madde, Üye Devletler’in üçüncü ülkelerden maaşlõ veya serbest iş aramak üzere ülkelerine
kabul edilecek üçüncü ülke vatandaşlarõnõn sayõsõnõ belirleme hakkõnõ etkilemez.
Madde III-169
Birlikin bu Bölümde belirtilen koyulan politikalarõ ve bu politikalarõn uygulanmasõ, Üye Devletler
arasõndaki mali sonuçlarõ da dahil olmak üzere, ikincillik ve sorumluluğun adil paylaşõmõ ilkesine
göre yönlendirilir. Gerekli olduğu hallerde, bu Bölüme göre kabul edilen Birlik faaliyetleri, bu
ilkeyi uygulamak için uygun hükümleri içerir.
CONV 850/03 137
TR
BÖLÜM 3
MEDENİ KONULARDA ADLİ İŞBİRLİĞİ
Madde III-170
1. Birlik, adli olmayan davalarda yargõlarõn ve kararlarõn karşõlõklõ tanõnmasõ ilkesine dayanarak,
sõnõr ötesi sonuçlara sahip olan medeni konularda adli işbirliği geliştirir. Söz konusu işbirliği, Üye
Devletlerin yasalarõnõn ve tüzüğünün yakõnlaştõrõlmasõ yönünde tedbirlerin kabul edilmesini
içerebilir.
2. Bu amaçla, yasalar veya çerçeve yasalarõ diğerlerinin yanõ sõra aşağõdakileri sağlama
yönündeki tedbirleri belirler:
a) adli olmayan davalarda yargõlarõn ve kararlarõn Üye Devletler tarafõndan karşõlõklõ tanõnmasõ
ve uygulanmasõ;
b) adli ve gayrõ adli belgelerin sõnõr ötesi kullanõmõ;
c) Üye Devletlerde yasa ve yargõlama yetkisi uyuşmazlõklarõna ilişkin olarak uygulanan
kurallarõn uyumluluğu;
d) kanõt toplanmasõ konusunda işbirliği;
e) adalete yüksek düzeyli erişim;
f) gerektiğinde Üye Devletlerde uygulanan sivil prosedür hakkõndaki kurallarõn uyumluluğunun
teşvik edilmesi yoluyla sivil işlemlerin düzgün şekilde yürümesi;
g) anlaşmazlõklarõn giderilmesi konusunda farklõ yöntemlerin geliştirilmesi;
h) mahkeme personeli ve adli personelin eğitimi için destek.
3. 2. paragrafa rağmen, sõnõr ötesi sonuçlara sahip aile hukukuna ilişkin tedbirler, Bakanlar
Konseyi’nin bir Avrupa yasasõ veya çerçeve yasasõ tarafõndan belirlenir. Bakanlar Konseyi, Avrupa
Parlamentosuna danõştõktan sonra oybirliğiyle hareket eder.
Bakanlar Konseyi, Komisyonun bir teklifi üzerine, olağan hukuki usule göre kabul edilen
tasarruflarõn konusu olabilecek, sõnõr ötesi sonuçlara sahip aile hukuku konularõnõ belirleyen bir
Avrupa kararõnõ kabul edebilir. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna danõştõktan sonra
oybirliğiyle hareket eder.
CONV 850/03 138
TR
BÖLÜM 4
CEZAİ KONULARDA ADLİ İŞBİRLİĞİ
Madde III-171
1. Birlik içinde cezai konularda adli işbirliği, yargõlarõn ve adli kararlarõn karşõlõklõ tanõnmasõ
ilkesine dayanõr ve 2. paragraf ile Madde III-172de anõlan alanlarda Üye Devletlerin yasalarõnõn ve
tüzüğünün yakõnlaştõrõlmasõnõ içerir.
Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, aşağõdakiler için gereken tedbirleri belirler:
a) tüm yargõ ve adli karar biçimlerinin Birlik içinde tanõnmasõ sağlayan kurallarõn ve
prosedürlerin oluşturulmasõ;
b) Üye Devletler arasõndaki yargõlama yetkisi uyuşmazlõklarõnõn önlenmesi ve giderilmesi;
c) mahkeme personeli ile adli personelin eğitiminin teşvik edilmesi;
d) adli mercilerle Üye Devletlerin diğer eşdeğer makamlarõ arasõnda, cezai konulardaki işlemler
ve kararlarõn uygulanmasõna ilişkin işbirliğinin kolaylaştõrõlmasõ.
2. Yargõlarõn ve adli kararlarõn karşõlõklõ tanõnmasõnõn ve sõnõr ötesi bir boyuta sahip cezai
konularda polis ve adli işbirliğinin kolaylaştõrõlmasõ için, Avrupa çerçeve yasalarõ aşağõdakilere
ilişkin asgari kurallarõ belirler:
a) Üye Devletler arasõnda kanõtlarõn karşõlõklõ kabul edilebilirliği;
b) bireylerin cezai prosedürdeki haklarõ;
c) suç kurbanlarõnõn haklarõ;
d) Bakanlar Konseyinin önceden bir Avrupa kararõyla belirlediği diğer tüm özel cezai prosedür
konularõ. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosunun rõzasõnõ aldõktan sonra oybirliğiyle
hareket eder.
Söz konusu asgari kurallarõn kabul edilmesi, Üye Devletlerin cezai prosedürde bireylerin haklarõnõn
daha yüksek düzeyde korumayõ sürdürmelerini ve böyle bir koruma uygulamalarõnõ engellemez.
Madde III-172
1. Avrupa çerçeve yasalarõ, söz konusu suçlarõn doğasõndan veya etkilerinden ya da ortak bir
temelde bunlarla savaşõlmasõ özel ihtiyacõndan kaynaklanan sõnõr ötesi boyutlarõ olan özellikle ciddi
suç alanlarõnda cezai suçlarõn ve yaptõrõmlarõn tanõmõna ilişkin asgari kurallarõ belirleyebilir.
CONV 850/03 139
TR
Bu suç alanlarõ aşağõdakilerdir: terörizm, insan ticareti ve kadõnlarla çocuklarõn cinsel istismarõ,
yasadõşõ uyuşturucu ticareti, yasadõşõ silah ticareti, para aklama, yolsuzluk, ödeme araçlarõ
kalpazanlõğõ, bilgisayar suçlarõ ve örgütlü suçlar.
Bakanlar Konseyi, suç konusundaki gelişmelere dayanarak, bu paragrafta belirtilen ölçütlere uyan
başka suç alanlarõnõ saptayan bir Avrupa kararõ kabul edebilir. Bakanlar Konseyi, Avrupa
Parlamentosunun rõzasõnõ aldõktan sonra oybirliğiyle hareket eder.
2. Tedbirlerin uyumlulaştõrõlmasõna tabi bir alanda bir Birlik politikasõnõn etkili biçimde
uygulanmasõnõ sağlamak amacõyla, ceza yasalarõnõn yakõnlaştõrõlmasõnõn gerekli olduğunun ortaya
çõkmasõ halinde, Avrupa çerçeve yasalarõ, ilgili alanda cezai suçlarõn ve yaptõrõmlarõn tanõmõna
ilişkin asgari kurallarõ belirler.
Madde III-165i ihlal etmeyecek şekilde, söz konusu çerçeve yasalarõ, önceki alt paragrafta anõlan
tedbirlerin uyumlulaştõrõlmasõnõn kabul edilmesinde izlenen prosedürün aynõsõyla kabul edilir.
Madde III-173
Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, Üye Devletlerin suçlarõn önlenmesi alanõndaki faaliyetlerini
teşvik etmek ve desteklemek amacõyla tedbirler oluşturabilir. Söz konusu tedbirler, Üye Devletlerin
yasal ve tüzüğe ilişkin hükümlerinin yakõnlaştõrõlmasõnõ içermez.
Madde III-174
1. Eurojust’õn özel görevi, Üye Devletlerin makamlarõ ve Europol tarafõndan yürütülen
operasyonlara ve sağlanan bilgilere dayanarak, iki ya da daha çok Üye Ülkeyi etkileyen veya ortak
tabanlõ bir takibat gerektiren ciddi suçlar hakkõnda ulusal cezai takibat makamlarõ arasõndaki
koordinasyonu ve işbirliğini desteklemek ve güçlendirmektir.
2. Avrupa yasalarõ Eurojustõn yapõsõnõ, çalõşmalarõnõ, faaliyetlerinin ve görevlerinin kapsamõnõ
saptar. Bu görevler aşağõdakileri içerebilir:
a) özellikle Birlikin mali çõkarlarõna karşõ işlenen suçlarla ilgili olarak, yetkili ulusal
makamlarca yürütülen cezai takibatlarõ başlatmak ve koordine etmek;
b) yargõlama yetkisi uyuşmazlõklarõnõn giderilmesi ve Avrupa Adli Şebekesi ile işbirliği yoluyla,
adli işbirliğini güçlendirmek.
Avrupa yasalarõ aynõ zamanda, Avrupa Parlamentosunun ve Üye Devletlerin ulusal
Parlamentolarõnõn, Eurojustõn faaliyetlerinin değerlendirilmesinde yer almasõ yönündeki
düzenlemeleri belirler.
3. Bu Maddede anõlan takibatlarda ve Madde III-175i ihlal etmeksizin, adli prosedürün resmi
tasarruflarõ yetkili ulusal memurlarca yürütülür.
CONV 850/03 140
TR
Madde III-175
1. Bakanlar Konseyinin bir Avrupa yasasõ, sõnõr ötesi boyuta sahip ciddi suçlarõn yanõ sõra,
Birlikin çõkarlarõnõ etkileyen suçlarla savaşõlmasõ amacõyla, Eurojusttan bir Avrupa Savcõlõğõ
kurar. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosunun rõzasõnõ aldõktan sonra oybirliğiyle hareket
eder.
2. Avrupa Savcõlõğõ, uygun olan hallerde Eurojust ile bağlantõlõ olarak, 1. paragrafta belirtilen
Avrupa yasasõ tarafõndan belirlendiği şekilde, birden çok Üye Ülkeyi etkileyen ciddi suçlarla
Birlikin mali çõkarlarõna karşõ işlenen suçlarõ işleyenlerin ve suç ortaklarõnõn soruşturulmasõ,
kovuşturulmasõ ve adalet önüne çõkarõlmasõndan sorumludur. Avrupa Savcõlõğõ, söz konusu suçlarla
ilgili olarak savcõlõk görevlerini Üye Devletlerin yetkili mahkemelerinde yerine getirir.
3. 1. paragrafta belirtilen Avrupa yasasõ, Avrupa Savcõlõğõna uygulanan genel kurallarõ,
görevlerini yerine getirmesini yönlendiren koşullarõ, faaliyetlerine uygulanan prosedür kurallarõyla
kanõtlarõn kabul edilebilirliğini yönlendiren kurallarõ ve görevlerini yerine getirirken kendisi
tarafõndan alõnan prosedüre ilişkin tedbirlerin adli gözden geçirilmesi konusunda uygulanan
kurallarõ belirler.
CONV 850/03 141
TR
BÖLÜM 5
POLİS İŞBİRLİĞİ
Madde III-176
1. Birlik; suçlarõn önlenmesi, saptanmasõ ve soruşturulmasõ konularõnda, polis, gümrük ve diğer
uzmanlaşmõş yasa uygulama birimleri dahil olmak üzere, tüm Üye Devletlerin yetkili mercilerinin
dahil olduğu bir polis işbirliği oluşturur.
2. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ bu amaçla, aşağõdaki konularda tedbirler alabilir:
a) ilgili bilgilerin toplanmasõ, saklanmasõ, işlenmesi, çözümlenmesi ve alõşverişi;
b) personel eğitimi ve personel değişimi işbirliği konusunda, donanõm konusunda ve suç tespiti
hakkõndaki araştõrmalar konusunda desteği;
c) örgütlü suçlarõn ciddi biçimlerinin saptanmasõyla ilgili ortak soruşturma teknikleri.
3. Bakanlar Konseyinin bir Avrupa yasasõ veya çerçeve yasasõ, bu Maddede anõlan makamlar
arasõnda eylemsel işbirliğine ilişkin tedbirler alabilir. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna
danõştõktan sonra oybirliğiyle hareket eder.
Madde III-177
1. Europol’ün özel görevi, Üye Devletlerin polis makamlarõ ve diğer yasa uygulama birimlerinin
faaliyetlerini ve bunlarõn, iki ya da daha çok Üye Ülkeyi etkileyen ciddi suçlar, terörizm ve Birlik
politikasõ kapsamõndaki bir ortak çõkarõ etkileyen suç biçimlerinin önlenmesi ve bu suçlarla
savaşõlmasõ konusundaki işbirliğinin desteklenmesi ve güçlendirilmesidir.
2. Avrupa yasalarõ, Europolün yapõsõnõ, çalõşmasõnõ, faaliyet alanõnõ ve görevlerini belirler. Bu
görevler aşağõdakileri içerebilir:
a) özellikle Üye Devletlerin veya üçüncü ülkelerin makamlarõnca veya teşkilatlarõnca iletilen
bilgilerin toplanmasõ, saklanmasõ, işlenmesi, çözümlenmesi ve alõşverişinde bulunulmasõ;
b) Üye Devletlerin yetkili makamlarõyla ortak olarak veya ortak soruşturma ekipleri bağlamõnda
yürütülen soruşturma ve operasyon faaliyetlerinin, uygun olan hallerde Eurojust ile bağlantõlõ
olarak, koordine edilmesi, örgütlenmesi ve gerçekleştirilmesi.
CONV 850/03 142
TR
Avrupa yasalarõ aynõ zamanda, Europolün faaliyetlerinin, Üye Devletlerin ulusal parlamentolarõ ile
Avrupa Parlamentosu tarafõndan incelenmesi prosedürlerini belirler.
3. Europolün tüm operasyonlarõ, topraklarõ söz konusu olan Üye Devletlerin makamlarõyla
bağlantõlõ olarak ve bu makamlarla anlaşma içinde yürütülür. Zorlayõcõ tedbirlerin uygulanmasõ,
yetkili ulusal makamlarõn münhasõr sorumluluğundadõr.
Madde III-178
Bakanlar Konseyinin bir Avrupa yasasõ veya çerçeve yasasõ, Madde III-171 ve III-176da belirtilen
Üye Devletlerin yetkili mercilerinin, başka bir Üye Ülkenin topraklarõnda, o Üye Ülkenin
makamlarõyla bağlantõlõ olarak ve anlaşma içinde operasyon yapabileceği koşullarõ ve sõnõrlamalarõ
belirler. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna danõştõktan sonra oybirliğiyle hareket eder.
CONV 850/03 143
TR
KISIM V
BİRLİKİN KOORDİNE EDİCİ, TAMAMLAYICI
VEYA DESTEKLEYİCİ ŞEKİLDE
FAALİYET GÖSTEREBİLECEĞİ ALANLAR
BÖLÜM 1
HALK SAĞLIĞI
Madde III-179
1. Birlikin tüm politikalarõnõn ve faaliyetlerinin tanõmlanmasõ ve uygulanmasõnda, yüksek
düzeyde insan sağlõğõ korumasõ sağlanacaktõr.
Birlik tarafõndan ulusal politikalarõ tamamlayan faaliyetler, halk sağlõğõnõn iyileştirilmesi, insan
rahatsõzlõklarõnõn ve hastalõklarõnõn önlenmesi ile fiziksel ve zihinsel sağlõğa yönelik tehlikelerin
önüne geçilmesi yönündedir. Söz konusu faaliyetler, nedenleri, yayõlmalarõ ve önlenmeleri üzerine
araştõrmalarõn yanõ sõra, sağlõk bilgileri ve eğitimin teşvik edilmesi yoluyla, tüm temel sağlõk
felaketlerine karşõ savaşõm verilmesini kapsar.
Birlik, bilgilendirme ve önleme dahil olmak üzere, Üye Devletlerin uyuşturucuyla ilgili sağlõk
bozulmalarõnõ azaltma yönündeki faaliyetlerini tamamlar.
2. Birlik, bu Maddede anõlan alanlarda Üye Devletler arasõndaki işbirliğini teşvik eder ve
faaliyetlerine destek verir.
Üye Devletler, Komisyonla bağlantõlõ olarak, 1. paragrafta belirtilen alanlardaki politikalarõnõ ve
programlarõnõ kendi aralarõnda koordine ederler. Komisyon, Üye Devletlerle yakõn temas halinde,
söz konusu koordinasyonun teşvik edilmesi için özellikle de ana hatlar ve göstergelerin
belirlenmesini, en iyi uygulama alõşverişinin düzenlenmesini ve düzenli izleme ve değerlendirme
için gerekli öğelerin hazõrlanmasõnõ amaçlayan girişimler olmak üzere tüm faydalõ girişimlerde
bulunur. Avrupa Parlamentosu sürekli olarak bilgilendirilir.
3. Birlik ve Üye Devletler, üçüncü ülkelerle ve halk sağlõğõ alanõnda yetkili uluslararasõ
örgütlerle işbirliğinde bulunur.
4. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, ortak güvenlik konularõnõn yerine getirilmesi için
aşağõdaki tedbirleri oluşturarak, bu Maddede belirtilen hedeflere ulaşõlmasõna katkõda bulunur:
a) insan kökenli organlar ve maddelerin, kan ve kan türevlerinin kalitesi ve güvenliği
konularõnda yüksek standartlar getiren tedbirler; söz konusu tedbirler herhangi bir Üye
Ülkenin daha sõkõ koruyucu tedbirleri sürdürmesini ya da bu tedbirleri uygulamasõnõ
engellemez;
b) doğrudan hedefleri halk sağlõğõnõn korunmasõ olan veterinerlik ve bitki sağlõğõ alanlarõndaki
tedbirler;
CONV 850/03 144
TR
Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, Bölgeler Komitesi ile Ekonomik ve Sosyal Komite’ye
danõşõldõktan sonra kabul edilir.
5. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ aynõ zamanda, Üye Devletlerin yasalarõnõn ve
tüzüğünün herhangi bir şekilde uyumlulaştõrõlmasõ dõşõnda, insan sağlõğõnõn korunmasõ ve
iyileştirilmesi ile sõnõrlar ötesi büyük sağlõk felaketleri için tasarlanan teşvik edici tedbirleri alõr. Söz
konusu yasa veya çerçeve yasasõ, Bölgeler Komitesi ile Ekonomik ve Sosyal Komiteye
danõşõldõktan sonra kabul edilir.
6. Konsey, bu Maddede belirtilen amaçlar açõsõndan, Komisyonun bir teklifi üzerine, tavsiyeler
de kabul edebilir.
7. Halk sağlõğõ alanõndaki Birlik faaliyetleri, Üye Devletlerin sağlõk hizmetlerinin ve tõbbi
bakõmõn organize edilmesi ve ulaştõrõlmasõ konularõndaki sorumluluklarõna saygõ gösterir. Özellikle,
4. paragrafõn (a) alt paragrafõnda belirtilen tedbirler organlarõn ve kanõn bağõşõ ve tõbbi kullanõmõ
hakkõndaki ulusal hükümleri etkilemez.
CONV 850/03 145
TR
BÖLÜM 2
ENDÜSTRİ
Madde III-180
1. Birlik ve Üye Devletler, Birlik endüstrisinin rekabet edebilme yeteneği için gerekli koşullarõn
mevcut olmasõnõ sağlarlar.
Bu amaçla, açõk ve rekabetçi piyasa sistemine göre faaliyetleri:
a) endüstrinin yapõsal değişikliklere uyum sağlamasõnõn hõzlandõrõlmasõnõ;
b) özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler olmak üzere, Birlik içindeki işletmelerin
girişimlerinin ve gelişmelerinin lehine bir ortamõn teşvik edilmesini;
c) işletmeler arasõnda işbirliği kurulmasõnõn lehinde bir ortamõn teşvik edilmesini;
d) yenilik, araştõrma ve teknolojik kalkõnma politikalarõnõn endüstriyel potansiyelinden daha iyi
yararlanmasõnõ hedefler.
2. Üye Devletler, Komisyonla bağlantõlõ olarak birbirleriyle istişarede bulunur ve gerekli
hallerde faaliyetlerini koordine ederler. Komisyon, söz konusu koordinasyonun teşvik edilmesi için
özellikle de ana hatlar ve göstergelerin belirlenmesini, en iyi uygulama alõşverişinin düzenlenmesini
ve düzenli izleme ve değerlendirme için gerekli öğelerin hazõrlanmasõnõ amaçlayan girişimler olmak
üzere tüm faydalõ girişimlerde bulunabilir.
3. Birlik, Anayasanõn diğer hükümleri kapsamõnda izlediği politikalar ve faaliyetleriyle 1.
paragrafta belirtilen hedeflere ulaşõlmasõna katkõda bulunur. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ,
Üye Devletlerin yasalarõnõn ve tüzüğün uyumlulaştõrõlmasõ hariç, Üye Devletlerin 1. paragrafta
belirtilen hedeflere ulaşma yönündeki faaliyetlerini destekleme konusunda özel tedbirler alabilir.
Söz konusu yasalar, Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõşõldõktan sonra kabul edilir.
Bu bölüm, rekabetin bozulmasõna yol açan veya vergi hükümleri ya da istihdam edilen kişilerin
haklarõ ve çõkarlarõna ilişkin hükümler içeren herhangi bir tedbirin Birlik tarafõndan uygulanmasõ
için herhangi bir temel oluşturmaz.
CONV 850/03 146
TR
BÖLÜM 3
KÜLTÜR
Madde III-181
1. Birlik, ulusal ve bölgesel çeşitliliğe saygõ duyarak ve aynõ zamanda ortak kültürel mirasõ öne
çõkararak, Üye Devletlerin kültürlerinin zenginleşmesine katkõda bulunur.
2. Birlikin faaliyetleri, Üye Devletler arasõndaki işbirliğinin teşvik edilmesi ve gerektiğinde,
aşağõdaki alanlardaki faaliyetlerinin desteklenmesi ve tamamlanmasõ hedeflerini taşõr:
a) Avrupa halklarõnõn kültürünün ve tarihinin bilinmesinin ve yayõlmasõnõn artõrõlmasõ;
b) Avrupa için önem taşõyan kültürel mirasõn muhafaza edilmesi ve korunmasõ;
c) ticari olmayan kültürel alõşverişler;
d) işitsel-görsel sektör de dahil olmak üzere, sanatsal ve edebi yaratõm.
3. Özellikle Avrupa Konseyi olmak üzere, Birlik ve Üye Devletler, kültür alanõnda üçüncü
ülkelerle ve yetkili uluslararasõ örgütlerle işbirliğinde bulunur.
4. Birlik, bu Anayasanõn hükümleri kapsamõndaki faaliyetlerinde, özellikle kültürlerinin
çeşitliliğine saygõ duymak ve bu çeşitliliği teşvik etmek amacõyla, kültürel açõlarõ göz önünde
bulundurur.
5. Bu Maddede belirtilen hedeflere ulaşõlmasõna katkõda bulunmak amacõyla:
a) Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, Üye Devletlerin yasalarõnõn ve tüzüğünün herhangi bir
şekilde uyumlulaştõrõlmasõ dõşõnda, teşvik edici faaliyetleri oluşturur. Bu yasalar, Bölgeler
Komitesine danõşõldõktan sonra kabul edilir;
b) Komisyonun bir teklifi üzerine Bakanlar Konseyi, tavsiyeler kabul eder.
CONV 850/03 147
TR
BÖLÜM 4
EĞİTİM, MESLEKİ EĞİTİM, GENÇLİK VE SPOR
Madde III-182
1. Birlik, Üye Devletler arasõnda işbirliğini teşvik ederek ve gerektiğinde faaliyetleri
destekleyerek ve tamamlayarak, eğitim kalitesinin geliştirilmesine katkõda bulunur. Birlik, eğitimin
içeriği ve eğitim sistemlerinin örgütlenmesi ile kültürel ve dil çeşitlilikleri açõsõndan Üye
Devletlerin sorumluluklarõna tam olarak saygõ gösterir.
Birlik, sporun toplumsal ve eğitici işlevini göz önünde bulundurarak, Avrupa’da sporla ilgili
konulara katkõda bulunur.
2. Birlik faaliyetleri aşağõdakileri hedefler:
a) özellikle Üye Devletlerin dillerinin öğretimi ve yayõlmasõ yoluyla, eğitimde Avrupa
boyutunun geliştirilmesi;
b) diğer konularõn yanõ sõra, diplomalarõn ve öğrenim dönemlerinin akademik olarak
tanõnmasõnõn teşvik edilmesiyle, öğrencilerin ve öğretmenlerin hareketliliğinin teşvik
edilmesi;
c) eğitim kurumlarõ arasõndaki işbirliğinin ilerletilmesi;
d) Üye Devletlerin eğitim sistemlerinde ortak olan hususlarda bilgi ve deneyim alõşverişinin
geliştirilmesi;
e) gençlerin değişimleri ile sosyo-eğitimsel eğitmen değişimlerinin geliştirilmesinin ve gençlerin
Avrupa demokratik yaşamõna katõlõmlarõnõn teşvik edilmesi;
f) uzaktan eğitimin geliştirilmesinin teşvik edilmesi;
g) müsabakalarda kurallara uygunluğun ve sporla ilgili teşkilatlar arasõndaki işbirliğinin teşvik
edilmesi ve özellikle gençler olmak üzere, sporcularõn bedensel ve ahlaki bütünlüğünün
korunmasõ yoluyla, sporda Avrupa boyutu geliştirilmesi.
3. Özellikle Avrupa Konseyi olmak üzere, Birlik ve Üye Devletler, eğitim alanõnda üçüncü
ülkelerle ve yetkili uluslararasõ örgütlerle işbirliğinde bulunur.
4. Bu Maddede belirtilen hedeflere ulaşõlmasõna katkõda bulunmak amacõyla,
a) Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, Üye Devletlerin yasalarõnõn ve tüzüğünün herhangi bir
şekilde uyumlulaştõrõlmasõ dõşõnda, teşvik edici tedbirler alõr. Söz konusu yasalar, Bölgeler
Komitesi ile Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõşõldõktan sonra kabul edilir.
b) Komisyonun bir teklifi üzerine Bakanlar Konseyi, tavsiyeler kabul eder.
CONV 850/03 148
TR
Madde III-183
1. Birlik, mesleki eğitimin içeriği ve örgütlenmesi konusunda Üye Devletlerin sorumluluklarõna
tam olarak saygõ göstererek, Üye Devletlerin faaliyetlerini destekleyen ve tamamlayan bir mesleki
eğitim politikasõ uygular.
2. Birlik faaliyeti aşağõdakileri hedefler:
a) özellikle mesleki eğitim ve meslek içi eğitim yoluyla, endüstriyel değişimlere uyumun
kolaylaştõrõlmasõ;
b) işgücü piyasasõna mesleki bütünleşmenin ve yeninden bütünleşmenin kolaylaştõrõlmasõ
amacõyla, ilk ve sürekli mesleki eğitimin iyileştirilmesi;
c) mesleki eğitime erişimin kolaylaştõrõlmasõ ve özellikle gençler olmak üzere, eğitmenlerin ve
eğitim alanlarõn hareketliliğinin teşvik edilmesi;
d) öğretim ve eğitim kurumlarõ ve şirketleri arasõnda eğitim hakkõndaki işbirliğinin teşvik
edilmesi;
e) Üye Devletlerin eğitim sistemlerinde ortak olan konularda bilgi ve deneyim alõşverişinin
geliştirilmesi.
3. Birlik ve Üye Devletler, mesleki eğitim alanõnda üçüncü ülkelerle ve yetkili uluslararasõ
örgütlerle işbirliğinde bulunur.
4. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, Üye Devletlerin yasalarõnõn ve tüzüğünün herhangi bir
şekilde uyumlulaştõrõlmasõ dõşõnda, bu Maddede belirtilen hedeflere ulaşõlmasõna katkõda bulunur.
Söz konusu yasalar, Bölgeler Komitesi ile Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõşõldõktan sonra
kabul edilir.
CONV 850/03 149
TR
BÖLÜM 5
SİVİL SAVUNMA
Madde III-184
1. Birlik, kendi içinde meydana gelen doğal ya da insan kaynaklõ felaketlere karşõ önleme ve
koruma sistemlerinin etkisinin artõrõlmasõ amacõyla, Üye Devletler arasõnda işbirliğini teşvik eder.
Birlik faaliyetleri aşağõdakileri hedefler:
a) risk önleme, sivil savunma personelinin hazõrlanmasõ ve doğal ya da insan kaynaklõ
felaketlere yanõt verme konularõnda Üye Devletlerin ulusal, bölgesel ve yerel düzeydeki
faaliyetlerinin desteklenmesi ve tamamlanmasõ;
b) ulusal sivil savunma birimleri arasõnda operasyon düzeyinde hõzlõ ve etkili işbirliğinin teşvik
edilmesi;
c) uluslararasõ sivil savunma çalõşmalarõnda tutarlõlõğõn teşvik edilmesi.
2. 1. paragrafta belirtilen hedeflere ulaşõlmasõna yardõmcõ olunmasõ için gereken Üye Devletlerin
yasalarõnõn ve tüzüğün uyumlulaştõrõlmasõ hariç tedbirler, Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ
tarafõndan belirlenir.
CONV 850/03 150
TR
BÖLÜM 6
İDARİ İŞBİRLİĞİ
Madde III-185
1. Birlikin düzgün şekilde işlemesi için zorunlu olan, Birlik yasalarõnõn Üye Devletler tarafõndan
etkili biçimde ulusal olarak uygulanmasõ, ortak çõkar konusu olarak ele alõnõr.
2. Birlik, Üye Devletlerin, Birlik yasasõnõ uygulama yönündeki idari kapasitelerini artõrma
konusunda gösterdikleri çabalarõ destekleyebilir. Böyle bir faaliyet, bilgi ve idari memur
değişiminin yanõ sõra, eğitim programlarõnõn desteklenmesinin kolaylaştõrõlmasõnõ içerebilir. Üye
Devletlerden hiçbiri, söz konusu destekten yararlanmakla yükümlü değildir. Avrupa yasalarõ, bu
amaçla Üye Devletlerin kanunlarõ ve tüzüğün uyumlulaştõrõlmasõ hariç, gerekli tedbirleri alõr.
3. Bu Madde, Üye Devletlerin Birlik yasalarõnõ uygulama yükümlülüklerini veya Komisyonun
imtiyazlarõnõ ve ödevlerine halel getirmez. Bu Madde aynõ zamanda, Anayasanõn Üye Devletler
arasõndaki ve Üye Devletlerle Birlik arasõndaki idari işbirliğini içeren diğer hükümlerini de ihlal
etmez.
CONV 850/03 151
TR
BAŞLIK IV
DENİZAŞIRI ÜLKELER VE BÖLGELERLE ORTAKLIK
Madde III-186
Danimarka, Fransa, Hollanda ve İngiltere ile özel ilişkileri olan, Avrupada bulunmayan ülkeler ve
bölgeler, Birlikle ortaklõk içinde olur. Bu ülkeler ve bölgeler (buradan sonra "ülkeler ve bölgeler"
olarak anõlõr) Ek IIde* listelenmiştir.
Ortaklõğõn amacõ, bu ülkelerin ve bölgelerin ekonomik ve sosyal kalkõnmasõnõn teşvik edilmesi ve
söz konusu ülkeler ve bölgelerle bir bütün olarak Birlik arasõnda yakõn ekonomik ilişkiler
kurulmasõdõr.
Ortaklõk, amaçladõklarõ ekonomik, sosyal ve kültürel kalkõnmada onlara yol gösterilmesi için, temel
olarak söz konusu ülkelerin ve bölgelerin sakinlerinin çõkarlarõnõ ve refahõnõ artõrmaya hizmet eder.
Madde III-187
Ortaklõk aşağõdaki hedefleri güder:
a) Üye Devletler, söz konusu ülkeler ve bölgelerle ticaretlerinde, Anayasaya uygun olarak
birbirlerine gösterdikleri muamelenin aynõsõnõ gösterirler,
b) Söz konusu ülke veya bölgelerden her biri, Üye Devletlerle ve diğer ülkeler ve bölgelerle
ticaretlerinde, özel ilişkiye sahip olduklarõ Avrupa Ülkesine uyguladõklarõ muamelelerin
aynõsõnõ uygular,
c) Üye Devletler, söz konusu ülkeler ve bölgelerin giderek artan şekilde kalkõnmasõ için gereken
yatõrõmlara katkõda bulunurlar,
d) Birlik tarafõndan finanse edilen yatõrõmlar konusunda, ihalelere ve alõmlara katõlõm, bir Üye
Ülkenin ya da söz konusu ülkeler ve bölgelerden birinin vatandaşõ olan tüm gerçek ve tüzel
kişilere eşit şartlarla açõktõr,
e) Üye Devletlerle söz konusu ülkeler ve bölgeler arasõndaki ilişkilerde, vatandaşlarõn ve
şirketlerin veya kuruluşlarõn iş kurma hakkõ, iş kurma hakkõna ilişkin Alt Bölümde belirtilen
hükümler ve prosedürlere uygun ve Madde III-191e göre kabul edilen tüm özel tedbirlere
tabi olarak düzenlenir.
* ABA’nõn Ek II’sine karşõlõk gelen bu ek henüz hazõrlanmamõştõr.
CONV 850/03 152
TR
Madde III-188
1. Menşei söz konusu ülkeler ve bölgeler olan mallarõn Üye Devletlere ithalatõ sõrasõndaki
gümrük resimleri, Anayasada belirtildiği şekilde gümrük resimlerinin Üye Devletler arasõnda
yasaklanmasõna uygun olarak yasaklanõr.
2. Üye Devletlerden veya söz konusu ülkeler ve bölgelerden, bu ülkelerin ve bölgelerin birine
yapõlan ihracatlar sõrasõndaki gümrük resimleri, Madde III-38e uygun olarak yasaklanõr.
3. Ancak, söz konusu ülkeler ve bölgeler, kalkõnma ve endüstriyelleşme konularõndaki
gereksinimlerini karşõlayan veya bütçeleri için gelir oluşturan gümrük resimlerini toplarlar.
Birinci alt paragrafta belirtilen resimler, söz konusu ülke veya bölgelerden her birinin özel ilişkileri
olduğu Üye Ülkeden gelen ürünlerin ithalatõna uygulanan seviyeyi aşamaz.
4. 2. paragraf, bağlõ olduklarõ özel uluslararasõ yükümlülükler nedeniyle önceden ayrõm
gözetmeyen gümrük tarifeleri uygulayan ülkeler ve bölgelere uygulanmaz.
5. Söz konusu ülkeler ve bölgelere ithal edilen mallara gümrük resmi uygulanmasõ veya
uygulanan resimlerin değiştirilmesi, gerek yasal, gerek fiili olarak, farklõ Üye Devletlerden yapõlan
ithalatlar arasõnda doğrudan veya dolaylõ herhangi bir ayrõma yol açmaz.
Madde III-189
Üçüncü bir ülkeden gelen mallarõn söz konusu bir ülkeye veya bölgeye girişi sõrasõnda uygulanan
resim seviyesi, Madde III-188’in 1. paragrafõ uygulandõğõnda, Üye Devletlerden herhangi birinin
zararõna olacak şekilde ticaretin saptõrõlmasõna neden olabilecek şekildeyse, ilgili Üye Ülke diğer
Üye Devletlere durumu gidermek için gereken adõmlarõ atmalarõ yönünde teklif vermesini
Komisyondan talep edebilir.
Madde III-190
Halk sağlõğõ, kamu güvenliği veya kamu çõkarõ ile ilgili hükümlere tabi olacak şekilde, söz konusu
ülkeler ve bölgelerden gelen çalõşanlarõn Üye Devletler içindeki hareket serbestisi ve Üye
Devletlerden gelen çalõşanlarõn söz konusu ülkeler ve bölgeler içindeki hareket serbestisi, Madde
III-191e göre kabul edilen tedbirler tarafõndan düzenlenir.
CONV 850/03 153
TR
Madde III-191
Bakanlar Konseyi, söz konusu ülkeler ve bölgelerin Birlikle ortaklõklarõ kapsamõnda edinilen
deneyime dayanarak, söz konusu ülkeler ve bölgelerin Birlikle ortaklõğõnõn ayrõntõlõ kurallarõ ve
prosedürüne ilişkin Avrupa tüzüğü ve kararlarõnõ oybirliğiyle kabul eder.
Madde III-192
[Madde III-186 - III-191, Grönlanda özel düzenlemeler hakkõndaki Protokolde belirlenen özel
hükümlere tabi olarak, Grönlanda uygulanõr.
CONV 850/03 154
TR
BAŞLIK V
BİRLİKİN DIŞ FAALİYETLERİ
KISIM I
GENEL HÜKÜMLER
Madde III-193
1. Birlikin uluslararasõ sahnedeki faaliyetleri, kendi kuruluşu, gelişimi ve genişlemesi sõrasõnda
esinlenilen ilkeler olan demokrasi, hukuk devleti, insan haklarõnõn ve temel özgürlüklerinin
evrenselliği ve bölünmezliği, insanlõk onuru, eşitlik ve dayanõşma ile Birleşmiş Milletler
Antlaşmasõnõn ilkelerine göre uluslararasõ yasaya saygõ ilkeleri tarafõndan yönlendirilir ve dõş
dünyada bu ilkeleri daha ileri götürecek şekilde tasarlanõr.
Birlik, bu değerleri paylaşan üçüncü ülkeler ve bölgesel ya da küresel uluslararasõ örgütlerle ilişkiler
geliştirmeye ve ortaklõklar kurmaya çabalar. Özellikle Birleşmiş Milletler çerçevesinde, ortak
sorunlara çok taraflõ çözümler bulunmasõnõ teşvik eder.
2. Birlik, ortak politikalarõ ve faaliyetlerini tanõmlar ve izler ve aşağõdaki amaçlara ulaşmak için
uluslararasõ ilişkilerin tüm alanlarõnda yüksek derecede işbirliği için çalõşõr:
a) Birlikin ortak değerlerini, temel çõkarlarõnõ, güvenliğini, bağõmsõzlõğõnõ ve bütünlüğünü
korumak;
b) demokrasi, hukuk devleti, insan haklarõ ve uluslararasõ hukuku pekiştirmek ve desteklemek;
c) Birleşmiş Milletler Antlaşmasõnõn ilkelerine uygun olarak, barõşõ sürdürmek, çatõşmalarõ
önlemek ve uluslararasõ güvenliği güçlendirmek;
d) yoksulluğun yok edilmesi temel amacõyla, kalkõnmakta olan ülkelerin sürdürülebilir,
ekonomik, sosyal ve çevresel kalkõnmasõnõ teşvik etmek;
e) uluslararasõ ticaretteki sõnõrlamalarõn giderek artan şekilde kaldõrõlmasõ yolu da dahil olmak
üzere, tüm ülkeleri dünya ekonomisiyle bütünleşmeye teşvik etmek;
f) sürdürülebilir kalkõnma sağlamak için, çevre kalitesinin ve küresel doğal kaynaklarõn
sürdürülebilir yönetiminin korunmasõ ve iyileştirilmesi amacõyla uluslararasõ tedbirler
geliştirmeye yardõmcõ olmak;
g) haklarõn, ülkelerin ve bölgelerin doğal ya da insan kaynaklõ felaketlerle başa çõkmasõna
yardõmcõ olmak;
h) daha güçlü bir çok taraflõ işbirliğine ve iyi küresel yönetime dayanan bir uluslararasõ sistemi
teşvik etmek.
CONV 850/03 155
TR
3. Birlik, bu Başlõkta ele alõnan dõş faaliyetlerinin ve diğer Birlik politikalarõnõn dõş yönlerinin
farklõ alanlarõnõn geliştirilmesi ve uygulanmasõnda 1. ve 2. paragraflarda sõralanan ilkelere saygõ
gösterir ve bu hedeflere ulaşmaya çalõşõr.
Birlik, dõş faaliyetlerinin farklõ alanlarõ arasõnda ve bunlarla diğer politikalarõ arasõnda tutarlõlõk
olmasõnõ sağlar. Birlik Dõşişleri Bakanõnõn yardõmõyla Bakanlar Konseyi ve Komisyon, sözkonusu
tutarlõlõğõ sağlarlar ve bu anlamda işbirliğinde bulunurlar.
Madde III-194
1. Avrupa Konseyi, Madde III-193te anõlan ilkeler ve hedeflere dayanarak, Birlikin stratejik
çõkarlarõnõ ve hedeflerini saptar.
Avrupa Konseyi’nin Birlikin stratejik çõkarlarõ ve hedefleri hakkõndaki kararlarõ, ortak dõş ve
güvenlik politikasõ ile Birlikin dõş faaliyetlerinin diğer alanlarõyla ilgilidir. Söz konusu kararlar,
Birlikin belirli bir ülke veya bölgeyle ilişkilerini kapsayabilir veya tematik bir yaklaşõm söz konusu
olabilir. Söz konusu kararlar, geçerlilik sürelerini ve Birlik ile Üye Devletler tarafõndan
kullanõlabilir kõlõnacak araçlarõ tanõmlar.
Avrupa Konseyi, Bakanlar Konseyi tarafõndan her alanda belirlenen düzenlemeler kapsamõnda
kabul edilen bir tavsiyesi üzerine, oybirliğiyle hareket eder. Avrupa Konseyi’nin Avrupa kararlarõ,
Anayasadaki prosedürlere uygun olarak gerçekleştirilir.
2. Ortak dõş politika ve güvenlik politikasõ alanõnda, Birlik Dõşişleri Bakanõ ve dõş faaliyetin
diğer alanlarõnda Komisyon, Bakanlar Konseyine ortak teklifler verebilir.
CONV 850/03 156
TR
KISIM II
ORTAK DIŞ POLİTİKA VE GÜVENLİK POLİTİKASI
Madde III-195
1. Dõş faaliyetlerinin ilkeleri ve hedefleri bağlamõnda Birlik, dõş politikanõn ve güvenlik
politikasõnõn tüm alanlarõnõ kapsayan bir ortak dõş politika ve güvenlik politikasõ tanõmlar ve
uygular.
2. Üye Devletler ortak dõş politika ve güvenlik politikasõnõ etkin bir biçimde ve şartsõz olarak,
sadakat ve karşõlõklõ dayanõşma ruhu içinde desteklerler.
Üye Devletler, karşõlõklõ siyasi dayanõşmalarõnõ artõrmak ve geliştirmek için birlikte çalõşõrlar.
Birlikin çõkarlarõna ters düşecek veya uluslararasõ ilişkilerde birleştirici bir güç olarak etkililiğini
zayõflatacak herhangi bir faaliyetten kaçõnõrlar.
Bakanlar Konseyi ve Birlik Dõşişleri Bakanõ, bu ilkelere uyulmasõnõ sağlar.
3. Birlik, ortak dõş politikayõ ve güvenlik politikasõnõ aşağõdakileri gerçekleştirerek yürütür:
a) genel ana hatlarõn tanõmlanmasõ;
b) aşağõdaki konularda Avrupa kararlarõnõn kabul edilmesi:
i) Birlikin faaliyetleri,
ii) Birlikin tutumlarõ,
iii) faaliyetlerin ve tutumlarõn uygulanmasõ;
(c) politikanõn yürütülmesinde Üye Devletler arasõndaki sistematik işbirliğinin güçlendirilmesi.
Madde III-196
1. Avrupa Konseyi, savunma konularõ da dahil olmak üzere, ortak dõş politikanõn ve güvenlik
politikasõnõn genel ana hatlarõnõ tanõmlar.
Uluslararasõ gelişmelerin gerektirdiği hallerde Avrupa Konseyi Başkanõ, söz konusu gelişmeler
karşõsõnda Birlik politikasõnõn stratejik hatlarõnõ tanõmlamak amacõyla Avrupa Konseyini
olağanüstü toplantõya çağõrõr.
2. Bakanlar Konseyi, Avrupa Konseyi tarafõndan tanõmlanan genel ana hatlar ve stratejik hatlar
temelinde, ortak dõş politikanõn ve güvenlik politikasõnõn tanõmlanmasõ ve uygulanmasõ için gerekli
Avrupa kararlarõnõ kabul eder.
CONV 850/03 157
TR
Madde III-197
1. Dõşişleri için Bakanlar Konseyine başkanlõk eden Birlik Dõşişleri Bakanõ, ortak politikanõn ve
güvenlik politikasõnõn hazõrlanmasõ yönünde verdiği tekliflerle katkõda bulunur ve Avrupa Konseyi
ile Bakanlar Konseyi tarafõndan kabul edilen Avrupa kararlarõnõn uygulanmasõnõ sağlar.
2. Birlik, ortak dõş politika ve güvenlik politikasõnõ ilgilendiren konularda Birlik Dõşişleri Bakanõ
tarafõndan temsil edilir. Dõşişleri Bakanõ, Birlik adõna siyasi diyalogu yürütür ve Birlikin tutumunu
uluslararasõ örgütlerde ve uluslararasõ konferanslarda ifade eder.
3. Görevini ifa ederken, Birlik Dõşişleri Bakanõ’na, Avrupa Dõş Faaliyetler Servisi yardõmcõ
olacaktõr. Bu servis Üye Devletlerin diplomatik servisleriyle işbirliği halinde çalõşacaktõr.1
Madde III-198
1. Uluslararasõ durumun Birlik tarafõndan bir operasyon faaliyetinde bulunulmasõnõ gerektirdiği
hallerde, Bakanlar Konseyi gerekli Avrupa kararlarõnõ kabul eder. Böyle bir karar, faaliyetin
hedeflerini, kapsamõnõ, Birlikin kullanabileceği araçlarõ, gerektiğinde süresini ve uygulama
koşullarõnõ belirler.
Söz konusu Avrupa kararõyla ilgili bir konuda önemli etkilere yol açacak şekilde durumda bir
değişiklik olmasõ halinde Bakanlar Konseyi, faaliyetin ilkelerini ve hedeflerini gözden geçirir ve
gerekli Avrupa kararlarõnõ kabul eder. Bakanlar Konseyi tasarrufta bulunmadõğõ sürece, Birlik
tarafõndan faaliyet konusunda alõnan Avrupa kararõ geçerlidir.
2. Söz konusu Avrupa kararlarõ, benimsedikleri tutumda ve faaliyetlerinin yürütülmesinde Üye
Devletleri bağlar.
3. 1. paragrafta belirtilen Avrupa kararõna göre bir ulusal tutum kabul edilmesi veya ulusal
faaliyette bulunulmasõ için herhangi bir plan söz konusu olduğunda, gerektiğinde Bakanlar Konseyi
içinde öncesinde yapõlacak istişarelere izin verecek şekilde zamanõnda bilgi sağlanõr. Önceden bilgi
sağlanmasõ yükümlülüğü, Avrupa kararlarõnõn yalnõzca ulusal düzeye aktarõmõ olan düzenlemeler
için geçerli değildir.
4. Durumdaki değişikliklerden ve yeni bir Avrupa kararõ alõnamamasõndan kaynaklanan zorunlu
ihtiyaç hallerinde Üye Devletler, 1. paragrafta anõlan Avrupa kararõnõn genel hedeflerine ilişkin, acil
bir konu olarak gerekli düzenlemeleri yapabilirler. İlgili Üye Ülke, söz konusu tedbirler hakkõnda
Bakanlar Konseyini derhal bilgilendirir.
1 Bir Avrupa Dõş Faaliyetler Servisi’nin Oluşturulmasõ Hakkõnda Bildirge’ye bakõn.
CONV 850/03 158
TR
5. Bu Maddede anõldõğõ şekilde bir Avrupa kararõnõn uygulanmasõ konusunda herhangi bir
büyük güçlük yaşanmasõ durumunda, bir Üye Ülke söz konusu güçlükleri, onlarõ tartõşõp uygun
çözümler arayacak olan Bakanlar Konseyine bildirir. Bu çözümler, faaliyetin hedeflerine karşõ
olmaz veya etkililiğini zayõflatmaz.
Madde III-199
Bakanlar Konseyi, Birlikin belirli bir coğrafi veya konuya özel yapõya sahip bir meseleye yönelik
yaklaşõmõnõ tanõmlayan Avrupa kararlarõnõ kabul eder. Üye Devletler, ulusal politikalarõnõn Birlikin
tutumlarõna uygun olmasõnõ sağlarlar.
Madde III-200
1. Herhangi bir Üye Ülke, Birlik Dõşişleri Bakanõ veya Komisyonun desteğiyle bu Bakan, ortak
dõş politika ve güvenlik politikasõyla ilgili herhangi bir soruyu Bakanlar Konseyine götürebilir ve
Bakanlar Konseyine teklif verebilir.
2. Hõzlõ karar alõnmasõ gereken hallerde Birlik Dõşişleri Bakanõ, Bakanõn kendi önerisiyle veya
bir Üye Ülkenin talebi üzerine, kõrk sekiz saat içinde veya acil durumlarda daha kõsa bir süre içinde
Bakanlar Konseyini olağanüstü toplantõya çağõrõr.
Madde III-201
1. Bu kõsõmda anõlan Avrupa kararlarõ, oybirliğiyle hareket eden Bakanlar Konseyi tarafõndan
kabul edilir. Şahsi olarak hazõr bulunan veya temsil edilen üyelerin çekimser kalmasõ, söz konusu
kararlarõn kabul edilmesini engellemez.
Bakanlar Konseyinin herhangi bir üyesi, bir oylamada çekimser kalõrken, resmi bir beyanda
bulunarak, çekimserliğinin belirtebilir. Bu durumda, Avrupa kararõnõ uygulamakla yükümlü değildir
ancak bunun Birliki bağladõğõnõ kabul eder. Karşõlõklõ dayanõşma ruhu içinde ilgili Üye Ülke, söz
konusu karara dayanan Birlik faaliyetiyle çelişen veya bu faaliyeti engelleyen herhangi bir
faaliyetten kaçõnõr ve diğer Üye Devletler bu Ülkenin tutumuna saygõ gösterir. Çekimserliklerini bu
şekilde bildiren Bakanlar Konseyi üyelerinin, Birlik nüfusunun en az üçünü temsil edecek şekilde
Üye Devletlerin en az üçte birini temsil etmesi durumunda, karar benimsenmez.
2. 1. paragrafa istisna olarak, Bakanlar Konseyi aşağõdaki durumlarda nitelikli çoğunlukla
hareket eder:
a) Madde III-194’ün 1. paragrafõnda anõldõğõ şekilde, Birlikin stratejik çõkarlarõna ve hedeflerine
ilişkin Avrupa Konseyi’nin bir kararõna dayanan Birlik faaliyetleri ve tutumlarõ hakkõndaki
Avrupa kararlarõnõ kabul ederken;
b) Avrupa Konseyi’nin kendi inisiyatifiyle Dõşişleri Bakanõ’ndan yaptõğõ belli bir talep veya
Dõşişleri Bakanõ’nõn kendi inisiyatifiyle verdiği bir öneriye göre Birlik faaliyetleri ve tutumlarõ
hakkõnda bir karar kabul edilirken;
CONV 850/03 159
TR
c) bir Birlik faaliyeti veya tutumunun uygulanmasõ hakkõndaki herhangi bir Avrupa kararõ kabul
edilirken;
d) Madde III-203e göre özel bir temsilci tayin edilmesi ile ilgili bir Avrupa kararõ kabul
edilirken.
Bir Bakanlar Konseyi üyesinin, hayati ve beyan edilmiş ulusal politika gerekçeleriyle, nitelikli
çoğunluk tarafõndan alõnacak bir Avrupa kararõnõn kabul edilmesine karşõ olma niyetinde olduğunu
bildirmesi halinde, oylama yapõlmaz. Birlik Dõşişleri Bakanõ, ilgili Üye Ülke ile yakõn istişare
halinde bu ülke için kabul edilebilir bir çözüm bulmaya çalõşacaktõr. Dõşişleri Bakanõ başarõlõ
olamazsa, nitelikli çoğunlukla hareket eden Bakanlar Konseyi, konunun oybirliğiyle karara
bağlanmasõ için Avrupa Konseyine götürülmesini talep edebilir.
3. Avrupa Konseyi, Bakanlar Konseyinin 2. paragrafta belirtilenler dõşõndaki durumlarda
nitelikli çoğunlukla harekete geçmesine oybirliğiyle karar verebilir.
4. 2. ve 3. paragraflar, askeri veya savunmayla ilgili sonuçlara sahip kararlara uygulanmaz.
Madde III-202
1. Birlik, Madde I-39, 5. paragraf anlamõnda ortak bir yaklaşõm tanõmladõğõnda, Birlik Dõşişleri
Bakanõ ve Üye Devletlerin Dõşişleri Bakanlarõ Bakanlar Konseyi içindeki faaliyetlerini koordine
ederler.
2. Üye Devletlerin heyetleri ve Birlik delegasyonlarõ, üçüncü ülkelerle ve uluslararasõ örgütlerle
işbirliğinde bulunur ve ortak bir yaklaşõm oluşturulmasõna ve uygulanmasõna katkõda bulunurlar.
Madde III-203
Bakanlar Konseyi, gerekli olduğuna kanaat getirdiği hallerde, Birlik Dõşişleri Bakanõnõn
inisiyatifiyle, özel politika konularõna ilişkin bir göreve sahip özel bir temsilci tayin eder. Özel
temsilci görevini, Birlik Dõşişleri Bakanõnõn yetkisi altõnda yürütür.
Madde III-204
Birlik, Madde III-227de belirtilen prosedür gereğince, bu kõsõma uygun olarak bir ya da daha çok
Ülkeyle veya uluslararasõ örgütle anlaşmalar akdedebilir.
CONV 850/03 160
TR
Madde III-205
1. Birlik Dõşişleri Bakanõ, ortak güvenlik ve savunma politikasõ dahil olmak üzere, ortak dõş
politika ve güvenlik politikalarõnõn ana özellikleri ve temel seçenekleri hakkõnda Avrupa
Parlamentosuna danõşõr ve Avrupa Parlamentosunun görüşlerinin gerektiği gibi göz önünde
bulundurulmasõnõ sağlar. Avrupa Parlamentosu, ortak güvenlik ve savunma politikasõ dahil olmak
üzere, ortak dõş politika ve güvenlik politikasõnõn gelişimi hakkõnda Birlik Dõşişleri Bakanõ
tarafõndan düzenli olarak bilgilendirilir. Özel temsilciler de Avrupa Parlamentosu’na bilgi
verebilirler.
2. Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyine ve Birlik Dõşişleri Bakanõna sorular sorabilir
veya tavsiyelerde bulunabilir. Avrupa Parlamentosu, yõlda iki kez, ortak güvenlik ve savunma
politikasõ dahil olmak üzere, ortak dõş politika ve güvenlik politikasõnõn ilerleyişi hakkõnda bir
tartõşma yürütür.
Madde III-206
1. Üye Devletler, uluslararasõ örgütlerdeki ve uluslararasõ konferanslardaki faaliyetlerini
koordine ederler. Bu gibi forumlarda Birlikin tutumlarõnõ savunurlar. Birlik Dõşişleri Bakanõ bu
koordinasyonu düzenler.
Tüm Üye Devletlerin katõlmadõğõ uluslararasõ örgütler ve uluslararasõ konferanslarda, katõlan Üye
Devletler Birlikin tutumlarõnõ savunur.
2. 1. paragrafõ ve Madde III-198’in 3. paragrafõnõ ihlal etmeyecek şekilde, tüm Üye Devletlerin
katõlmadõğõ uluslararasõ örgütlerde veya uluslararasõ konferanslarda temsil edilen Üye Devletler,
diğer Üye Devletleri ve Birlik Dõşişleri Bakanõnõ ortak çõkar konularõnda bilgilendirir.
Aynõ zamanda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin de üyesi olan Üye Devletler, diğer Üye
Devletler ve Birlik Dõşişleri Bakanõ ile birlikte hareket eder ve onlarõ tam olarak bilgilendirirler.
Güvenlik Konseyinin üyesi olan Üye Devletler, görevlerini yerine getirirken, Birleşmiş Milletler
Antlaşmasõ’nõn hükümleri kapsamõndaki sorumluluklarõnõ ihlal etmeyecek şekilde, Birlikin
tutumlarõnõ ve çõkarlarõnõ savunurlar.
Birlik, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi gündeminde bulunan bir konuda bir tutum belirlerse,
Güvenlik Konseyinde yer alan Üye Devletler, Birlik Dõşişleri Bakanõndan Birlikin tutumunu
sunmasõnõ talep ederler.
Madde III-207
Üçüncü ülkelerdeki ve uluslararasõ konferanslardaki Üye Ülkerlerin diplomatik ve konsolosluk
heyetleri ve Birlik delegasyonlarõ ile bunlarõn uluslararasõ örgütlerdeki temsilcileri, Birlikin
Bakanlar Konseyi tarafõndan kabul edilen tutumlarõ ve faaliyetleriyle ilgili Avrupa kararlarõna
uyulmasõnõ ve bu kararlarõn uygulanmasõnõ sağlama konusunda işbirliğinde bulunurlar. Bilgi
alõşverişinde bulunarak ve ortak değerlendirmeler yürüterek işbirliğini ilerletirler.
Avrupa vatandaşlarõnõn üçüncü bir ülkenin topraklarõndaki korunma haklarõ hakkõndaki Madde ICONV
850/03 161
TR
8’in 2. paragrafõnda belirtilen hükümlerin gerçekleştirilmesine ve Madde III-11’e göre kabul edilen
tedbirlere katkõda bulunurlar.
Madde III-208
Madde III-247yi ihlal etmeksizin, bir Politika ve Güvenlik Komitesi, ortak dõş politika ve güvenlik
politikasõ kapsamõndaki alanlardaki uluslararasõ durumu izler ve Bakanlar Konseyinin veya
Dõşişleri Bakanõnõn talebi üzerine ya da kendi inisiyatifiyle, Bakanlar Konseyine görüşlerini
sunarak politikalarõn tanõmlanmasõna katkõda bulunur. Ayrõca, Birlik Dõşişleri Bakanõnõn
sorumluluklarõnõ ihlal etmeksizin, üzerinde anlaşõlan politikalarõn uygulanmasõnõ da izler.
Bu Kõsõm kapsamõnda, Bakanlar Konseyinin ve Birlik Dõşişleri Bakanõnõn sorumluluğunda bu
Komite, Madde III-210da tanõmlandõğõ şekilde, kriz yönetimi operasyonlarõnõn siyasi denetimini ve
stratejik yönlendirmesini gerçekleştirir.
Bakanlar Konseyi, Bakanlar Konseyi tarafõndan belirlendiği şekilde, kriz yönetimi operasyonu
amacõyla ve bu operasyon süresince Komiteye operasyonun siyasi denetimi ve stratejik
yönlendirmesini içeren ilgili tedbirleri alma yetkisi verebilir.
Madde III-209
Ortak dõş politikanõn ve güvenlik politikasõnõn uygulanmasõ, Madde I-12 - I-14 ve I-16da sõralanan
yetkileri etkilemez. Benzer şekilde, bu maddelerde sõralanan politikalarõn uygulanmasõ, Madde I-
15te belirtilen yetkiyi etkilemez.
Adalet Divanõ, bu Maddeye uygun olarak izleme üzerinde yargõ yetkisine sahiptir.
CONV 850/03 162
TR
BÖLÜM 1
ORTAK GÜVENLİK VE SAVUNMA POLİTİKASI
Madde III-210
1. Birlikin askeri ve sivil araçlarõ kullanabilmesi durumunda, Madde I-40’õn 1. paragrafõnda
belirtilen görevler, uzlaştõrma ve anlaşmazlõk sonrasõ istikrar dahil olmak üzere, ortak
silahsõzlandõrma operasyonlarõnõ, insani görevleri ve kurtarma görevlerini, askeri tavsiye ve yardõm
görevlerini, anlaşmazlõklarõn önlenmesi ve barõşõ koruma görevleri ile kriz yönetiminde muharip
güçlerin görevlerini içerir. Bu görevlerin tümü, üçüncü ülkelere kendi topraklarõnda terörizmle
savaşma konusunda destek vermek de dahil olmak üzere, terörizme karşõ savaşa katkõda bulunabilir.
2. Oybirliğiyle hareket eden Bakanlar Konseyi, hedeflerini ve kapsamlarõ ile uygulanmalarõ için
genel koşullarõ tanõmlayarak, bu paragrafta belirtilen görevlere ilişkin Avrupa kararlarõ kabul eder.
Bakanlar Konseyinin yetkisi altõnda ve Politika ve Güvenlik Komitesi ile yakõn ve sürekli temas
içinde hareket eden Birlik Dõşişleri Bakanõ, söz konusu görevlerin sivil ve askeri yönlerinin
koordine edilmesini sağlar.
Madde III-211
1. Bu Başlõkta Madde III-210a göre kabul edilen Avrupa kararlarõ çerçevesinde Bakanlar
Konseyi, bir görevin uygulanmasõnõ, yeterli kapasiteye ve görevi alma arzusuna sahip bir Üye
Devletler grubuna verebilir. Bu Üye Devletler, Birlikin Dõşişleri Bakanõ ile ilişki içinde kendi
aralarõnda görevin yönetimi konusunda anlaşõrlar.
2. Göreve katõlan Üye Devletler, görevin ilerleyişi konusunda Bakanlar Konseyini düzenli
olarak bilgilendirirler. Görevin tamamlanmasõnõn yeni büyük sonuçlar içermesi veya Bakanlar
Konseyi tarafõndan Madde III-210’un 2. paragrafõ kapsamõnda kabul edilen edilen uygulama
hedefinde, kapsamõnda ve koşullarõnda değişiklik yapõlmasõnõ gerektirmesi durumunda, katõlan Üye
Devletler konuyu derhal Bakanlar Konseyine götürür. Bu gibi durumlarda, Bakanlar Konseyi
gerekli Avrupa kararlarõnõ alõr.
Madde III-212
1. Bakanlar Konseyinin yetkisine tabi olan Avrupa Silah, Araştõrma ve Askeri Kabiliyet Ajansõ,
aşağõdaki görevlere sahiptir:
a) Üye Devletlerin askeri imkan ve kabiliyet hedeflerinin saptanmasõ ve Üye Devletler
tarafõndan verilen imkan ve kabiliyet taahhütlerinin yerine getirilip getirilmediğinin
değerlendirilmesi;
b) Operasyonel ihtiyaçlarõn uyumlulaştõrõlmasõnõn ve etkili, uyumlu tedarik yöntemlerinin kabul
edilmesinin teşvik edilmesi;
CONV 850/03 163
TR
c) askeri imkan ve kabiliyetler açõsõndan hedeflerin yerine getirilmesi için çok taraflõ projeler
önerilmesi, Üye Devletler tarafõndan uygulanan programlarõn koordinasyonun sağlanmasõ ve
özel işbirliği programlarõnõn yönetilmesi;
d) savunma teknolojisi araştõrmalarõnõn desteklenmesi ve gelecekteki operasyonel ihtiyaçlarõn
yerine getirilmesini sağlayan teknik çözümler hakkõndaki ortak araştõrma faaliyetleriyle
çalõşmalarõn koordine edilmesi ve planlanmasõ;
e) savunma sektörünün endüstriyel ve teknolojik tabanõnõn güçlendirilmesi ve askeri
harcamalarõn etkililiğinin artõrõlmasõ yönündeki tüm yararlõ tedbirlerin belirlenmesine ve
gerektiğinde uygulanmasõna katkõda bulunulmasõ.
2. Ajans, yer almak isteyen tüm Üye Devletlere açõktõr. Nitelikli çoğunlukla hareket eden
Bakanlar Konseyi, Ajansõn statüsünü, merkezini ve operasyonel kurallarõnõ tanõmlayan bir Avrupa
kararõnõ kabul eder. Bu karar, Ajans faaliyetlerine etkili katõlõm düzeyini göz önünde bulundurur.
Ajans içinde, ortak projelere girişmiş Üye Devletleri bir araya getiren özel gruplar oluşturulur.
Ajans, görevlerini gerektiğinde Komisyonla bağlantõlõ olarak yürütür.
Madde III-213
1. [başlõk] Protokolünde sõralanan, daha yüksek askeri imkan ve kabiliyet ölçütlerini karşõlayan
ve en çok çaba gerektiren görevleri üstlenme düşüncesiyle bu konuda daha bağlayõcõ taahhütler
altõna girmek isteyen Üye Devletler, bu vesileyle, Madde I-40’õn 6. paragrafõ anlamõnda kendi
aralarõnda yapõsal işbirliği oluştururlar. Askeri imkan ve kabiliyet ölçütleri ile bu Üye Devletlerin
tanõmladõğõ taahhütler, söz konusu Protokolde belirlenir.
2. Bir Üye Ülke söz konusu işbirliğine ileriki bir aşamada katõlmak ister ve böylece gerektirdiği
yükümlülükleri üstlenirse, niyeti konusunda Avrupa Konseyini bilgilendirir. Bakanlar Konseyi,
ilgili Üye Ülkenin talebi üzerine görüşme yapar. Ancak yalnõzca yapõsal işbirliğinde yer alan Üye
Devletleri temsil eden Bakanlar Konseyi üyeleri oylamaya katõlõr.
3. Bakanlar Konseyi, yapõsal işbirliği kapsamõndaki konulara ilişkin Avrupa kararlarõ aldõğõnda,
görüşmelere ve Avrupa kararlarõnõn kabul edilmesine yalnõzca yapõsal işbirliğinde yer alan Üye
Devletleri temsil eden Bakanlar Konseyi üyeleri katõlõr. Birlik Dõşişleri Bakanõ görüşmelere katõlõr.
Diğer Üye Devletlerin temsilcileri, yapõsal işbirliğindeki gelişmeler konusunda Birlik Dõşişleri
Bakanõ tarafõndan gereğince ve düzenli olarak bilgilendirilirler.
4. Bakanlar Konseyi, söz konusu işbirliğinde yer alan Üye Devletlerden, Madde III-210da
anõlan bir görevi Birlik düzeyinde gerçekleştirmesini isteyebilir.
5. Önceki paragraflara halel gelmeden, güçlendirilmiş işbirliği ile ilgili uygun hükümler bu
Madde tarafõndan düzenlenen yapõsal işbirliği için de geçerli olacaktõr.
CONV 850/03 164
TR
Madde III-214
1. Madde I-40, 7. paragrafta belirtilen karşõlõklõ savunma konusundaki daha yakõn işbirliği,
Birlike Üye Devletlerin tümüne açõktõr. Daha yakõn işbirliği yapan Üye Devletlerin listesi, [başlõk]
Bildirisinde belirtilmiştir. Üye Devletlerden biri ileriki bir aşamada söz konusu işbirliğine
katõlmayõ ister ve böylece gerektirdiği yükümlülükleri üstlenirse, niyetini Avrupa Konseyine
bildirir ve bu Bildirgeye kaydolur.
2. Bu işbirliğine katõlan ve topraklarõnda silahlõ saldõrõ kurbanõ olan Üye Ülke, diğer katõlõmcõ
Üye Devletleri konudan haberdar eder ve diğer Üye Devletlerden yardõm ve para yardõmõ talep
edebilir. Katõlõmcõ Üye Devletler, Politika ve Güvenlik Komitesi ile Askeri Komitedeki
temsilcilerinin yardõmõyla, bakanlõk düzeyinde toplanõr.
3. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, herhangi bir silahlõ saldõrõ ve bunun sonucunda alõnan
tedbirler konusunda derhal bilgilendirilir.
4. Bu Madde, ilgili Üye Devletler açõsõndan, Kuzey Atlantik Paktõndan kaynaklanan haklarõ ve
yükümlülükleri etkilemez.
CONV 850/03 165
TR
BÖLÜM 2
MALİ HÜKÜMLER
Madde III-215
1. Bu Kõsõmda bulunan hükümlerin kurumlar için gerektirdiği idari harcamalar, Birlik
bütçesinden karşõlanõr.
2. Askeri veya savunmayla ilgili konulardan ve Bakanlar Konseyinin aksi yönde karar verdiği
durumlardan kaynaklananlar dõşõnda, söz konusu hükümlerin uygulanmasõndan doğan işletme
harcamalarõ da Birlik bütçesinden karşõlanõr.
Harcamanõn Birlik bütçesinden karşõlanmadõğõ hallerde, oybirliğiyle hareket eden Bakanlar Konseyi
aksi yönde karar almadõkça harcama, gayri safi yurtiçi hasõla ölçeğine göre Üye Devletler tarafõndan
karşõlanõr. Askeri ve savunmayla ilgili sonuçlar doğuran operasyonlardan kaynaklanan harcamalar
konusunda, Bakanlar Konseyindeki temsilcileri Madde III-201’in 1. paragrafõnõn, ikinci alt
paragrafõ kapsamõnda resmi bir bildiride bulunan Üye Devletler, bu konunun finansmanõna katkõda
bulunmakla yükümlü değildir.
3. Bakanlar Konseyi, ortak dõş politika ve güvenlik politikasõ çerçevesinde girişimler ile
özellikle Madde I-40’õn 1. paragrafõnda belirtilen görevler için hazõrlõk faaliyetleri için, acil para
sağlanmasõ amacõyla Birlik bütçesindeki ödeneklere hõzla erişilmesinin garanti edilmesi yönünde
özel prosedürleri belirleyen bir Avrupa kararõnõ kabul eder. Bakanlar Konseyi, Avrupa
Parlamentosu’na danõştõktan sonra harekete geçecektir.
Birlik bütçesinden karşõlanmayan, Madde I-40’õn 1. paragrafõnda belirtilen görevler için hazõrlõk
faaliyetlerine, Üye Devletlerin katkõlarõndan oluşan bir başlangõç fonundan para sağlanõr.
Bakanlar Konseyi, Birlik Dõşişleri Bakanõndan gelen bir teklif üzerine nitelikli çoğunlukla
aşağõdakileri belirleyen Avrupa kararlarõ kabul eder:
a) özellikle fona tahsis edilen miktarlar ve geri ödeme prosedürleri olmak üzere, başlangõç
fonunun oluşturulmasõ ve fona para sağlanmasõ prosedürleri;
b) başlangõç fonunun yönetim prosedürleri;
c) mali denetim prosedürleri.
Bakanlar Konseyi, Madde I-40’õn 1. paragrafõnda belirtilen ve Birlik bütçesinden karşõlanmayan bir
görevi planlarken, Birlik Dõşişleri Bakanõna fonu kullanma yetkisi verir. Birlik Dõşişleri Bakanõ,
para kullanma işleminin uygulanmasõ konusunda Bakanlar Konseyine rapor verir.
CONV 850/03 166
TR
KISIM III
ORTAK TİCARET POLİTİKASI
Madde III-216
Üye Devletler arasõnda bir gümrük birliği oluşturarak Birlik, ortak çõkara, dünya ticaretinin uyumlu
gelişimine, uluslararasõ ticaret ve dõşarõdan doğrudan yatõrõm konularõndaki kõsõtlamalarõn giderek
artan şekilde oranda kaldõrõlmasõna ve gümrüklerle diğer duvarlarõn indirilmesine katkõda
bulunmayõ hedefler.
Madde III-217
1. Ortak ticaret politikasõ, özellikle ithalat/ihracat vergi oranlarõndaki değişikler, mallarõn ve
hizmetlerin ticaretinin yapõlmasõna ve fikri mülkiyetin ticari yönlerine ilişkin vergi ve ticaret
anlaşmalarõnõn akdedilmesi, dõşarõdan doğrudan yatõrõm, liberalleşme tedbirlerinde birörnekliğe
ulaşõlmasõ, ihracat politikasõ ve damping ya da sübvansiyon durumunda yapõlacak ticaretin
korunmasõ yönündeki tedbirler ile ilgili olarak, birörnek ilkelere dayanõr. Ortak ticaret politikasõ,
Birlikin dõş faaliyet ilkeleri ve hedefleri bağlamõnda yürütülür.
2. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, ortak ticaret politikasõnõn uygulanmasõ için gereken
tedbirleri oluşturur.
3. Bir ya da daha çok Ülkeyle veya uluslararasõ örgütlerle anlaşmalarõn görüşülmesi ve
akdedilmesi gereken hallerde, Madde III-227nin ilgili hükümleri uygulanõr. Komisyon, Bakanlar
Konseyine tavsiyelerde bulunur ve Bakanlar Konseyi de Komisyona gerekli görüşmeleri açmak
üzere yetki verir. Bakanlar Konseyi ve Komisyon, görüşülen anlaşmalarõn Birlikin iç politikalarõ ve
kurallarõyla uyumlu olmasõnõ sağlamakla sorumludurlar.
Komisyon, Bakanlar Konseyi tarafõndan bu görevde ve Bakanlar Konseyinin verebileceği söz
konusu direktifler çerçevesinde Komisyona yardõmcõ olmak üzere görevlendirilen özel bir
komiteyle istişarede bulunarak bu görüşmeleri yürütür. Komisyon, özel komiteye ve Avrupa
Parlamentosuna görüşmelerin ilerleyişi hakkõnda düzenli olarak rapor verir.
4. Kişilerin taşõnmasõnõ ve fikri mülkiyetin ticari yönlerini içeren hizmetlerin ticareti
alanlarõndaki anlaşmalarõn görüşülmesi ve akdedilmesinde Bakanlar Konseyi, anõlan anlaşmalarõn iç
kurallarõn kabul edilmesi için oybirliğini gerektiren hükümleri içermesi halinde oybirliğiyle hareket
eder.
Bakanlar Konseyi ayrõca kültürel ve odyovizüel servislerin Birlik’in kültürel ve dil çeşitliliğine zarar
verme riski olduğu durumlarda bu servislerin ticareti alanõndaki anlaşmalarõn görüşülmesi ve
akdedilmesi konusunda da oybirliğiyle hareket edecektir.
Nakliyat alanõndaki uluslararasõ anlaşmalarõn görüşülmesi ve akdedilmesi Başlõk III, Kõsõm III,
Bölüm 7’nin ve Madde III-227’nin hükümlerine tabi olacaktõr.
CONV 850/03 167
TR
5. Bu Madde tarafõndan ticaret politikasõ alanõnda verilen yetkilerin kullanõlmasõ, Birlik ile Üye
Devletler arasõndaki iç yetkilerin sõnõrlandõrõlmasõnõ etkilemez ve Anayasanõn söz konusu
uyumlulaştõrmayõ dõşarõda bõraktõğõ ölçüde, Üye Devletlerin yasal ve tüzüğe ilişkin hükümlerinin
uyumlulaştõrõlmasõna yol açmaz.
CONV 850/03 168
TR
KISIM IV
ÜÇÜNCÜ ÜLKELERLE İŞBİRLİĞİ VE
İNSANİ YARDIM
BÖLÜM 1
KALKINMA İŞBİRLİĞİ
Madde III-218
1. Kalkõnma işbirliği alanõndaki Birlik politikasõ, Birlikin dõş faaliyet ilkeleri ve hedefleri
çerçevesinde yürütülür. Birlikin kalkõnma işbirliği politikasõ ile Üye Devletlerin politikalarõ
birbirini tamamlar ve güçlendirir.
Birlik kalkõnma işbirliği politikasõnõn temel hedefi, yoksulluğun azaltõlmasõ ve uzun vadede, ortadan
kaldõrõlmasõdõr. Birlik, kalkõnmakta olan ülkeleri etkileme olasõlõğõ olan uyguladõğõ politikalarda
kalkõnma işbirliği hedeflerini göz önünde bulundurur.
2. Birlik ve Üye Devletler, Birleşmiş Milletler ve diğer yetkili uluslararasõ örgütler bağlamõnda
onayladõklarõ taahhütlere uyar ve hedefleri göz önünde bulundururlar.
Madde III-219
1. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, kalkõnmakta olan ülkelerle çok yõllõk işbirliği
programlarõ veya konuyla ilgili yaklaşõma sahip programlarla ilgili olabilecek şekilde, kalkõnma
işbirliği politikasõnõn uygulanmasõ için gerekli tedbirleri belirler.
2. Birlik, üçüncü ülkelerle ve yetkili uluslararasõ örgütlerle, Madde III-193te anõlan hedeflere
ulaşõlmasõna yardõmcõ olacak tüm anlaşmalarõ akdedebilir. Söz konusu anlaşmalar, Madde III-227e
göre görüşülür ve akdedilir.
İlk alt paragraf, Üye Devletlerin uluslararasõ teşkilatlarla görüşme yapma ve uluslararasõ anlaşmalarõ
akedilmesi yetkisini ihlal etmez.
3. Avrupa Yatõrõm Bankasõ, Tüzüğünde belirtilen şartlar dahilinde, 1. paragrafta belirtilen
tedbirlerin uygulanmasõna katkõda bulunur.
CONV 850/03 169
TR
Madde III-220
1. Faaliyetlerinin tamamlayõcõlõğõnõ ve verimliliğini teşvik etmek amacõyla, Birlik ve Üye
Devletler, kalkõnma işbirliği hakkõndaki politikalarõnõ koordine ederler ve uluslararasõ örgütlerde ve
uluslararasõ konferanslar dahil olmak üzere, kendi yardõm programlarõ hakkõnda birbirlerine
danõşõrlar. Ortak faaliyette bulunabilirler. Üye Devletler gerektiğinde Birlik yardõm programlarõnõn
uygulanmasõna katkõda bulunabilirler.
2. Komisyon, 1. paragrafta belirtilen koordinasyonun teşvik edilmesi amacõyla her türlü yararlõ
girişimde bulunabilir.
3. Birlik ve Üye Devletler, ilgili yetki alanlarõ dahilinde, üçüncü ülkelerle ve yetkili uluslararasõ
örgütlerle işbirliğinde bulunabilirler.
CONV 850/03 170
TR
BÖLÜM 2
ÜÇÜNCÜ ÜLKELERLE
EKONOMİK, MALİ VE TEKNİK İŞBİRLİĞİ
Madde III-221
1. Özellikle Madde III-218 - III-220 olmak üzere, Anayasa’nõn diğer hükümlerini ihlal
etmeksizin Birlik, özellikle mali yardõm olmak üzere, kalkõnmakta olan ülkeler dõşõnda üçüncü
ülkelerle ekonomik, mali ve teknik işbirliği tedbirlerini uygulamaya koyabilir. Söz konusu tedbirler,
Birlikin kalkõnma politikasõyla tutarlõ olacak ve Birlikin dõş faaliyet ilkeleri ve hedefleri
çerçevesinde uygulanacaktõr. Birlikin ve Üye Devletlerin tedbirleri, birbirini tamamlar ve
güçlendirir.
2. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, 1. paragrafõn uygulanmasõ için gerekli tedbirleri
belirler.
3. Birlik ve Üye Devletler, ilgili yetki alanlarõ dahilinde, üçüncü ülkelerle ve yetkili uluslararasõ
örgütlerle işbirliğinde bulunur. Birlik işbirliği düzenlemeleri, Madde III-227ye göre görüşülecek ve
akdedilecek olan, Birlik ile ilgili üçüncü taraflar arasõndaki anlaşmalara tabi olabilir. Bakanlar
Konseyi, Madde III-226’nõn 2. paragrafõnda belirtilen ortaklõk anlaşmalarda ve Birlike katõlõm için
aday olan Ülkelerle olan anlaşmalarda oybirliğiyle hareket eder.
İlk alt paragraf, Üye Devletlerin uluslararasõ teşkilatlarla görüşmeler yapma ve uluslararasõ
anlaşmalar akdetme yetkisini ihlal etmez.
Madde III-222
Üçüncü bir ülkedeki durum Birlikin acil mali yardõm yapmasõnõ gerektirdiğinde Bakanlar Konseyi,
Komisyonun bir teklifi üzerine, gerekli Avrupa kararlarõnõ kabul eder.
CONV 850/03 171
TR
BÖLÜM 3
İNSANİ YARDIM
Madde III-223
1. Birlikin insani yardõm alanõndaki operasyonlarõ, Birlikin dõş faaliyet ilkeleri ve hedefleri
çerçevesinde yürütülür. Söz konusu operasyonlar, bu farklõ durumlardan kaynaklanan insani
gereksinimlerin karşõlanmasõ amacõyla, doğal ya da insan kaynaklõ felaketlerin kurbanlarõ ile üçüncü
ülkelerdeki halklara geçici yardõm, kurtarma ve koruma sağlamak niyetini taşõr. Birlikin ve Üye
Devletlerin operasyonlarõ, birbirini tamamlar ve güçlendirir.
2. İnsani yardõm operasyonlarõ, uluslararasõ insani hukukun ilkelerine, özellikle tarafsõzlõk ve
ayrõm yapmama ilkelerine uygun olarak yürütülür.
3. Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõ, Birlikin insani yardõm operasyonlarõnõn uygulanacağõ
çerçeveyi tanõmlayan tedbirleri oluşturur.
4. Birlik, üçüncü ülkelerle ve yetkili uluslararasõ örgütlerle, Madde III-193te belirtilen hedeflere
ulaşõlmasõna yardõmcõ olacak tüm anlaşmalarõ akdedebilir. Söz konusu anlaşmalar, Madde III-
227ye göre görüşülür ve akdedebilir.
İlk alt paragraf, Üye Devletlerin uluslararasõ teşkilatlarla görüşme yapma ve uluslararasõ anlaşmalarõ
akdetme yetkisini ihlal etmez.
5. Genç Avrupalõlardan Birlikin insani faaliyetlerine gelen ortak katkõlar için bir çerçeve
oluşturulmasõ amacõyla, bir Avrupa Gönüllü İnsani Yardõm Gücü kurulur. Bu Güç’ün kurallarõnõ ve
işleyişini bir Avrupa yasasõ belirler.
6. Komisyon, Birlikin ve ulusal insani yardõm tedbirlerinin verimliliğini ve tamamlayõcõlõğõnõ
artõrmak için, Birlik ile Üye Devletlerin faaliyetleri arasõnda koordinasyonun teşvik edilmesi
amacõyla her türlü yararlõ girişimde bulunur.
7. Birlik, insani yardõm operasyonlarõnõn, özellikle Birleşmiş Milletler sisteminin parçasõnõ
oluşturanlar dahil olmak üzere, uluslararasõ örgütler ve teşkilatlarõn insanõ yardõm operasyonlarõyla
koordineli ve tutarlõ olmasõnõ sağlar.
CONV 850/03 172
TR
KISIM V
KISITLAYICI TEDBİRLER
Madde III-224
1. Bir Birlik tutumu veya faaliyeti hakkõnda bu Başlõkta Kõsõm IIdeki ortak dõş politika ve
güvenlik politikasõ hükümlerine göre alõnan bir Avrupa kararõnõn, bir veya daha çok üçüncü ülke ile
ekonomik ve mali ilişkilerin kõsmen ya da tamamen kesilmesi veya azaltõlmasõnõ öngörmesi
halinde, Birlik Dõşişleri Bakanõ ve Komisyonun ortak teklifi üzerine nitelikli çoğunlukla hareket
eden Bakanlar Konseyi, gerekli Avrupa tüzüğünü veya kararlarõnõ kabul eder. Bakanlar Konseyi, bu
konuyla ilgili olarak Avrupa Parlamentosunu bilgilendirir.
2. 1. paragrafta belirtilen alanlarda Bakanlar Konseyi, gerçek veya tüzel kişilere ve Ülke
olmayan gruplara ya da teşkilatlara karşõ aynõ prosedür kapsamõnda kõsõtlayõcõ tedbirler kabul
edebilir.
CONV 850/03 173
TR
KISIM VI
ULUSLARARASI ANTLAŞMALAR
Madde III-225
1. Birlik, Anayasanõn uygun gördüğü veya bu Anayasa’yla belirlenen hedeflerinden birine
Birlikin politikalarõ çerçevesinde ulaşõlmasõ için bir anlaşmanõn akdedilmesi gereken hallerde,
Birlikin yasama faaliyetlerinde bu konuda bağlayõcõ bir hüküm bulunduğunda veya Birlikin iç
faaliyetlerini etkileyen hallerde, bir ya da daha çok üçüncü ülkeyle veya uluslararasõ örgütlerle
antlaşmalar akdedebilir.
2. Birlik tarafõndan akdedilen antlaşmalar, Birlik kurumlarõ ve Üye Devletler üzerinde
bağlayõcõdõr.
Madde III-226
Birlik, bir ya da daha çok üçüncü ülkeyle veya uluslararasõ örgütle ortaklõk anlaşmalarõ akdedebilir.
Söz konusu anlaşmalar, karşõlõklõ haklarõ ve yükümlülükleri, ortak icraatlarõ ve özel prosedürleri
içeren bir ortaklõk kurar.
Madde III-227
1. Madde III-217de belirlenen özel hükümleri ihlal etmeksizin Birlik ile üçüncü Ülkeler veya
uluslararasõ örgütler arasõndaki anlaşmalar, aşağõdaki prosedüre göre görüşülür ve akdedilir.
2. Bakanlar Konseyi, görüşmelerin açõlmasõnõ, görüşme yönerilerinin kabul edilmesini ve
anlaşmalarõn sonuçlanmasõnõ yetkilendirir.
3. Komisyon veya anlaşmanõn münhasõran veya esasen ortak dõş politika ve güvenlik
politikasõyla ilgili olduğu hallerde Birlik Dõşişleri Bakanõ, görüşmelerin başlatõlmasõnõ yetkilendiren
bir Avrupa kararõnõ benimseyen Bakanlar Konseyine tavsiyelerde bulunur.
4. Görüşmeleri yetkilendiren Avrupa kararõyla bağlantõlõ olarak, gelecekteki anlaşmanõn
konusuna göre, Bakanlar Konseyi görüşmeciyi veya Birlikin görüşme ekibinin liderini
görevlendirir.
5. Bakanlar Konseyi, görüşme yönerilerini Birlik görüşmecisine gönderebilir ve görüşmelerin
birlikte sürdürüleceği özel bir istişare komitesi tayin edebilir.
6. Bakanlar Konseyi, görüşmecinin bir teklifi üzerine, anlaşmalarõn imzalanmasõna ve
gerektiğinde, yürürlüğe girmeden önce geçici olarak uygulanmasõna yetki veren bir Avrupa kararõnõ
kabul eder.
CONV 850/03 174
TR
7. Bakanlar Konseyi, anlaşma görüşmecisinin teklifi üzerine anlaşmalarõ akdeden bir Avrupa
kararõnõ kabul eder.
Anlaşmalarõn münhasõran ortak dõş politika ve güvenlik politikasõ ile ilgili olduğu durumlar dõşõnda
Konsey, ilk alt paragrafta belirtilen kararõ Avrupa Parlamentosuna danõştõktan sonra kabul eder.
Avrupa Parlamentosu, görüşünü Bakanlar Konseyinin konunun ivediliğine göre belirleyebileceği
bir zaman zarfõnda bildirir. Söz konusu zaman zarfõnda görüş bildirilmemesi durumunda, Bakanlar
Konseyi harekete geçebilir.
Avrupa Parlamentosu’nun rõzasõ aşağõdakiler için gerekir:
a) ortaklõk anlaşmalarõ,
b) İnsan Haklarõnõn ve Temel Özgürlüklerinin Korunmasõ Hakkõndaki Avrupa Konvansiyonuna
Birlik katõlõmõ,
c) işbirliği prosedürlerini düzenleyerek özel kurumsal bir çerçeve oluşturan anlaşmalar,
d) Birlik açõsõndan önemli bütçesel sonuçlar doğuran anlaşmalar,
e) yasal prosedürün uygulandõğõ alanlarõ kapsayan anlaşmalar.
Avrupa Parlamentosu ve Bakanlar Konseyi, acil bir durumda, rõza için bir zaman sõnõrõ üzerinde
anlaşabilirler.
8. Bakanlar Konseyi, bir anlaşmayõ akdederken, 6, 7 ve 10. paragraflara istisna olarak,
anlaşmanõn sadeleştirilmiş bir prosedürle veya anlaşma tarafõndan oluşturulan bir teşkilatla kabul
edilmesini içerdiği hallerde, görüşmeciye Birlik adõna değişiklikleri onaylama yetkisi verebilir;
Bakanlar Konseyi, söz konusu yetkiye özel koşullar ekleyebilir.
9. Bakanlar Konseyi, prosedür boyunca nitelikli çoğunlukla hareket eder. Anlaşma, bir Birlik
faaliyetinin kabul edilmesi için oybirliği gereken bir alanõ kapsadõğõnda, ortaklõk anlaşmalarõnda ve
İnsan Haklarõnõn ve Temel Özgürlüklerinin Korunmasõ Hakkõndaki Avrupa Konvansiyonuna Birlik
katõlõmõ durumunda, oybirliğiyle hareket eder.
10. Bakanlar Konseyi, Birlikin Dõşişleri Bakanõnõn veya Komisyonun bir teklifi üzerine, bir
anlaşmanõn uygulanmasõnõ askõya alma yönünde bir Avrupa kararõnõ kabul eder ve anlaşma
tarafõndan oluşturulan teşkilat, anlaşmanõn kurumsal çerçevesine ekleme yapan ya da değiştiren
tasarruflar dõşõnda, yasal yürürlüğe sahip tasarruflarõ benimsemek üzere davet edildiğinde, söz
konusu teşkilatta Birlik adõna benimsenecek tutumlarõ oluşturur.
11. Avrupa Parlamentosu, prosedürün tüm aşamalarõnda derhal ve tam olarak bilgilendirilir.
12. Bir Üye Ülke, Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi veya Komisyon, öngörülen
anlaşmanõn Anayasa hükümlerine uygun olup olmadõğõ konusunda Adalet Divanõnõn görüşünü
alabilir. Adalet Divanõnõn görüşünün olumsuz olduğu hallerde, Madde IV-6da belirlenen
prosedüre göre anlaşma değiştirilene veya Anayasa incelenene dek öngörülen anlaşma yürürlüğe
girmeyebilir.
CONV 850/03 175
TR
Madde III-228
1. Bakanlar Konseyi, Madde III-227ye istisna olarak, Avrupa Merkez Bankasõnõn veya
Komisyonun bir teklifi üzerine oybirliğiyle hareket ederek, fiyat istikrarõ hedefine uygunluk
konusunda bir uzlaşmaya varma düşüncesiyle Avrupa Merkez Bankasõ ile istişarede bulunmasõnõn
ardõndan ve 3. paragrafta belirtilen anlaşmalar için aynõ paragrafta belirtilen prosedür uyarõnca
Avrupa Parlamentosu ile istişarede bulunduktan sonra, Birlik içerisinde yasal olarak geçerli olanlar
dõşõndaki para birimleriyle ilgili olarak Euro için bir kur oranlarõ sistemi hakkõndaki resmi
anlaşmalarõ akdedebilir.
Bakanlar Konseyi, Komisyonun bir teklifi üzerine Avrupa Merkez Bankasõ ile istişarede
bulunduktan sonra veya Avrupa Merkez Bankasõ’nõn bir teklifi üzerine ve fiyat istikrarõ hedefiyle
tutarlõ bir uzlaşmaya varma çabasõ içinde, nitelikli çoğunlukla hareket ederek, kur oranõ sistemi
içinde Euronun merkez oranlarõnõ kabul edebilir, ayarlayabilir veya serbest bõrakabilir. Bakanlar
Konseyi Başkanõ, Avrupa Parlamentosunu Euronun merkez oranlarõnõn söz konusu kabul
edilmesi, ayarlanmasõ veya serbest bõrakõlmasõ konusunda bilgilendirir.
2. 1. paragrafta belirtildiği şekilde Birlik içerisinde yasal olarak geçerli olanlar dõşõnda bir ya da
daha çok para birimiyle ilişkili olarak bir kur oranõ sisteminin olmamasõ halinde Bakanlar Konseyi,
Komisyonun bir tavsiyesi üzerine ve Avrupa Merkez Bankasõ ile istişarede bulunduktan sonra veya
Avrupa Merkez Bankasõnõn bir tavsiyesi üzerine hareket ederek, söz konusu para birimleriyle ilgili
kur oranõ politikasõnõn genel yönelimlerini oluşturabilir. Bu genel yönelimler, Avrupa Merkez
Bankalarõ Sisteminin fiyat istikrarõnõ koruma yönündeki birincil hedefini ihlal etmez.
3. Madde III-227ye istisna olarak, para veya kur oranõ sistemine ilişkin konulardaki
anlaşmalarõn, Birlik ile bir ya da daha çok Ülke veya uluslararasõ örgütler arasõndaki görüşmelere
tabi olmasõ durumunda, Komisyonun bir teklifi üzerine ve Avrupa Merkez Bankasõ ile istişarede
bulunduktan sonra hareket eden Bakanlar Konseyi, anlaşmalarõn görüşülmesi ve akdedilmesi için
düzenlemelere karar verir. Bu düzenlemeler, Birlikin tek bir tutum göstermesini sağlar. Komisyon,
görüşmelerle tam olarak ilgilidir.
4. Üye Devletler, ekonomik ve parasal işbirliği konusunda Birlikin yetkilerini ve anlaşmalarõnõ
ihlal etmeksizin, uluslararasõ teşkilatlarla görüşmeler yapabilir ve uluslararasõ anlaşmalarõ
akdedebilir.
CONV 850/03 176
TR
KISIM VII
BİRLİK’İN ULUSLARARASI ÖRGÜTLER,
ÜÇÜNCÜ ÜLKELER VE
BİRLİK DELEGASYONLARI İLE İLİŞKİLERİ
Madde III-229
1. Birlik; Birleşmiş Milletler, Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü ile
Ekonomik İşbirliği ve Kalkõnma Örgütü ile uygun biçimlerde işbirliği kurar.
2. Birlik ayrõca, uygun olduğu şekilde diğer uluslararasõ örgütlerle de söz konusu ilişkileri
sürdürür.
3. Birlik Dõşişleri Bakanõ ile Komisyona, bu Maddeyi uygulama talimatõ verilir.
Madde III-230
1. Birlikin üçüncü ülkelerdeki ve uluslararasõ örgütlerdeki delegasyonlarõ, Birliki temsil eder.
2. Birlik delegasyonlarõ, Birlik Dõşişleri Bakanõnõn yetkisi altõnda ve Üye Devletlerin
diplomatik heyetleriyle yakõn işbirliği içinde çalõşõr.
CONV 850/03 177
TR
KISIM VIII
DAYANIŞMA MADDESİNİN UYGULANMASI
Madde III-231
1. Bakanlar Konseyi, Komisyon ile Birlik Dõşişleri Bakanõ’nõn ortak teklifiyle, Madde I-42de
anõlan dayanõşma maddesinin uygulanmasõ için düzenlemeleri tanõmlayan bir Avrupa kararõnõ kabul
eder. Avrupa Parlamentosu bilgilendirilir.
2. Bir Üye Ülkenin, terörist saldõrõ veya insan kaynaklõ ya da doğal bir felaketin kurbanõ olmasõ
durumunda diğer Üye Devletler, siyasi makamlarõnõn talebi üzerine söz konusu Üye Ülkeye yardõm
ederler. Bu amaçla Üye Devletler, durumu Bakanlar Konseyinde kendi aralarõnda koordine ederler.
3. Bu Maddenin amaçlarõ doğrultusunda, Bakanlar Konseyine, gerektiğinde ortak görüşler
veren, ortak güvenlik ve savunma politikasõ bağlamõnda geliştirilen yapõlarõn desteğinde Politika ve
Güvenlik Komitesi ile Madde III-162de belirtilen Komite yardõmcõ olur.
4. Avrupa Konseyi, Birlikin etkili tedbirleri almasõnõ sağlamak amacõyla, Birlikin karşõsõnda
duran tehditleri düzenli olarak değerlendirir.
CONV 850/03 178
TR
BAŞLIK VI
BİRLİKİN İŞLEYİŞİ
KISIM I
KURUMLARLA İLGİLİ HÜKÜMLER
BÖLÜM 1
KURUMLAR
Alt Bölüm 1
Avrupa Parlamentosu
Madde III-232
1. Bakanlar Konseyi’nin bir Avrupa yasasõ veya çerçeve yasasõ , tüm Üye Devletlerdeki birörnek
prosedüre uygun olarak veya tüm Üye Devletlerde ortak olan prosedüre uygun olarak, doğrudan
evrensel oy hakkõ ile Üyelerinin seçimi için gerekli tedbirleri belirler.
Bakanlar Konseyi, üyelerinin çoğunluğuyla hareket eden Avrupa Parlamentosunun teklifi üzerine
ve rõzasõnõ aldõktan sonra oybirliğiyle hareket eder. Bu yasa veya çerçeve yasasõ Üye Devletler
tarafõndan kendi anayasal gerekliliklerine uygun olarak onaylanmadõkça yürürlüğe girmez.
2. Avrupa Parlamentosunun bir Avrupa yasasõ, Üyelerinin görevlerinin yerine getirilmesini
yönlendiren tüzüğü ve genel koşullarõ belirler. Avrupa Parlamentosu, Komisyonun görüşünü
aldõktan sonra ve Bakanlar Konseyi onayõ üzerine kendi inisiyatifiyle harekete geçer. Bakanlar
Konseyi, Üyelerin veya eski Üyelerin vergilendirilmesiyle ilgili tüm kurallar ve koşullar için
oybirliğiyle hareket eder.
3. 2004-2009 Parlamentosu’nda, Avrupa Parlamentosu’nun birleşimi, Avrupa Parlamentosu’nda
Vatandaşlarõn Temsili Hakkõnda Protokol’de belirtildiği şekilde olacaktõr.
Madde III-233
Bir Avrupa yasasõ, Avrupa düzeyinde siyasi partileri yönlendiren ve özellikle bu partilere fon
sağlanmasõyla ilgili olarak Madde I-45 4. paragrafta anõlan tüzüğü belirler.
CONV 850/03 179
TR
Madde III-234
Üyelerinin çoğunluğuyla hareket eden Avrupa Parlamentosu, Anayasanõn uygulanmasõ amacõna
yönelik olarak bir Birlik tasarrufu gerektiğini düşündüğü meseleler hakkõnda Komisyondan
herhangi uygun bir teklif göndermesini talep edebilir. Komisyon bir teklif göndermezse, bunun
nedenleri hakkõnda Avrupa Parlamentosunu bilgilendirir.
Madde III-235
Avrupa Parlamentosu, görev akõşõ içinde, Üyelerinin dörtte birinin talebi üzerine, Anayasa
tarafõndan diğer kurumlar ve teşkilatlara verilen yetkileri ihlal etmeksizin, Birlik yasasõnõn
uygulanmasõndaki ihlal iddialarõnõ veya kötü yönetimi araştõrmak üzere, iddia edilen gerçeklerin bir
mahkeme huzurunda inceleniyor olmasõ ve davanõn halihazõrda yasal işleme tabi olmasõ durumlarõ
haricinde, geçici bir İnceleme Komitesi kurabilir.
Geçici İnceleme Komitesi, raporunu gönderdikten sonra dağõlõr.
Avrupa Parlamentosunun bir Avrupa yasasõ, inceleme hakkõnõn uygulanmasõnõ yönlendiren
ayrõntõlõ hükümler belirler. Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi’nin ve Komisyonun onayõ
üzerine kendi inisiyatifiyle harekete geçer.
Madde III-236
Birlikin herhangi bir vatandaşõnõn ve Üye Devletlerden birinde ikamet eden veya kayõtlõ işyeri
bulunan herhangi bir gerçek veya tüzel kişinin, tek başõna veya diğer vatandaşlarla işbirliği içinde,
Birlikin faaliyet alanõ içinde bulunan ve bu kişiyi doğrudan etkileyen bir mesele hakkõnda, Avrupa
Parlamentosuna dilekçe verme hakkõ vardõr.
Madde III-237
1. Avrupa Parlamentosu, bir Avrupa Ombudsman’õ atar. Avrupa Ombudsman’õna, Birlikin
herhangi bir vatandaşõndan veya Üye Devletlerden birinde ikamet eden veya kayõtlõ işyeri bulunan
herhangi bir gerçek veya tüzel kişiden, kendi adli rolünü yerine getiren Adalet Divanõ dõşõndaki
Birlik kurumlarõnõn, teşkilatlarõnõn veya dairelerinin faaliyetleriyle ilgili kötü yönetim durumlarõ
hakkõnda şikayet alma yetkisi verilir.
Avrupa Ombudsman’õ, görevlerine uygun olarak, iddia edilen gerçeklerin halihazõrda bir yasal işlem
konusu oluşturmasõ veya eskiden oluşturmuş olmasõ durumu haricinde, kendi inisiyatifiyle veya
kendisine ya da doğrudan bir Avrupa Parlamentosu Üyesine yöneltilen şikayetlere dayanarak, haklõ
bulduğu konularõ inceleme altõna alõr. Avrupa Ombudsman’õ, bir kötü yönetim durumu tespit
ettiğinde, bu meseleyi ilgili kuruma, teşkilata veya daireye bildirir; bunlara görüşlerini
Ombudsman’õna bildirmek için üç ay süre verilir. Daha sonra, Avrupa Ombudsman’õ Avrupa
Parlamentosuna ve ilgili kuruma, teşkilata veya daireye bir rapor iletir. Şikayette bulunan kişi, bu
tür incelemelerin sonuçlarõyla ilgili olarak bilgilendirilir.
CONV 850/03 180
TR
Avrupa Ombudsman’õ, incelemelerinin sonuçlarõ hakkõnda, Avrupa Parlamentosuna yõllõk rapor
gönderir.
2. Her Avrupa Parlamentosu seçiminden sonra, Parlamentonun görevde bulunma süresi için
Avrupa Ombudsman’õ atanõr. Avrupa Ombudsman’õ, yeniden atanabilir.
Görevlerinin yerine getirilmesi için gereken koşullarõ artõk karşõlamamasõ halinde veya ciddi bir
kötü yönetimle suçlanõyorsa, Avrupa Ombudsman’õ, Avrupa Parlamentosunun talebi üzerine,
Adalet Divanõ tarafõndan görevden alõnabilir.
3. Avrupa Ombudsman’õ, görevlerinin yerine getirilmesi konusunda tamamen bağõmsõzdõr. Bu
görevleri yerine getirirken, herhangi bir kimseden talimat istemez ya da almaz. Avrupa
Ombudsman’õ, görevde bulunduğu süre boyunca, kazançlõ olsun ya da olmasõn, herhangi başka bir
görevde bulunamaz.
4. Avrupa Parlamentosunun bir Avrupa yasasõ, Ombudsman’õn görevlerinin yerine getirilmesini
yönlendiren tüzüğü ve genel koşullarõ belirler. Avrupa Parlamentosu, Komisyonun görüşünü ve
Bakanlar Konseyi’nin onayõnõ aldõktan sonra kendi inisiyatifiyle hareket eder.
Madde III-238
Avrupa Parlamentosu, yõllõk oturum düzenler. Avrupa Parlamentosu, duyuru yapõlmasõna gerek
kalmaksõzõn, Mart ayõnõn ikinci Salõ gününde toplanõr.
Avrupa Parlamentosu, Üyelerinin çoğunluğunun talebi üzerine ya da Bakanlar Konseyinin veya
Komisyonun talebi üzerine, olağanüstü kõsõm oturumu için bir araya gelebilir.
Madde III-239
1. Komisyon, Avrupa Parlamentosunun tüm toplantõlarõna katõlabilir ve talepte bulunursa,
dinlenebilir.
Komisyon, Avrupa Parlamentosu veya onun Üyeleri tarafõndan yöneltilen sorularõ sözlü veya yazõlõ
olarak yanõtlar.
2. Avrupa Konseyi usul kurallarõ ve Bakanlar Konseyi Usul Kurallarõnda belirtilen koşullara
uygun olarak, Avrupa Konseyi ve Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosu tarafõndan dinlenebilir.
Madde III-240
Anayasada aksi belirtilmedikçe, Avrupa Parlamentosu, verilen oylarõn çoğunluğuyla hareket eder.
Yeter sayõyõ Usul Kurallarõ belirler.
CONV 850/03 181
TR
Madde III-241
Avrupa Parlamentosu, Üyelerinin çoğunluğuyla hareket ederek, kendi Usul Kurallarõnõ kabul eder.
Avrupa Parlamentosunun tutanaklarõ, Anayasa’da ve kendi Usul Kurallarõnda belirtilen şekilde
yayõmlanõr.
Madde III-242
Avrupa Parlamentosu, Komisyon tarafõndan kendisine gönderilen yõllõk genel raporu, açõk oturumla
tartõşõr.
Madde III-243
Avrupa Parlamentosuna, Komisyon faaliyetleri hakkõnda bir gensoru sunulursa, Avrupa
Parlamentosu gensoru sunulduktan en az üç gün sonra ve yalnõzca açõk oylamayla bunun üzerinde
oylama yapabilir.
Gensoru, Avrupa Parlamentosu Üyelerinin çoğunluğunu temsil edecek şekilde, atõlan oylarõn üçte
ikisinin desteğini kazanõrsa, Komisyon istifa eder. Madde I-25 ve I-26ya uygun olarak, Komisyon,
yerlerine başkalarõ atanana dek mevcut görevleriyle iştigal etmeye devam eder. Bu durumda, bu
Komisyon’un yerine geçmek üzere atanan Komisyon’un görev süresi, görevden istifa etmek zorunda
kalan Komisyon’un görev süresinin normalde sona erecek olduğu tarihte biter.
Alt Bölüm 2
Avrupa Konseyi
Madde III-244
1. Bir oylama yapõldõğõnda, Avrupa Konseyi üyelerinden herhangi biri, aynõ zamanda, bir
kişiden daha fazla olmamak kaydõyla, bir üyenin yerine daha hareket edebilir.
Şahsen hazõr bulunan veya temsil edilen üyelerin çekimser oylarõ, Avrupa Konseyinin oybirliği
gerektiren kararlarõ benimsemesine engel olmaz.
2. Avrupa Parlamentosu Başkanõ, Avrupa Konseyi tarafõndan dinlenmek üzere davet edilebilir.
3. Avrupa Konseyi, kendi usul kurallarõnõ salt çoğunlukla belirler. Avrupa Konseyine, Bakanlar
Konseyi Genel Sekreterlik’i yardõmcõ olur.
CONV 850/03 182
TR
Alt Bölüm 3
Bakanlar Konseyi
Madde III-245
1. Bakanlar Konseyi, Başkanõ tarafõndan toplantõya çağrõldõğõnda veya kendi inisiyatifiyle veya
üyelerinden veya Komisyon’un isteği üzerine toplanõr.
2. Avrupa Konseyi, oybirliğiyle Bakanlar Konseyi Başkanlõğõ oluşumlarõnõn dönüşüm
kurallarõnõ belirleyen bir Avrupa kararõnõ kabul eder.
Madde III-246
1. Bir oylama yapõldõğõnda, Bakanlar Konseyi üyelerinden herhangi biri, aynõ zamanda, bir
kişiden daha fazla olmamak kaydõyla, bir üyenin yerine daha hareket edebilir.
2. Salt çoğunlukla hareket etmesi gereken durumlarda, Bakanlar Konseyi kendi üyelerinin
çoğunluğuyla hareket eder.
3. Şahsen hazõr bulunan veya temsil edilen üyelerin çekimser oylarõ, Bakanlar Konseyinin
oybirliği gerektiren kararlarõ benimsemesine engel olmaz.
Madde III-247
1. Üye Devletlerin Daimi Temsilcilerinden oluşan bir komite, Bakanlar Konseyi çalõşmalarõnõ
hazõrlamaktan ve Bakanlar Konseyi tarafõndan kendisine verilen görevleri gerçekleştirmekten
sorumlu olur. Komite, Bakanlar Konseyinin Usul Kurallarõnda belirtilen durumlarda, usule ait
kararlar kabul edebilir.
2. Bakanlar Konseyine, Bakanlar Konseyi tarafõndan atanan Genel Sekreterin sorumluluğu
altõnda bulunan Genel Sekreterlik yardõmcõ olur.
Bakanlar Konseyi, genel Sekreterlikin örgütlenmesi hakkõnda salt çoğunlukla karar varõr.
3. Bakanlar Konseyi, prosedür konularõnda salt çoğunlukla hareket eder ve Usul Kurallarõnõ salt
çoğunlukla kabul eder.
Madde III-248
Salt çoğunlukla hareket eden Bakanlar Konseyi, Komisyondan, ortak hedeflere ulaşma
doğrultusunda Bakanlar Konseyinin istenebilir bulduğu tüm çalõşmalarõ üstlenmesini ve bunu tüm
uygun tekliflerde ileri sürmesini talep edebilir. Komisyon bir teklif göndermezse, bunun nedenleri
hakkõnda Bakanlar Konseyini bilgilendirir.
CONV 850/03 183
TR
Madde III-249
Bakanlar Konseyi, Anayasada belirtilen komiteleri yönlendiren kurallarõ belirler Avrupa kararlarõ
kabul eder. Bakanlar Konseyi, Komisyona danõştõktan sonra salt çoğunlukla, harekete geçer.
Alt Bölüm 4
Komisyon
Madde III-250
Avrupa Komisyonu Üyeleri ve Komisyon üyeleri, gerekirse Madde III-243’e tabi olarak, beş yõllõk
bir süreyle atanõr. Yalnõzca Üye Devletlerin vatandaşlarõ Avrupa Komisyonu Üyesi veya Komisyon
Üyesi olabilirler.
Madde III-251
Avrupa Komisyonu Üyeleri ve Komisyon Üyeleri, kendi görevleriyle uyumlu olmayan herhangi bir
faaliyette bulunmaktan kaçõnõrlar. Her Üye Ülke, bu ilkeye saygõ göstermeyi ve görevlerini yerine
getirirken Avrupa Komisyonu Üyeleri ve Komisyon Üyelerini etkilemeye çalõşmamayõ taahhüt
eder.
Görevde bulunduklarõ süre boyunca, Avrupa Komisyonu Üyeleri ve Komisyon Üyeleri, kazançlõ
olsun ya da olmasõn, herhangi başka bir görevde bulunamazlar. Komisyon Üyeleri, görevlerini
devralõrken görev süreleri boyunca ve daha sonrasõnda da görevlerinden kaynaklanan
yükümlülüklere ve özellikle görev süreleri sona erdikten sonra belirli atamalarõ veya faydalarõ kabul
etme konusunda dürüst ve ihtiyatlõ davranma ödevlerine saygõ göstereceklerini resmi bir biçimde
taahhüt ederler. Bu yükümlülüklerin ihlali durumunda, Adalet Divanõ, Bakanlar Konseyinin
başvurusu üzerine, salt çoğunlukla hareket ederek, ilgili kişinin mevcut koşullar altõnda Madde III-
253’e uygun şekilde zorunlu olarak emekli edilmesine veya bunun yerine emekli aylõğõndan veya
diğer kazançlardan faydalanma hakkõndan mahrum bõrakõlmasõna hükmedebilir.
Madde III-252
1. Normal değişiklik veya ölüm durumlarõnõn yanõnda, bir Avrupa Komisyonu Üyesi veya
Komisyon Üyesinin görevi, istifa ettiğinde veya zorunlu olarak emekli edildiğinde sona erer.
Başkan talep ederse, bir Avrupa Komisyonu Üyesi veya Komisyon Üyesi, Kurulun da onayõnõ
aldõktan sonra istifa eder.
CONV 850/03 184
TR
2. İstifa, zorunlu emeklilik veya ölüm nedeniyle boşalan bir yer, Avrupa Komisyonu Üyesi veya
Komisyon Üyesi’nin geriye kalan görev süresi için Komisyon Başkanõ tarafõndan Madde I-25 ve I-
26’ya uygun olarak atanmõş olan bir yeni bir Avrupa Komisyonu Üyesi veya Komisyon Üyesi
tarafõndan doldurulur.
3. İstifa, zorunlu emeklilik veya ölüm durumunda Başkan’õn yerine görev süresinin geriye kalanõ
için Madde I-26’nõn 1. paragrafõna uygun olarak yeni bir Başkan seçilir.
4. Avrupa Komisyonu Üyeleri ve Komisyon Üyelerinin tümünün istifa etmesi durumunda,
Madde I-25 ve I-26’ya uygun olarak, görev sürelerinin sonuna kadar yerleri doldurulana dek,
görevde kalacaklardõr.
Madde III-253
Herhangi bir Avrupa Komisyonu Üyesi veya Komisyon Üyesi, görevlerini yerine getirmek için
gereken koşullarõ artõk karşõlayamõyorsa veya ciddi anlamda yetkisini kötüye kullanma ile
suçlanõyorsa, salt çoğunlukla hareket eden Bakanlar Konseyinin veya Komisyon’un başvurusu
üzerine, Adalet Divanõ bu Üyeyi zorunlu olarak emekli edebilir.
Madde III-254
Komisyona verilen sorumluluklar, Anayasada Madde I-26nõn 3. paragrafõna göre, Başkan
tarafõndan Komisyon üyeleri arasõnda yapõlandõrõlõr ve dağõtõlõr. Başkan, Komisyonun görev süresi
boyunca, bu sorumluluklarõn dağõtõmõnõ yeniden düzenleyebilir. Avrupa Komisyonu Üyeleri ve
Komisyon Üyeleri, Başkanõn kendi yetkisine dayanarak, aralarõnda birbirlerine devrettiği görevleri
yürütürler.
Madde III-255
Komisyon, Kolej Üyelerinin çoğunluğuyla hareket eder. Yeter sayõ Usul Kurallarõ tarafõndan
belirlenir.
Madde III-256
Komisyon, hem kendi çalõşmasõ, hem de birimlerinin çalõşmasõnõ garantilemek için kendi Usul
Kurallarõnõ kabul eder. Komisyon, bu kurallarõn yayõmlanmasõnõ sağlar.
Madde III-257
En geç Avrupa Parlamentosunun açõlõş oturumundan bir ay önce, Komisyon, Birlikin faaliyetleri
hakkõnda yõllõk olarak genel bir rapor yayõmlar.
CONV 850/03 185
TR
Alt Bölüm 5
Adalet Divanõ
Madde III-258
Adalet Divanõ Tüzüğüne uygun olarak, Avrupa Adalet Divanõ, bir Büyük Kurul olarak gerçekleşen
kurullarda veya tam heyet halinde oturum yapan bir Mahkemede bulunur.
Madde III-259
Avrupa Adalet Divanõna, sekiz Kanun Sözcüsü yardõmcõ olur. Avrupa Adalet Divanõnõn bu yönde
bir talebi olmasõ halinde, oybirliğiyle hareket eden Bakanlar Konseyi, Kanun Sözcülerinin sayõsõnõ
artõran bir Avrupa kararõnõ kabul edebilir.
Adalet Divanõ Tüzüğüne uygun olarak katõlõmõnõ gerektiren davalar hakkõnda, açõk oturumda
gerekçeli sunuşlar yapmak, tam tarafsõzlõk ve bağõmsõzlõkla hareket eden Kanun Sözcüsünün
görevidir.
Madde III-260
Avrupa Adalet Divanõnõn Yargõçlarõ ve Kanun Sözcüleri, bağõmsõzlõklarõ şüphe götürmeyen ve
kendi ülkelerindeki en yüksek yasal makama atanmak için gerekli vasõflarõ taşõyan tanõnmõş
yeterlikte hukukçular arasõndan seçilir; bu kişiler, Madde III-262de belirtilen jüri heyetine
danõşõldõktan sonra, Üye Devletlerin hükümetlerinin ortak uzlaşmalarõ yoluyla atanõrlar.
Her üç yõlda bir, Adalet Divanõ Tüzüğünde belirtilen koşullara uygun olarak, Yargõçlar ve Kanun
Sözcüleri kõsmen değiştirilirler.
Yargõçlar, Avrupa Adalet Divanõ Başkanõnõ, üç yõllõk bir dönem için kendi aralarõndan seçerler.
Başkan yeniden seçilebilir.
Avrupa Adalet Divanõ, kendi Usul Kurallarõnõ kabul eder. Bu Kurallar, Bakanlar Konseyinin
onayõnõ gerektirir.
Madde III-261
Yüksek Mahkeme Yargõçlarõnõn sayõsõ, Adalet Divanõ Tüzüğü ile belirlenir. Tüzük, Yüksek
Mahkemeye Kanun Sözcülerinin yardõmcõ olacaklarõnõ belirtebilir.
CONV 850/03 186
TR
Yüksek Mahkeme üyeleri, bağõmsõzlõklarõ şüphe götürmeyen ve en yüksek adli makama atanmak
için gerekli beceriye sahip kişiler arasõndan seçilir. Üyeler, Madde III-262de belirtilen jüri heyetine
danõşõldõktan sonra, Üye Devletlerin hükümetlerinin ortak uzlaşmalarõ yoluyla atanõrlar. Yüksek
Mahkeme üyeleri, her üç yõlda bir kõsmen değiştirilir. Emekliye ayrõlan üyeler, yeniden
seçilebilirler.
Yargõçlar, Yüksek Mahkeme Başkanõnõ, üç yõllõk bir dönem için kendi aralarõndan seçerler. Başkan
yeniden seçilebilir.
Yüksek Mahkeme, Avrupa Adalet Divanõyla mutabakat halinde kendi Usul Kurallarõnõ belirler. Bu
Kurallar, Bakanlar Konseyinin onayõna tabidir.
Adalet Divanõ Tüzüğü aksini belirtmediği sürece, Avrupa Adalet Divanõyla ilgili Anayasa
hükümleri, Yüksek Mahkeme için de geçerlidir.
Madde III-262
Üye Devletler [Madde III-260 ve III-261de anõlan kararlarõ almadan önce, Avrupa Adalet Divanõ
ve Yüksek Mahkeme Yargõçlõğõ ve Kanun Sözcülüğü görevlerini yerine getirme konusunda,
adaylarõn uygunluğuyla ilgili fikir beyan etmek üzere, bir jüri heyeti kurulur.
Jüri heyeti, eski Avrupa Adalet Divanõ ve Yüksek Mahkeme üyeleri, ulusal anayasa mahkemeleri
üyeleri ve tanõnmõş yeterliğe sahip avukatlar arasõndan seçilen ve biri Avrupa Parlamentosu
tarafõndan aday gösterilen yedi kişiden oluşur. Bakanlar Konseyi, heyeti ve çalõşma kurallarõnõ
belirleyen bir Avrupa kararõ ile heyet üyelerini atayan bir Avrupa kararõnõ kabul eder. Bakanlar
Konseyi, Avrupa Adalet Divanõ Başkanõnõn inisiyatifi üzerine hareket eder.
Madde III-263
1. Bir adli jüri heyetine atanan ya da Avrupa Adalet Divanõ Tüzüğünde ayrõlan davalar dõşõnda,
Yüksek Mahkeme, Madde III-270, III-272, III-275, III-277 ve III-279da anõlan davalara veya
takibatlara birinci derecede bakma ve bunlarõ belirleme konularõnda yargõlama yetkisine sahiptir.
Tüzük, Yüksek Mahkemeye diğer dava veya takibat sõnõflarõ için yargõlama yetkisi verebilir.
Bu paragraf kapsamõnda Yüksek Mahkeme tarafõndan verilen kararlar, Adalet Divanõ Tüzüğü ile
belirlenen koşullar altõnda ve sõnõrlar çerçevesinde, yalnõzca hukuksal hususlarla ilgili olarak
Avrupa Adalet Divanõna temyize götürülebilir.
2. Yüksek Mahkeme, Madde III-264 çerçevesinde kurulan uzmanlaşmõş mahkemenin
kararlarõna karşõ getirilen davalara veya takibatlara bakma ve bunlarõ belirleme konularõnda
yargõlama yetkisine sahiptir.
CONV 850/03 187
TR
Bu paragraf kapsamõnda Yüksek Mahkeme tarafõndan verilen kararlar, Birlik yasasõnõn
bütünlüğünün ve tutarlõlõğõnõn ciddi anlamda etkilenme riski bulunduğunda, Tüzükle belirlenen
koşullar altõnda ve sõnõrlar çerçevesinde, istisnai olarak Avrupa Adalet Divanõ tarafõndan inceleme
altõna alõnabilir.
3. Yüksek Mahkemenin, Adalet Divani Tüzüğü ile belirlenen özel alanlarda Madde III-274
kapsamõndaki bir ön kararda anõlan sorularõ sorma ve yanõtlar tespit etme konusunda yargõlama
yetkisi vardõr.
Yüksek Mahkeme, Birlik yasasõnõn bütünlüğünü veya tutarlõlõğõnõ etkileme olasõlõğõ bulunan
davanõn bir ilke kararõ gerektirdiğini düşünürse, davayõ karar için Avrupa Adalet Divanõna
götürebilir.
Yüksek Mahkemenin ön kararla ilgili yöneltilen sorular hakkõnda verdiği kararlar, Birlik yasasõnõn
bütünlüğünün ve tutarlõlõğõnõn ciddi anlamda etkilenme riski bulunduğunda, Tüzükle belirlenen
koşullar altõnda ve sõnõrlar çerçevesinde, istisnai olarak Avrupa Adalet Divanõ tarafõndan inceleme
altõna alõnabilir.
Madde III-264
1. Avrupa yasalarõ, belirli alanlardaki belli davalara veya takibatlara birinci derecede bakmak ve
bunlarõ belirlemek üzere, Yüksek Mahkemeye bağlõ uzmanlaşmõş mahkemeler kurulabilir. Bu
yasalar, Adalet Divanõna danõşõldõktan sonra Komisyonun talebi üzerine veya Komisyona
danõşõldõktan sonra Adalet Divanõnõn talebi üzerine kabul edilir.
2. Uzmanlaşmõş bir mahkeme kuran Avrupa yasasõ, mahkemenin örgütlenmesi ve mahkemeye
verilen yargõlama yetkisi ile ilgili kurallarõ belirler.
3. Uzmanlaşmõş mahkemeler tarafõndan verilen kararlar, yalnõzca hukuksal hususlarda temyiz
hakkõna tabidir; uzmanlaşmõş mahkemeyi kuran Avrupa yasasõnda belirtildiğinde, aynõ zamanda
sõradan konularla ilgili de Yüksek Mahkeme huzurunda temyiz hakkõna tabidir.
4. Uzmanlaşmõş mahkemelerin üyeleri, bağõmsõzlõklarõ şüphe götürmeyen ve yasal makama
atanmak için gerekli vasõflarõ taşõyan kişiler arasõndan seçilir. Bu kişiler, oybirliğiyle hareket eden
Bakanlar Konseyi tarafõndan atanõrlar.
5. Uzmanlaşmõş mahkemeler, kendi Usul Kurallarõnõ, Adalet Divanõ ile mutabakat halinde
oluştururlar. Bu kurallar için, Bakanlar Konseyinin onayõ gerekir.
6. Uzmanlaşmõş mahkemeyi kuran Avrupa yasasõnda aksi belirtilmediği sürece, uzmanlaşmõş
mahkemeler için, Adalet Divanõyla ilgili Anayasa hükümleri ve Avrupa Adalet Divanõ Tüzüğünün
hükümleri geçerlidir.
CONV 850/03 188
TR
Madde III-265
Komisyonun, bir Üye Ülkenin Anayasa çerçevesinde herhangi bir yükümlülüğü yerine
getirmediğini düşünmesi halinde, ilgili Ülkeye kendi gözlemlerini gönderme fõrsatõ verdikten sonra,
Komisyon bu mesele hakkõnda bir gerekçeli görüş bildirir.
İlgili ülkenin Komisyon tarafõndan belirlenen süre dahilinde bu görüşe uymamasõ halinde,
Komisyon bu meseleyi Adalet Divanõna götürebilir.
Madde III-266
Bir Üye Ülke, başka bir Üye Ülkenin Anayasa çerçevesinde herhangi bir yükümlülüğü yerine
getirmediğini düşünürse, bu meseleyi Adalet Divanõna götürebilir.
Bir Üye Ülke, başka bir Üye Ülke aleyhinde Anayasa çerçevesinde bir ihlal iddiasõ nedeniyle dava
açmasõ halinde, bu meseleyi Komisyona götürür.
Komisyon, ilgili Ülkelerin her birine, diğer tarafõn davasõ hakkõnda kendi davasõnõ ve gözlemlerini
sözlü ve yazõlõ olarak göndermesi için fõrsat tanõndõktan sonra, bir gerekçeli görüş bildirir.
Komisyon bu meselenin kendisine getirildiği tarihten itibaren üç ay içinde bir görüş bildirmezse, bu
durum meselenin Adalet Divanõna götürülmesine engel olmaz.
Madde III-267
1. Adalet Divanõ, bir Üye Ülkenin Anayasa çerçevesinde herhangi bir yükümlülüğü yerine
getirmediğine karar verirse, söz konusu Ülkenin, Adalet Divanõnõn görüşleriyle uymak için gerekli
tedbirleri almasõ gerekir.
2. Komisyon, ilgili Üye Ülkenin, Divan kararõna uymak için gerekli tedbirleri almadõğõnõ
düşünürse, bu Ülkeye kendi görüşlerini gönderme fõrsatõ tanõdõktan sonra, davayõ Adalet Divanõna
götürebilir. Komisyon, duruma göre uygun gördüğü şekilde, Üye Ülke tarafõndan yapõlacak olan
götürü ödemenin veya para cezasõ ödemesinin miktarõnõ belirler.
Adalet Divanõ, ilgili Üye Ülkenin Divan kararõna uymadõğõnõ görürse, bu Ülkeye bir götürü ceza
veya para cezasõ ödemesi uygulayabilir.
Bu prosedür, Madde III-266yõ ihlal etmez.
3. Komisyon, Madde III-265e göre, ilgili Ülkenin bir çerçeve yasasõnõ değiştiren tedbirleri
bildirme konusundaki yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle bir davayõ Adalet
Divanõna getirdiğinde, uygun gördüğü durumlarda, Divan bu tür bir ihmal olduğuna karar verirse,
Adalet Divanõndan, aynõ takibat seyrinde bir götürü veya para cezasõ ödemesi uygulamasõnõ talep
edebilir. Adalet Divanõ Komisyonun talebine uyarsa, söz konusu ödeme, Adalet Divanõnõn kendi
hükmüyle belirlediği süre sõnõrõ dahilinde yürürlüğe girer.
CONV 850/03 189
TR
Madde III-268
Bakanlar Konseyi’nin Avrupa yasalarõ ve Avrupa tüzüğü, belirtilen para cezalarõ açõsõndan Adalet
Divanõna sõnõrsõz yargõlama yetkisi verebilir.
Madde III-269
Anayasanõn diğer hükümlerini ihlal etmeksizin, bir Avrupa yasasõ, kendi belirleyeceği ölçüde,
Adalet Divanõna, Avrupa fikri mülkiyet haklarõ ile ilgili konulardaki ihtilaf durumlarda Anayasayõ
temel alarak kabul edilen tasarruflarõn uygulanmasõna ilişkin yargõlama yetkisi verebilir.
Madde III- 270
1. Adalet Divanõ, Avrupa yasalarõnõn ve çerçeve yasalarõnõn, tavsiyeler ve görüşler haricindeki
Bakanlar Konseyi, Komisyon ve Avrupa Merkez Bankasõ tasarruflarõnõn ve üçüncü şahõslar
karşõsõnda yasal sonuçlar elde etmeyi hedefleyen Avrupa Parlamentosu tasarruflarõnõn yasaya
uygunluğunu inceler. Adalet Divanõ, aynõ zamanda üçüncü şahõslar karşõsõnda yasal sonuçlar
doğurmayõ amaçlayan Birlik teşkilatlarõnõn veya dairelerinin yasaya uygunluğunu inceler.
2. Bu amaçla, Adalet Divanõ, bir Üye Ülke, Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi veya
Komisyon tarafõndan temel usul hukuku şartlarõnõn ihlali, Anayasanõn veya onun uygulanmasõyla
ilgili herhangi bir hukuk ilkesinin ihlali veya yetkilerin kötüye kullanõlmasõ gerekçeleriyle açõlan
davalarda, yargõlama yetkisine sahiptir.
3. Adalet Divanõ, Sayõştay, Avrupa Merkez Bankasõ ve Bölgeler Komitesi tarafõndan kendi
imtiyazlarõnõn korunmasõ amacõyla açõlan davalarda, aynõ koşullar altõnda yargõlama yetkisine
sahiptir.
4. Aynõ koşullar altõnda, herhangi bir gerçek veya tüzel kişi, kendisine yöneltilen veya kendisini
doğrudan etkileyen ya da kişisel olarak ilgilendiren bir tasarruf ve kendisini doğrudan ilgilendiren
bir düzenleyici tasarruf aleyhinde, takibat başlatabilirse de bu tedbir almayõ gerektirmez.
5. Birlik teşkilatlarõnõ ve dairelerini kuran tasarruflar, gerçek veya tüzel kişilerce, bu teşkilatlarõn
veya dairelerin yasal sonuçlar doğurmayõ hedefleyen tasarruflarõ aleyhinde açõlan davalarla ilgili
özel koşullar ve düzenlemeler belirleyebilir.
6. Bu Maddede belirtilen takibatlar, tasarrufun yayõmlanmasõnõ veya davacõya bildirilmesini
izleyen iki ay içinde ya da bunun yokluğunda, duruma göre davacõnõn bilgilendirildiği günde
yapõlõr.
CONV 850/03 190
TR
Madde III-271
Dava yerinde ise, Adalet Divanõ ilgili tasarrufun geçersiz olduğunu ilan eder.
Ancak, gerekli görmesi halinde, Adalet Divanõ, geçersiz olduğunu ilan ettiği tasarrufun hangi
kõsmõnõn hangi sonuçlarõnõn kesin olarak ele alõndõğõnõ beyan eder.
Madde III-272
Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi, Komisyon ya da Avrupa Merkez Bankasõ, Anayasanõn
ihlali durumunda harekete geçmezlerse, Üye Devletler ve Birlikin diğer Kurumlarõ, ihlalin tespit
edilmesini sağlamak üzere Adalet Divanõna dava açabilirler. Bu hüküm, aynõ koşullar altõnda,
Birlikin harekete geçmeyen teşkilatlarõ ve daireleri için de geçerlidir.
İlk olarak ilgili Kurum, teşkilat veya daire harekete geçmeye davet edilirse, dava kabul edilebilir
olur. Bu davet üzerine iki ay içinde, ilgili Kurum, daire veya teşkilat henüz görüş bildirmemişse,
dava sonraki iki ay içinde açõlabilir.
Önceki paragraflarda belirtilen koşullar altõnda, herhangi bir gerçek veya tüzel kişi, bir Birlik
Kurumunun, teşkilatõnõn veya dairesinin, bir tavsiye veya görüş haricinde kendisine herhangi bir
tasarrufta bulunmadõğõna ilişkin Adalet Divanõna şikayette bulunabilir.
Madde III-273
Tasarrufu geçersiz ilan edilen veya harekete geçmemesinin Anayasaya aykõrõ olduğu ilan edilen
Kurum veya Kurumlarõn, teşkilatõn ya da dairenin, Adalet Divanõ kararõna uyma konusunda gerekli
tedbirleri almasõ gerekir.
Bu yükümlülük, Madde III-337’nin 2. paragrafõndan kaynaklanabilecek herhangi bir yükümlülüğü
etkilemez.
CONV 850/03 191
TR
Madde III-274
Adalet Divanõ, aşağõdakilerle ilgili ön karar verme konusunda yargõlama yetkisine sahiptir:
a) Anayasanõn yorumlanmasõ;
b) Birlik Kurumlarõnõn tasarruflarõnõn geçerliliği ve yorumlanmasõ.
Bir Üye Ülkenin herhangi bir mahkemesi veya yargõcõ huzurunda bu tür bir soru öne sürüldüğünde,
bu mahkeme veya yargõç, soru üzerinde verilecek bir kararõn hüküm kurmayõ sağlamak için gerekli
olduğunu düşünürse, Adalet Divanõndan konuyla ilgili karar vermesini talep edebilir.
Bir Üye Ülkenin, ulusal yasa çerçevesinde kararlarõ karşõsõnda hiçbir adli çare bulunmayan herhangi
bir mahkemesinde veya yargõç heyetinde süregelen bir davada, bu tür bir soru öne sürüldüğünde, bu
mahkeme veya yargõç heyeti, meseleyi Adalet Divanõna götürür.
Bir Üye Ülkenin mahkemesinde veya yargõç heyetinde süregelen bir davada, nezaret altõndaki bir
kişi hakkõnda bu tür bir soru öne sürülürse, Avrupa Adalet Divanõ, gecikmeden harekete geçer.
Madde III-275
Adalet Divanõnõn, Madde III-337’nin 2. paragrafõnda belirtilen zararõn telafisiyle ilgili ihtilaf
durumlarõnda yargõlama yetkisi vardõr.
Madde III-276
Avrupa Konseyi veya Bakanlar Konseyi tarafõndan Madde I-58e uygun olarak yapõlan bir
saptamanõn ilgili olduğu Üye Ülkenin isteği üzerine, Avrupa Adalet Divanõ sadece bu Maddede
bulunan usule ait şartlar üzerinde salahiyet sahibi olacaktõr. Divan, bu saptamanõn tarihinden
itibaren bir ay içinde karara varõr.
Madde III-277
Resmi Görevliler için Personel Tüzüğü ve Birlik’in diğer memurlarõ için İstihdam Koşullarõnda
belirtilen sõnõrlar dahilinde veya koşullar altõnda, Birlik ile onun memurlarõ arasõndaki herhangi bir
ihtilaf durumunda, Adalet Divanõnõn yargõlama yetkisi vardõr.
Madde III-278
Adalet Divanõ, aşağõda belirlene sõnõrlar dahilinde, aşağõdaki konularõ kapsayan anlaşmazlõklarda
yargõlama yetkisine sahiptir:
a) Avrupa Yatõrõm Bankasõ Tüzüğü kapsamõndaki yükümlülüklerin Üye Devletler tarafõndan
yerine getirilmesi. Bu bağlamda, Bankanõn Yönetim Kurulu, Madde III-265 tarafõndan
Komisyona verilen yetkileri kullanõr;
b) Avrupa Yatõrõm Bankasõ İdareciler Kurulu tarafõndan kabul edilen tedbirler. Bu bağlamda,
herhangi bir Üye Ülke, Komisyon veya Bankanõn Yönetim Kurulu Madde III-270te belirtilen
koşullar kapsamõnda takibatta bulunur;
CONV 850/03 192
TR
c) Avrupa Yatõrõm Bankasõ Yönetim Kurulu tarafõndan kabul edilen tedbirler. Söz konusu
tedbirlere karşõ takibat, yalnõzca Üye Devletler veya Komisyon tarafõndan, Madde III-270te
belirtilen koşullar altõnda ve salt Banka Tüzüğünde Madde 21in 2., 5., 6. ve 7.
paragraflarõnda belirtilen prosedüre uygun olmama gerekçesine dayanõlarak yapõlabilir;
d) ulusal merkez bankalarõnõn Anayasa ve Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi ve Avrupa Merkez
Bankasõ Tüzükleri kapsamõndaki yükümlülüklerini yerine getirmeleri. Bu bağlamda, Avrupa
Merkez Bankasõ Konseyinin ulusal merkez bankalarõna ilişkin yetkileri, Madde III-265
tarafõndan Üye Devletlere ilişkin olarak Komisyona verilen yetkilerin aynõsõdõr. Adalet
Divanõnõn bir ulusal merkez bankasõnõn Anayasa kapsamõndaki yükümlülüklerini yerine
getirmediğini bulmasõ halinde, o bankadan Adalet Divanõnõn kararõna uyacak şekilde gerekli
tedbirleri almasõ talep edilir.
Madde III-279
Adalet Divanõ, ister kamu hukuku tarafõndan, ister özel hukuk tarafõndan yönlendirilsin, Birlik
tarafõndan veya Birlik adõna akdedilen bir sözleşmede bulunan herhangi bir tahkim şartõ uyarõnca
yargõda bulunma hakkõna sahiptir.
Madde III-280
Adalet Divanõ, anlaşmazlõğõn taraflar arasõnda özel bir anlaşma kapsamõnda kendisine sunulmasõ
durumunda, Anayasa ile ilgili konularda Üye Devletler arasõnda çõkan her türlü anlaşmazlõkta yargõ
yetkisine sahiptir.
Madde III-281
Yargõ yetkisinin Adalet Divanõna Anayasa tarafõndan verildiği haller dõşõnda, Birlikin taraf olduğu
anlaşmazlõklar, bu gerekçeyle Üye Devletlerin mahkemelerinin yargõlama yetkisi dõşõnda
bõrakõlmaz.
Madde III-282
Adalet Divanõ, Madde I-39 ve I-40 ile III. Bölümde Başlõk Vte kõsõm IInin ortak dõş politika ve
güvenlik politikasõnõ ilgilendiren hükümlerine ilişkin yargõlama yetkisine sahip değildir.
Ancak, Adalet Divanõ, Konsey tarafõndan özel veya tüzel kişilere karşõ alõnan Madde III-224 esas
alõnarak kabul edilen ve Madde III-270’in 4. paragrafõna uygun hale getirilmiş kõsõtlayõcõ tedbirlerin
yasallõğõnõ gözden geçirme takibatlarõnõ düzenleme salahiyetine sahiptir.
CONV 850/03 193
TR
Madde III-283
Adalet Divanõ, özgürlük, güvenlik ve adalet alanõnõ içeren Başlõk IIIte Kõsõm IVte Bölüm 4 ve 5in
hükümlerine ilişkin yetkilerini kullanõrken, bir Üye Ülkenin polis teşkilatõ veya diğer yasa
uygulayõcõ hizmetleri tarafõndan yürütülen operasyonlarõn geçerliliğini ve oransallõğõnõ veya söz
konusu faaliyetin ulusal hukukun konusu olduğu hallerde, yasa ve düzeni sürdürmek ve iç güvenliği
korumaya ilişkin Üye Devletlerin yükümlü olduklarõn sorumluluklarõn uygulanmasõnõ inceleme
konusunda yargõlama yetkisine sahip değildir.
Madde III-284
Üye Devletler, Anayasanõn yorumlanmasõnõ veya uygulanmasõnõ içeren bir anlaşmazlõğõ, orada
mevcut olanlar dõşõnda herhangi bir çözümleme yoluna taşõmayacaklarõnõ taahhüt ederler.
Madde III-285
Madde III-270’in 6. paragrafõnda belirtilen sürenin sona ermesine karşõn, taraflardan herhangi biri,
Bakanlar Konseyinin, Komisyonun veya Avrupa Merkez Bankasõnõn bir Avrupa yasasõ veya bir
Avrupa tüzüğünün konu edildiği takibatta, Adalet Divanõ huzurunda tasarrufun uygulanamayõşõnõ
savunmak amacõyla, Madde III-270’in 2. paragrafõnda belirlenen gerekçeleri ileri sürebilir.
Madde III-286
Adalet Divanõnda açõlan davalar için, yürütmeyi durdurma etkisi olmayacaktõr. Ancak Avrupa
Adalet Divanõ, durumlarõn gerektirdiği kanaatini taşõrsa, itiraz edilen tasarrufun askõya alõnmasõnõ
emredebilir.
Madde III-287
Adalet Divanõ, açõlan davalarõn herhangi birinde, tüm gerekli geçici tedbirleri tayin edebilir.
Madde III-288
Adalet Divanõnõn yargõlarõ, Madde III-307de belirlenen koşullar kapsamõnda uygulanabilir.
CONV 850/03 194
TR
Madde III-289
Adalet Divanõ Tüzüğü, bir Protokol ile belirlenir.
Avrupa yasasõ, Tüzüğün Başlõk I ve Madde 64 dõşõndaki hükümlerini değiştirebilir. Söz konusu
yasa, Adalet Divanõnõn teklifi üzerine Komisyonla istişarede bulunulduktan sonra veya
Komisyonun talebi üzerine Adalet Divanõ ile istişarede bulunulduktan sonra kabul edilir.
Alt bölüm 6
Sayõştay
Madde III-290
1. Sayõştay, Birlikin tüm gelir ve gider hesaplarõnõ inceler. Ayrõca, bütünü oluşturan ilgili aracõn
söz konusu incelemeyi imkansõzlaştõrmadõğõ ölçüde, Birlik tarafõndan kurulan tüm teşkilatlarõn tüm
gelir ve gider hesaplarõnõ da inceler.
Sayõştay, Avrupa Parlamentosu ve Bakanlar Konseyine, hesaplarõn güvenilirliği ve temeli
oluşturan işlemlerin yasallõğõ ve kurallara uygunluğu hakkõnda Avrupa Birliği Resmi Gazetesinde
yayõnlanacak olan bir güvence beyanõ verir. Bu beyan, Birlik faaliyetlerinin başlõca alanlarõnõn her
birine özel değerlendirmelerle desteklenebilir.
2. Sayõştay, tüm gelirlerin toplanõp toplanmadõğõnõ ve tüm harcamalarõn yasal ve kurallara uygun
biçimde yapõlõp yapõlmadõğõnõ, mali yönetimin sağlõklõ olup olmadõğõnõ araştõrõr. Bunu yaparken,
özellikle tüm usulsüzlük durumlarõ hakkõnda rapor verir.
Gelir denetimi, hem ödenecek tutarlar, hem de Birlike fiilen ödenmiş tutarlar esasõna göre
yürütülür.
Harcama denetimi, taahhüt edilen vaatler ve yapõlan ödemeler esasõna göre gerçekleştirilir.
Bu denetimler, söz konusu mali yõl için hesaplar kapanmadan önce gerçekleştirilebilir.
3. Denetim kayõtlara dayanõr ve gerektiğinde diğer Kurumlarda yerinde, Birlik adõna gelirleri ve
giderleri yöneten herhangi bir teşkilatõn tesislerinde ve bütçeden ödeme alan herhangi gerçek ya da
tüzel kişinin tesisleri dahil olmak üzere Üye Devletlerde gerçekleştirilir. Üye Devletlerde denetim,
ulusal denetim teşkilatlarõyla veya söz konusu teşkilatlar gerekli yetkilere sahip değilse, yetkili
ulusal dairelerle bağlantõlõ olarak yürütülür. Sayõştay ve Üye Devletlerin ulusal denetim teşkilatlarõ,
bağõmsõzlõklarõnõ korurken, bir güven ruhu içinde işbirliğinde bulunurlar. Bu teşkilatlar ve daireler,
denetimde yer alma niyetinde olup olmadõklarõ konusunda Sayõştayõ bilgilendirirler.
Diğer Kurumlar, Birlik adõna gelir ve gider yönetimi yapan tüm teşkilatlar, bütçeden ödeme alan
tüm gerçek veya tüzel kişiler ve ulusal denetim teşkilatlarõ ya da bunlarõn gerekli yetkiye sahip
olmadõğõ hallerde, yetkili ulusal daireler, kendi talebi üzerine Sayõştaya görevini gerçekleştirmesi
için gerekli tüm belge ve bilgileri iletirler.
CONV 850/03 195
TR
Avrupa Yatõrõm Bankasõnõn Birlik giderlerini ve gelirlerini yönetimi konusunda faaliyetlerine
ilişkin, Sayõştayõn Banka tarafõndan saklanan bilgilere erişim haklarõ, Sayõştay, Banka ve
Komisyon arasõnda yapõlan bir anlaşmayla yönlendirilir. Anlaşma olmayan hallerde, Sayõştay yine
de Banka tarafõndan yönetilen Birlik gider ve gelirlerinin denetimi için gerekli bilgilere erişebilir.
4. Sayõştay, her mali yõlõn bitişinden sonra bir yõllõk rapor hazõrlar. Bu rapor, diğer Kurumlara
iletilir ve söz konusu Kurumlarõn Sayõştaya yanõtlarõyla birlikte Avrupa Birliği Resmi Gazetesinde
yayõnlanõr.
Sayõştay ayrõca, istediği zaman, özellikle özel raporlar biçiminde olmak üzere belirli konulardaki
gözlemlerini sunabilir ve diğer Kurumlardan birinin talebi üzerine görüş bildirebilir.
Yõllõk raporlarõnõ, özel raporlarõnõ veya görüşlerini, Üyelerinin çoğunluğuyla kabul eder. Ancak,
bazõ kategorilerdeki raporlarõ veya görüşleri Usul Kurallarõ tarafõndan belirlenen koşullar altõnda
benimsemek amacõyla iç kurullar oluşturabilir.
Bütçenin uygulanmasõ konusundaki denetim yetkilerini kullanmalarõnda Avrupa Parlamentosuna
ve Bakanlar Konseyine yardõmcõ olur.
Sayõştay, Usul Kurallarõnõ kabul eder. Bu kurallar için, Bakanlar Konseyinin onayõ gereklidir.
Madde III-291
1. Sayõştay Üyeleri, ilgili ülkelerinde dõş denetim teşkilatlarõnda bulunan veya bulunmuş olan
kişilerden ya da özellikle bu teşkilata yönelik vasõflara sahip kişiler arasõndan seçilir.
Bağõmsõzlõklarõ şüphe götürmezdir.
2. Sayõştay Üyeleri, altõ yõllõk bir dönem için tayin edilir. Görev süreleri, yenilenebilir. Bakanlar
Konseyi, her bir Üye Ülke tarafõndan yapõlan tekliflere göre hazõrlanan Üye listesini belirleyen bir
Avrupa kararõnõ kabul eder. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna danõştõktan sonra hareket
eder.
Sayõştay Üyeleri, Başkanlarõnõ üç yõllõk bir dönem için kendi aralarõndan seçerler. Başkan yeniden
seçilebilir.
3. Sayõştay Üyeleri, Birlikin genel çõkarõ için, görevlerini icra ederken tamamen bağõmsõzdõr.
Söz konusu görevleri icra ederken, herhangi bir hükümetten veya herhangi başka teşkilattan talimat
istemezler ve almazlar. Görevlerine uygun olmayan herhangi bir faaliyetten kaçõnõrlar.
CONV 850/03 196
TR
4. Sayõştay Üyeleri, görev süreleri boyunca, kâr getirsin getirmesin, herhangi başka bir işle
uğraşamazlar. Görevlerini üstlenirken, görev sürelerinin öncesinde ve sonrasõnda, görevlerinden
doğan yükümlülüklere ve özellikle, makamlarõndan ayrõldõktan sonra, bazõ atamalarõn veya
avantajlarõn kabulü konusunda dürüstlük ve sağduyu içinde davranma ödevlerine saygõ
göstereceklerine dair resmi bir taahhütte bulunurlar.
5. Normal değişiklik veya ölüm dõşõnda, Sayõştay Üyelerinin ödevleri görevden ayrõldõklarõnda
veya 6. paragraf gereğince Adalet Divanõnõn bir kararõyla zorunlu olarak emekli edildiklerinde
sona erer.
Boşalan görev yeri, söz konusu Üyenin görev süresinin kalan kõsmõ için doldurulur.
Zorunlu emeklilik halleri dõşõnda, Sayõştay Üyeleri, değiştirilene kadar görevde kalõrlar.
6. Sayõştayõn bir Üyesi, yalnõzca Sayõştayõn talebi üzerine Adalet Divanõnõn söz konusu
Üyenin artõk gerekli koşullara ve görevinden doğan yükümlülüklere uygun olmadõğõnõ saptamasõ
halinde görevinden veya emeklilik hakkõndan ya da kendi namõna olan diğer avantajlardan yoksun
bõrakõlabilir.
CONV 850/03 197
TR
BÖLÜM 2
BİRLİKİN DANIŞMA ORGANLARI
Alt bölüm 1
Bölgeler Komitesi
Madde III-292
Bölgeler Komitesi üyelerinin sayõsõ üç yüz elliyi geçmez. Bakanlar Konseyi, Komitenin bileşimini
belirleyen bir Avrupa kararõ benimseyecektir.
Komite üyeleri ve eşit sayõdaki yedek üyeler, beş yõllõk bir süre için atanõr. Bu üyelerin görev
süreleri yenilenebilir.
Bakanlar Konseyi, Üye Devletlerin her biri tarafõndan verilen tekliflere göre hazõrlanan üye ve
yedek üye listesini oluşturan Avrupa kararõnõ kabul eder.
Teklif edildikleri esasõ oluşturan, Madde I-31’in 2. paragrafõnda anõlan görev sona erdiğinde,
Komite üyelerinin görev süreleri otomatik olarak sona erer ve bunun ardõndan, aynõ prosedür
gereğince anõlan görev süresinin kalan kõsmõ için değiştirilirler.
Komitenin hiçbir üyesi, aynõ zamanda Avrupa Parlamentosu Üyesi olamaz.
Madde III-293
Bölgeler Komitesi, başkanõnõ ve görevlilerini üyeleri arasõndan iki buçuk yõllõk bir süre için seçer.
Bölgeler Komitesi, kendi Usul Kurallarõnõ kabul eder.
Komite, Avrupa Parlamentosunun, Bakanlar Konseyinin veya Komisyonun talebi üzerine
başkanõ tarafõndan toplantõya çağõrõlõr. Komite aynõ zamanda, kendi inisiyatifiyle de toplanabilir.
Madde III-294
Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi veya Komisyon; Bölgeler Komitesine, Anayasanõn
uygun gördüğü hallerde veya özellikle söz konusu Kurumlardan birinin uygun gördüğü, sõnõr ötesi
işbirliğini gerektiren konular olmak üzere, diğer tüm konularda danõşõr.
Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi veya Komisyon, gerekli olduğunu düşündüğü takdirde,
başkanõn bu konudaki bildirimi aldõğõ tarihten itibaren bir aydan az olmayacak bir süre içinde
Komitenin görüşünü bildirmesini ister. Söz konusu sürenin dolmasõndan sonra görüş
bildirilmemesi, konunun gereğinin yapõlmasõnõ engellemez.
CONV 850/03 198
TR
Madde III-298 uyarõnca Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõşõlan hallerde, Avrupa Parlamentosu,
Bakanlar Konseyi veya Komisyon tarafõndan görüş talebiyle Bölgeler Komitesine bilgi verilir.
Bölgeler Komitesi, söz konusu hareketin uygun olduğunu düşündüğü hallerde kendi inisiyatifiyle
bir görüş bildirebilir.
Komitenin görüşü, takibatlarõn kaydõyla birlikte, Avrupa Parlamentosuna, Bakanlar Konseyine ve
Komisyona iletilir.
Alt bölüm 2
Ekonomik ve Sosyal Komite
Madde III-295
Ekonomik ve Sosyal Komite üyelerinin sayõsõ üç yüz elliyi geçmez. Bakanlar Konseyi, Komitenin
bileşimini belirleyen bir Avrupa kararõnõ oybirliğiyle kabul eder.
Madde III-296
Ekonomik ve Sosyal Komite üyeleri beş yõllõk bir süre için atanõr. Bu üyelerin görev süreleri
yenilenebilir. Bakanlar Konseyi, Üye Devletlerin her biri tarafõndan verilen tekliflere göre
hazõrlanan üye listesini oluşturan Avrupa kararõnõ kabul eder.
Bakanlar Konseyi, Komisyona danõştõktan sonra hareket eder. Çeşitli ekonomik ve sosyal
sektörlerin veya Birlikin faaliyetlerinin ilgili olduğu sivil toplumun temsilcileri olan Avrupa
teşkilatlarõnõn görüşlerini alabilir.
Madde III-297
Ekonomik ve Sosyal Komite, kendi başkanõnõ ve görevlilerini üyeleri arasõndan iki buçuk yõllõk bir
süre için seçer.
Komite, kendi Usul Kurallarõnõ kabul eder.
Komite, Avrupa Parlamentosunun, Bakanlar Konseyinin veya Komisyonun talebi üzerine
başkanõ tarafõndan toplantõya çağõrõlõr. Komite aynõ zamanda, kendi inisiyatifiyle de toplanabilir.
CONV 850/03 199
TR
Madde III-298
Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi veya Komisyon, Anayasanõn uygun gördüğü hallerde
Ekonomik ve Sosyal Komiteye danõşmalõdõr. Tüm diğer durumlarda bu Kurumlar Komiteye
danõşabilirler. Komite ayrõca, kendi inisiyatifiyle bir görüş bildirebilir.
Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi veya Komisyon, gerekli olduğunu düşündüğü takdirde,
başkanõn bu konudaki bildirimi aldõğõ tarihten itibaren bir aydan az olmayacak bir süre içinde
Komitenin görüşünü bildirmesini ister. Söz konusu sürenin dolmasõndan sonra görüş
bildirilmemesi, konunu gereğinin yapõlmasõnõ engellemez.
Komitenin görüşü, takibatlarõn kaydõyla birlikte, Avrupa Parlamentosuna, Bakanlar Konseyine ve
Komisyona iletilir.
CONV 850/03 200
TR
BÖLÜM 3
AVRUPA YATIRIM BANKASI
Madde III-299
Avrupa Yatõrõm Bankasõ tüzel kişiliğe sahiptir.
Avrupa Yatõrõm Bankasõnõn üyeleri, Üye Devletlerdir.
Avrupa Yatõrõm Bankasõ Tüzüğü, bir Protokolle belirlenir. Avrupa yasalarõ, Avrupa Yatõrõm
Bankasõnõn talebi üzerine ve Komisyona danõşõldõktan sonra veya Komisyonun teklifi üzerine ve
Avrupa Yatõrõm Bankasõna danõşõldõktan sonra Banka Tüzüğünde Madde 4, 11 ve 12 ile Madde
18in 5. paragrafõnõ değiştirebilir.
Madde III-300
Avrupa Yatõrõm Bankasõnõn görevi, sermaye piyasasõna başvurarak ve kendi kaynaklarõnõ
kullanarak, iç pazarõn Birlikin çõkarlarõ yönünde dengeli ve istikrarlõ biçimde gelişmesine katkõda
bulunmaktõr. Banka bu amaçla, kamu yararõna çalõşma esasõna göre hareket ederek, ekonominin
tüm sektörlerinde aşağõdaki projelere para sağlanmasõnõ kolaylaştõracak krediler ve garantiler verir:
a) kalkõnmada geri kalmõş bölgelerin kalkõndõrõlmasõ için uygulanan projeler;
b) söz konusu projeler, Üye Devletlerin her birinde mevcut çeşitli yollarla tam olarak finanse
edilemeyecek büyüklükte olduğunda veya böyle bir yapõya sahip olduğunda, girişimlerin
çağdaşlaştõrõlmasõ veya değiştirilmesi ya da iç pazarõn giderek artan şekilde oluşturulmasõyla
gerek duyulan yeni faaliyetlerin geliştirilmesi projeleri;
c) Üye Devletlerin her birinde mevcut çeşitli yollarla tam olarak finanse edilemeyecek
büyüklükte veya böyle bir yapõya sahip olan, birkaç Üye Ülkenin ortak çõkarõna hitap eden
projeler.
Banka, görevlerini yerine getirirken, Yapõsal Fonlar ve Birlikin diğer mali araçlarõnõn yardõmõyla
yatõrõm programlarõna para sağlanmasõnõ kolaylaştõrõr.
CONV 850/03 201
TR
BÖLÜM 4
BİRLİKİN KURUMLARI, TEŞKİLATLARI VE DAİRELERİ İÇİN ORTAK OLAN
HÜKÜMLER
Madde III-301
1. Anayasaya göre Bakanlar Konseyinin, Komisyonun bir teklifi üzerine hareket ettiği
hallerde, Madde I-54, III-302’nin 10. ve 13. paragrafõ ve III-310a tabi olarak, söz konusu teklifte
değişikliği gerektiren bir tasarruf için oybirliği gerekir.
2. Bakanlar Konseyi tasarrufta bulunmadõğõ sürece Komisyon, bir Birlik tasarrufunun kabul
edilmesi yönündeki işlemler sõrasõnda istediği zaman teklifinde değişiklik yapabilir.
Madde III-302
1. Anayasaya göre, Avrupa yasalarõnõn veya çerçeveye yasalarõnõn doğal yasal prosedür
kapsamõnda benimsendiği hallerde, aşağõdaki hükümler uygulanõr.
2. Komisyon, Avrupa Parlamentosuna ve Bakanlar Konseyine bir teklif verir.
İlk okuma
3. Avrupa Parlamentosu, ilk okuma sõrasõnda tutumunu kabul eder ve bunu Bakanlar Konseyine
bildirir.
4. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosunun tutumunu onaylarsa, önerilen tasarruf kabul
edilir.
5. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosunun tutumunu onaylamazsa, ilk okuma sõrasõnda
kendi tutumunu kabul eder ve bunu Avrupa Parlamentosuna bildirir.
6. Bakanlar Konseyi, ilk okuma sõrasõndaki tutumunu benimsemesine neden olan gerekçeler
konusunda Avrupa Parlamentosunu tam olarak bilgilendirir. Komisyon, tutumu hakkõnda Avrupa
Parlamentosunu tam olarak bilgilendirir.
İkinci okuma
7. Söz konusu bildirimi izleyen üç ay içinde Avrupa Parlamentosu
a) Bakanlar Konseyinin ilk okumadaki tutumunu onaylarsa veya karar almazsa, önerilen
tasarruf kabul edilmiş addedilir;
b) Bakanlar Konseyinin ilk okumadaki tutumunu, kendisini oluşturan üyelerin çoğunluğuyla
reddederse, önerilen tasarruf kabul edilmemiş addedilir;
c) kendisini oluşturan üyelerin çoğunluğuyla Bakanlar Konseyinin ilk okumadaki tutumunda
değişiklik yapõlmasõnõ önerirse, buna göre değiştirilen metin, söz konusu değişikliklerle ilgili
görüşlerini bildirmeleri için Bakanlar Konseyine ve Komisyona iletilir.
CONV 850/03 202
TR
8. Avrupa Parlamentosunun değişikliklerini almasõndan sonraki üç ay içinde, nitelikli
çoğunlukla hareket eden Bakanlar Konseyi,
a) bu değişikliklerin tamamõnõ onaylarsa, söz konusu tasarruf kabul edilmiş addedilir;
b) değişikliklerin tamamõnõ onaylamazsa, Bakanlar Konseyi Başkanõ, Avrupa Parlamentosu
Başkanõ ile anlaşarak, altõ hafta içinde Uzlaştõrma Komitesini toplantõya çağõrõr.
9. Bakanlar Konseyi, Komisyonun olumsuz görüş bildirdiği değişiklikler hakkõnda oybirliğiyle
hareket eder.
Uzlaştõrma
10. Bakanlar Konseyi üyeleri veya onlarõn temsilcileri ile aynõ sayõda Avrupa Parlamentosu’nu
temsil eden üyeden oluşan Uzlaştõrma Komitesi, Bakanlar Konseyi üyelerinin veya onlarõn
temsilcilerinin nitelikli çoğunluğu ve Avrupa Parlamentosu’nu temsil eden üyelerin çoğunluğuyla,
toplantõya çağõrõlmasõndan sonraki altõ hafta içinde, Parlamentonun ve Komisyonun ikinci
okumadaki tutumlarõna dayanarak, ortak bir metin üzerinde anlaşmaya varma görevine sahiptir.
11. Komisyon, Uzlaştõrma Komitesinin çalõşmalarõnda yer alõr ve Avrupa Parlamentosu ile
Bakanlar Konseyinin tutumlarõnõn uzlaştõrõlmasõ amacõyla tüm gerekli girişimlerde bulunur.
12. Uzlaştõrma Komitesi, toplantõya çağõrõlmasõndan sonraki altõ hafta içinde ortak metni
onaylamazsa, teklif edilen tasarruf kabul edilmemiş addedilir.
Üçüncü okuma
13. Bu süre zarfõnda, Uzlaştõrma Komitesi ortak bir metni onaylarsa, verilen oylarõn çoğunluğuyla
hareket eden Avrupa Parlamentosu ile nitelikli çoğunlukla hareket eden Bakanlar Konseyinin her
ikisi de, ortak metin uyarõnca söz konusu tasarrufu kabul etme konusunda bu tarihten sonra altõ
haftalõk bir süreye sahiptir. İki kurum da önerilen tasarrufu kabul etmezse, öneri kabul edilmemiş
addedilir.
14. Bu Maddede belirtilen üç aylõk süre ile altõ haftalõk süre, Avrupa Parlamentosu veya Bakanlar
Konseyinin inisiyatifiyle sõrasõyla en çok bir ay ve iki hafta uzatõlõr.
Özel hükümler
15. Anayasada özel olarak belirtilen hallerde, bir grup Üye Ülkenin inisiyatifi, Avrupa Merkez
Bankasõ’nõn tavsiyesi veya Adalet Divanõ ya da Avrupa Yatõrõm Bankasõ’nõn talebi üzerine bir
yasanõn veya çerçeve yasasõnõn doğal yasal prosedüre sunulmasõ durumunda, 2. paragraf, 6.
paragrafõn 2. cümlesi ve 9. paragraflar uygulanmaz.
CONV 850/03 203
TR
Avrupa Parlamentosu ve Bakanlar Konseyi, teklif edilen tasarrufu ve ilk okuma ile ikinci
okumadaki tutumlarõnõ Komisyona bildirir.
Avrupa Parlamentosu veya Bakanlar Konseyi, prosedür boyunca Komisyonun görüşünü isteyebilir.
Komisyon ayrõca, kendi inisiyatifiyle bir görüş bildirebilir. Gerekli görürse, 11. paragrafta belirtilen
şartlar altõnda Uzlaştõrma Komitesinde yer alabilir.
Madde III-303
Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi ve Komisyon, birbirleriyle istişarede bulunurlar ve ortak
anlaşma yoluyla işbirlikleri hakkõnda düzenlemeler yaparlar. Bu amaçla, Anayasaya uygun olarak,
bağlayõcõ yapõya sahip olabilecek kurumlar arasõ anlaşmalarõ akdedebilirler.
Madde III-304
1. Birlikin kurumlarõ, daireleri ve teşkilatlarõ, görevlerini yerine getirirken, açõk, etkili ve
bağõmsõz bir Avrupa idaresi desteğine sahip olurlar.
2. Madde III-332yi ihlal etmeksizin, uygulanan özel hükümleri Avrupa yasalarõ düzenler.
Madde III-305
1. Birlikin kurumlarõ, teşkilatlarõ ve daireleri, çalõşmalarõndaki şeffaflõğõn öneminin farkõndadõr
ve Madde I-49’un uygulanmasõyla, kamunun belgelere erişimi hakkõndaki özel hükümlerin Usul
kurallarõnõ belirler. Adalet Divanõ ve Avrupa Merkez Bankasõ idari görevlerini yerine getirirken,
Madde I-49un 3. paragrafõnõn hükümlerine tabidir.
2. Avrupa Parlamentosu ve Bakanlar Konseyi, yasal prosedürlerle ilgili belgelerin
yayõnlanmasõnõ sağlar.
Madde III-306
1. Bakanlar Konseyi aşağõdaki belirleyen Avrupa tüzüğü ve kararlarõnõ kabul eder:
a) Avrupa Konseyi Başkanõ’nõn, Komisyon Başkanõ’nõn, Birlik Dõşişleri Bakanõ’nõn Avrupa
Komisyonu ve Komisyon Üyelerinin, Avrupa Adalet Divanõ Başkanõ, Üyeleri ve Sicil
Memurunun ve Yüksek Mahkemenin Üyeleri ile Sicil Memurunun maaşlarõnõ, ödeneklerini
ve emekli maaşlarõnõ,
CONV 850/03 204
TR
b) Sayõştay Başkanõ ile Üyelerinin özellikle maaşlarõ, ödenekleri ve emekli maaşlarõ olmak üzere
çalõşma koşullarõ.
Ayrõca, maaş yerine yapõlacak başka ödemeleri de kabul eder.
2. Bakanlar Konseyi, Ekonomik ve Sosyal Komite Üyelerinin ödeneklerini belirleyen Avrupa
tüzüğü ve kararlarõnõ kabul eder.
Madde III 307
Bakanlar Konseyinin, Komisyonun ve Avrupa Merkez Bankasõnõn, Ülkeler dõşõndaki kişilere
parasal yükümlülükler getiren tasarruflarõ icra edilebilir olacaktõr.
İcra, işlemin yürütüldüğü topraklardaki Üye Ülkede yürürlükte olan medeni hukuk usulü kurallarõ
tarafõndan yönlendirilir. İcra emri, her bir Üye Ülkenin hükümetinin bu amaçla atadõğõ ulusal
makam tarafõndan kararõn yetkilendirilmesinin doğrulanmasõ dõşõnda başka bir formalite olmaksõzõn
karara eklenir ve Komisyon ile Adalet Divanõna bildirilir.
Bu formaliteler ilgili tarafõn başvurusunda tamamlandõktan sonra ikinci kurum, konuyu doğrudan
yetkili merciin önüne getirerek ulusal yasalara göre icraya devam edebilir.
İcra, yalnõzca Adalet Divanõnõn bir kararõyla askõya alõnabilir. Ancak, ilgili ülkenin mahkemeleri
usulsüz bir biçimde yürütülen icra hakkõndaki şikayetler konusunda yargõlama yetkisine sahiptir.
CONV 850/03 205
TR
KISIM II
MALİ HÜKÜMLER
BÖLÜM 1
ÇOK YILLIK MALİ ÇERÇEVE
Madde III-308
1. Çok yõllõk mali çerçeve, Madde I-54 uyarõnca en az beş yõllõk bir süre için oluşturulur.
2. Mali çerçeve, gider sõnõfõna göre, girişilen taahhütler için ödeneklerindeki yõllõk tavanlarõn ve
ödeme ödeneklerindeki yõllõk tavanlarõn miktarõnõ sabitler. Sayõca az olan gider sõnõflarõ, Birlikin
başlõca faaliyet kesimlerine karşõlõk gelir.
3. Mali çerçeve, yõllõk bütçe prosedürünün pürüzsüz olarak çalõşmasõ için gereken diğer
hükümleri belirler.
4. Bakanlar Konseyinin, yeni bir mali çerçeve oluşturan bir Avrupa yasasõ önceki mali
çerçevenin bitimine kadar benimsenmezse, o çerçevenin geçen yõla karşõlõk gelen tavanlarõ ve diğer
hükümler, söz konusu yasa kabul edilene kadar uzatõlõr.
5. Mali çerçevenin kabul edilmesini sağlayan prosedür boyunca Avrupa Parlamentosu, Bakanlar
Konseyi ve Komisyon, prosedürün başarõlõ bir şekilde tamamlanmasõ için gerekli tüm tedbirleri alõr.
CONV 850/03 206
TR
BÖLÜM 2
BİRLİKİN YILLIK BÜTÇESİ
Madde III-309
Mali yõl, 1 Ocak ile 31 Aralõk arasõndadõr.
Madde III-310
Avrupa yasalarõ, Birlikin yõllõk bütçesini aşağõdaki hükümlere göre oluşturur:
1. 1 Temmuzdan önce, her Kurum harcamalarõnõn tahminlerini hazõrlar. Komisyon, bu
tahminleri bir bütçe tasarõsõnda toplar. Ayrõca farklõ tahminler içerebilecek bir görüş de ekler.
Bütçe tasarõsõ, gelirlerin bir tahmini ile giderlerin bir tahminini içerir.
Komisyon, prosedür sõrasõnda, aşağõda 5. paragrafta anõlan Uzlaştõrma Komitesi toplanana kadar
geçen süre boyunca bütçe tasarõsõnda değişiklik yapabilir.
2. Komisyon, bütçenin uygulanacağõ yõldan önceki 1 Eylülden geç olmayacak şekilde bütçe
tasarõsõnõ Avrupa Parlamentosuna ve Bakanlar Konseyine verir.
3. Bakanlar Konseyi, bütçe tasarõsõ hakkõndaki tutumunu kabul eder ve bunu bütçenin
uygulanacağõ yõldan önceki 1 Ekimden geç olmayacak şekilde Avrupa Parlamentosuna iletir.
Bakanlar Konseyi, tutumunu benimsemesine neden olan gerekçeler konusunda Avrupa
Parlamentosunu tam olarak bilgilendirir.
4. Söz konusu bildirimden sonraki kõrk iki gün içinde Avrupa Parlamentosu:
a) Bakanlar Konseyinin tutumunu onaylarsa veya herhangi bir karar almazsa, Avrupa bütçe
yasasõ kabul edilmiş addedilir;
b) kendisini oluşturan üyelerin çokluğuyla Bakanlar Konseyinin tutumunda değişiklik
yapõlmasõnõ önerirse, değiştirilen metin Bakanlar Konseyine ve Komisyona iletilir. Avrupa
Parlamentosu Başkanõ, Bakanlar Konseyi Başkanõ ile anlaşma içinde, derhal bir Uzlaştõrma
Komitesini toplantõya çağõrõr.
On gün içinde Bakanlar Konseyinin Avrupa Parlamentosuna tüm değişiklerini onayladõğõnõ
bildirmesi durumunda, Uzlaştõrma Komitesi toplanmaz.
CONV 850/03 207
TR
5. Bakanlar Konseyi üyeleri veya onlarõn temsilcileri ile aynõ sayõda Avrupa Parlamentosu’nu
temsil eden üyede oluşan Uzlaştõrma Komitesi, Bakanlar Konseyi üyelerinin veya onlarõn
temsilcilerinin nitelikli çoğunluğu ve Avrupa Parlamentosu’nu temsil eden üyelerin çoğunluğuyla,
toplantõya çağõrõlmasõndan sonraki yirmi bir gün içinde, Avrupa Parlamentosunun ve Komisyonun
tutumlarõna dayanarak, ortak bir metin üzerinde anlaşmaya varma görevine sahiptir.
6. Komisyon, Uzlaştõrma Komitesinin çalõşmalarõnda yer alõr ve Avrupa Parlamentosu ile
Bakanlar Konseyinin tutumlarõnõn uzlaştõrõlmasõ amacõyla, tüm gerekli girişimlerde bulunur.
7. 5. paragrafta belirtilen yirmi bir gün içinde Uzlaştõrma Komitesi ortak bir metni onaylarsa,
verilen oylarõn mutlak çoğunluğuyla hareket eden Avrupa Parlamentosu ile nitelikli çoğunlukla
hareket eden Bakanlar Konseyinin her ikisinin de, söz konusu tarihte itibaren ortak metni kabul
edebilecekleri on dört günü vardõr.
8. 5. paragrafta belirtilen yirmi bir gün içinde Uzlaştõrma Komitesi ortak bir metin onaylamazsa
veya Bakanlar Konseyi ortak metni reddederse, kendisini oluşturan üyelerin çoğunluğuyla ve
verilen oylarõn beşte üçüyle hareket eden Avrupa Parlamentosu, on dört gün içinde değişiklikleri
tasdik edebilir. Parlamentonun değişikliği onaylamamasõ halinde, Bakanlar Konseyinin
değişikliğe konu olan bütçe maddesi hakkõndaki tutumu kabul edilmiş addedilir.
Ancak, kendisini oluşturan üyelerin çoğunluğuyla ve verilen oylarõn beşte üçüyle hareket eden
Parlamento ortak metni reddederse, yeni bir bütçe tasarõsõnõn sunulmasõnõ isteyebilir.
9. Bu Maddede belirtilen prosedür tamamlandõğõnda, Avrupa Parlamentosu Başkanõ Avrupa,
bütçe yasasõnõn nihai olarak kabul edildiğini açõklar.
Madde III-311
1. Bir mali yõlõn başlangõcõnda hiçbir Avrupa bütçe yasasõ benimsenmezse, Madde III-318de
anõlan Avrupa yasasõ hükümleri uyarõnca bütçenin herhangi bir kõsmõ veya diğer alt bölümüyle ilgili
olarak her ay, önceki mali yõl Avrupa bütçe yasasõna girilen bütçe ödeneklerinin on ikide birinden
daha çok olmayan bir toplam harcanabilir; ancak bu düzenleme, Komisyon’un söz konusu bütçe
tasarõsõnda belirtilenin on ikide birini aşan bütçeleri kullanõmõna vermez.
2. Bakanlar Konseyi, Komisyonun bir teklifi üzerine ve 1.paragrafta belirtilen diğer koşullara
uygun olarak, on ikide birden daha yüksek bir harcamaya yetki veren bir Avrupa kararõ kabul
edebilir. Bakanlar Konseyi, kararõ derhal Avrupa Parlamentosuna iletir.
CONV 850/03 208
TR
Bu Avrupa kararõ, bu Maddenin uygulanmasõnõ sağlayan kaynaklarla ilgili gerekli tedbirleri belirler.
Kendisini oluşturan üyelerin çoğunluğu ile hareket eden Avrupa Parlamentosunun bu harcamayõ
kabul edilmesinden sonraki otuz gün içinde azaltma kararõ almazsa, söz konusu yasa bu sürede
yürürlüğe girer.
Madde III-312
Madde III-318de anõlan Avrupa yasasõ tarafõndan belirlenen koşullara uygun olarak, yalnõzca
personel giderleri ile ilgili olanlar dõşõndaki, mali yõlõn sonunda beklenmeyen her türlü ödenek, bir
sonraki mali yõla taşõnabilir.
Ödenekler, niteliklerine ve amaçlarõna göre gider kalemlerini gruplandõran farklõ bölümler altõnda
sõnõflandõrõlõr ve Madde III-318de belirtilen Avrupa yasasõ uyarõnca alt bölümlere ayrõlõr.
Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi, Komisyon ve Adalet Divanõnõn giderleri, bazõ ortak gider
kalemleri için özel düzenlemeleri ihlal etmeksizin, bütçenin farklõ kõsõmlarõnda belirlenir.
CONV 850/03 209
TR
BÖLÜM 3
BÜTÇENİN VE ÖDEMELERİN UYGULANMASI
Madde III-313
Komisyon, Üye Devletlerle işbirliği içinde, Madde III-318de belirtilen Avrupa yasasõna uygun
olarak sorumluluğu kendisine ait olacak şekilde ve tahsis edilen ödeneklerin sõnõrlarõ dahilinde,
sağlõklõ mali yönetim ilkelerine göre bütçeyi uygular. Üye Devletler, ödeneklerin söz konusu
ilkelere uygun olarak kullanõlmasõnõ sağlamak amacõyla Komisyonla işbirliği yapar.
Madde III-318de belirtilen Avrupa yasasõ, Üye Devletlerin bütçenin uygulanmasõndaki
yükümlülüklerinin ve sonuçta ortaya çõkan sorumluluklarõnõn denetimini ve denetlenmesini belirler.
Madde III-318de belirtilen Avrupa yasasõ, kendi harcamalarõnõ uygulama konusundaki rolüne
ilişkin olarak her bir Kurum için sorumluluklarõ ve ayrõntõlõ kurallarõ belirler.
Komisyon, Madde III-318de belirtilen Avrupa yasasõ tarafõndan belirtilen sõnõrlar ve koşullara tabi
olarak, bütçe içinde bölümler arasõnda ve alt bölümler arasõnda ödenek aktarõmõ yapar.
Madde III-314
Komisyon, bütçenin uygulanmasõna ilişkin önceki yõlõn hesaplarõnõ yõllõk olarak Avrupa
Parlamentosuna ve Bakanlar Konseyine sunar. Komisyon ayrõca, Birlikin varlõklarõnõn ve
borçlarõnõn bilançosunu da iletir.
Komisyon aynõ zamanda, özellikle Madde III-315’in 3. paragrafõna göre Avrupa Parlamentosu ve
Bakanlar Konseyi tarafõndan verilen göstergelerle bağlantõlõ olarak, Birlik’in mali durumu ile ilgili
olarak elde edilen sonuçlara dayanan bir değerlendirme raporunu Avrupa Parlamentosuna ve
Bakanlar Konseyine sunar.
Madde III-315
1. Bakanlar Konseyinin bir tavsiyesi üzerine Avrupa Parlamentosu, Komisyona bütçenin
uygulanmasõna ilişkin bir ödeme verir. Bu amaçla, Bakanlar Konseyi ve Avrupa Parlamentosu
sõrayla hesaplarõ, mali durum tablosunu ve Madde III-314te anõlan değerlendirme raporunu,
Sayõştayõn gözlemleriyle denetim altõndaki kurumlarõn yanõtlarõ ile birlikte Sayõştayõn yõllõk
raporu, Madde III-290’õn 1. paragrafõnõn, 2. alt paragrafõnda belirtilen güvence beyanõ ile
Sayõştayõn ilgili özel raporlarõnõn tümünü inceler.
2. Avrupa Parlamentosu, Komisyona ödeme yapma izni önce veya bütçenin uygulanmasõyla
ilgili yetkilerinin kullanõmõyla bağlantõlõ başka herhangi bir nedenden dolayõ, giderlerin
uygulanmasõ veya mali denetim sistemlerinin çalõşmasõna ilişkin Komisyonun kanõt sunmasõnõ
isteyebilir. Komisyon, talebi üzerine Avrupa Parlamentosuna gerekli tüm bilgileri sağlar.
CONV 850/03 210
TR
3. Komisyon, ödeme yapmasõ yönündeki kararlar hakkõndaki görüşler ile Avrupa
Parlamentosunun harcamalarõn uygulanmasõna ilişkin diğer görüşleri ve Bakanlar Konseyi
tarafõndan kabul edilen ödeme hakkõndaki tavsiyelere eşlik eden açõklamalarõ üzerine hareket etmek
için gerekli tedbirlerin tümünü alõr.
4. Avrupa Parlamentosunun veya Bakanlar Konseyinin talebi üzerine Komisyon, özellikle
bütçenin uygulanmasõndan sorumlu birimlere verilen talimatlar hakkõndakiler olmak üzere, söz
konusu görüşlerin ve açõklamalarõn õşõğõnda alõnan tedbirler hakkõnda rapor verir. Bu raporlar ayrõca
Sayõştaya da iletilir.
CONV 850/03 211
TR
BÖLÜM 4
ORTAK HÜKÜMLER
Madde III-316
Çok yõllõk mali çerçeve ve yõllõk bütçe euro olarak hazõrlanõr.
Madde III-317
Komisyon, ilgili Üye Devletlerin yetkili mercilerine bildirimde bulunmasõ koşuluyla, Anayasa
kapsamõnda ortaya çõkan amaçlar için kullanõlabilmeleri için gereken ölçüde, bir Üye Ülkenin para
birimindeki varlõklarõnõ, başka bir Üye Ülkenin para birimine aktarabilir. Komisyon, gerek duyduğu
para birimlerinde nakit ya da paraya dönüştürülebilir varlõklara sahipse, söz konusu aktarma
işlemlerinden mümkün olduğunca kaçõnõr.
Komisyon, ilgili Üye Devletlerden her biriyle, o Ülke tarafõndan tayin edilen makam yoluyla
ilgilenir. Komisyon, mali çalõşmalarõ gerçekleştirirken, ilgili Üye Ülkenin emisyon bankasõ veya o
Ülke tarafõndan onaylanan herhangi başka bir mali Kurumun hizmetlerinden yararlanõr.
Madde III-318
1. Avrupa yasalarõ:
a) özellikle bütçenin oluşturulmasõ ve uygulanmasõ ile hesaplarõn sunulmasõ ve denetlenmesi için
kabul edilen prosedürü saptayan mali kurallarõ belirler;
b) mali denetçilerin, yetki veren memurlarõn ve muhasebe memurlarõnõn sorumluluklarõna ilişkin
kurallarõ belirler.
Söz konusu yasalar, Sayõştaya danõşõldõktan sonra kabul edilir.
2. Bakanlar Konseyi, Komisyonun bir teklifi üzerine, Birlikin kendi kaynaklarõna ilişkin
düzenlemeler kapsamõnda sağlanan bütçe gelirlerinin Komisyonun kullanõmõna sunulmasõ
prosedürü ve yöntemleri ile gerektiğinde nakit ihtiyaçlarõnõn karşõlanmasõ için uygulanacak
tedbirleri belirleyen bir Avrupa tüzüğü kabul eder. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosuna ve
Sayõştaya danõştõktan sonra hareket eder.
3. Bakanlar Konseyi, 1 Ocak 2007 tarihine kadar bu Maddede belirtilen durumlarda oybirliğiyle
hareket eder.
CONV 850/03 212
TR
Madde III-319
Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi ve Komisyon, mali araçlarõn Birlikin üçüncü taraflara
yönelik yasal yükümlülüklerini yerine getirmesine izin verecek şekilde kullanõlabilir olmasõnõ
sağlar.
Madde III-320
Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi ve Komisyon Başkanlarõ arasõnda yapõlan düzenli
toplantõlar, bu kõsõmda belirtilen bütçe prosedürleri kapsamõnda Komisyonun inisiyatifiyle yapõlõr.
Başkanlar, bu kõsõmdaki hükümlerin uygulanmasõnõ kolaylaştõrmak amacõyla, Kurumlarõn
tutumlarõnõn müzakere edilmesini ve uzlaştõrõlmasõnõ teşvik etmek amacõyla gerekli tedbirleri alõrlar.
CONV 850/03 213
TR
BÖLÜM 5
DOLANDIRICILIKLA SAVAŞ
Madde III-321
1. Birlik ve Üye Devletler, bu Madde uyarõnca kabul edilen tedbirler yoluyla, dolandõrõcõlõğa ve
Birlikin mali çõkarlarõnõ etkileyen diğer yasadõşõ faaliyetlere karşõ savaşõrlar. Söz konusu tedbirler
caydõrõcõ nitelikte ve Üye Devletlerin etkili bir şekilde korunmasõnõ sağlayabilecek güçte olacaktõr.
2. Üye Devletler, Birlikin mali çõkarlarõnõ etkileyen dolandõrõcõlõğa karşõ, kendi mali çõkarlarõnõ
etkileyen dolandõrõcõlõğa karşõ aldõklarõ tedbirlerin aynõsõnõ alõrlar.
3. Üye Devletler, Anayasanõn hükümlerini ihlal etmeksizin, dolandõrõcõlõğa karşõ Birlikin mali
çõkarlarõnõ koruma hedefindeki faaliyetlerini koordine ederler. Bu amaçla, Komisyonla birlikte,
yetkili merciler arasõnda yakõn ve düzenli işbirliği kurarlar.
4. Avrupa yasalarõ ve çerçeve yasalarõ, Üye Devletlerde etkili ve eşit derecede koruma sağlamak
amacõyla, Birlikin mali çõkarlarõnõ etkileyen dolandõrõcõlõğõ önlenmesi ve buna karşõ savaşõlmasõ
alanlarõnda gereken tedbirleri alõrlar. Bu yasalar, Sayõştaya danõşõldõktan sonra kabul edilir.
5. Komisyon, Üye Devletlerle Avrupa Parlamentosuna ve Bakanlar Konseyine, işbirliği içinde,
bu Maddenin uygulanmasõ için kabul edilen tedbirler ve hükümler hakkõnda her yõl bir rapor sunar.
CONV 850/03 214
TR
KISIM III
GÜÇLENDİRİLMİŞ İŞBİRLİĞİ
Madde III-322
Teklif edilen herhangi bir güçlendirilmiş işbirliği, Birlik Anayasasõ ve hukuku ile uyumlu olmalõdõr
Bu tür bir işbirliği, iç pazara veya ekonomik, sosyal ve bölgesel uyuma zarar vermemelidir. Bu
işbirliği, Üye Devletler arasõndaki ticaret karşõsõnda bir engel oluşturmamalõ veya bir ayrõma neden
olmamalõ; ayrõca Ülkeler arasõndaki rekabeti de çarpõtmamalõdõr.
Madde III-323
Teklif edilen herhangi bir güçlendirilmiş işbirliği, bu işbirliğine katõlmayan Üye Devletlerin
yetkilerine, haklarõna ve yükümlülüklerine saygõlõ olmalõdõr. Bu Üye Devletler, katõlõmcõ Üye
Devletlerin işbirliğini uygulamalarõna engel olmamalõdõrlar.
Madde III-324
1. Güçlendirilmiş işbirliği oluşturulurken, yetki veren Avrupa kararõnda belirtilmiş olabilecek
nihai katõlõm koşullarõyla uyumluluk kapsamõnda, bu bütün Üye Devletlere açõk olur. Bu işbirliği,
bu koşullara ek olarak bu çerçevede önceden benimsenmiş tasarruflarla uyumluluğa göre, başka
herhangi bir zamanda da Üye Devletlere açõk olacaktõr.
Komisyon ve güçlendirilmiş işbirliğine katõlan Üye Devletler, mümkün olan en çok sayõda Üye
Ülkenin katõlõmõnõ sağlamaya çalõşõrlar.
2. Komisyon ve uygun olan durumlarda Birlik Dõşişleri Bakanõ, tüm Bakanlar Konseyi ve
Avrupa Parlamentosu üyelerini, güçlendirilmiş işbirliğiyle ilgili gelişmeler hakkõnda düzenli olarak
bilgilendirirler.
CONV 850/03 215
TR
Madde III-325
1. Ortak dõş politika ve güvenlik politikasõ haricinde, Anayasada yer alan alanlardan birine
kendi aralarõnda güçlendirilmiş işbirliği kurmak isteyen Üye Devletler, Komisyona, teklif edilen
güçlendirilmiş işbirliğinin kapsamõ ve hedeflerini belirleyen bir talepte bulunurlar. Komisyon, bu
konuyla ilgili olarak Bakanlar Konseyine bir teklif gönderebilir. Komisyon, teklif göndermemesi
halinde, bunu yapmama nedenleri hakkõnda ilgili Üye Devletleri bilgilendirir.
Güçlendirilmiş işbirliğini başlatma yetkisi, Avrupa Parlamentosunun rõzasõ alõndõktan sonra ve
Komisyonun teklifi üzerine hareket eden Bakanlar Konseyinin bir Avrupa kararõyla verilir.
2. Ortak dõş politika ve güvenlik politikasõ çerçevesinde, kendi aralarõnda güçlendirilmiş işbirliği
kurmak isteyen Üye Devletlerin talebi, Bakanlar Konseyine yöneltilir. Bu talep, güçlendirilmiş
işbirliğinin Birlikin ortak hedefleriyle ve güvenlik politikasõyla uyumlu olup olmadõğõ hakkõnda
görüş bildirecek olan Birlik Dõşişleri Bakanõna ve güçlnedirilmiş işbirliğinin özellikle diğer Birlik
politikalarõ ile uyumlu olup olmadõğõ hakkõnda görüş bildirecek olan Komisyona iletilir. Talep,
aynõ zamanda bilgi amaçlõ olarak Avrupa Parlamentosuna da iletilir.
Güçlendirilmiş işbirliğini başlatma yetkisi, Bakanlar Konseyinin bir Avrupa kararõyla verilir.
Madde III-326
1. Madde III-325’in 1. paragrafõnda belirtilen alanlardan birinde güçlendirilmiş işbirliğine
katõlmak isteyen herhangi bir Üye Ülke, bu niyetini Bakanlar Konseyine ve Komisyona bildirir.
Komisyon, bu bildirimi aldõğõ tarihten itibaren dört ay içinde, ilgili Üye Ülkenin katõlõmõnõ doğrular.
Komisyon, gerekli hallerde, katõlõm koşullarõnõn karşõlandõğõnõ açõklar ve güçlendirilmiş işbirliği
çerçevesinde önceden benimsenmiş olan tasarruflarõn uygulanmasõyla ilgili gerekli gördüğü geçiş
tedbirlerini kabul eder.
Ancak, Komisyon katõlõm koşullarõndan herhangi birinin karşõlanmadõğõnõ düşünürse, bu koşullarõn
karşõlanmasõ için kabul edilmesi gereken düzenlemeleri belirtir ve katõlõm talebinin yeniden
incelenmesi için bir son tarih belirler. Komisyon talebi, önceki alt paragrafta belirtilen prosedüre
uygun şekilde yeniden inceler. Komisyon katõlõm koşullarõndan herhangi birinin hâlâ
karşõlanmadõğõnõ düşünürse, ilgili Üye Ülke, bu meseleyi Madde I-43ün 3. paragrafõna uygun
olarak hareket edecek olan Bakanlar Konseyine götürebilir. Bakanlar Konseyi, aynõ zamanda
Komisyonun teklifiyle hareket ederek, ikinci alt paragrafta anõlan geçiş tedbirlerini de kabul
edebilir.
CONV 850/03 216
TR
2. Güçlendirilmiş işbirliğine ortak dõş politika ve güvenlik politikasõ çerçevesinde katõlmak
isteyen herhangi bir Üye Ülke, bu niyetini Bakanlar Konseyi, Dõşişleri Bakanõ ve Komisyon’a
bildirir.
Bakanlar Konseyi, Birlik Dõşişleri Bakanõna danõştõktan sonra ilgili Üye Ülkenin katõlõmõnõ
doğrular. Gerekli olan durumlarda, katõlõm koşullarõnõn karşõlandõğõnõ açõklar. Bakanlar Konseyi,
aynõ zamanda Birlik Dõşişleri Bakanõnõn teklifiyle hareket ederek güçlendirilmiş işbirliği
çerçevesinde önceden benimsenmiş tasarruflarõn uygulanmasõ bakõmõndan gerekli görülen geçiş
tedbirleri de kabul edebilir. Ancak, Bakanlar Konseyi katõlõm koşullarõndan herhangi birinin
karşõlanmadõğõnõ düşünürse, bu koşullarõn karşõlanmasõ için kabul edilmesi gereken düzenlemeleri
belirtir ve katõlõm talebinin yeniden incelenmesi için bir son tarih belirler
Bu paragrafõn amaçlarõ doğrultusunda, Bakanlar Konseyi Madde I-43ün 3. paragrafõna uygun
olarak hareket eder.
Madde III-327
Kurumlar için gereken idari maliyetler haricinde, güçlendirilmiş işbirliğinden kaynaklanan
masraflar, Avrupa Parlamentosuna danõştõktan sonra oybirliğiyle hareket eden tüm Bakanlar
Konseyi üyeleri aksi yönde karar vermedikleri sürece, Üye Devletler tarafõndan karşõlanõr.
Madde III-328
Anayasa’nõn, güçlendirilmiş işbirliği bağlamõnda uygulanabilen bir hükmünün, Bakanlar
Konseyi’nin oybirliğiyle hareket etmesini gerektirmesi durumunda, Madde I-43’ün 3. paragrafõnda
belirtilen düzenlemeler uyarõnca oybirliğiyle hareket eden Bakanlar Konseyi, kendi girişimiyle
nitelikli çoğunlukla hareket etmeye karar verebilir.
Anayasa’nõn, güçlendirilmiş işbirliği bağlamõnda uygulanabilen bir hükmünün, Bakanlar
Konseyi’nin özel bir yasama prosedürü kapsamõnda Avrupa yasalarõ veya çerçeve yasalarõnõ kabul
etmesini gerektirmesi durumunda, Madde I-43’ün 3. paragrafõnda belirtilen düzenlemeler uyarõnca
oybirliğiyle hareket eden Bakanlar Konseyi, kendi girişimiyle olağan yasama prosedürü
kapsamõnda hareket etmeye karar verebilir. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosu’na danõştõktan
sonra hareket eder.
Madde III-329
Bakanlar Konseyi ve Komisyon, güçlendirilmiş işbirliği bağlamõnda üstlenilen faaliyetlerin
uyumunu ve bu faaliyetlerin Birlik politikalarõyla uyumunu sağlarlar ve bu yönde işbirliği yaparlar.
CONV 850/03 217
TR
BAŞLIK VII
ORTAK HÜKÜMLER
Madde III-330
Uzaklõklarõ, adaya özgü yapõlarõ, küçük boyutlarõ, zor topografyalarõ ve iklimleri, kalkõnmalarõnõ
ciddi olarak kõsõtlayan şekilde kalõcõ ve birleşik belli ürünlere olan ekonomik bağõmlõlõklarõyla öne
çõkan Fransõz denizaşõrõ birimleri, Azor, Madeira ve Kanarya Adalarõnõn yapõsal ekonomik ve
sosyal durumu göz önünde bulundurulduğunda, Komisyonun teklifi üzerine Bakanlar Konseyi,
özellikle Anayasanõn bu bölgelerde uygulanma koşullarõnõ belirlemeyi hedefleyen ve ortak
politikalarõ da içeren Avrupa tüzüğü ve kararlarõ kabul eder. Konsey, Avrupa Parlamentosuna
danõştõktan sonra harekete geçer.
İlk paragrafta anõlan tedbirler, özellikle gümrük ve ticaret politikalarõ, mali politika, serbest
bölgeler, tarõm ve balõkçõlõk politikalarõ, hammadde ve temel tüketim mallarõnõn sağlanma koşullarõ,
Ülke yardõmlarõ ve yapõsal fonlara ve yatay Birlik programlarõna erişim gibi alanlarõ ilgilendirir.
Bakanlar Konseyi, iç pazar ve ortak politikalar da dahil olmak üzere Birlikin yasal düzeninin
bütünlüğünü ve tutarlõlõğõnõ bozmadan, merkezden uzakta olan bölgelerin özel yapõlarõnõ ve
kõsõtlamalarõnõ dikkate alarak, ilk paragrafta anõlan tedbirleri kabul eder.
Madde III-331
Anayasa, hiçbir şekilde, mülkiyet sahipliği sistemini yönlendiren Üye Ülke kurallarõnõ ihlal etmez.
Madde III-332
Üye Devletlerin her birinde Birlik, tüzel kişilere kendi yasalarõ altõnda tanõnmõş olan en kapsamlõ
kanuni ehliyeti kullanõr; Birlik, özellikle taşõnõr ve taşõnmaz mallara sahip olabilir veya bunlarõ
elden çõkarabilir ve yasal işlemlerde taraf olabilir. Bu amaca yönelik olarak, Birlik, Komisyon
tarafõndan temsil edilir. Ancak Birlik aynõ zamanda , Kurumlarõn idari özerkliği nedeniyle, kendi
çalõşma alanlarõyla ilgili konularda Kurumlar tarafõndan temsil edilir.
Madde III-333
Görevlilerin Personel Tüzüğü ve Birlikin diğer memurlarõnõn İstihdam Koşullarõ, bir Avrupa yasasõ
tarafõndan belirlenir. Yasa, diğer ilgili kurumlara danõşõldõktan sonra kabul edilir.
CONV 850/03 218
TR
Madde III-334
Komisyon, Bakanlar Konseyi tarafõndan salt çoğunlukla kabul edilen bir Avrupa tüzüğü veya kararõ
ile belirlenen sõnõrlar dahilinde ve koşullar altõnda, kendisine emanet edilen görevleri yerine
getirmek için gereken tüm bilgileri toplayabilir ve tüm denetimleri gerçekleştirebilir.
Madde III-335
1. Merkez Bankalarõnõn ve Avrupa Merkez Bankalarõ Sistemi ile Avrupa Merkez Bankasõ
Tüzüğü hakkõnda Protokolün 5. Maddesini ihlal etmeksizin, Birlik faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi
için gerekli olduğunda, istatistiklerin oluşturulmasõ için tedbirler bir Avrupa yasasõ veya çerçeve
yasasõ tarafõndan belirlenir.
2. İstatistiklerin oluşturulmasõ, tarafsõzlõğa, güvenilirliğe, nesnelliğe, bilimsel bağõmsõzlõğa,
maliyet etkinliğine ve istatistiksel gizliliğe uyar; bu, ekonomik operatörler üzerine aşõrõ yük
gerektirmez.
Madde III-336
Birlik Kurumlarõnõn üyelerinin, komitelerin üyelerinin ve yetkililerle diğer Birlik memurlarõnõn,
görevleri sona erdikten sonra bile, mesleki sõr tutma yükümlülüğünün kapsadõğõ bilgileri, özellikle
de girişimler, iş ilişkileri ve maliyet bileşenleri hakkõndaki bilgileri ifşa etmemeleri gerekir.
Madde III-337
Birlikin akdi yükümlülüğü, söz konusu akit için geçerli olan yasa tarafõndan yönlendirilir.
Akdi olamayan yükümlülükler durumunda, Birlik, Üye Devletlerdeki ortak yasalarõn genel
ilkelerine uygun olarak, kendi kurumlarõnõn veya memurlarõnõn görevlerini yerine getirirken neden
olduklarõ zararõ telafi eder.
İkinci paragraf, Avrupa Merkez Bankasõnõn veya onun memurlarõnõn görevlerini yerine getirirken
neden olduklarõ zararlar için de aynõ koşullarda geçerlidir.
Birlik karşõsõnda memurlarõnõn kişisel yükümlülüğü, kendi Personel Tüzüğü veya bunlar için geçerli
olan İstihdam Koşullarõ tarafõndan belirlenen hükümlerle yönlendirilir.
CONV 850/03 219
TR
Madde III-338
Birlik Kurumlarõnõn yerleri, Üye Devletlerin hükümetlerinin ortak mutabakatõyla belirlenir.
Madde III-339
Bakanlar Konseyi, Birlik Kurumlarõnõn dillerini yönlendiren kurallarõ belirleyen bir Avrupa
tüzüğünü Adalet Divanõ Tüzüğünü ihlal etmeksizin, oybirliğiyle kabul eder.
Madde III-340
Birlik, Üye Devletlerin topraklarõnda, 8 Nisan 1965 tarihli Avrupa Topluluklarõnõn imtiyazlarõ ve
dokunulmazlõklarõ hakkõndaki Protokolün koşullarõ altõnda, kendi görevlerinin yerine getirilmesi
için gerekli olan imtiyazlarõ ve dokunulmazlõklarõ kullanõr. Aynõ durum, Avrupa Merkez Bankasõ ve
Avrupa Yatõrõm Bankasõ için de geçerlidir.
Madde III-341
Bir yandan, bir ya da daha çok Üye Ülke arasõnda, öte yandan bir ya da daha çok üçüncü ülke
arasõnda 1 Ocak 1958 tarihinden önce veya Birlike kabul edilen Ülkelerin kabul edilme tarihinden
önce düzenlenen anlaşmalardan doğan haklar ve yükümlülükler Anayasadan etkilenmez.
Bu anlaşmalarõn Anayasa ile uyumlu olmadõklarõ ölçüde, ilgili Üye Ülke veya Ülkeler,
uyumsuzluklarõ ortadan kaldõrmak için gerekli tüm adõmlarõ atarlar. Gerekli olan durumlarda, Üye
Devletler, bu amaç doğrultusunda, ortak bir yaklaşõm benimsemek üzere birbirlerine yardõmcõ
olurlar.
İlk paragrafta anõlan anlaşmalarõ uygularken, Üye Devletler Anayasa çerçevesinde her Üye Ülkenin
kabul ettiği avantajlarõn, Birlikin ayrõlmaz bir parçasõnõ oluşturduğunu ve böylece ortak
Kurumlarõn oluşturulmasõ, bunlara yetkilerin verilmesi ve aynõ avantajlarõn diğer tüm Üye Devletler
tarafõndan sağlanmasõ ile ayrõlmaz bir biçimde bağlõ bulunduğunu dikkate alõrlar.
CONV 850/03 220
TR
Madde III-342
1. Anayasa, aşağõdaki kurallarõn uygulanmasõna engel olmaz:
a) hiçbir Üye Ülke, kendi temel güvenlik çõkarlarõna ters olduğunu düşündüğü bilgileri ifşa
etmek zorunda değildir;
b) herhangi bir Üye Ülke, silah, mühimmat ve savaş malzemelerinin üretimi veya ticaretiyle
ilişkili olarak, kendi temel güvenlik çõkarlarõnõn korunmasõ için gerekli olduğunu düşündüğü
adõmlar atabilir; bu adõmlar, özel olarak askeri amaçlara yönelik olmayan ürünlerle ilgili iç
pazardaki rekabet koşullarõnõ ters yönde etkilemez.
2. Komisyon teklifiyle Bakanlar Konseyi, 1. paragrafõn b alt paragrafõnõn hükümlerine uygun
olan ürünlerle ilgili 15 Nisan 1958 tarihinde düzenlemiş olduğu listede değişiklikler yapan bir
Avrupa kararõnõ oybirliğiyle kabul edebilir.
CONV 850/03 221
TR
IV. BÖLÜM
GENEL VE NİHAİ HÜKÜMLER
CONV 850/03 222
TR
Madde IV-1
Birlik’in simgeleri1
Birlik’in bayrağõ mavi fon üzerine on iki altõn renkli yõldõzdan oluşan bir dairedir.
Birlik’in marşõ, Ludwig van Beethoven’in Dokuzuncu Senfonisi’ndeki Ode to Joy’u esas alõr.
Birlik’in sloganõ ’Çeşitlilikte birleşmiş’tir.
Birlik’in para birimi euro’dur.
9 Mayõs, tüm Birlik’te Avrupa günü olarak kutlanõr.
Madde IV-2
Önceki Antlaşmalarõn yürürlükten kaldõrõlmasõ
Anayasayõ Oluşturan Antlaşmanõn yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, Avrupa Topluluğunu
Oluşturan Antlaşma, Avrupa Birliği Antlaşmasõ ve bunlarõ tamamlayan ve destekleyen ve
Anayasayõ Oluşturan Antlaşmanõn eki olan Protokolde listelenen yasalar ve antlaşmalar
yürürlükten kaldõrõlõr.
Madde IV-3
Avrupa Topluluğu ve Avrupa Birliğine ilişkin yasal süreklilik
Avrupa Birliği, Avrupa Topluluğunun ve Birlikin, Topluluk ve Birlikin tüm varlõklarõ ve borçlarõ
ile bunlarõn arşivlerini içeren önceki antlaşmalara, protokollere ve tasarruflara dayanarak,
Anayasayõ Oluşturan Antlaşma yürürlüğe girmeden önce ortaya çõkan iç anlaşmalardan veya
uluslararasõ antlaşmalardan kaynaklanan tüm haklarõnõ ve yükümlülüklerini devralõr.
İlk paragrafta anõlan antlaşmalar ve tasarruflar nedeniyle kabul edilen Birlik Kurumlarõnõn tasarruf
hükümleri, Anayasayõ Oluşturan Antlaşmanõn eki olan Protokolde belirlenen koşullar
çerçevesinde yürürlükte kalõr. Avrupa Topluluklarõnõn Adalet Divanõnõn içtihat hukuku, Birlik
yasasõnõ yorumlama kaynağõ olarak korunur.
Madde IV-4
Kapsam
1. Anayasayõ Oluşturan Antlaşma, Belçika Krallõğõ, Danimarka Krallõğõ, Federal Almanya
Cumhuriyeti, Yunanistan Cumhuriyeti, İspanya Krallõğõ, Fransa Cumhuriyeti, İrlanda, İtalya
Cumhuriyeti, Büyük Lüksemburg Dukasõ, Hollanda Krallõğõ, Avusturya Cumhuriyeti, Portekiz
Cumhuriyeti, Finlandiya Cumhuriyeti, İsveç Krallõğõ, Büyük Britanya Birleşik Krallõğõ ve Kuzey
İrlandada, … geçerlidir.
1 Konvansiyon, bu Madde’nin I. Bölüme daha uygun olduğunu düşünmektedir.
CONV 850/03 223
TR
2. Anayasayõ Oluşturan Antlaşma, Kõsõm Üçte Madde III-329’a uygun olarak, Fransõz
denizaşõrõ birimlerinde, Azor, Madeira ve Kanarya Adalarõnda geçerlidir.
3. Anayasayõ Oluşturan Antlaşmanõn Kõsõm III’te Başlõk IVte belirtilen ortaklõğõn özel
düzenlemeleri, [ABA’da Ek II]de listelenen denizaşõrõ ülkeler ve bölgeler için geçerlidir.
Anayasayõ Oluşturan Antlaşma, bu listeye dahil edilmeyen Büyük Britanya Birleşik Krallõğõ ve
Kuzey İrlanda ile özel ilişkilere sahip denizaşõrõ ülkeler ve bölgeler için geçerli değildir.
4. Anayasayõ Oluşturan Antlaşma, dõş ilişkilerinden bir Üye Ülkenin sorumlu olduğu Avrupa
bölgelerinde geçerlidir.
5. Anayasayõ Oluşturan Antlaşma, Avusturya Cumhuriyetinin, Finlandiya Cumhuriyetinin ve
İsveç Krallõğõnõn katõlma koşullarõyla ilgili Kanunun 2. Protokolünde belirlenen hükümlere uygun
olarak, Oland Adalarõnda geçerlidir.
6. Önceki paragraflara istisna olarak:
a) Anayasayõ Oluşturan Antlaşma, Farö Adalarõnda geçerli değildir;
b) Anayasayõ Oluşturan Antlaşma, Büyük Britanya Birleşik Krallõğõnõn ve Kuzey İrlandanõn
Kõbrõsta bulunan özerk üs bölgelerinde geçerli değildir.
c) Anayasayõ Oluşturan Antlaşma, Manş Adalarõ ve Isle of Man için yalnõzca, yeni Üye
Devletlerin Avrupa Ekonomik Topluluğuna ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğuna
katõlõmõyla ilgili 22 Ocak 1972 tarihli Antlaşmada belirlenen ada düzenlemelerinin
uygulanmasõnõ sağlamak için gerektiği ölçüde geçerlidir.
Madde IV-5
Bölgesel birlikler
Anayasayõ Oluşturan Antlaşma, Belçika ve Lüksemburg ya da Belçika, Lüksemburg ve Hollanda
arasõndaki bölgesel birliklerin varlõğõnõ ve tamamlanmasõnõ, bu birliklerin hedefleri söz konusu
Antlaşmanõn uygulanmasõ tarafõndan gerçekleştirilmediği ölçüde, hariç bõrakmaz.
Madde IV-6
Protokoller
Bu Antlaşmaya eklenen protokoller, onun ayrõlmaz bir parçasõnõ oluşturur.
CONV 850/03 224
TR
Madde IV-7
Anayasayõ Oluşturan Antlaşmayõ gözden geçirme prosedürü
1. Herhangi bir Üye Ülkenin hükümeti, Avrupa Parlamentosu veya Komisyon, Anayasayõ
Oluşturan Antlaşmanõn değiştirilmesi için Bakanlar Konseyine teklifler gönderebilirler. Üye
Devletlerin ulusal Parlamentolarõ, bu tekliflerle ilgili olarak bilgilendirilir.
2. Avrupa Konseyi, Avrupa Parlamentosuna ve Komisyona danõştõktan sonra, teklif edilen
değişiklikleri incelemekten yana bir kararõ salt çoğunlukla kabul ederse; Avrupa Konseyi Başkanõ,
Üye Devletlerin ulusal Parlamentolarõnõn, Ülke Başkanlarõnõn veya Üye Devletlerin
Hükümetlerinin, Avrupa Parlamentosunun ve Komisyonun temsilcilerinden oluşan bir
Konvansiyon düzenler. Ayrõca, parasal alandaki kurumsal değişikliklerle ilgili olarak, Avrupa
Merkez Bankasõna danõşõlõr. Avrupa Konseyi, teklif edilen değişikliklerin kapsamõ bunu haklõ
çõkarmazsa, Avrupa Parlamentosu’nun rõzasõnõ aldõktan sonra salt çoğunlukla, Konvansiyonu
toplamama kararõ alabilir. Bu durumda, Avrupa Konseyi, Üye Devletlerin hükümet temsilcilerinin
konferansõnõn görev kapsamõnõ tanõmlar.
Konvansiyon, değişiklik tekliflerini inceler ve 3. paragrafta belirtilen Üye Devletlerin hükümet
temsilcilerinin toplanmalarõ için fikir birliğiyle bir tavsiye kabul eder.
3. Üye Devletlerin hükümet temsilcilerinin toplanmalarõ, Anayasayõ Oluşturan Antlaşmada
yapõlacak değişiklikleri ortak mutabakatla belirlemek amacõyla, Bakanlar Konseyi Başkanõ
tarafõndan gerçekleştirilir.
Değişiklikler, tüm Üye Devletler tarafõndan kendi anayasal gerekliliklerine uygun olarak
onaylandõktan sonra yürürlüğe girer.
4. Anayasayõ Oluşturan Antlaşmada değişiklik yapan antlaşmanõn imzalanmasõndan iki yõl
sonra, Üye Devletlerin beşte dördü bunu onaylamõşsa veya Üye Devletlerden biri veya birkaçõ
onaylamaya geçmede zorlukla karşõlaşmõşsa, bu mesele Avrupa Konseyine götürülür.
Madde IV-8
Anayasayõ Oluşturan Antlaşmanõn kabul edilmesi, onaylanmasõ ve yürürlüğe girmesi
1. Anayasayõ Oluşturan Antlaşma, Sözleşmenin Yüce Taraflarõ tarafõndan, kendi anayasal
gerekliliklerine uygun olarak onaylanõr. Onay belgeleri, İtalya Cumhuriyeti Hükümetine emanet
edilir.
2. Anayasayõ Oluşturan Antlaşma, tüm onay belgelerinin emanet edilmiş olmasõ şartõyla …
tarihinde veya bu şartõn gerçekleşmemesi halinde, bu adõmõ atmak üzere en son imza atan Ülkenin
onay belgesinin verildiği tarihi izleyen ayõn ilk gününde yürürlüğe girer.
CONV 850/03 225
TR
Madde IV-9
Süre
Anayasayõ Oluşturan Antlaşma, sõnõrsõz bir süre için düzenlenmiştir.
Madde IV-10
Diller2
Danca, Hollandaca, İngilizce, Fince, Fransõzca, Almanca, Yunanca, İrlandaca, İtalyanca,
Portekizce, İspanyolca, İsveççe ve [Çekçe, Estçe, Letonca, Litvanyaca, Macarca, Maltaca, Lehçe,
Slovakça ve Slovence] dillerinde, bu dillerin tümünün metinleri eşit derecede gerçek olacak şekilde,
tek bir özgün belge halinde hazõrlanmõş olan Anayasayõ Oluşturan Antlaşma, imza sahibi diğer
Ülkelerin hükümetlerine tasdikli birer kopya gönderecek olan İtalya Cumhuriyeti Hükümetinin
arşivlerine emanet edilecektir.
2 Kabul Kanununa uygun olarak ayarlanacaktõr.
CONV 850/03 226
TR
AVRUPA BİRLİĞİNDE ULUSAL PARLAMENTOLARIN ROLÜ HAKKINDA
PROTOKOL
SÖZLEŞMENİN YÜCE TARAFLARI,
Tek tek ulusal Parlamentolarõn, Birlik faaliyetleriyle ilgili olarak kendi hükümetlerini dikkatle
inceleme biçimlerinin, her Üye Ülkenin belirli anayasal düzenlemelerinin ve uygulamalarõnõn
konusu olduğunu ANIMSAYARAK,
Bununla birlikte, ulusal Parlamentolarõn Avrupa Birliği faaliyetlerine daha çok katõlõmda
bulunmalarõnõ teşvik etmek ve yasa tasarõlarõnõn yanõ sõra, özel olarak ilgilerini çeken başka
konularda da görüşlerini ifade etme becerilerini geliştirmek ARZUSU İÇİNDE,
Anayasanõn ekleri olan aşağõdaki hükümler ÜZERİNDE ANLAŞMAYA VARMIŞLARDIR:
I. Üye Devletlerin ulusal Parlamentolarõ için bilgiler
1. Komisyon danõşma belgelerinin tümü (yeşil ve beyaz kağõtlar ile bildirimler),
yayõmlanmalarõnõn ardõndan Komisyon tarafõndan doğrudan Üye Devletlerin ulusal
parlamentolarõna gönderilir. Ayrõca Komisyon, Üye Devletlerin ulusal parlamentolarõna
yõllõk yasama programõnõn yanõ sõra, Avrupa Parlamentosu ile Bakanlar Konseyine
sunduğu yasama planlamasõ veya politika stratejisi ile ilgili diğer tüm belgeleri de bu
Kurumlarla aynõ zamanda gönderir.
2. Avrupa Parlamentosuna ve Bakanlar Konseyine gönderilen tüm yasa tasarõlarõ, aynõ
zamanda Üye Devletlerin ulusal Parlamentolarõna da gönderilir.
CONV 850/03 227
TR
3. Üye Devletlerin ulusal parlamentolarõ, Protokolde belirtilen ikincillik ve oransallõk
ilkelerinin uygulanmasõyla ilgili prosedüre göre, Avrupa Parlamentosu Başkanlarõna,
Konseye ve Komisyona, bir yasa tasarõsõnõn ikincillik ilkesiyle uyumluluğu hakkõndaki
makul görüşlerini gönderebilirler.
4. Bir yasa tasarõsõnõn Komisyon tarafõndan Avrupa Birliğinin resmi dillerinde Avrupa
Parlamentosuna, Bakanlar Konseyine ve Üye Devletlerin ulusal parlamentolarõna
sunulmasõ ile nedenleri yasada ya da Bakanlar Konseyi tutumunda belirtilen,
benimsenmek üzere veya yasal prosedür kapsamõnda bir tutumun kabul edilmesi için
Bakanlar Konseyi gündemine alõndõğõ tarih arasõnda ivedilik nedeniyle istisnalar dõşõnda
altõ haftalõk bir süre geçer. Nedenleri belirtilen ivedi durumlar dõşõnda, bu altõ hafta
boyunca yasa tasarõsõ üzerinde hiçbir anlaşmaya varõlamaz. Bir tasarõnõn Bakanlar
Konseyi gündemine alõnmasõ ile bir ortak tutumun kabul edilmesi arasõnda on günlük
bir süre geçmelidir.
5. Bakanlar Konseyinin yasa tasarõlarõnõ görüştüğü oturumlarõ tutanaklarõ da dahil olmak
üzere, Bakanlar Konseyi toplantõlarõnõn gündemleri ve sonucu, doğrudan Üye
Devletlerin hükümetlerine ve bununla eşzamanlõ olarak Üye Devletlerin ulusal
parlamentolarõna gönderilir.
6. Avrupa Konseyi, Anayasanõn I-24. maddesinin 4. paragrafõnõn ilk alt paragrafõnõn
hükümlerini kullanõma sokmayõ öngördüğünde ulusal parlamentolar tüm kararlar
konusunda önceden bilgilendirileceklerdir.
Avrupa Konseyi, Anayasanõn I-24. maddesinin 4. paragrafõnõn ikinci alt paragrafõnõn
hükümlerini kullanõma sokmayõ öngördüğünde bir karar alõnmadan en az dört ay önce
ulusal parlamentolar bilgilendirileceklerdir.
CONV 850/03 228
TR
7. Sayõştay, yõllõk raporunu bilgi için Avrupa Parlamentosu ve Bakanlar Konseyinin yanõ
sõra Üye Devletlerin ulusal Parlamentolarõna da gönderir.
8. İki meclisli ulusal Parlamentolarda, bu hükümler her iki meclis için de geçerlidir.
II. Parlamentolar-arasõ işbirliği
9. Avrupa Parlamentosu ve ulusal Parlamentolar, birlikte parlamentolar-arasõ işbirliğinin
Avrupa Birliği içinde etkili ve düzenli bir biçimde nasõl düzenleneceğini ve
geliştirileceğini belirlerler.
10. Avrupa İşleri Komiteleri Konferansõ, uygun gördüğü her türlü katkõyõ, Avrupa
Parlamentosunun, Bakanlar Konseyinin ve Komisyonun dikkatine sunabilir. Ayrõca
bu Konferans, özel komiteler de dahil olmak üzere, Üye Devletlerin Parlamentolarõ ile
Avrupa Parlamentosu arasõnda bilgi ve iyi uygulama alõşverişi olmasõnõ teşvik eder.
Konferans, aynõ zamanda özellikle ortak dõş politika ve güvenlik politikasõ ile ortak
güvenlik ve savunma politikasõ gibi belirli konular hakkõnda parlamentolar arassõ
konferanslar da düzenleyebilir. Konferans katkõlarõ, hiçbir şekilde ulusal Parlamentolarõ
bağlamaz veya tutumlarõnõ ihlal etmez.
CONV 850/03 229
TR
İKİNCİLLİK VE ORANSALLIK İLKELERİNİN UYGULANMASI HAKKINDA
PROTOKOL
SÖZLEŞMENİN YÜCE TARAFLARI,
Kararlarõn Birlik vatandaşlarõna mümkün olan en yakõn şekilde alõnmasõnõ sağlamak ARZUSU
İÇİNDE,
Anayasanõn I-9. Maddesinde saygõn bir yere konduğu şekilde, ikincillik ve oransallõk ilkelerinin
uygulanmasõ için gerekli koşullarõn oluşturulmasõnõ ve bu ilkelerin kurumlar tarafõndan
uygulanmasõnõ izlemek için bir sistem kurulmasõnõ KARARLAŞTIRARAK,
Anayasanõn ekleri olan aşağõdaki hükümler ÜZERİNDE ANLAŞMAYA VARMIŞLARDIR:
1. Anayasanõn I-9. Maddesinde belirtildiği gibi her kurum, ikincillik ve oransallõk ilkelerine
sürekli saygõ gösterilmesini sağlar.
2. Komisyon, yasama faaliyeti önerisi sunmadan önce geniş bir değerlendirme yapar. Bu tür
değerlendirmelerde, uygun olan durumlarda, tasarlanan faaliyetin bölgesel ve yerel boyutu
göz önünde bulundurulur. Olağanüstü ivedilik durumlarõnda, Komisyon bu tür
değerlendirmeler yapmaz; teklifinde bu kararõn gerekçelerini bildirir.
3. Komisyon, tüm yasa tekliflerini ve değiştirilmiş tasarõlarõnõ, Birlik meclis üyesiyle eşzamanlõ
olarak Üye Devletlerin ulusal parlamentolarõna gönderir. Avrupa Parlamentosu ve Bakanlar
Konseyi, sõrasõyla yasa tasarõlarõnõn ve ortak tutumlarõnõn kabul edilmesinin ardõndan, bunlarõ
Üye Devletlerin ulusal parlamentolarõna gönderirler.
CONV 850/03 230
TR
4. Komisyon, tasarõsõnõ ikincillik ve oransallõk ilkelerine göre gerekçelendirir. Herhangi bir yasa
önerisi, ikincillik ve oransallõk ilkeleriyle uyumlu olarak değerlendirilmesini mümkün kõlan
ayrõntõlõ bir beyanat içermelidir. Bu beyanat, önerinin mali etkisini ve çerçeve yasasõ
durumunda, gereken durumlarda bölgesel yasalar da dahil olmak üzere, Üye Devletler
açõsõndan uygulanacak kurallarõn anlamõnõ içermelidir. Bir Birlik hedefine Birlik düzeyinde
daha iyi şekilde ulaşõlacağõ düşüncesinin nedenleri, nitel ve uygun olan durumlarda nicel
göstergelerle kanõtlanmalõdõr. Komisyon, ister mali ister idari olsun, Birlike, ulusal
hükümetlere, bölgesel ve yerel makamlara, ekonomik işletmeciler be vatandaşlara gelen
herhangi bir yükün en aza indirilmesi ve ulaşõlacak hedefle orantõlõ olmasõ zorunluluğunu göz
önünde bulundurur.
5. Herhangi bir ulusal parlamento veya bir Üye Devletin ulusal parlamentosunun herhangi bir
meclisi, Komisyonun yasa önerisinin gönderildiği tarihten sonraki altõ hafta içinde, Avrupa
Parlamentosu Başkanlarõna, Bakanlar Konseyine ve Komisyona, söz konusu teklifin
ikincillik ilkesi ile neden uyumsuz olduğuna dair makul bir görüş bildirebilir. Yasama yetkisi
bulunan bölgesel parlamentolarõ, ulusal parlamentolar veya ulusal parlamentolarõn meclisleri,
uygun olan durumlarda bilgilendirirler.
6. Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi ve Komisyon, Üye Devletlerin ulusal parlamentolarõ
veya bir ulusal parlamento meclisi tarafõndan gönderilen makul görüşleri dikkate alõrlar.
İki meclisli parlamenter sisteme sahip Üye Devletlerin her bir meclisi birer oy hakkõna
sahiptir; tek meclisli parlamenter sistemleri bulunan Üye Devletlerin ulusal parlamentolarõnõn
ise iki adet oy hakkõ vardõr.
CONV 850/03 231
TR
Komisyon önerisinin ikincillik ilkesiyle uyumsuzluğu hakkõnda gerekçelendirilmiş görüşlerin,
Üye Devletlerin ulusal parlamentolarõna ve bunlarõn meclislerine ayrõlan bütün oylarõn en
azõndan üçte birini temsil etmesi halinde, Komisyon öneriyi gözden geçirir. Anayasanõn
özgürlük, güvenlik ve adalet hakkõndaki III-165. Maddesinin hükümleri çerçevesinde Bir
Komisyon önerisi veya bir grup Üye Ülkeden çõkan bir girişim durumunda, bu eşik en
azõndan dörtte bir olur.
Bu tür bir gözden geçirmenin ardõndan, Komisyon, önerisini sürdürme, değiştirme veya geri
çekme kararõ alabilir. Komisyon, kararõnõn gerekçelerini bildirir.
7. Adalet Divanõ, bir yasama faaliyeti fiil tarafõndan ikincillik ilkesinin ihlal edildiği
gerekçesiyle, Anayasanõn III-270. Maddesinde ileri sürülen kurallara uygun olarak Üye
Devletler tarafõndan açõlan veya ulusal parlamentolarõ veya parlamentolarõn bir yasama
meclisi adõna yasal düzenlerine uygun olarak bildirilen davalarõ görme yetkisine sahiptir.
Anayasanõn aynõ Maddesine göre, Bölgeler Komitesi de Anayasada istişare edilmesi
belirtilen yasama faaliyetlerinin kabul edilmesine ilişkin söz konusu davalarõ açabilir.
8. Komisyon her yõl Avrupa Konseyine, Avrupa Parlamentosuna, Bakanlar Konseyi’ne ve Üye
Devletlerin ulusal Parlamentolarõna Anayasanõn I-9. Maddesinin uygulanmasõ hakkõnda bir
rapor sunar. Bu yõllõk rapor aynõ zamanda Bölgeler Komitesi ile Ekonomik ve Sosyal
Komiteye de iletilir.
CONV 850/03 232
TR
VATANDAŞLARIN AVRUPA PARLAMENTOSUNDA TEMSİL EDİLMESİ VE
AVRUPA KONSEYİ VE BAKANLAR KONSEYİNDEKİ OYLARIN AĞIRLIĞI
HAKKINDA PROTOKOL
ANTLAŞMAYI İMZALAYAN YÜCE TARAFLAR,
Avrupa için bir Anayasa oluşturan Antlaşmaya eklenecek olan aşağõdaki hükümleri
BENİMSEMİŞLERDİR:
MADDE 1
Avrupa Parlamentosuna ilişkin hükümler
1. 2004-2009 parlamento dönemi boyunca, Avrupa Parlamentosuna seçilen temsilcilerin sayõsõ
her bir Üye Ülkede aşağõdaki gibidir:
Belçika 24
Çek Cumhuriyeti 24
Danimarka 14
Almanya 99
Estonya 6
Yunanistan 24
İspanya 54
Fransa 78
İrlanda 13
İtalya 78
Kõbrõs 6
Letonya 9
Litvanya 13
Lüksemburg 6
Macaristan 24
Malta 5
Hollanda 27
Avusturya 18
Polonya 54
Portekiz 24
Slovenya 7
Slovakya 14
Finlandiya 14
İsveç 19
Birleşik Krallõk 78
CONV 850/03 233
TR
MADDE 2
Avrupa Konseyi ve Bakanlar Konseyindeki oylarõn ağõrlõğõna ilişkin hükümler
1. Aşağõdaki hükümler, Anayasanõn I-24. Maddesini ihlal etmeksizin, 1 Kasõm 2009 tarihine
kadar yürürlükte kalacaktõr.
Nitelikli çoğunluğu gerektiren Avrupa Konseyi ve Bakanlar Konseyi müzakereleri için
üyelerin oy ağõrlõklarõ aşağõdaki gibidir:
Belçika 12
Çek Cumhuriyeti 12
Danimarka 7
Almanya 29
Estonya 4
Yunanistan 12
İspanya 27
Fransa 29
İrlanda 7
İtalya 29
Kõbrõs 4
Letonya 4
Litvanya 7
Lüksemburg 4
Macaristan 12
Malta 3
Hollanda 13
Avusturya 10
Polonya 27
Portekiz 12
Slovenya 4
Slovakya 7
Finlandiya 7
İsveç 10
Birleşik Krallõk 29
Kararlarõn, Anayasa kapsamõnda, Komisyon tarafõndan sunulan teklif üzerine kabul edilmesi
hallerde, söz konusu kararlar, üyelerin çoğunluğunu temsil edecek şekilde en az 232 lehte oy
olmasõ durumunda kabul edilir. Diğer hallerde kararlar, üyelerin en az üçte ikisini temsil
edecek şekilde, en az 232 lehte oy olmasõ durumunda kabul edilir.
CONV 850/03 234
TR
Bir kararõn Avrupa Konseyi veya Bakanlar Konseyi tarafõndan nitelikli çoğunlukla alõndõğõ
hallerde, Avrupa Konseyi veya Bakanlar Konseyi üyelerinden biri, nitelikli çoğunluğun
Birlikin toplam nüfusunun en az %62sini temsil ettiğinden emin olmak amacõyla denetim
yapõlmasõnõ talep edebilir. Bu koşulun karşõlanmadõğõnõn görülmesi halinde, karar
benimsenmez.
2. Katõlõmlar gerçekleştikçe, önceki paragrafta belirtilen eşik oylarla ifade edilen nitelikli
çoğunluk eşiğinin, Nice Antlaşmasõnõ benimseyen Konferansõn Nihai Senedindeki Avrupa
Birliğinin genişlemesine ilişkin Bildirideki tablodaki sonucu aşmadõğõndan emin olmak
amacõyla yeniden hesaplanõr.
°
° °
CONV 850/03 235
TR
EUROGRUP HAKKINDA PROTOKOL
Sözleşmenin Yüce Taraflarõ,
Avrupada daha güçlü ekonomik kalkõnma koşullarõnõ teşvik etme ve bu amaçla, Euro bölgesinde
ekonomik politikalarla ilgili daima daha yakõn bir işbirliği geliştirme arzusu içinde,
Birlik’e Üye Devletlerin tümünün Euro bölgesine katõlõmõ esnasõnda, euro’yu benimseyen Üye
Devletler arasõndaki diyalogun geliştirilmesi için özel hükümler belirleme ihtiyacõnõn bilincinde
olarak,
Anayasanõn ekleri olan aşağõdaki hükümler üzerinde anlaşmaya varmõşlardõr:
Madde 1
Euro’yu benimseyen Üye Devletlerin bakanlarõ gayri resmi olarak bir araya gelirler. Bu toplantõlar,
gerekli görüldüğünde, tek para birimiyle ilgili ortak özel sorumluluklarõ hakkõndaki sorularõ
tartõşmak üzere düzenlenir. Komisyon ve Avrupa Merkez Bankasõ, euro’yu benimseyen Üye
Ülkelerin mali sorumluluğuna sahip bakanlarõn temsilcileri tarafõndan hazõrlanacak olan bu
toplantõlara katõlmak üzere davet edilirler.
Madde 2
Euro’yu benimseyen Üye Devletlerin bakanlarõ, Euro bölgesindeki Üye Devletlerin çoğunluğuyla,
iki buçuk yõl için bir başkan seçerler.
CONV 850/03 236
TR
EURATOM ANTLAŞMASINI DEĞİŞTİREN PROTOKOL
SÖZLEŞMENİN YÜCE TARAFLARI,
Avrupa Atom Enerjisi Topluluğunu Oluşturan Antlaşma hükümlerinin tam yasal etkiye sahip
olmaya devam etmeleri gerekliliğini ANIMSAYARAK,
Ancak, bu Antlaşmayõ, Avrupa Anayasasõnõ Oluşturan Antlaşma tarafõndan belirlenen, özellikle
de kurumsal ve mali alanlardaki yeni kurallara göre uyarlama ARZUSU İÇİNDE,
Avrupa Anayasasõnõ Oluşturan Antlaşmanõn ekleri olan ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğunu
kuran aşağõdaki hükümler ÜZERİNDE ANLAŞMAYA VARMIŞLARDIR:
Madde 1
Madde 3 yürürlükten kaldõrõlmõştõr.
Madde 2
Kurumlarla ilgili hükümler başlõklõ Başlõk III, Kurumlarla ilgili ve mali hükümler olarak
değiştirilmiştir.
Madde 3
1. 107 ile 170 arasõndaki Maddeler, aşağõdaki gibi değiştirilmiştir:
" Madde 107
Avrupa Anayasasõnõ Oluşturan Antlaşmanõn kurumlarla ilgili ve mali hükümleri (Madde I-18 - I-
38, Madde I-52 - I-55 ve Madde III-227 - III-316) ve bu Antlaşmada Madde I-58, Madde 134, 135,
144, 145, 157, 171, 172, 174 ve 176da belirtilen özel hükümleri ihlal etmeksizin, bu Antlaşma için
geçerlidir.
2. Madde 107a - 133, 136 - 143, 146 - 156, 158 - 170, 173, 173a, 175 ve 177 - 183 yürürlükten
kaldõrõlmõştõr."
Madde 4
Mali hükümler başlõklõ Başlõk IV, Özel mali hükümler olarak değiştirilmiştir.
Madde 5
Madde 38’in üçüncü paragrafõnda ve Madde 82’nin ikinci paragrafõnda Madde 141 ve 142’ye olan
atõflar sõrasõyla, Avrupa için Bir Anayasa Oluşturan Antlaşma’da III-265 ve III-266. Maddelere
atõflarla değiştirilecektir.
CONV 850/03 237
TR
Madde 171’in 2. paragrafõ, Madde 175’in 1. paragrafõ ve Madde 176’nõn 3. paragrafõnda Madde
183’e olan atõflar Avrupa için Bir Anayasa Oluşturan Antlaşma’da III-318. Maddesine atõflarla
değiştirilecektir.
Madde 172’nin 4. paragrafõnda Madde 177’nin 5. paragrafõna olan atõf Avrupa için Bir Anayasa
Oluşturan Antlaşma’da III-310. Maddesine atõfla değiştirilecektir.
Madde 18’in son paragrafõnda ve Madde 83’ün 2. paragrafõnda Madde 164’e olan atõflar Avrupa için
Bir Anayasa Oluşturan Antlaşma’da III-307. Maddesine olan atõflarla değiştirilecektir.
Madde 38 ve Madde 82’deki "direktif" kelimesi "Avrupa kararõ" olarak değiştirilecektir.
Antlaşma’da "karar" kelimesi "Avrupa kararõ" olarak değiştirilecektir.
Madde 6
Madde 190, aşağõdaki gibi değiştirilmiştir:
"Kurumlarõn dillerini düzenleyen kurallar, Adalet Divanõ Tüzüğünü ihlal etmeksizin, oybirliğiyle
hareket eden Bakanlar Konseyi tarafõndan belirlenir.
Madde 7
Madde 198 aşağõdaki gibi değiştirilmiştir:
"(a) Bu Antlaşma, Farö Adalarõ için geçerli değildir".
Madde 8
Madde 201, aşağõdaki gibi değiştirilmiştir:
"Topluluk, Ekonomik İşbirliği ve Kalkõnma Örgütü ile, ayrõntõlarõ ortak mutabakatla belirlenecek
olan yakõn bir işbirliği kurar.
Madde 9
Madde 206, aşağõdaki gibi değiştirilmiştir:
"Topluluk, bir veya daha çok Ülke ya da uluslararasõ örgüt ile, karşõlõklõ haklarõ ve yükümlülükleri,
ortak faaliyetleri ve özel prosedürleri içeren bir ilişki kuran anlaşmalar yapabilir.
Bu anlaşmalar, Avrupa Parlamentosuna danõştõktan sonra oybirliğiyle hareket eden Bakanlar
Konseyi tarafõndan yapõlõr.
Bu tür anlaşmalar bu Antlaşmada değişiklik yapõlmasõnõ gerektirirse, bu değişiklikler ilk olarak
Avrupa Birliği için Bir Anayasa Oluşturan Antlaşmada Madde IV-7de belirlenen prosedüre uygun
olarak kabul edilir".
CONV 850/03 238
TR
BİLDİRGE
Vatandaşlarõn Avrupa Parlamentosunda Temsil Edilmesi ve Avrupa Konseyi ve Bakanlar
Konseyindeki Oylarõn Ağõrlõğõ Hakkõnda Protokole Ek
Romanya ve/veya Bulgaristanõn Birlike katõlmasõ konferanslarõ sonrasõnda Avrupa Birliği Üye
Devletlerinin Avrupa Parlamentosundaki koltuk dağõlõmõ ve Avrupa Konseyi ve Bakanlar
Konseyindeki oylarõn ağõrlõğõ konusundaki ortak pozisyonu aşağõdaki şekilde olacaktõr. Romanya
ve/veya Bulgaristanõn Avrupa Birliğine katõlmasõ Anayasanõn I-19 maddesinin 2. paragrafõnda
öngörülen Konsey kararõnõn yürürlüğe girmesinden önce gerçekleşirse, Avrupa Parlamentosuna
seçilen temsilcilerin sayõsõ, sõrasõyla 33 ve 17 rakamlarõna göre hesaplanacak ve Vatandaşlarõn
Avrupa Parlamentosunda Temsil Edilmesi ve Avrupa Konseyi ve Bakanlar Konseyindeki Oylarõn
Ağõrlõğõ Hakkõnda Protokolde belirtildiği şekilde, aynõ formüle göre düzeltilecektir.
Avrupa Birliğine katõlma Antlaşmasõ, Anayasanõn I-19 maddesinin, 2. paragrafõna istisna olarak
hareketle, Avrupa Parlamentosundaki üyelerin sayõsõnõn 2004-2009 döneminin geriye kalanõ için
736yõ aşabileceğini öngörebilir.
Anayasanõn I-24. maddesinin, 2. paragrafõ ihlal edilmeden Romanya ve Bulgaristanõn Avrupa
Konseyi ve Bakanlar Konseyindeki oylarõnõn ağõrlõğõ, 1 Kasõm 2009 tarihine kadar sõrasõyla 14 ve
10 olacaktõr. Her katõlõm sõrasõnda, Vatandaşlarõn Avrupa Parlamentosunda Temsil Edilmesi ve
Avrupa Konseyi ve Bakanlar Konseyindeki Oylarõn Ağõrlõğõ Hakkõnda Protokolde belirtilen eşik
ve Avrupa Konseyi ile Bakanlar Konseyindeki oylarõn ağõrlõğõ Bakanlar Konseyi tarafõndan
belirlenecektir.
CONV 850/03 239
TR
DIŞ FAALİYETLER İÇİN BİR AVRUPA SERVİSİ
OLUŞTURULMASI HAKKINDA BİLDİRGE
"Konvansiyon, Anayasa Antlaşmasõ’nda Madde I-27’de tanõmlanan gelecekteki Dõşişleri Bakanõ’nõn
görevlerini yerine getirmesinde yardõmcõ olmak üzere Bakanlar Konseyi ve Komisyon’un, Avrupa
Parlamentosu’nun haklarõna halel getirmeden Bakan’õn yetkisi altõnda, ilgili Bakanlar Konseyi ve
Komisyon Sekreterliği’nin ilgili memurlarõndan ve ulusal Diplomatik Servisler’den gelen
personelden oluşan tek bir ortak servis (Avrupa Dõş Faaliyetler Servisi) kurulmasõnõ kabul etmesi
gereğini kabul eder.
Madde III-230’da tanõmlandõğõ şekilde Birlik’in delegasyonlarõnõn personeli bu ortak servisten
sağlanacaktõr.
Konvansiyon, ortak servisin kurulmasõ ile ilgili gerekli düzenlemelerin Avrupa için bir Anayasa
Oluşturan Antlaşma’nõn yürürlüğe girmesinden sonraki ilk yõl içinde yapõlmasõ gerektiği
görüşündedir.
CONV 850/03 240
TR
ANAYASAYI OLUŞTURAN ANTLAŞMA’NIN NİHAİ İMZA TASARRUFU BİLDGESİ
Anayasayõ Oluşturan Antlaşmanõn imzalanmasõndan iki yõl sonra, Üye Devletlerin beşte dördü
bunu onaylamõşsa veya Üye Devletlerden biri veya birkaçõ onaylamaya geçmede zorlukla
karşõlaşmõşsa, bu mesele Avrupa Konseyine götürülür.
_________________
CONV 850/03 241
TR
AVRUPA KONVANSİYONU
ÜYE LİSTESİ
BAŞKANLIK
Sayõn Valéry GISCARD dESTAING Başkan
Sayõn Giuliano AMATO Başkan Yardõmcõsõ
Sayõn Jean-Luc DEHAENE Başkan Yardõmcõsõ
İCRA KURULU’NUN DİĞER ÜYELERİ
Sayõn Michel BARNIER Avrupa Komisyonu Temsilcisi
Sayõn John BRUTON Ulusal Parlamentolar Temsilcisi
Sayõn Henning CHRISTOPHERSEN Danimarka Başkanlõğõ Temsilcisi
Sayõn Alfonso DASTIS İspanya Başkanlõğõ Temsilcisi
(Mart 2003’ten itibaren)
Sayõn Klaus HÄNSCH Avrupa Parlamentosu Temsilcisi
Sayõn Giorgos KATIFORIS Yunanistan Başkanlõğõ Temsilcisi
(Şubat 2003’e kadar)
Sayõõn Iñigo MÉNDEZ DE VIGO Avrupa Parlamentosu Temsilcisi
Sayõn Ana PALACIO İspanya Başkanlõğõ Temsilcisi
(Mart 2003’e kadar)
Sayõn Giorgos PAPANDREOU Yunanistan Başkanlõğõ Temsilcisi
(Şubat 2003’ten itibaren)
Sayõn Gisela STUART Ulusal Parlamentolar Temsilcisi
Sayõn Antonio VITORINO Avrupa Komisyonu Temsilcisi
Sayõn Alojz PETERLE Davetli
CONV 850/03 242
TR
KONVANSİYON ÜYELERİ
AVRUPA PARLAMENTOSU TEMSİLCİLERİ
Sayõn Jens-Peter BONDE (DK)
Sayõn Elmar BROK (D)
Sayõn Andrew Nicholas DUFF (UK)
Sayõn Olivier DUHAMEL (F)
Sayõn Klaus HÄNSCH (D)
Sayõn Sylvia-Yvonne KAUFMANN (D)
Sayõn Timothy KIRKHOPE (UK)
Sayõn Alain LAMASSOURE (F)
Sayõn Linda McAVAN (UK)
Sayõn Hanja MAIJ-WEGGEN (NL)
Sayõn Luís MARINHO (P)
Sayõn Íñigo MÉNDEZ DE VIGO Y MONTOJO (ES)
Sayõn Cristiana MUSCARDINI (IT)
Sayõn Antonio TAJANI (IT)
Sayõn Anne VAN LANCKER (B)
Sayõn Johannes VOGGENHUBER (ÖS)
KOMİSYON’UN TEMSİLCİLERİ
Sayõn Michel BARNIER
Sayõn António VITORINO
ÜYE DEVLETLERİN TEMSİLCİLERİ
ÜLKE
BELGIË/BELGIQUE
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Louis MICHEL Sayõn Karel DE GUCHT
Sayõn Elio DI RUPO
DANMARK
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Henning
CHRISTOPHERSEN
Sayõn Peter SKAARUP
Sayõn Henrik DAM KRISTENSEN
CONV 850/03 243
TR
DEUTSCHLAND
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Joschka FISCHER
Kasõm 2002’de Sayõn Peter
GLOTZ’un yerine geldi
Sayõn Jürgen MEYER
Sayõn Erwin TEUFEL
ELLAS
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõõn Giorgos
PAPANDREOU
Şubat 2003’te
Sayõn Giorgos KATIFORIS’in
yerine geldi
Sayõn Paraskevas AVGERINOS
Sayõn Marietta GIANNAKOU
ESPAÑA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Alfonso DASTIS
Eylük 2002’de Sayõn Carlos
BASTARRECHE’õn yerine yedek
üye olarak sonra da Mart 2003’te
Sayõn A. Palacio’nun yerine geldi
Sayõn Josep BORRELL
FONTELLES
Sayõn Gabriel CISNEROS
LABORDA
FRANCE
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Dominique de
VILLEPIN
Kasõm 2002’de Sayõn Pierre
MOSCOVICI’nin yerine geldi
Sayõn Pierre LEQUILLER
Temmuz 2002’de Sayõn Alain
BARRAU’nun yerine geldi
Sayõn Hubert HAENEL
IRELAND
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Dick ROCHE
Temmuz 2002’de
Sayõn Ray MacSHARRY’nin
yerine geldi
Sayõn John BRUTON
Sayõn Proinsias DE ROSSA
ITALIA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Gianfranco FINI Sayõn Marco FOLLINI
Sayõn Lamberto DINI
LUXEMBOURG
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Jacques SANTER Sayõn Paul HELMINGER
Sayõn Ben FAYOT
CONV 850/03 244
TR
NEDERLAND
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Gijs de VRIES
Ekim 2002’de Sayõn Hans van
MIERLO’nun yerine geldi
Sayõn René van der LINDEN
Sayõn Frans TIMMERMANS
ÖSTERREICH
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Hannes FARNLEITNER Sayõn Caspar EINEM
Sayõn Reinhard Eugen BÖSCH
PORTUGAL
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Ernâni LOPES
Mayõs 2002’de Sayõn João de
VALLERA’nõn yerine geldi
Sayõn Alberto COSTA
Sayõn Eduarda AZEVEDO
SUOMI/FINLAND
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Teija TIILIKAINEN Sayõn Kimmo KILJUNEN
Sayõn Jari VILÉN
Mayõs 2003’te Sayõn Matti
VANHANEN’in yerine geldi
SVERIGE
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Lena HJELM-WALLÉN Sayõn Sören LEKBERG
Sayõn Göran LENNMARKER
UNITED KINGDOM
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Peter HAIN Sayõn Gisela STUART
Sayõn David HEATHCOATAMORY
CONV 850/03 245
TR
ADAY DEVLETLERİN TEMSİLCİLERİ
ÜLKE
Kΰπρoς/KIBRIS
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Michael ATTALIDES Sayõn Eleni MAVROU
Sayõn Panayiotis DEMETRIOU
MALTA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Peter SERRACINOINGLOTT
Sayõn Michael FRENDO
Sayõn Alfred SANT
MAGYARORSZÀG/
MACARİSTAN
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Péter BALÁZS
Haziran 2002’de Sayõn János
MARTONYI’nin yerine geldi
Sayõn József SZÁJER
Sayõn Pál VASTAGH
POLSKA/POLONYA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Danuta HÜBNER Sayõn Jozef OLEKSY
Sayõn Edmund WITTBRODT
ROMÂNIA/ROMANYA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Hildegard Carola PUWAK Sayõn Alexandru ATHANASIU
Şubat 2003’te Sayõn Liviu MAIOR’un
yerine geldi
Sayõn Puiu HASOTTI
CONV 850/03 246
TR
SLOVENSKO/SLOVAKYA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Ivan KORČOK
Kasõm 2002’de Sayõn Ján FIGEL’in
yerine geldi
Sayõn Ján FIGEL
Ekim 2002’de Sayõn Pavol HAMZIK’in
yerine geldi
Sayõn Irena BELOHORSKÁ
LATVIJA/LETONYA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Sandra KALNIETE
Ocak 2003’te SAyõn Roberts
ZILE’nin yerine geldi
Sayõn Rihards PIKS
Sayõn Liene LIEPINA
Ocak 2003’te Sayõn Edvins INKĒNS’in
yerine geldi
EESTI/ESTONYA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Lennart MERI Sayõn Tunne KELAM
Sayõn Rein LANG
Nisan 2003’te Sayõn Peeter REITZBERG’in
yerine geldi
LIETUVA/LİTVANYA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Rytis MARTIKONIS Sayõn Vytenis ANDRIUKAITIS
Sayõn Algirdas GRICIUS
Ocak 2002’de yedek üye olarak Sayõn Dalia
KUTRAITE-GIEDRAITIENE’nin yerine
gelen Sayõn Alvydas MEDALINSKAS’õn
yerine geldi
Бългapия/BULGARİSTAN
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Meglena KUNEVA Sayõn Daniel VALCHEV
Sayõn Nikolai MLADENOV
CONV 850/03 247
TR
ČESKÁ REPUBLIKA/
ÇEK CUMHURİYETİ
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Jan KOHOUT
Eylül 2002’de Sayõn Jan KAVAN’õn
yerine geldi
Sayõn Jan ZAHRADIL
Sayõn Josef ZIELENIEC
SLOVENIJA/SLOVENYA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Dimitrij RUPEL
Ocak 2003’te Sayõn Matjaz
NAHTIGAL’õn yerine geldi
Sayõn Jelko KACIN
Ocak 2003’te Sayõn Slavko GABER’in yerine
geldi
Sayõn Alojz PETERLE
TÜRKİYE
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Abdullah GÜL
Mart 2003’te, Aralõk 2002’de Sayõn
Mesut YILMAZ’õn yerine gelen
Sayõn Yaşar YAKIŞ’õn yerine geldi
Sayõn Zekeriya AKCAM
Aralõk 2002’de Sayõn Ali TEKİN’in yerine
geldi
Sayõn Kemal DERVIŞ
Aralõk 2002’de Sayõn Ayfer YILMAZ’õn
yerine geldi
YEDEKLER
AVRUPA PARLAMENTOSU TEMSİLCİLERİ
Sayõn William ABITBOL (F)
Sayõn ALMEIDA GARRETT (P)
Sayõn John CUSHNAHAN (IRL)
Sayõn Lone DYBKJAER (DK)
Sayõn Pervenche BERÈS (F)
Sayõn Maria BERGER (ÖS)
Sayõn Carlos CARNERO GONZÁLEZ (ES)
Sayõn Neil MacCORMICK (UK)
Sayõn Piia-Noora KAUPPI (FI)
Sayõn Elena PACIOTTI (IT)
Sayõn Luís QUEIRÓ (P)
Sayõn Reinhard RACK (ÖS)
Sayõn Esko SEPPÄNEN (FI)
STOCKTON Lordu (UK)
Sayõn Helle THORNING-SCHMIDT (DK)
Sayõn Joachim WUERMELING (D)
CONV 850/03 248
TR
KOMİSYON’UN TEMSİLCİLERİ
Sayõn David O’SULLIVAN
Sayõn Paolo PONZANO
ÜYE DEVLETLERİN TEMSİLCİLERİ
ÜLKE
BELGIË/BELGIQUE
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Pierre CHEVALIER Sayõn Danny PIETERS
Sayõn Marie NAGY
DANMARK
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Poul SCHLÜTER Sayõn Per DALGAARD
Sayõn Niels HELVEG PETERSEN
DEUTSCHLAND
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Hans Martin BURY
Kasõm 2002’de Sayõn Gunter
PLEUGER’in yerine geldi
Sayõn Peter ALTMAIER
Sayõn Wolfgang GERHARDS
Mart 2003’te Sayõn Wolfgang SENFF’in
yerine geldi
ELLAS
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Giorgos KATIFORIS
Şubat 2003’te Sayõn Panayiotis
IOAKIMIDIS’in yerine geldi
Sayõn Nikolaos
CONSTANTOPOULOS
Sayõn Evripidis STILINIADIS
ESPAÑA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Ana PALACIO
Mart 2003’te Sayõn Alfonso Dastis’in
yerine geldi
Sayõn Diego LÓPEZ GARRIDO
Sayõn Alejandro MUÑOZ LONSO
CONV 850/03 249
TR
FRANCE
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Pascale ANDREANI
Ağustos 2002’de Sayõn Pierre
VIMONT’un yerine geldi
Sayõn Jacques FLOCH
Temmuz 2002’de Sayõn Anne-Marie
IDRAC’õn yerine geldi
Sayõn Robert BADINTER
IRELAND
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Bobby McDONAGH Sayõn Pat CAREY, Temmuz 2002’de
Sayõn Martin CULLEN’in yerine geldi
Sayõn John GORMLEY
ITALIA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Francesco E. SPERONI Sayõn Valdo SPINI
Sayõn Filadelfio Guido BASILE
LUXEMBOURG
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Nicolas SCHMIT Sayõn Gaston GIBERYEN
Sayõn Renée WAGENER
NEDERLAND
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Thom de BRUIJN Sayõn Wim van EEKELEN
Sayõn Jan Jacob van DIJK
Ekim 2002’de Sayõnõ Hans van BAALEN’in
yerine geldi
ÖSTERREICH
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Gerhard TUSEK Sayõn Evelin LICHTENBERGER
Sayõn Eduard MAINONI
Mart 2003’te Sayõn Gerhard
KURZMANN’õn yerine geldi
CONV 850/03 250
TR
PORTUGAL
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Manuel LOBO ANTUNES Sayõn Guilherme d’OLIVEIRA
MARTINS Haziran 2002’de Sayõn
Osvaldo de CASTRO’nun yerine geldi
Sayõn António NAZARÉ PEREIRA
SUOMI/FINLAND
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Antti PELTOMÄKI Sayõn Hannu TAKKULA
Mayõs 2003’te Sayõn Riitta
KORHONEN’in yerine geldi
Sayõn Esko HELLE
SVERIGE
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Sven-Olof PETERSSON
Aralõk 2002’de Sayõn Lena
HALLENGREN’in yerine geldi
Sayõn Kenneth KVIST
Sayõn Ingvar SVENSSON
UNITED KINGDOM
Hükümet Ulusal Parlamento
Barones SCOTLAND OF
ASTHAL
Lord TOMLINSON
Lord MACLENNAN
OF ROGART
ADAY DEVLETLERİN TEMSİLCİLERİ
ÜLKE
Kΰπρoς/KIBRIS
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Theophilos V. THEOPHILOU Sayõn Marios MATSAKIS
Sayõn Androula VASSILIOU
CONV 850/03 251
TR
MALTA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn John INGUANEZ Sayõn Dolores CRISTINA
Sayõn George VELLA
MAGYARORSZÀG/
MACARİSTAN
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Péter GOTTFRIED Sayõn András KELEMEN
Sayõn István SZENT-IVÁNYI
POLSKA/POLONYA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Janusz TRZCIŃSKI Sayõn Marta FOGLER
Sayõn Genowefa GRABOWSKA
ROMÂNIA/ROMANYA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Constantin ENE
Aralõk 2002’de Sayõn Ion JINGA’nõn
yerine geldi
Sayõn Péter ECKSTEIN-KOVACS
Sayõn Adrian SEVERIN
SLOVENSKO/SLOVAKYA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Juraj MIGA Sayõn Zuzana MARTINAKOVA
Kasõm 2002’de Sayõn Frantisek
SEBEJ’in yerin geldi
Sayõn Boris ZALA
Kasõm 2002’de Sayõn Olga
KELTOSOVA’nõn yerine geldi
LATVIJA/LETONYA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Roberts ZILE
Ocak 2003’te Sayõõn Guntars KRASTS’õn
yerine geldi
Sayõn Guntars KRASTS
Ocak 2003’te Sayõn Maris
SPRINDZUKS’un yerine geldi
Sayõn Arturs Krisjanis KARINS
Ocak 2003’te Sayõn Inese
BIRZNIECE’nin yerine geldi
CONV 850/03 252
TR
EESTI/ESTONYA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Henrik HOLOLEI Sayõn Liina TÕNISSON
Nisan 2003’te Sayõn Liia HÄNNI’nin
yerine geldi
Sayõn Urmas REINSALU
Nisan 2003’te Sayõn Ülo TÄRNO’nun
yerine geldi
LIETUVA/LİTVANYA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Oskaras JUSYS Sayõn Gintautas IVICKAS
Şubat 2003’te, Aralõk 2002’de Sayõn
Rolandas PAVILIONIS’in yerine gelen
Sayõn Gediminas DALINKEVICIUS’un
yerine geldi
Sayõn Eugenijus MALDEIKIS
Şubat 2003’te Sayõn Alvydas
MEDALINSKAS’õn yerine geldi
Бългapия/BULGARİSTAN
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Neli KUTSKOVA Sayõn Alexander ARABADJIEV
Sayõn Nesrin UZUN
ČESKÁ REPUBLIKA/
ÇEK CUMHURİYETİ
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Lenka Anna ROVNA
Eylül 2002’de Sayõn Jan KOHOUT’un
yerine geldi
Sayõn Petr NEČAS
Sayõn Frantiek KROUPA
SLOVENIJA/SLOVENYA
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Janez LENARČIČ Sayõn Franc HORVAT
Ocak 2003’te Sayõn Danica SIMIČ’õn
yerine geldi
Sayõn Mihael BREJC
CONV 850/03 253
TR
TÜRKİYE
Hükümet Ulusal Parlamento
Sayõn Oğuz DEMIRALP
Ağustos 2002’de Sayõn Nihat AKYOL’un
yerine geldi
Sayõn İbrahim ÖZAL
Aralõk 2002’de Sayõn Kürşat ESER’in
yerine geldi
Sayõn Necdet BUDAK
Aralõk 2002’de Sayõn A. Emre
KOCAOĞLU’nun yerine geldi
GÖZLEMCİLER
Sayõn Roger BRIESCH Ekonomik ve Sosyal Komite
Sayõn Josef CHABERT Bölgeler Komitesi
Sayõn João CRAVINHO Avrupa Sosyal Ortaklarõ
Sayõn Manfred DAMMEYER Bölgeler Komitesi
Sayõn Patrick DEWAEL Bölgeler Komitesi
Sayõn Nikiforos DIAMANDOUROS
(Mart 2003’te Sayõn Jacob SÖDERMAN’õn yerine
geldi)
Avrupa Ombudsman’õ
Sayõn Claude DU GRANRUT Bölgeler Komitesi
Sayõn Göke Daniel FRERICHS Ekonomik ve Sosyal Komite
Sayõn Emilio GABAGLIO Avrupa Sosyal Ortaklarõ
Sayõn Georges JACOBS Avrupa Sosyal Ortaklarõ
Sayõn Claudio MARTINI Bölgeler Komitesi
Sayõn Anne-Maria SIGMUND Ekonomik ve Sosyal Komite
Sayõn Ramón Luis VALCÁRCEL SISO
(Şubat 2003’te Sayõn Eduardo ZAPLANA’nõn yerine
geldi; Ekim 2002’den beri Sayõn Eva-Riitta SIITONEN
vekil olarak görev yapmaktaydõ)
Bölgeler Komitesi
SEKRETERLİK
Sir John KERR Genel Sekreter
Sayõn Annalisa GIANNELLA Genel Sekreter Yardõmcõsõ
Sayõn Marta ARPIO SANTACRUZ Sayõn Agnieszka BARTOL
Sayõn Hervé BRIBOSIA Sayõn Nicole BUCHET
Sayõn Elisabeth GATEAU Sayõn Clemens LADENBURGER
Sayõn Maria José MARTÍNEZ IGLESIAS Sayõn Nikolaus MEYER LANDRUT
Sayõn Guy MILTON Sayõn Ricardo PASSOS
Sayõn Kristin de PEYRON Sayõn Alain PILETTE
Sayõn Alain PIOTROWSKI Sayõn Etienne de PONCINS
Sayõn Alessandra SCHIAVO Sayõn Walpurga SPECKBACHER
Sayõn Maryem van den HEUVEL
CONV 850/03 i
TR
İÇİNDEKİLER
Sayfa
ÖNSÖZ 1
GİRİŞ 3
I. BÖLÜM
BAŞLIK I - BİRLİK’İN TANIMI VE AMAÇLARI 5
BAŞLIK II - TEMEL HAKLAR VE
BİRLİK VATANDAŞLIĞI 8
BAŞLIK III -BİRLİK’İN YETKİLERİ 9
BAŞLIK IV - BİRLİK’İN KURUMLARI 15
BÖLÜM I - KURUMSAL ÇERÇEVE 15
BÖLÜM II -DİĞER KURUMLAR VE ORGANLAR 25
BAŞLIK V BİRLİK YETKİLERİNİN KULLANILMASI 27
BÖLÜM I - ORTAK HÜKÜMLER 27
BÖLÜM II - ÖZEL HÜKÜMLER 31
BÖLÜM III - GÜÇLENDİRİLMİŞ İŞBİRLİĞİ 37
BAŞLIK VI - BİRLİK’İN DEMOKRATİK YAŞAMI 38
BAŞLIK VII - BİRLİK’İN MALİ DURUMU 41
BAŞLIK VIII - BİRLİK VE YAKIN ÇEVRESİ 43
BAŞLIK IX - BİRLİK ÜYELİĞİ 44
CONV 850/03 ii
TR
II. BÖLÜM : BİRLİĞİN TEMEL HAKLAR ANTLAŞMASI 47
ÖNSÖZ 47
BAŞLIK I - ONUR 48
BAŞLIK II - ÖZGÜRLÜKLER 49
BAŞLIK III - EŞİTLİK 51
BAŞLIK IV - DAYANIŞMA 53
BAŞLIK V - VATANDAŞLIK HAKLARI 56
BAŞLIK VI - ADALET 58
BAŞLIK VII - ANTLAŞMANIN YORUMLANMASINI VE UYGULANMASINI
DÜZENLEYEN GENEL HÜKÜMLER 59
CONV 850/03 iii
TR
III. BÖLÜM: BİRLİĞİN POLİTİKALARI VE İŞLEYİŞİ 61
BAŞLIK I - GENEL UYGULAMAYA YÖNELİK MADDELER 62
BAŞLIK II - AYRIM YAPMAMA VE VATANDAŞLIK 63
BAŞLIK III - İÇ POLİTİKALAR VE FAALİYETLER 65
KISIM I - İÇ PAZAR 65
Bölüm 1 - İç pazarõn oluşturulmasõ 65
Bölüm 2 - Kişilerin ve hizmetlerin serbest dolaşõmõ 66
Alt Bölüm 1 - Çalõşanlar 66
Alt Bölüm 2 - İş kurma özgürlüğü 68
Alt Bölüm 3 - Hizmet sunma özgürlüğü 70
Bölüm 3 - Mallarõn serbest dolaşõmõ 73
Alt Bölüm 1 - Gümrük birliği 73
Alt Bölüm 2 - Gümrük işbirliği 74
Alt Bölüm 3 - Nicelik kõsõtlamalarõnõn yasaklanmasõ 74
Bölüm 4 - Sermaye ve ödemeler 76
Bölüm 5 - Rekabet kurallarõ 78
Alt bölüm 1 - Girişimlere uygulanan kurallar 78
Alt bölüm 2 - Üye Devletler tarafõndan yapõlan yardõmlar 81
Bölüm 6 - Mali hükümler 83
Bölüm 7 - Yasalarõn birbirine yakõnlaştõrõlmasõ 84
KISIM II - EKONOMİ VE PARA POLİTİKASI 87
Bölüm 1 - Ekonomi politikasõ 87
Bölüm 2 - Para politikasõ 92
Bölüm 3 - Kurumlarla ilgili hükümler 96
Bölüm 3 a - Euro bölgesine dahil Üye Devletlere yönelik hükümler 98
Bölüm 4 - Geçici hükümler 99
CONV 850/03 iv
TR
KISIN III - DİĞER BAZI ALANLARDAKİ POLİTİKALAR 103
Bölüm 1 - İstihdam 103
Bölüm 2 - Sosyal politika 106
Alt bölüm 1- Avrupa Sosyal Fonu 111
Bölüm 3 - Ekonomik, toplumsal ve bölgesel uyum 112
Bölüm 4 - Tarõm ve balõkçõlõk 114
Bölüm 5 - Çevre 118
Bölüm 6 - Tüketicinin korunmasõ 121
Bölüm 7 - Nakliyat 122
Bölüm 8 - Avrupa çapõndaki şebekeler 125
Bölüm 9 - Araştõrma, teknolojik gelişim ve uzay 127
Bölüm 10 - Enerji 131
KISIM IV - ÖZGÜRLÜK, GÜVENLİK VE ADALET ALANI 132
Bölüm 1 - Genel hükümler 132
Bölüm 2 - Sõnõr denetimleri, sõğõnma ve göç hakkõndaki politikalar 134
Bölüm 3 - Medeni konularda adli işbirliği 137
Bölüm 4 - Cezai konularda adli işbirliği 138
Bölüm 5 - Polis işbirliği 141
KISIM V - BİRLİK’İN KOORDİNE EDİCİ, TAMAMLAYICI VEYA DESTEKLEYİCİ
ŞEKİLDE FAALİYET GÖSTEREBİLECEĞİ ALANLAR 143
Bölüm 1 - Halk sağlõğõ 143
Bölüm 2 - Endüstri 145
Bölüm 3 - Kültür 146
Bölüm 4 - Eğitim, mesleki eğitim, gençlik ve spor 147
Bölüm 5 - Sivil savõnma 149
Bölüm 6 - İdari işbirliği 150
CONV 850/03 v
TR
BAŞLIK IV - DENİZAŞIRI ÜLKELER VE BÖLGELERLE ORTAKLIK 151
BAŞLIK V - BİRLİK’İN DIŞ FAALİYETLERİ 154
KISIM I - GENEL UYGULAMAYA YÖNELİK HÜKÜMLER 154
KISIM II - ORTAK DIŞ POLİTİKA VE GÜVENLİK POLİTİKASI 156
Bölüm 1 - Ortak güvenlik ve savunma politikasõ 162
Bölüm 2 - Mali hükümler 165
KISIM III - ORTAK TİCARET POLİTİKASI 166
KISIM IV - ÜÇÜNCÜ ÜLKELERLE İŞBİRLİĞİ
VE İNSANİ YARDIM 168
Bölüm 1 - Kalkõnma işbirliği 168
Bölüm 2 - Üçüncü ülkelerle ekonomik, mali ve teknik işbirliği 170
Bölüm 3 - İnsani yardõm 171
KISIM V - KISITLAYICI TEDBİRLER 172
KISIM VI - ULUSLARARASI ANTLAŞMALAR 173
KISIM VII - BİRLİK’İN ULUSLARASI ÖRGÜTLER, ÜÇÜNCÜ ÜLKELER VE
BİRLİK DELEGASYONLARI İLE İLİŞKİLERİ 176
BAŞLIK VIII - DAYANIŞMA MADDESİNİN UYGULANMASI 177
BAŞLIK VI - BİRLİK’İN İŞLEYİŞİ 178
KISIM I - KURUMLARLA İLGİLİ HÜKÜMLER 178
Bölüm 1 - Kurumlar 178
Alt Bölüm 1 - Avrupa Parlamentosu 178
Alt Bölüm 2 - Avrupa Konseyi 181
Alt Bölüm 3 - Bakanlar Konseyi 182
Alt Bölüm 4 - Komisyon 183
Alt Bölüm 5 - Adalet Divanõ 185
Alt Bölüm 6 - Sayõştay 194
CONV 850/03 vi
TR
Bölüm 2 - Birlik’in Danõşma Organlarõ 197
Alt Bölüm 1 - Bölgeler Komitesi 197
Alt Bölüm 2 - Ekonomik ve Sosyal Komite 198
Bölüm 3 - Avrupa Yatõrõm Bankasõ 200
Bölüm 4 - Birlik’in kurumlarõ, teşkilatlarõ ve daireleri için ortak olan hükümler 201
KISIM II - MALİ HÜKÜMLER 205
Bölüm 1 - Çok yõllõk mali çerçeve 205
Bölüm 2 - Birlik’in yõllõk bütçesi 206
Bölüm 3 - Bütçenin ve ödemelerin uygulanmasõ 209
Bölüm 4 - Ortak hükümler 211
Bölüm 5 - Dolandõrõcõlõkla savaş 213
KISIM III - GÜÇLENDİRİLMİŞ İŞBİRLİĞİ 214
BAŞLIK VII: ORTAK HÜKÜMLER 217
IV. BÖLÜM: GENEL VE NİHAİ HÜKÜÜMLER 221
AVRUPA BİRLİĞİNDE ULUSAL PARLAMENTOLARIN
ROLÜ HAKKINDA PROTOKOL 226
İKİNCİLLİK VE ORANSALLIK
İLKELERİNİN UYGULANMASI
HAKKINDA PROTOKOL 229
VATANDAŞLARIN AVRUPA PARLAMENTOSUNDA
TEMSİL EDİLMESİ VE AVRUPA KONSEYİ VE
BAKANLAR KONSEYİ’NDEKİ OYLARIN AĞIRLIĞI
HAKKINDA PROTOKOL 232
EUROGRUP HAKKINDA PROTOKOL 235
EURATOM ANTLAŞMASINI DEĞİŞTİREN PROTOKOL 236
CONV 850/03 vii
TR
VATANDAŞLARIN AVRUPA PARLAMENTSOUNDA TEMSİL EDİLMESİ
VE AVRUPA KONSEYİ VE BAKANLAR KONSEYİ’NDEKİ OYLARIN
AĞIRLIĞI HAKKINDA PROTOKOLE EK BİLDİRGE 238
DIŞ FAALİYETLER İÇİN BİR AVRUPA SERVİSİ
OLUŞTURULMASI HAKKINDA BİLDİRGE 239
ANAYASAYI OLUŞTURAN ANTLAŞMA’NIN
NİHAİ İMZA TASARRUFU BİLDİRGESİ 240
°
° °
AVRUPA KONVANSİYONU ÜYE LİSTESİ 241